احتمال ظهور یک کوویدِ دیگر چقدر است؟

 

فرادید؛ تقریبا دو دهه از آخرین تهدید وقوع همه گیری جهانی با یک ویروس کرونای خطرناک می‌گذرد. سال گذشته با ظهور یک نوع مرگبار این ویروس که سارس - کوو-2 نام گرفت این تهدید عملی شد. در حالی که هنوز خرابی و آسیب کووید 19 گریبان جهان را گرفته، پژوهشگران به این فکر می‌کنند که چقدر طول می‌کشد تا در آینده نزدیک یک عضو دیگر از این خانواده ویروس‌ها ظهور کند. یافته‌های آن‌ها نگران کننده است.

به گزارش فرادید؛ اخیرا در یک تحقیق با استفاده از الگوریتم‌های کامپیوتری پژوهشگران پیش بینی کردند که کدام پستانداران می‌توانند همزمان میزبان چندین سویه ویروس کرونا باشند. این اتفاق باعث ترکیب پاتوژن‌ها یا عوامل بیماریزای این سویه‌ها می‌شود و می‌تواند زمینه ساز نسل بعدی کووید باشد.

اعداد و ارقام به دست آمده از این تحقیق نشان میدهد که گروه میزبانان ویروس کرونا تا 12 برابر بیشتر از چیزی است که از طریق مشاهدات تصور می‌شد. نکته هشداردهنده دیگر این است که آن‌ها همچنین کشف کردند که تعداد میزبانان بالقوه که سارس - کوو -2 در آن‌ها قادر به زیست اند؛ 30 برابر بیشتر است و می‌تواند آن را به چیزی خطرناک‌تر تبدیل کند. گونه‌هایی هم که قبلا تصور می‌شد قابلیت میزبانی چندین زیرسرده از ویروس کرونا را دارند 40 برابر بیشترند.

این تحقیق را پژوهشگران دانشگاه لیورپول در بریتانیا انجام دادند، اما نمی‌توان مکان و زمان همه گیری بعدی را مشخص کرد، این نتایج نشانگر آن هستند که الگو‌های فعلی ما برای اکوسیستم ویروس کرونا به ش دت نیاز به اصلاح دارند. با این که نام این خانواده از ویروس‌های تاجدار امروزه با تعطیلی‌ها و آمار مرگ و میر بالا در 2020 گره خورده است، بیشتر اعضای آن کمابیش بی خطرند. حتی اگر در گذشته به صورت بیماری‌های فصلی آن‌ها را تجربه کرده باشید.

 

خانواده ویروس کرونا از چهار سرده تشکیل می‌شود که آلفا، بتا، گاما و دلتا نام دارند. هر کدام از این سرده‌ها انواع مختلفی از پستانداران و پرندگان را الوده می‌کنند. از بین همه آن‌ها فقط ویروس‌های کرونای آلفا و بتا شامل انواعی هستند که قابلیت سرایت به انسان را دارند. سویه‌های سندرم حاد تنفسی (س ارس) در ویروس‌های کرونای بناهم وجود دارند.

با این که پژوهشگران علاقه دارند مسائل زیستی را به طور واضح و دقیق دسته بندی کنند، در طبیعت چنین تمایز‌های دقیقی وجود ندارد. ژن‌ها و کدگذاری ژنوم ویروس‌ها بعد از آلوده کردن میزبان خود بار‌ها تغییر می‌کند. آن‌ها روش‌های جدید و هوشمندانه‌ای برای باز کردن سلولها، خودداری خروج از سیستم ایمنی بدن یا حتی پرش به حیوانات جدید را به کار می‌برند و گونه‌ها و سویه‌های جدیدی را پدید می‌آورند.

نکته گیج کننده این است که اعضای گروه‌های مختلف می‌توانند داخل بافت مشترکی در میزبان تجمع کنند و این ابزار جدید و کارآمد را جابه جا کنند. در نتیجه ترکیب‌های قدرتمندتری به وجود می‌آیند که قابلیت گسترش ویروس را افزایش می‌دهند. دنبال کردن این مراودات کار آسانی نیست. پژوهشگران همچنان در حال تحقیق روی خاستگاه دقیق سارس - کوو -2 هستند.

 

مدارک موجود حاکی از این است که خاستگاه آن خفاش است. بسیاری از گونه‌های خفاش به خاطر سیستم ایمنی فوق العاده قدرتمندی که دارند می‌توانند تعداد زیادی ویروس را برای مدتی طولانی در بدن خود جای دهند که همین عامل موجب می‌شود این ویروس‌ها بتوانند ژن‌های خود را ترکیب کنند. سپس، برای پرش به میزبان انسانی صرف ایک برخورد تصادفی هم کافی است یا به صورت مستقیم یا از طریق یک میزبان واسطه، مثل پانگولین که به دلیل استفاده از گوشتش به تمدن انسانی راه پیدا می‌کند. این که آیا این اتفاق صرفا به خاطر بدشانسی بوده است یا امری اجتناب ناپذیر، کاملا به تناوب این رویداد‌های ترکیبی وابسته است.

برای پاسخ به این پرسش به آگاهی در مورد تنوع این ویروس ها، میزبانان بالقوه و شرایط برخورد آن‌ها نیاز است. ویروس شناس‌ها در مورد این حقایق ناآگاه نیستند. اما زمانی که بحث پرش بی سروصدای ویروس‌ها از گونه‌ای به گونه دیگر به خصوص در طبیعت در میان باشد، آن‌ها می‌دانند که صرفا فقط نوک این کوه یخی را مشاهده کرده اند. در این مورد، پژوهشگران، الگوریتم‌های کامپیوتری خاصی را برای پیدا کردن الگو‌هایی بین سه جنبه متفاوت، اما مکمل طراحی کرده اند. این جنبه هاشامل خصوصیات ژنی این خانواده از ویروس ها، ویژگی‌های صد‌ها میزبان پستاندار بالقوه و مشخصه‌های شبکه ویروس میزبان هستند.

نتایج حاصل از این الگوریتم‌ها وسعت چشم

 

انداز مهیا برای اعضای خانواده ویروس کرونا در به اشتراک گذاری اسرار خود را آشکار می‌کند. از آن جایی که سارس - کوو-2 هنوز در حال گسترش است، واضح است که امکان شکل گیری ترکیب‌های خطرناک زیادتر است. این چشم انداز بسیار وسیع است. مشاهدات نشان میدهند که فقط چهار پستاندار غیر از انسان قادرند هم سارس - کوو -2 و هم یک ویروس کرونای دیگر را میزبانی کنند. با در نظر گرفتن اطلاعات پژوهشگران، 126 میزبان برای س ارس - کوو-2 وجود دارد و 2544 تعامل منحصر به فرد که می‌توانند سارس - کوو-2 را به چیزی خطرناک‌تر از گذشته تبدیل کنند.

پژوهشگران توضیح میدهند که هر کدام از میزبانان سارس - کوو - 2 که میزبان ویروس کرونای دیگری هم هستند به طور بالقوه می‌توانند میزبان ترکیباتی باشند که در آینده قابلیت تولید ویروس‌های کرونای جدیدی را دارند که از سارس - کوو-2 به دست آمده اند. این اطلاعات برای تعیین احتمال دقیق وقوع یک کووید جدید در آینده نزدیک کافی نیست. اما این احتمال هر چقدر هم که باشد نباید در مورد شیوع یک ویروس سارس دیگر در آینده خطر کنیم.