زیر پوست پرند چه می‌گذرد؟

ورودی شهر را با یک اِلمان فلزی «PARAND» که یک قلب قرمز هم در کنارش هست، تزئین کرده‌اند. کمی دورتر از این نشانه، بلوار ورودی به شهر شروع می‌شود که اطرافش را دکل‌های غول‌پیکر فشار قوی محاصره کرده‌اند؛ دکل‌هایی که سرشان تا آسمان آبی پررنگ بالا رفته است.

ابتدای شهر پرند یعنی فاز صفر تا 3 همه چیز خوب به نظر می‌آید؛ امکانات حداقلی برای زندگی وجود دارد، آسفالت خیابان‌ها قابل قبول است، همه نوع مراکز خریدی دیده می‌شود و شهر پر از مغازه‌هایی است که کارشان خرید و فروش یا اجاره‌دادن ملک است. به گفته یکی از مشاوران املاک، شهرک پرند حدود 210 املاکی و حدود 96 هزار واحد مسکن مهر دارد.

قیمت خانه‌های فاز صفر تا  فاز 3 شهر جدید پرند که مناطق خوبی محسوب می‌شوند بالاتر از جاهای دیگر است زیرا ساختمان‌هایی که در این مناطق ساخته شده، همگی شخصی‌سازند و امکانات کاملی دارند اما فازهای 4 و 5 و 6، مسکن مهرند و اجاره یا فروش در آنجا ارزان‌تر است. واحدهای یک‌خوابه را با  23 تا 25 میلیون تومان و واحدهای دوخوابه را با 33 تا 35 میلیون تومان می‌توان رهن کرد. برخی از بلوک‌ها امکاناتش بیشتر از جاهای دیگر است که در قیمت واحدها تاثیر خودش را دارد. قیمت واحدهای 100 متری شخصی‌ساز در فاز 3 پرند هم برای رهن 100 میلیون تومان است؛ یعنی هر مترمربع، یک میلیون تومان. تا اسفندماه گذشته واحدهای همین فاز برای فروش، متری 5 میلیون و 200 هزار تومان بوده که حالا متری 7 میلیون و 500 هزار تومان شده است. اما قیمت مسکن‌های مهر چندان افزایشی نداشته‌اند و هر واحد 20 میلیون تومان گران‌تر شده‌ است؛ مثلا واحدی که قبل از عید 200 میلیون تومان قیمت داشته حالا 220 میلیون تومان به فروش می‌رسد.

معمولا  واحدهای بالای 100 متر سه‌خوابه‌اند که با تمام امکانات متری 8 تا 9 میلیون تومان فروخته می‌شوند. به گفته برخی از مشاوران املاک کسی که 600 تا 800 میلیون  تومان پول داشته باشد می‌تواند صاحب یک واحد در فازهای خوب شهر پرند شود. برخی واحدها هم که سونا و جکوزی دارند متری 9.5 تا 10 میلیون تومان قیمت دارند. البته که قیمت برخی از مغازه‌های شهر پرند گران‌تر از خانه‌هایش است.

به گفته مشاوران املاکی، آب و برق فاز صفر تا 4 شهر جدید پرند مشکلی ندارد اما گاهی اوقات آب و برق واحدهای مربوط به مسکن‌های مهر قطع می‌شوند.

اما بخشی از فاز 4 که تمام می‌شود انگار از آبادی خارج شده‌ای و به سمت بیابان‌هایی هدایت می‌شوی که ساختمان‌های بلند مثل قارچ رشد کرده‌اند. تا چشم کار می‌کند بیابان است و ساختمان‌های بلند ساخته و نیمه‌ساخته و لودرها و ماشین‌های سنگینی که حالا حالاها برای ساخت جایی که شبیه به  زندگی باشد، کار دارند.

خیابان‌ها نه‌تنها تابلوهای راهنمایی و رانندگی را ندارند بلکه تابلوهایی که یک نابلد را هم به بلوک‌های مسکن مهر راهنمایی کند، دیده نمی‌شود. هر چه از خیابان اصلی دور می‌شوی وضعیت آسفالت‌ها بدتر و گاهی یک چاله بزرگ جلویت سبز می‌شود که اگر حواست جمع نباشد قطعا دچار مشکل می‌شوی. جلوی برخی از بلوک‌هایی که در پایان فاز 6 ساخته شده‌اند کوهی از زباله‌ دیده می‌شود و سگ‌های ولگرد و گربه‌ها دسته دسته در کنار زباله‌ها چرخ می‌زنند. مسکن‌های مهر این منطقه بیشتر شبیه اردوگاه‌های مهاجران است تا محلی برای زندگی. ساکن خانه‌ها هم هر کدام از یک نقطه‌ی ایران آمده‌اند؛ یکی به دنبال کار و یکی به دنبال سرپناهی که نزدیک پایتخت باشد.

