سفیر بولیوی: مادرزمین مسئله‌ای است که غرب به آن نمی‌پردازد / دهقانی: دیپلماسی عمومی، مرز ندارد

به گزارش مشرق، مراسم رونمایی کتاب «در میان سرخپوست‌ها» که به قلم احسان دهقانی و امین سردارآبادی و توسط انتشارات «راه یار» به تازگی منتشر شده است، به میزبانی سفارت بولیوی و با حضور خانم «رومینا پرز راموس»، سفیر کشور بولیوی، «کارلوس آنتونیو آلکالا کوردونس»، سفیر ونزوئلا، «ایساک لنین براوو»، سفیر نیکاراگوئه، «احمد سبحانی»، سفیر سابق ایران در ونزوئلا، «عبدالحمید شهرابی»، مدیر خانه امریکای لاتین، احسان دهقانی و امین سردارآبادی، نویسندگان کتاب «در میان سرخپوست‌ها»، فاطمه دلاوری پاریزی و محمدصالح مفتاح از راویان کتاب و میثم رشیدی مهرآبادی، به عنوان مجری‌کارشناس برگزار شد.

پارادایم­های موجود دنیا را بشکنیم

بنابرین گزارش، در ابتدای این مراسم، رومینا پرز راموس، سفیر بولیوی در ایران، ضمن ابراز خوشحالی از میزبانی آیین رونمایی کتاب «در میان سرخپوست‌ها» و با اشاره به محتوای کتاب در سخنانی اظهار داشت: یکی از دلایل اهمیت این کتاب و رونمایی آن، این است که قبل از آنکه کنفرانس بین‌المللی «تغییرات آب‌وهوا و حقوق مادرزمین» در سال ...... در بولیوی برگزار شود، کنفرانسی در شهر کپنهاگ  دانمارک درباره مسئله تغییرات آب‌وهوایی برگزار شد، اما این همایش، به دلیل اینکه، در آن، شرایط کشورهای در حال توسعه درنظر گرفته شد، با شکست مواجه شد.

وی افزود: یکی از دلایل شکست کنفرانس کپنهاگ، این بود که مسائل مربوط به ملت‌ها و دولت‌های ضد امپریالیسم نادیده گرفته شد، به همین دلیل کنفرانس دیگری در مکزیک برگزار شد و پس از آن هم «اوو مورالس»، رئیس جمور اسبق بولیوی، کنفرانس دیگری را در شهر لاپاز، با عنوان «دیپلماسی ملت‌ها» درباره تغییرات آب‌وهوایی سازماندهی کرد.. در این مراسم 3000 نفر از پنج قاره دنیا شرکت‌کردند. در این کنفرانس که پذیرای پیشنهادات مردم بود، «هوگو چاوز»، رئیس جمهور فقید ونزوئلا، معاون اول رئیس‌جمهور وقت نیکاراگوئه و معاون اول رئیس‌جمهور کوبا هم حضور داشتند، نمایندگان زیادی از کشورهای ضد امپریالیسم در این همایش شرکت کردند. مهم‌ترین ویژگی این کنفرانس این بود که مردم بومی پنج قاره جهان در آن حاضر بودند، یکی از مسائلی که در کپنهاگ به مشکل خورد این بود که تنها دنبال این بودند حل مشکل کنند ولی کنفرانس بولیوی، به بررسی دلایل تغییرات آب‌وهوایی رسیدگی کرد و سیستم کاپیتالیسم را مورد بررسی قرار داد.

«مادرزمین»؛ مسئله‌ای که غرب به آن نمی‌پردازد

سفیر کشور بولیوی تصریح کرد: مسئله دیگری هم در این کنفرانس مطرح شد این بود که ما باید یک تمدن دیگری را بسازیم که با تغییرات آب‌وهوایی هماهنگی و هارمونی داشته باشد. موضوع دیگر کنفرانس، مسئله حقوق مادرزمین بود، به این معنا که تا وقتی‌که ما پارادایم­های موجود دنیا را نشکنیم و رابطه جدیدی با مادرزمین شروع نکنیم، تغییرات درست ایجاد نمی‌شوند. به همین دلیل هم در همین زمینه، بولیوی قانون «مادرزمین» را وضع کرده است.

