بر اساس آمارها مجموع تجارت خارجی کشور در این بازه زمانی، معادل 24میلیارد و 600 میلیون دلار ثبت شده است. از این رقم سهم صادرات 10میلیارد و 900 میلیون دلار و سهم واردات 13 میلیارد و 700 میلیون دلار رقم خورده است تا بدین ترتیب تراز تجاری کشور تا پنج ماهه منتهی به مرداد ماه، منفی 2 میلیارد و 800میلیون دلار ثبت شود.
تراز تجاری چهار ماهه 99، منفی 2میلیارد و 200 میلیون دلار ثبت شد. بنابراین تراز تجاری در پنج ماهه 99 نسبت به چهار ماهه امسال بیشتر منفی شده است. صادرات خالص مرداد برابر با 2 میلیارد و 200 میلیون دلار بوده است، در حالی که در تیر امسال، ارزش صادرات معادل 2 میلیارد و 336 میلیون دلار رقم خورده بود. بنابراین میزان صادرات مرداد نسبت به تیر روند کاهشی داشته، اما میزان خالص واردات در مرداد 99 برابر با 2 میلیارد و 800 میلیون دلار است. این در حالی است که واردات تیر ماه امسال معادل 3 میلیارد و 280 میلیون دلار به‌دست آمده بود. به این ترتیب روند واردات نسبت به چهارمین ماه سال، کاهشی شده است. از سوی دیگر صحبت‌های رئیس‌کل گمرک ایران، حاوی نکات دیگری در خصوص مهم‌ترین مقاصد صادراتی و مبادی وارداتی هم بود. بر این اساس چین، عراق، امارات، افغانستان و ترکیه به ترتیب مهم‌ترین مقاصد صادراتی ایران در پنج ماهه امسال بوده‌اند. همچنین چین، امارات‌متحده عربی، ترکیه، هند و آلمان به‌عنوان مهم‌ترین مبادی وارداتی ایران در این مدت اعلام شده‌اند. در عین حال بنزین، پلی‌اتیلن، گرید فیلم، گازطبیعی، پروپان مایع‌شده و سایر روغن‌های سبک و فرآورده‌ها پنج قلم عمده صادراتی ایران در این دوره زمانی بوده‌اند. از سوی دیگر بررسی وضعیت تجارت خارجی در پنج ماهه سال 98 و مقایسه آن با میزان صادرات و واردات 99 نشان می‌دهد که در پنج ماهه مدت مشابه پارسال حجم کل تجارت معادل 35میلیارد و 539 میلیون دلار بود که سهم صادرات 17 میلیارد و 800 میلیون و سهم واردات 17 میلیارد و 739میلیون دلار بوده است. بر این اساس، تراز تجاری پنج ماهه 98 با اختلاف ناچیزی مثبت شده بود.
تیر و مرداد 99
مطابق آمارها، صادرات در تیر ماه رشد داشته است. کارنامه عملکرد صادرکنندگان در تیر ماه امسال نشان داد که با وجود مشکلات ناشی از شیوع ویروس کرونا، سیاست‌های داخلی و محدودیت‌های بین‌المللی، فروش کالا به بازارهای هدف با رشد بیش از 13 درصدی در چهارمین ماه سال نسبت به خرداد مواجه بوده است. البته فاصله صادرات و واردات در این ماه نسبت به خرداد افزایش یافت و کسری تجاری بیشتری را در تیر ماه شاهد بودیم؛ اما هم صادرات و هم واردات روند صعودی را طی کرد و در چهارماه منتهی به تیر امسال نیز تراز تجاری منفی 2/ 2 میلیارد دلاری رقم خورد. میزان صادرات در پنج ماهه 99 نسبت به پنج ماهه 98، معادل 6 میلیارد و 900 میلیون دلار کاهش یافته است. همچنین میزان واردات 4 میلیارد دلار نسبت به مدت مشابه 98 نزولی شده است. در مجموع آمارها حاکی از انقباض تجارت خارجی در پنج ماهه امسال نسبت به مدت مشابه قبل است.
توضیحات رئیس‌کل گمرک
مهدی میراشرفی؛ رئیس‌کل گمرک ایران گفت: سهم صادرات قطعی کالاهای غیرنفتی (به‌استثنای نفت‌خام، نفت‌کوره و نفت‌سفید و همچنین بدون احتساب صادرات از محل تجارت چمدانی) در این مدت بالغ بر 38 میلیون تن به ارزش 10میلیارد و 900میلیون دلار بود. بنزین، پلی‌اتیلن، گرید فیلم، گاز طبیعی، پروپان مایع‌شده و سایر روغن‌های سبک و فرآورده‌ها به‌جز بنزین پنج قلم عمده صادراتی ایران در این مدت بود.
وی افزود: در همین مدت صادرات بنزین به‌عنوان کالای اول صادراتی ایران به یک میلیارد دلار رسید که دلیل این امر کاهش مصرف داخلی و افزایش میزان تولید بوده است. رئیس‌کل گمرک ایران اظهار کرد: پنج کشور عمده مقصد صادراتی ایران طی مدت مذکور به ترتیب چین با 10میلیون و 800 هزار تن کالا به ارزش بیش از 3میلیارد دلار و سهم 28 درصدی، عراق با 7 میلیون و 800 هزار تن به ارزش 2میلیارد و 406 میلیون دلار و سهم 22درصدی، امارات با 5میلیون و 900هزار تن به ارزش یک‌میلیارد و 554میلیون دلار و سهم 14درصدی، افغانستان با 2 میلیون و 600 هزار تن به ارزش 871 میلیون دلار و سهم 8درصدی و ترکیه با یک‌میلیون و 69هزار تن به ارزش 513 میلیون دلار و سهم 7/ 4 درصدی بودند. وی افزود: واردات کالا از کشورهای خارجی نیز طی 5 ماهه نخست امسال به 13 میلیون و 800 هزار تن و به ارزش 13 میلیارد و 700 میلیون دلار رسید. میراشرفی گفت: چین با صدور یک‌میلیون و 337 هزار تن کالا به ارزش 3 میلیارد و 552 میلیون دلار و سهم 9/ 25 درصدی، امارات متحده‌عربی با صدور یک‌میلیون و 700 هزار تن کالا به ارزش 3 میلیارد و 186 میلیون دلار و سهم 23 درصدی، ترکیه با صدور 2میلیون تن کالا به ارزش یک میلیارد و 475 میلیون دلار و سهم 7/ 10 درصدی، هند با صدور یک‌میلیون و یکصد هزار تن کالا به ارزش 941 میلیون دلار و سهم 8/ 6 درصدی و آلمان با صدور 548هزار تن کالا به ارزش 661 میلیون دلار و سهم 8/ 4 درصدی، پنج کشور عمده صادرکننده کالا به ایران بودند.
به گفته وی، از کل 13 میلیون و 800هزار تن کالای وارداتی به ایران در 5 ماهه نخست امسال 9 میلیون و 700 هزار تن آن را کالاهای اساسی تشکیل می‌داد. علاوه بر این 85 درصد از واردات در مدت مذکور مربوط به کالاهای اساسی و نهاده‌ها و ماشین‌آلات خطوط تولید بوده است. معاون وزیر اقتصاد با اشاره به کاهش تدریجی اثرات کرونا بر تجارت، اضافه کرد: تاثیر شیوع بیماری کووید-19 بر تجارت خارجی ایران از 54درصد در اردیبهشت امسال به 27درصد در مرداد ماه رسیده و به‌طور میانگین این تاثیر از 40درصد به 38درصد کاهش یافته است.