کنار بلوک‌هایی که به «کوزو 6» معروف است، زنان در امتداد خیابان آسفالتی که به بیابان ختم می‌شود در حال پیاده‌روی و ورزشند. یکی از دغدغه‌های زنان ساکن این منطقه نداشتن یک ورزشگاه برای بانوان یا پارکی برای کودکانشان است؛ با این حال آنها منتظر امکانات نمانده‌اند و خودشان سر یک ساعت مشخصی از آپارتمان‌هایشان بیرون می‌زنند تا هوایی تازه کنند.

«مریم» چهار سالی می‌شود که ساکن یکی از واحدهای کوزو 6 شده است. قبل‌تر در گیلان زندگی می‌کرده و چون شوهرش در یکی از شهرک‌های صنعتی اطراف کار پیدا کرده مجبور شده به شهر جدید پرند مهاجرت کند: «گیلان برای زندگی از همه جا بهتره اما برای کار شوهرم مجبور شدیم بیایم اینجا. مشکلات اینجا زیاده. پارک یا جایی که چند تا  وسیله ورزشی داشته باشه، نداره به همین خاطر مجبوریم عصرا بیایم تو این بیابون قدم بزنیم. ما اینجا داریم با کمترین امکانات زندگی می‌کنیم. گفتنِ مشکلات ما چه دردی رو دعوا می‌کنه؟ مگه کاری می‌کنن؟ هیچ وسیله بازی برای بچه‌هامون نیست و وقتی مدرسه‌ها تعطیله ما مجبوریم بچه‌هامونو بیاریم تو خاک‌ و خل بازی کنن.»

همسایه‌ی مریم که همراه او پیاده‌روی می‌کند هم در رباط کریم زندگی می‌کرده و بعد از آنکه در پروژه مسکن مهر ثبت نام کرده به شهر پرند اسباب کشیده است. همسرش راننده است و همه‌ی مایحتاجشان را هر چند وقت یک بار از رباط کریم می‌خرند چون چند مغازه‌ای که در اطراف بلوکشان است، اجناسشان را گران‌تر از فازهای صفر تا چهار می‌فروشند.

زنانی که عصرها را در بیابان‌های اطراف محل سکونتشان می‌گذرانند، کم نیستند. برخی، گروهی قدم می‌زنند و با هم خوش و بِش می‌کنند و برخی دیگر دو به دو قدم می‌زنند و با هم دردِدل می‌کنند. یکی از نداشتن مرکز تفریحی مثل سینما یا یک مجموعه ورزشی گلایه دارد و دیگری می‌گوید: «اینجا هم ساخته می‌شود، لودرها را ببین که مشغول ساخت و سازند.» همه‌ی آنها حرف برای گفتن دارند.

«فاطمه» سه سالی می‌شود که ساکن یکی از واحدهای کوزو 6 شده است: «واحدها رو خوب نساختن. من مدتی درگیر تعمیرات بودم چون از توالت طبقه بالا آب می‌اومد پایین و سقف نم برداشته بود. از طبقه‌های بالا و پایین هم زیاد صدا میاد. بعضی از همسایه‌های پایینی میگن گاهی بوی فاضلاب تو خونه‌هاشون بالا می‌زنه اما خونه‌ی من که طبقه بالاست همچین مشکلی ندارم. گاهی هم  آسانسورها خراب میشه اماهر بلوک یه مدیر داره که سریع مشکلو برطرف می‌کنن. اینجا یه اتوبوس هم نداره و اگه کاری داشته باشیم و بخوایم به یه آبادی برسیم مجبوریم با هزار ترس و لرز سوار ماشین‌های شخصی بشیم. خیلی از ساکنان اینجا فرهنگ آپارتمان‌نشینی ندارن و واقعا رعایت نمی‌کنن. مثلا اینجا رو ببین، یه سریا آشغالاشونو از پنجره پرت می‌کنن پایین. اون اوایل که اینجا راه افتاده بود یه سری آدم ناجور هم ساکن شده بودن. اینجا هم مثل همه‌جا موادفروش هست اما وقتی تو این‌کاره نباشی با اونا چیکار داری؟ گاهی شب‌ها گشت پلیس میاد اینجاها می‌چرخه. خداییش اینجا از نظر امکانات رفاهی خیلی فقیره.»