این مسئله‌ای هست که جهان غرب به آن نمی‌پردازد و به زمین به عنوان یک موجود زنده نگاه نمی‌کند. در کنفرانس تغییرات آب‌وهوایی لاپاز مقرر شد که کشورهای دیگر هم همانند بولیوی و اکوادور، قانون «مادرزمین» را در قانون اساسی­شان قرار بدهند. مهم‌ترین ویژگی قانون «مادرزمین» این است که طبیعت به عنوان یک موجود زنده، دارای حقوقی است و این همان، تغییر پارادایمی است که به از بین بردن مسائلی مثل گرمایش زمین و مشکلات طبیعی که در حال حاضر دچار آن هستیم، کمک می‌کند. به همین دلیل، کنفرانس لاپاز، همایش بسیار مهمی بود که فعالان پنج قاره را دور هم جمع کرد و این اجماع را به سازمان ملل برد. پیشنهادی که کشورهای سوسیالیست، به سازمان ملل ارائه دادند 180درجه با کاری که قبلاً خود سازمان ملل انجام می‌داد، متفاوت بود.

رومینا پرز راموس تأکید کرد: مسئله بسیار مهم دیگر درباره کنفرانس تغییرات آب‌وهوایی و حقوق «مادرمین»، جایگاه آن است که به نحوی که در آن، نه­تنها رؤسای کشورها شرکت می‌کنند، بلکه خود ملت‌ها هم در آن حضور دارند، به همین دلیل است که تحت عنوان «دیپلماسی ملت‌ها» مطرح می­شود.

وی در ادامه سخنانش ضمن تشکر از نویسندگان کتاب «در میان سرخپوست‌ها» و ابراز امیدواری برای شکستن و تغییر پاردایم‌های فعلی دنیا خاطرنشان کرد: در سازمان ملل، نه‌تنها «روز زمین»، بلکه روز «مادرزمین» هم به تصویب رسیده است که این حرکت با پیگیری«اوو مورالس»، رئیس‌جمهور سابق بولیوی صورت گرفت که شنونده سخنان ملت‌های پنج قاره متفاوت بود و به عنوان نماینده‌ای از طرف این ملت‌ها در سازمان ملل شرکت کرد و نشان داد که می­شود مدل‌های جدید برای اداره کردن دولت‌ها را ارائه داد.

سرخ­پوست­ها را از زبان خودشان بشناسیم

در ادامه این برنامه، احمد سبحانی، سفیر سابق ایران در ونزوئلا نیز در سخنانی کوتاه بیان کرد: برای مردم ما کمتر راجع به سرخ­پوست‌ها و مردم بومی آمریکای لاتین صحبت شده و اگر هم صحبتی بوده از زبان استعمارگرها بوده است. مردم بومی امریکای لاتین بیشتر از همه غربی‌ها به زمین احترام می­گذارند، آنها زمین را به عنوان مادرزمین می‌شناسند و ارزش‌های آن را  ارج می‌نهند.

وی با اشاره به حضور دانشجویان ایرانی در کنفرانس تغییرات آب‌وهوایی بولیوی اظهار داشت: حرکت دانشجویان برای سفر به بولیوی و معرفی ارزش‌های این مردم در کتاب «در میان سرخپوست‌ها» قابل تقدیر است. می‌خواهم بگویم این سرخ­پوستان و آقای «اوو مورالس»، رئیس‌جمهور سابق این کشور وقتی که حکومت را در دست گرفتند، بولیوی فقیرترین کشور آمریکای لاتین بود و امروز بولیوی بیشترین نرخ رشد اقتصادی را در بین کشورهای آمریکای لاتین دارد، یعنی کار وقتی دست خود مردم بومی و سرخ­پوست افتاد، خیلی بهتر، کشورشان را اداره کردند.

