به گزارش ایسنا، منظره و دورنمای بیماری کووید-19 حاصل از کروناویروس جدید که هماکنون تقریبا همه دنیا را تحت تاثیر قرار داده است، هر روز در حال تغییر است. تاکنون کشورهای چین، ایتالیا و ایران بیشترین آمار ابتلا و قربانی را تجربه کردهاند و کشورهایی نظیر ایالات متحده وضعیت اضطراری ملی اعلام کردهاند و به نظر میرسد به زودی سایر کشورها نیز همین رویه را اتخاذ کنند.
درک شرایط حاضر که به سرعت در حال تغییر است، دشوار است، اما به همان اندازه ضروری هم هست و کمک به خود و دیگران اکنون بیش از هر زمان دیگری نیاز است.
کووید-19
بیماری همهگیر کووید-19 که در حال حاضر به اقصی نقاط دنیا رسیده است، منظره مبهمی دارد. در حالی که منابع چینی ادعا میکنند شیوع آن در این کشور کند شده است، برخی از کارشناسان جهانی ادعا میکنند که باید قبل از کنترل این ویروس، خود را برای چند ماه شرایط سخت آماده کنیم.
کروناویروس جدید تاکنون در بیش از 114 کشور جهان بیش از 125 هزار نفر را مبتلا کرده است و آمار تلفات آن از 5 هزار نفر گذشته است.
اکنون پس از گذشت چند هفته از ظهور و شیوع این بیماری، کووید-19 به اصلیترین و شاید تنها موضوع مهم در جهان تبدیل شده است. نوظهور بودن کروناویروس جدید که طبق گفته مقامات چینی برای اولین بار در ماه نوامبر 2019 تشخیص داده شده است، دلیل این است که ما در مقایسه با سایر بیماریها اطلاعات کمی درمورد آن داریم.
تعداد مبتلایان (تا 13 مارس 2020): 145 هزار و 336 نفر
تعداد قربانیان (تا 13 مارس 2020): 5 هزار و 416 نفر
اکنون به منظور شناخت بیشتر از این بیماری مسری که اخیرا طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی(WHO) به وضعیت همهگیری جهانی رسیده است، آن را با 6 بیماری مسری دیگر که بشر را درگیر کردهاند، مقایسه میکنیم.
1. آنفلوانزای فصلی/ آنفلوانزا
بیماری عفونی کووید-19 شاید اغلب با آنفلوانزای متداول مقایسه میشود، تاحدی که بسیاری از افراد میگویند کروناویروس جدید همان آنفلوآنزا است، در حالی که اینطور نیست.
اگرچه بسیاری از علائم این دو بیماری نظیر درد عضلانی، گلودرد و تب، مشابه است، اما میزان تولید مثل و تکثیر کروناویروس جدید به طور قابل توجهی بالاتر از آنفلوآنزای فصلی است. کارشناسان تخمین میزنند که هر فرد مبتلا به کووید-19 بین دو تا سه فرد دیگر را آلوده میکند، در حالی که افراد مبتلا به آنفلوآنزای فصلی به طور متوسط 1.3 فرد جدید را آلوده میکنند.
بحث بعدی، نرخ مرگ و میر این بیماریها است. طبق گزارش پایگاه ساینس الرت، نرخ مرگ و میر حدود 3.5 درصدی کووید-19 تأیید شده است. این در حالی است که ما اطلاعات کافی برای شناخت دقیق میزان مرگ و میر این بیماری نداریم، چرا که ممکن است بسیاری از موارد خفیفتر تشخیص داده نشده باشند.
در حالی که آنفلوآنزای فصلی تنها 0.1 درصد از افراد مبتلا را از بین میبرد.
سپس این واقعیت وجود دارد که ما واکسنی برای کووید-19 نداریم، علاوه بر اینکه این بیماری همهگیر، توانایی غلبه بر سیستمهای بهداشتی سراسر جهان را دارد و منجر به مرگ افراد مبتلا به بیماریهای مزمن دیگری میشود که در صورت نبود کروناویروس جدید، احتمالا درمان میشدند.