گرچه بسیاری از ساکنان فاز 6 پرند درباره کمبود امکانات زندگی در این منطقه با یکدیگر هم‌عقیده‌اند اما برخی از آنها دوست دارند همه واحدها سریع‌تر پُر شوند تا آنان هم از تنهایی در بیایند و شهر جدیدی که در آن زندگی می‌کنند زودتر رونق بگیرد. کافی است بگویی که آمده‌ام اینجا را برای زندگی بررسی کنم، آن وقت همه از خوبی‌های محل زندگی‌شان می‌گویند تا زودتر همسایه‌شان شوی: «واحدهایی که تو  کوزوها ساخته شدن بد نیستن. اینجا مرکز درمانیش آماده نشده اما اول شهر پرند درمانگاه داره. روزی دو بار زباله‌ها رو خالی می‌کنن. فقط وضعیت آسفالتا زیاد خوب نیس اما واسه ما که پول اجاره‌خونه‌های تهرانو  نداریم همینم خوبه. اینجا مدرسه هم داره، دخترای ما که دبستانی‌ان صبحا و پسرامون بعد از ظهرا مدرسه میرن. یه مدرسه راهنمایی هم داره اما دبیرستان نداره. داروخانه هم نداره. این ساختمونا رو که می‌بینی تُرکا ساختن (ترکیه‌ای‌ها). تازه ایستگاه اتوبوس و تاکسی هم  درست شده اما فعلا هیچ خبری از اتوبوس و تاکسی نیست! شوهرامون ساعت 6 صبح از خونه می‌زنن بیرون اما هیچکدوم از ما کار نمی‌کنیم که بدونیم چطوری میشه صبح خیلی زود وسیله پیدا کرد. البته از اینجا واسه تهران قطار داره و می‌دونیم که صبحا یه مینی‌بوس میاد و اونایی که می‌خوان برن تهرانو تا ایستگاه می‌بره. یکی از خانومای این منطقه خیلی پیگیره چون خودش شاغله و هر روز صبح مجبوره بره تهران. جرات نمی‌کنه سوار ماشین‌ شخصی بشه چون زیاد امنیت ندارن. به همین خاطر هم یه روز اومد جلوی مدرسه و از همه‌ی ما امضا گرفت تا پیگیری کنه واسه اینجا تاکسی بذارن. با اینکه امکانات زندگی اینجا خیلی کمه و ما با سختی زندگی می‌کنیم اما حداقل آب و هوای خوبی داره. بعد از ظهرا میایم پیاده‌روی می‌کنیم. اینجا بوی بد تهرانو نداره. بهار که میشه بیابونای اینجا پُر از سبزه و گل میشه و ما و خانومای همسایه  آش می‌پزیم می‌ریم بیابونای اطراف دور هم می‌شینیم. چون زمان می‌بره تا اینجا ساخته بشه. اگه خواستی خونه بخری بیا همین کوزو 6. فازای دیگه رو ایرانیا ساختن که فایده نداره. اگه بخوای اینجا یه واحد دوخوابه بخری باید 200 میلیونی پول داشته باشی. من 17 سال تهران زندگی کردم، دلم واسه تهران لک زده اما خوب چیکار کنیم؟ وسعمون به زندگی تو تهران نمی‌رسه. قیمت مواد غذایی که وانتیا میارن ارزون‌تره. کنار مسجد یه میوه‌فروشی راه انداختن که قیمتاش بالاست. یه سری وانتی هم هستن که لوازم خونه میارن و به ما قسطی هم می‌فروشن. کمتر آدمی پیدا میشه که این مسیرو بره و بیاد و بتونه دووم بیاره چون رفت و آمد بین اینجا و تهران واقعا سخته. باید هزینه‌های رفت و آمدتم حساب کنی. محل کار شوهر من ونکه و هر روز توی مسیر می‌خوابه. چند ساله که قراره متروی اینجا راه‌اندازی بشه اما فعلا که نشده.»

طبق گفته حبیب‌الله طاهرخانی، معاون وزیر راه و شهرسازی قرار بود متروی شهر پرند تا پایان دولت دوازدهم و سال 1400 ساخته شود اما اخیرا علی امام، مدیرعامل متروی تهران اعلام کرده «تکمیل نهایی و بهره‌برداری از متروی پرند نیازمند حل مشکل منابع اعتباری است و برای تکمیل 100 درصدی متروی اقماری پرند 550 میلیارد تومان اعتبار نیاز است. دولت بدلیل مشکلات و محدودیت‌های مالی معمولا اعتبارات کمی را در بودجه سنواتی کشور برای پیشرفت متروی پرند تخصیص می‌دهد که این رقم‌های کم‌بودجه که حدود 30 الی 40 میلیارد تومان آن هم سالانه است، مشکلی از متروی پرند حل نمی‌شود.»

مسکن مهر با هدف تامین مسکن اقشار کم ‌درآمد جامعه در دولت نهم به ریاست محمود احمدی‌نژاد ساخته شد. ساخت و ساز این خانه‌ها با کمترین امکانات شهری همچنان ادامه دارد و در دولت یازدهم و دوازدهم هم تکمیل امکانات شهری مثل ساخت مترو با کندی پیش می‌رود. البته بسیاری از واحدهای مسکن مهر بعد از ساخت همچنان خالی‌اند.