سبحانی با اشاره به کودتای اخیر در بولیوی توضیح داد: در یک شب، با کودتا، حکومت مردمی را برکنار کردند ولی مردم دوباره پیروز شدند و دولت انقلابی را که می­خواستند، دوباره بر سر کار آوردند. شناختن سرخ­پوست­ها از زبان خودشان و درمیان آنها، برای ما لازم است، ما با این مردم مهربان، بیشتر باید آشنا بشویم. امیدوارم سفرهای تحقیقی و سفرهای آشنایی بین ایران و بولیوی و همچنین بقیه کشورهای آمریکای لاتین باز هم اتفاق بیافتد و دوستان بتوانند تجربه­شان را با بقیه مردم ایران و مردم منطقه تقسیم کنند.

در دیپلماسی عمومی دچار ضعفیم

در بخش بعدی این برنامه، عبدالحمید شهرابی، مدیر خانه امریکای لاتین در سخنان خود عنوان کرد: قبل از هر چیز می­خواهتم ابراز خوشحالی خودم را ابراز کنم در رابطه با اینکه جنبش انقلابی در بولیوی مجدداً توانست قدرت را کسب کند و حزب اقای «مورالس» به قدرت نشست.

وی افزود: ده سال پیش بود که خانه آمریکای لاتین، پیشنهاد حضور دانشجویان عدالت‌خواه در اجلاس حفظ محیط­زیست را مطرح کرد و ما از اینکه به پیشنهادمان لبیک گفته شد و پذیرفته شد خیلی خوشحالیم و امیدواریم که این نوع حرکت‌ها تداوم داشته باشد.

شهرابی تصریح کرد: واقعیت این است که سطح روابط دیپلماسی عمومی یا دیپلماسی ملت‌ها آن‌طوری‌که باید مطلوب نیست، سطح ارتباطات مطلوب نیست و ما فعالان انقلاب اسلامی در این زمینه دچار ضعف هستیم.

مدیر خانه امریکای لاتین در ادامه سخنانش با خوانش بخشی از سخنان «فیدل کاسترو» رهبر فقید کوبا درباره محیط زیست اظهار داشت: این مهم است ‌که «کاسترو» در زمان حیاتش نه فقط در یک سخنرانی، یک اجلاس، یک نوشته، بلکه به طور مستمر به عنوان دغدغه مهم مشکلات جهان بر ضرورت حفظ محیط­زیست تأکید داشته است. این روش، این منش و این خط مشی را رئیس جمهور قبلی بولیوی آقای «مورالس» ادامه دادند.

شهرابی در پایان سخنانش خاطرنشان کرد: به نویسندگان کتاب و ناشر، برای این اقدامی که کردند، تبریک می‌گویم و امیدوارم که این نوع فعالیت‌ها را ادامه بدهند.

دیپلماسی عمومی، فراتر از مرزها و محدودیت‌های جغرافیایی است

براساس این گزارش در بخش دیگر این مراسم، احسان دهقانی، از نویسندگان کتاب نیز در سخنانی بیان کرد: انقلاب اسلامی ایران تا حدی که ما در جریان هستیم که از ابتدا توسط رهبر فقید امام خمینی(ره)، داعیه عدالت و عدالت خواهی در ابعاد بین‌المللی و جهانی داشته است. امام خمینی، جمله معروفی دارند که صحبتم را با آن شروع می‌کنم، ایشان می‌فرمایند هر جا که ظلم هست مبارزه است و هرجا که مبارزه هست ما آنجا هستیم.

وی افزود: این حرف ایشان نشان می‌دهد که صحبت‌های دیگر ما رنگ و بویی از محدودیت‌های مرزی و جغرافیایی ندارد و مرزها و خط‌کشی‌های روی کاغذ نمی‌تواند ملت‌های جهان را و ملت‌های مستضعف جهان را از نظر همبستگی از یکدیگر جدا کند.

دهقانی عنوان کرد: فکر می‌کنم اگر نقشه جهان را رسم کنیم، می‌توانیم جای‌جای آن را علامت‌گذاری کنیم که کشورهای زورگو، ستمگر و استعمارگر جهانی ضربات متعددی را به ملت‌ها و کشورهای مختلف به واسطه ابزارهای مختلف نظیر جنگ، کودتا و دخالت‌های مستقیم و غیر مستقیم وارد کرده‌اند، از همین ایران خودمان گرفته تا کشورهای همسایه ما مانند افغانستان، عراق و یمن که همین الان، مردم بی‌دفاعش، درگیر جنگ و خشونت هست تا کشورهای آمریکای لاتین مانند کوبا، ونزوئلا، شیلی و کشور الجزایر و بسیاری کشورهای دیگر که در این دسته جای می‌گیرند.

