سرویس فرهنگی فردا، احسان سالمی: اولین هفته پس از برگزاری دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری تحت تاثیر فضای پرتنش چند روز قبل از برگزاری انتخابات بود و اتفاقات جالب توجهی اتفاق افتاد که برخی تحت تاثیر فضای انتخابات بودند و برخی دیگر نه؛ اما در هر صورت هفته اول خردادماه یکی از هفته‌های پرخبر فرهنگی کشور بود.
هنرمندان، مطربان آماده به خدمت وزارت نیستند!
اولین اتفاق این هفته مربوط به سخنان عجیب وزیر ارشاد در جمع خبرنگاران بود. اظهاراتی که وزیر ارشاد برای تحقیر کاندیدای رقیب رئیس جمهور مستقر به کار برد (تکرار شیوه همیشگی مدیران دولت یازدهم در برخورد با منتقدان) ولی باعث دلخوری اهالی فرهنگ و هنر و حامیان حسن روحانی شد و در نهایت وزیر را وادار به عذرخواهی از هنرمندان کرد.
صالحی امیری که در پاسخ به سؤال خبرنگاری که از او درباره دیدار یک خواننده سرشناس زیرزمینی با یکی از کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری پرسیده بود؛ گفته بود: «این یک طنز انتخاباتی است. این یک شوخی است، من به کاندیداهای انتخاباتی از همین‌جا پیام می‌دهم که اگر هنرمند احتیاج داشتید به من پیغام می‌دادید و من برای شما می‌فرستادم تا دچار مشکل نشوید.»، وقتی با واکنش چهره‌هایی همچون رضا کیانیان، سعید سهیلی و مسعود جعفری جوزانی روبرو شد، مجبور شد رسما از اظهارات خود عذرخواهی کند.
وقتی که گذشته‌ات را فراموش می‌کنی
دولتی‌ها که پس از برگزاری انتخابات نشان دادند، هنوز هم از فضای رقابت‌های انتخاباتی خارج نشده‌اند؛ مسیر تخریب رقبا را با قوت پیگیری کردند. در همین زمینه بود که رئیس جمهور در اولین نشست خبری خود در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران که پرسید برنامه شما برای موسیقی و سینما چیست در پاسخی کنایه آمیز به کاندیدای رقیب گفت: «یکی از آثار انتخابات 96 این بود که همه با موسیقی صلح کردند (با خنده) ولی ما موسیقی های سطح پایین رو نمی‌پسندیم البته بعضیا گفتن اونام خوبه!»
آقای روحانی در حالی به رقیبان خود متلک می‌گویند که درست چهار سال پیش و در اوج رقابت‌ها انتخاباتی با اعضای گروه غیرمجاز «بروبکس» خواننده آهنگ‌های فاخری! چون «سوسن خانوم» و «بدو دیره!» دیدار کرد و تصاویر مختلفی از این دیدار منتشر شد. گویا جناب روحانی به تازگی طرفدار موسیقی‌های سطح بالا شدند!
اعتراض به سبک هنرمندان
انتشار نسخه قاچاق فیلم سینمایی گشت 2 در حالی در این هفته تبدیل به یکی از مهمترین اتفاقات فرهنگی هفته شد که بسیاری از اهالی فرهنگ و هنر احساس می‌کردند که خانه سینما و معاونت سینمایی ارشاد در ارتباط با این موضوع موضع‌گیری سختی‌ها خواهند داشت. فیلمی که همچنان روی پرده بود و انتشار نسخه قاچاق آن ضرر باعث ضرر و زیان سازندگانش شد.
اما در این میان سعید سهیلی کارگردان اثر و یکی از سرمایه‌گذاران آن، پس از اینکه در مصاحبه‌های مختلف از خانه سینما درخواست کرد که اقدامی عملی در راستای برخورد با متخلفین این ماجرا داشته باشد و یا حداقل بیانیه‌ای در زمینه صادر کند؛ وقتی با سکوت عجیب مدیران این نهاد صنفی روبرو شد؛ ب حضور در یک برنامه اینترنتی کارت عضویت در خانه سینما و کانون کارگردانان را آتش زد!
این حرکت سهیلی بازتاب بسیار گسترده‌ای در شبکه‌های اجتماعی داشت و بسیاری کار را برای نشان دادن اعتراضش به بی‌توجهی مدیران سینمایی تایید و از آن حمایت کردند.
شایعه‌ای که تکذیب شد
شایعه استعفا رئیس سازمان صدا و سیما یکی دیگر از خبرهای مهم این هفته بود. خبری که درست چند روز بعد از انتخابات منتشر شد و حتی شایعاتی در ارتباط با جایگزین شدن عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور به جای او مطرح شد.