موارد ابتلای سالیانه به آنفلوآنزا: بین 3 تا 5 میلیون نفر
تعداد تلفات سالیانه: بین 290 هزار تا 650 هزرار نفر
2. سارس
یکی دیگر از اعضای برجسته خانواده ویروسهای کرونا در دوران اخیر، بیماری سارس(SARS) است که با کووید-19 مقایسه میشود.
سارس به عنوان سندرم حاد تنفسی نیز شناخته میشود و اولین بار در نوامبر 2002 در استان گوانگدونگ در جنوب چین شناسایی شد. کروناویروس سارس که باعث بیماری ویروسی تنفسی شد، سرانجام در ژوئیه سال 2003 کنترل شد و قبل از آن، در 26 کشور آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی، اروپا و آسیا گسترش یافت.
اگرچه جامعه بهداشت جهانی درسهای بسیاری از سارس در زمینه مهار و درمان کووید-19 گرفته و تجربیات زیادی کسب کرده است، اما کروناویروس امسال به مراتب خسارات بیشتری نسبت به سارس از خود به جا گذاشته است.
در طول شیوع بیماری سارس، 8 هزار و 98 مورد ابتلا گزارش شد و 774 قربانی بر جای گذاشت. طبق اعلام مراکز کنترل و پیشگیری از بیماریها، از سال 2004 تاکنون هیچ مورد جدیدی از سارس دیده نشده است.
اگرچه سارس حدود 10 درصد از مبتلایان را به قتل رساند و بسیار کشندهتر از کووید-19 است، اما افراد خیلی کمتری را در مدت زمانی طولانیتر آلوده کرد.
کل موارد گزارش شده سارس: 8 هزار و 98 نفر
شمار تلفات: 774 نفر
3. مرس(MERS)
یکی دیگر از اعضای خانواده کروناویروس، "مرس"(MERS) یا سندرم تنفسی خاورمیانه است که برای اولین بار در سال 2012 در عربستان سعودی گزارش شد. این بیماری در 27 کشور اروپا، آفریقا، آسیا و آمریکای شمالی پخش شد.
به همان روشی که گفته میشود کووید-19 احتمالاً از خفاشها سرچشمه گرفته و متعاقبا توسط یک حیوان دیگر که هنوز ناشناخته است، به انسان منتقل شده، "مرس" نیز از طریق شترهایی که در ابتدا این بیماری را از خفاشها گرفته بودند، به انسانها منتقل شد.
از اولین موردی که از مرس گزارش شد، 2 هزار و 494 نفر مبتلا و 858 نفر قربانی شدند.
این ویروسها عمدتاً به دلیل تماس نزدیک چهره به چهره بین انسانها منتقل میشود.
اگرچه میزان مرگ و میر 34 درصدی مرس بسیار بالا و بسیار بیشتر از کووید-19 است، اما نرخ انتقال پایین آن در مقایسه با کروناویروس جدید، منجر به آمار تلفات نسبتاً پایینی شده است.
کل موارد گزارش شده مرس: دو هزار و 494 نفر
شمار تلفات: 858 نفر
4- اچآیوی/ایدز
آیا میدانید که کروناویروس جدید تنها بیماری همهگیر در جهان نیست؟ بیماری همهگیر ایدز(AIDS) ناشی از ویروس اچآیوی(HIV) از سال 1960 پدیدار شد و تا به امروز ادامه دارد. با این حال طبق اعلام اطلس جهانی، اوج این بیماری در دهه 1980 بوده است که جهان به طور کلی از وجود آن آگاه شد.
از سال 1960 تا 2020، این ویروس باعث مرگ بیش از 39 میلیون نفر در سراسر جهان شده است. درمانها برای اولین بار در سال 1987 برای مبتلایان به ایدز شروع شد و همین هفته گذشته بود که اعلام شد نفر دوم از شر این بیماری رهایی پیدا کرده و درمان شده است.