«حدود 12 سالی میشه که از پروژه مسکن مهر گذشته. فاز صفر پرند چند سرمایه‌دار داره، واسه همینم وضعیت این فاز با جاهای دیگه پرند فرق داره و بهتره. مسکن مهر آبشناسان هم بدترین وضعیت بین مسکنای مهر رو داره. ما خودمون پیمانکاریم و خیلی جاها از جمله کردستان، عسلویه، تهران و صفادشت کار کردیم اما آبشناسان رو قبول نکردیم چون اونجا خیلی دزدی می‌شد و بدترین پروژه مسکن مهر بود که اصلا هم رسیدگی نمیشه. یه سری شهرا مثل پرند و صفادشت زیر نظر بنیاد مسکن ساخته شدن، واسه همینم وضعیتش بهتره و بهشون بیشتر رسیدگی می‌کنن.»

یکی از مشاوران املاکی پرند این حرف‌ها را می‌زند و ادامه می‌دهد: «اینجا اداره برقی وجود نداشت و زیر نظر رباط کریم بود. چند سالیه که اداره برقش راه‌ افتاده و دارن شکل و شمایلی به شهر میدن. پرند فرمانداری هم نداره اما دادگستری و شهرداری داره. فقط سه تا باجه بانک ملی، مسکن و شهر داره و بقیه بانکا باجه ندارن. ما مجبور بودیم واسه یه سری از کارای بانکی که اینجا شعبه ندارن تا رباط کریم بریم. آبان هم که به خاطر گرونی بنزین یه سری بانکا رو آتیش زده بودن و کلا نمی‌تونستیم کاری انجام بدیم. سه تا مرکز درمانی هم داره. یه درمانگاه تو فاز 2 و «استقلال» هست که خصوصیه. یه بیمارستانم تو فاز 5 در حال ساخته اما 5 ساله که نیمه‌کاره مونده و فقط اسکلتش ساخته شده. یه درمانگاه هم تو فاز 4 راه افتاده. همه‌ی مراکز درمانی اینجا خصوصی‌ان و هزینه‌های درمان بالاست. پرند یه آتش‌نشانی و دو تا کلانتری هم داره. کلانتری اینجا حدود 30 نفر نیرو داره. دانشگاه آزاد هم اینجا هست و بعضی از استادای دانشگاه هم تو کار ساخت و سازن! حتی مدیر یکی از مدرسه‌های اینجا هم بساز و بفروش داره. با این قیمت مسکن مهاجرت به حاشیه تهران خیلی بالا رفته. می‌دونی جمعیت پرند تو چهار سال گذشته چقدر زیاد شده؟ وضعیت شهری اینجا الان خیلی خوب شده. اینجا هم موادفروشی زیاد بود اما حالا کم شده. با اینکه کلانتری پرند کمبود نیرو و ماشین داره اما بازم خوبه».

زیر سایه دکل‌های فشار برق قوی، تنها مرکز درمانی مجهز پرند در فاز 2 قرار دارد. به گفته یکی از کارمندان مرکز درمانی فاز 2، آماری از مبتلایان به سرطان در شهر پرند وجود ندارد چون پرند سه مرکز درمانی دارد که هیچکدام تجهیزات  کاملی ندارند، همه‌ی مراکز هم خصوصی‌اند و مردم برای کارهای ضروری به این مراکز مراجعه می‌کنند و بیشتر به رباط کریم یا تهران می‌روند. با این حال یکی از این مراکز شبانه‌روزی است و آزمایشگاه آن تا صبح فعال است و پزشک عمومی هم دارد. بخش جراحی سرپایی و جراح متخصص هم فعال است و پزشکان اعصاب و روان و روانشناس هم دو روز در هفته ویزیت می‌کنند.  با بیمه‌های نیروهای مسلح و کارکنان دولت هم قرارداد دارند که 30 درصد هزینه‌ها را پرداخت می‌کنند. اما چون بخش رادیولوژی مرکز درمانی حدود دو سال از بیمه‌ها طلب داشته، مجبور شده‌اند قراردادشان را لغو کنند.

مسکن‌های مهر پرند همچنان در حال ساختند. بعد از پارک «مشاهیر»، ساختمان‌های شخصی‌ساز از مسکن‌های مهر جدا می‌شوند. از فاز صفر تا فاز 6 حدود 10 کیلومتر راه است؛ مسیری بدون تابلوهای راهنمایی و رانندگی، با آسفالت‌های پُر از چاله و افقی که پُر از بیابان است و خانه‌های سر به فلک کشیده.