عوامل مؤثر بر کاهش تجارت کشور در ۲ماهه نخست امسال

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از فارس، بی‌شک کشوری که اقتصاد آن بر محور تک‌محصولی بنا شده باشد در شرایط خاص اقتصادی در معرض و فشار قرار دارد لذا توجه به صادرات غیرنفتی و توسعه آن در بخش‌های مختلف می‌تواند کشورمان را از بحران‌های اقتصادی مختلف نجات دهد، در نگاهی به وضعیت اقتصادی موجود کشورمان می‌توان دریافت که به دلیل نوسانات شدید قیمت و محدودیت‌های صادرات نفت ناشی از تحریم‌ها همواره درآمدهای دولت تحت تأثیر جدی قرار داشته و با توجه به محدودیت‌های حاصل از کاهش درآمدهای نفتی روند رشد و توسعه کشور نیز تحت‌الشعاع قرار داشته است.

گفتنی است،‌اگر چه در سال‌های اخیر تلاش‌هایی از سوی دولتمردان برای توسعه صادرات غیرنفتی انجام شده اما صادرات غیرنفتی کشور هنوز در سطح بین‌المللی حرفی برای گفتن ندارد و دستخوش اتفاقات ریز و درشت داخلی و جهانی است. چنانچه با شیوع ویروس کرونا اگر چه تجارت دنیا حدود 30 درصد متأثر شد، جزئیات صادرات و واردات دو ماهه نخست سال 99 نشان می‌دهد صادرات کشورمان تقریباً 50 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افت کرد، لذا با توجه به کاهش شدید درآمدهای نفتی درآمدهای ارزی کشور نیز تحت‌الشعاع قرار گرفت و مشکلاتی برای تأمین ارز واردات  به وجود آمد چنانچه طی ماه‌های اخیر ارز دولتی و حتی نیمایی به واردات برخی کالاهای اساسی و قطعات مورد نیاز تولید تخصیص نیافت و تولیدکنندگان بخش‌های مختلف از این موضوع دچار مشکلاتی شدند.

بر اساس این گزارش، اگر چه عامل اصلی افت صادرات طی دو ماهه ابتدای امسال شیوع ویروس کرونا و محدودیت‌های صادراتی ناشی از آن در سطح جهان بوده اما این موضوع زنگ خطری در اقتصاد کشور است زیرا نشان می‌دهد محدودیت‌های کالاهای صادراتی و بازارهای هدف به شدت در شرایط خاص می‌تواند بر صادرات و درآمدهای ارزی تأثیرگذار و در نتیجه منجر به بحران‌های اقتصادی شود.

جزئیات تجارت خارجی بر اساس آمار گمرک حاکی از آن است که صادرات در دو ماهه نخست امسال 4.3 میلیارد دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال 98 که 8.3 میلیارد دلار بوده افت 49 درصدی دارد.

هشدار نسبت به محدودیت‌های بازارهای صادراتی

مجیدرضا حریری رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ضمن تأیید کاهش 30 درصدی تجارت دنیا در ماه‌های اخیر، تحت تأثیر شیوع ویروس کرونا،‌گفت: محدودیت بازارهای صادراتی برای تجارت کشور یک خطر محسوب می‌شود.

حریری با تأکید بر اینکه سیاست‌گذار و متولی تجارت باید خطرات تجارت را احصا کند،‌گفت: لذا متولی تجارت و به عبارتی همان وزارت صنعت، معدن و تجارت باید از طریق دیپلماسی تجاری به دنبال توسعه بازارهای صادراتی باشد.

وی با انتقاد از محدود بودن کشورهای هدف صادراتی افزود: 70 درصد از صادرات غیرنفتی ایران جذب بازارهای سه کشور چین، عراق و افغانستان و 95 درصد از صادرات غیرنفتی جذب 5 کشور می‌شود. لذا با قطع رابطه اقتصادی هر کدام از این کشورها با ایران، لطمات جبران‌ناپذیری به تجارت خارجی کشور وارد می‌شود.

با توجه به شیوع ویروس کرونا کاهش تجارت کشور امری طبیعی بود

یحیی آل‌اسحاق رئیس اتاق مشترک ایران و عراق نیز با بیان اینکه یکی از راه‌های حل مشکلات دولت در حوزه اقتصاد صادرات است،‌گفت: تأمین ارز و تأمین کالاهای اساسی از طریق درآمدهای حاصل از صادرات امکانپذیر است لذا با توجه به شرایط فعلی اقتصاد کشور،‌ چاره‌ای جز تقویت صادرات وجود ندارد.

وی در مورد افت تجارت خارجی کشور طی دو ماهه نخست امسال بیان داشت: پس از شیوع ویروس کرونا مرزهای کشورهای مختلف از جمله مرزهای زمینی عراق به عنوان یکی از مهمترین شرکای تجاری کشورمان به روی  کالاهای ایرانی بسته شد، بنابر این با توجه به چنین مسائلی کاهش صادرات کاملاً طبیعی است و غیرقابل پیش‌بینی بود.

بر اساس این گزارش، اگر چه با توجه به شیوع ویروس کرونا در سطح جهانی افت تجارت جهانی از نظر کاهش میزان امری کاملا پذیرفتنی بوده است اما همان کارشناسان معتقدند که محدودیت‌های بازارهای هدف و کالاهای صادراتی مانند محدودیت در صادرات فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی که بعد از شیوع ویروس کرونا به شدت دچار افت قیمت شد در کاهش 50 درصدی سطح تجارت کشور بسیار اثرگذار بوده و بر این اساس لازم است تا با جدیت بحث توسعه بازارهای صادراتی و تنوع کالاهای صادراتی هدفگذاری شود تا اتفاقات غیرقابل پیش‌بینی مانند شیوع ویروس کرونا در سطح داخلی و جهانی اقتصاد کشور را کمتر متأثر سازد.