چشم و هم چشمی پدیده ناهنجاری است که در میان بیشتر مردم جامعه، فارغ از جنسیت وجود دارد، به طوریکه آنها را وادار میکند پیوسته خود و زندگیشان را با دیگران مقایسه کنند. در واقع باید گفت که این رفتار نوعی بیماری به شمار میرود که پیامدهای ویرانگری برای فرد در جامعه به دنبال دارد.
اشخاص برای دست یابی به اهداف رقابتی، دست به انواع و اقسام کارهایی میزنند که در چشم دیگری بزرگ جلوه کند و به نوعی خودنمایی کرده و برتری خویش را نشان دهند.
مولفههای اساسی چشم هم چشمی را باید در تظاهر، رقابت، احساس خودکم بینی دانست، چرا که شخص میکوشد چیزهایی را تهیه و به نمایش گذارد که در چشم دیگری خوب و زیبا و شگفت انگیز باشد و برتری خود را از این طریق به رخ دیگری بکشد.
*پیامدهای چشم و هم چشمی در زندگی زناشویی
اندکی حسادت نسبت به دیگران میتواند انگیزه خوبی برای فرد باشد به طوریکه همچون آتشی مسیر راهش را روشن میکند، و او را از مسیر رشد به بیراهه میکشاند. باید گفت که چشم و هم چشمی مشکلات زیادی را به بار میآورد که میتوان از مهمترین آنها به نداشتن رضایت از زندگی، نداشتن آرامش، گرفتار شدن در دام افسردگی اشاره کرد.
چشم و هم چشمی گاهی شکافهای بزرگی را در خانواده پدید میآورد که متأسفانه طلاق یکی از پیامدهای منفی چشم و هم چشمی در زندگی زناشویی است.
منشأ چشم و هم چشمی را باید در برخی از غرایز طبیعی و فطری بشر جستجو کرد که متأسفانه برخی از الگو پذیری بهره درستی ندارند و به مسیر بیراهه کشیده میشوند، بنابر این باید با آموزش در مسیر مفید و سازنده حرکت کنند.
* 30 درصد طلاقهای زوجین عاملی به نام چشم و هم چشمی
آمارها نشان میدهد که چشم و هم چشمی عامل اصلی 30 درصد از طلاقها به شمار میرود، که متأسفانه فقر فرهنگی، نگرش خانواده و بیکاری و افسردگی مهمترین عامل در شیوع این پدیده محسوب میشود.
*چشم و هم چشمی عاملی مخرب در دست یابی افراد به موفقیت ها/ قناعت؛ تنها راه درمان چشم و هم چشمی
اثمر وثوق، رواشناس و آسیب شناس اجتماعی در گفتگو با خبرنگار حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در باره بیماری مخرب گرایش به چشم و هم چشمی اظهار کرد: چشم و هم چشمی به عنوان عاملی در راستای تخریب ذهن و دوری از موفقیت به شمار میرود که فایدهای جز حسرت، دست نیافتن به موفقیت و تنفر و حقارت برای فرد در پی نخواهد داشت.
وی در ادامه افزود: باید گفت: چشم و هم چشمی از ابتدای خلقت بشر بوده و همچنان با آدمی همراه خواهد بود، این رفتار مخرب زندگی زناشویی بوده و از عوامل طلاق به شمار میرود بیشتر زوجینی که برای مشاوره مراجعه میکنند دچار نوعی گرایش به قیاس با دیگری و در ابعادی بزرگتر چشم و هم چشمی شده اند.
وثوق تصریح کرد: چشم و هم چشمی اثراتی، چون یأس، حسرت، ناامیدی را به وجود میآورد.
این آسیب شناس اجتماعی بیان کرد: به نظرم در درجه نخست ایمان به داشتهها، تواناییها و شکر گزاری میتواند موثر باشد، و البته کارآمدترین راه، قناعت به داشتهها است که رکن درمان و نسخه رفع چشم و هم چشمی خواهد بود.
*خانمها بیشتر از آقایان در معرض پدیده چشم و هم چشمی هستند
وثوق گفت:چشم و هم چشمی بیشتر در بانوان مشاهده میشود، از این رو توصیه دارم تا بانوان شرایط موجود را درک کنند و با عشق و قناعت از پیامدهای مخرب آن در زندگی جلوگیری کنند.
وی در پایان یادآور شد: امیدوارم که زوجین عشق را جایگزین تنفر، قناعت را به جای زیاده خواهی و رضایت از زندگی را به جای چشم و هم چشمی قرار دهند.
*چگونه از چشم و هم چشمی رهایی یابیم؟
تمرکز روی اهداف و موفقیتهای شخصی و تقویت اعتماد به نفس از جمله مهمترین راهکارها برای رهایی از چشم و هم چشمی است.
گزارش: سید مهران حسینی