شایعاتی که یک سال پیش نیز در چند روزهایی در ارتباط با محمد سرافراز رئیس پیشین رسانه ملی مطرح شد و با وجود تکذیب‌های پیاپی مقامات رادیو و تلویزیون در نهایت به واقعیت تبدیل شد. هر چند که فعلا این شایعه چندان جدی نشده است و در حال حاضر با تکذیبیه حجت الاسلام سیدرمضانعلی موسوی مقدم قائم مقام رئیس سازمان صدا و سیما این خبر منتفی شده است.
البته یکی دیگر از تفاوت‌های این موقعیت با اتفاقات سال قبل، تفاوت رویکرد مدیریتی رئیس قبلی و رئیس فعلی صداوسیماست. علی عسگری در طول یک سال حضور خود حمایت‌های بسیاری از دولت کرده است و بارها نشان داده که علاقه چندانی برای نقد عملکرد دولت ندارد.
اولین باج انتخاباتی دولت به اهالی هنر
رفع توقیف فیلم سینمایی «خانه پدری» دیگر اتفاق مهم هفته‌ای بود که گذشت. این موضوع که در قالب طرح رفع توقیف آثار سینمایی مشکل‌دار در روزهای پس از انتخابات اتفاق افتاده است؛ سرآغازی بر تلاش دولتی‌ها در جلب نظر هنرمندان از طریق رفع توقیف آثاری است که پیش از این به دلایل مختلف از اکران بازمانده‌اند.
نکته جالب در این رابطه آن است که دولت در حالی به سراغ یان کار رفته است که پیش از این خود چهار سال عهده‌دار مدیریت فرهنگی کشور بوده است و می‌توانسته بسیاری از همین آثار را در همان زمان رفع توقیف کند ولی به نظر می‌رسد حالا که خیال دولتی‌ها از تدام حضورشان در چهار سال آینده راحت شده است؛ ترس چندانی از اعتراضات احتمالی فعالین فرهنگی و هنری کشور نسبت به نمایش عمومی برخی از این آثار ندارند.
فیلمی که فقط 8 مخاطب داشت!
تجربه سال‌های گذشته نشان داده که اساسا هر چیزی در سینمای ایران ممکن است! وقتی گروهی با گرفتن وام‌های کلان با سود کم و بازپرداخت زیاد از دولت، آثاری را می‌سازند و بعد از آن مدعی مستقل بودن و عدم استفاده از رانت می‌شوند؛ دیگر شنید خبر اکران فیلمی با 8 مخاطب و مجموع فروشی کمتر از 100 هزار تومان اصلا مورد عجیبی نیست!
فیلمی که با بودجه دولتی و برای کودکان و نوجوانان تولید شده است ولی حتی عوامل و بازیگران آن نیز حاضر به دیدنش نشده‌اند که اگر این‌گونه بود مطمئنا تعداد بلیت‌های فروخته شده برای اثر بیشتر از 8 عدد بود!
فیلم سینمایی «قلب سفید قاصدک‌ها» همان فیلم مذکور است که در دو هفته تنها 8 نفر مخاطب داشت! نکته جالب ماجرا آن‌جاست که این فیلم در شرایطی پروانه نمایش سینمایی گرفته که بسیاری از فیلم ها به دلیل محدودیت سالن سینماها، در صف اکران مانده‌اند!
وقتی مسئله فرعی تبدیل به مسئله اصلی می‌شود
چند سالی است که بحث پخش ربنای استاد شجریان در ماه مبارک رمضان از چند روز مانده به آغاز ماه مبارک داغ می‌شود. مسئله‌ای فرعی که با تمرکز برخی رسانه‌های خاص که بیشتر به دنبال اغراض سیاسی هستند؛ همواره جز موضوعات اصلی جا زده می‌شود.
هر چند که احتمالا اغلب مردم از شنیدن صدای دلنشین استاد شجریان در ماه مبارک رمضان خوشحال می‌شوند ولی مئله این است که ایشان خودشان در سال 88 به رئیس وقت صدا وسیما نامه نوشتند و تقاضا کردند که آثارشان از تلویزیون پخش نشود و در این شرایط باز هم برخی از رسانه‌ها و جریانات سیاسی خاص اصرار دارند تا این مناجات در ماه مبارک رمضان از تلویزیون پخش شود تا جایی که براساس شنیده‌ها شخص وزیر ارشاد با نگارش نامه‌ای از رئیس صدا و سیما خواسته امسال در ماه رمضان ربنا را از تلویزیون پخش کنند.
ایکاش مسئولین دولتی همان‌گونه که نگران پخش شدن یک مناجات از تلویزیون بودند؛ نگران مشکلات مردم، بیکاری و گرانی روز افزون اقلام مصرفی مردم بودند.