امروزه تقریباً 37 میلیون نفر مبتلا به ایدز هستند و شیوع آن نسبت به زمان اوج شیوع در سال 1997، حدود 40 درصد کاهش یافته است، زیرا دسترسی به داروهای ضد ویروسی، امید به زندگی را در افراد مبتلا افزایش داده است.
امروزه تقریباً 68 درصد از موارد جهانی ایدز در کشورهای جنوب صحرای آفریقا یافت میشود. این امر عمدتاً به دلیل شرایط نامساعد اقتصادی و عدم آموزش جنسی بین مردم این منطقه است.
افراد مبتلا به ایدز (تا پایان سال 2018): بین 32.7 میلیون تا 44 میلیون نفر
شمار تلفات ( تا سال 2019): بین 570 هزار تا 1.1 میلیون نفر
5- ابولا(Ebola)
بیماری ابولا که با عنوان EVD نیز شناخته میشود، یک بیماری قابل انتقال توسط هوا نیست، بلکه آلودگی به این ویروس فقط هنگامی رخ میدهد که شخص با مایعات و مخاط بدن فرد آلوده در تماس مستقیم باشد.
شیوع این عفونت برای اولین بار در سال 1976 در نزدیکی رودخانه ابولا در منطقهای که امروزه با عنوان جمهوری دموکراتیک کنگو شناخته میشود، تشخیص داده شد و منجر به مرگ بسیاری شد.
ابولا ویروس دیگری است که تصور میشود از خفاشها سرچشمه گرفته است. در این مورد به طور خاص گفته میشود که این بیماری از خفاشهای میوه نشات گرفته است.
بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی، ابولا بین سالهای 2014 تا 2016 باعث کشته شدن حدود 11 هزار و 325 نفر شده است که میزان مرگ و میر آن به طور متوسط 50 درصد اعلام شده است.
آمار ابتلا (آگوست 2018 تا نوامبر 2019): 3 هزار و 296 نفر
مرگ و میر (آگوست 2018 تا نوامبر 2019): 2 هزار و 196 نفر
6. مننژیت
مننژیت(Meningitis) در اثر التهاب مننژ یا شامه ایجاد میشود که غشاهایی هستند که مغز و نخاع را میپوشانند. این بیماری عفونی غالباً در اثر قارچها، ویروسها و باکتریها ایجاد میشود، هرچند که پس از ضربه و آسیب به سر، انجام عمل جراحی مغز یا ابتلا به انواع خاصی از سرطان نیز ابتلا به آن امکانپذیر است.
طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی شیوع مننژیت به طور پراکنده در سراسر جهان رخ میدهد، به جز کمربند مننژیت آفریقا که شیوع آن گسترده است و بیشتر مرگ و میرها را شامل میشود.
این بیماری میتواند باعث علائمی مانند آنفلوآنزا و همچنین حالت تهوع، استفراغ، افزایش حساسیت به نور و یک حالت روانی گیجکننده شود.
موارد ابتلای سالیانه: تقریباً 1.5 میلیون نفر
تعداد تلفات سالیانه: تقریبا 170 هزار نفر
7. مالاریا
مالاریا از انگل ناشی میشود و توسط پشهها انتقال مییابد. علائم اولیه آن شامل تب، لرز و علائمی مانند آنفلوآنزا است که میتوانند به سرعت تبدیل به عوارض جدیتری شوند.
این بیماری به لطف سموم دفع آفات DDT در سال 1951 از ایالات متحده رخت بست. اکنون کمپینهایی برای دستکاری پشهها به منظور جلوگیری از انتقال و ابتلا به این بیماری در کشورهای فقیر در حال انجام است.
همانطور که سازمان بهداشت جهانی میگوید، آفریقا سهم بسیار نامتناسبی از بار جهانی مالاریا را دارد. در سال 2018، آفریقا شاهد 93 درصد از موارد مالاریا و 94 درصد از مرگ و میر ناشی از مالاریا بوده است.
موارد ابتلا (تا سال 2018): 228 میلیون نفر
آمار تلفات (تا سال 2018): 405 هزار نفر