نویسنده کتاب «در میان سرخپوست‌ها» اظهار داشت: فکر می‌کنم ما رنجوران و زخم‌دیدگان تاریخ باید حول یک محور اساسی دور هم جمع می‌شدیم که تاکنون اتفاق نیفتاده است، ولی الان هم دیر نیست، آن محور اساسی، مبارزه با دشمن مشترک است که از آن به عنوان استکبار جهانی یاد می‌کنیم، همان دشمنی که محیط زیست ما را و زحمات تمامی ملت‌ها را تا الان از بین برده و ما را به اینجا رسانده است.

وی اضافه کرد: من در این زمینه، منظورم، چندان نقش دولت‌ها و حکومت‌ها نیست، بلکه منظورم دیپلماسی عمومی و ارتباط ملت‌ها و تشکل‌های مردم‌نهاد و NGO های مختلف است که نظیر این ارتباط را در کتاب «در میان سرخپوست‌ها» می‌بینیم.

دهقانی با اشاره کودتای ژانویه 2019 علیه نیکولاس مادورو، رئیس‌جمهور ونزوئلا تصریح کرد: اینکه چقدر مردم ایران به‌خصوص دانشجویان ایرانی از واقعیت کودتا در ونزوئلا با خبر بوده‌اند، جای سوال و مسئله است، این موارد، نقش دیپلماسی عمومی را پررنگ‌تر از گذشته نمایش می‌دهد.

این نویسنده در پایان سخنانش، ضمن تشکر از سفیر بولیوی برای میزبانی رونمایی کتاب «در میان سرخپوست‌ها» خاطرنشان کرد: در انتها باید با نام و یاد تمامی مبارزان و کسانی که در راه حق و حقیقت در تمام این دنیا کشته شده‌اند، از رهبران انقلاب‌های آمریکای لاتین گرفته تا شهدای کشور خودمان که یادشان را گرامی می‌داریم. لازم می‌دانم که از شهید والامقام سردار شهید قاسم سلیمانی که حقیقتاً یک مبارزه جهان‌وطنی بودند و برای حق و حقیقت در دنیا مبارزه می‌کردند و در خارج مرزهای این کشور هم به شهادت رسیدند، یاد کنم.

بازگشت به اصالت‌ها و سنت‌های بومی؛ راه نجات ملت‌هاست

بنابرین گزارش در بخش دیگری از مراسم، فاطمه دلاوری پاریزی، از راویان کتاب نیز در سخنانی اظهار داشت: وقتی که برای حضور در این رونمایی می‌آمدم، کل مسیر را اشک ریختم. دلیلش این بود که یاد خاطرات ده سال پیش یعنی 2010 افتادم، من برای همیشه تکه‌ای از قلبم را در کشور بولیوی و در آمریکای لاتین جا گذاشته‌ام.

وی افزود: مردم بولیوی و امریکای لاتین، مردم بسیار مهربان، خونگرم، عدالتخواه و اصیلی هستند که بسیار به سنت‌هایشان احترام می‌گذارند که متاسفانه به لحاظ جغرافیایی از ما، بسیار دور هستند و متأسفانه شناخت ما نسبت به یکدیگر اندک است.

دلاوری تصریح کرد: من برای خانم سفیر بولیوی، گل کالانکوئه هدیه آوردم که ترجمه آن می‌شود «چیزی که می‌افتد و رشد می‌کند» و این عبارت، شبیه به ملت ایران و ملت‌های آمریکای لاتین است، در واقع نماد سرسختی و پایداری در عین حفظ طراوت و کامیابی است.

وی با اشاره به سفرش به بولیوی توضیح داد: خیلی از خانم‌ها و حتی برخی آقایان به من می‌گفتند که ما در تصاویر که رسانه‌ها نشان می‌دهند، فکر می‌کردیم در ایران، خانم‌هایی با تیپ و قیافه شما بدون اجازه خانواده‌اش، اجازه ندارد جایی برود و اجازه تحصیل ندارد، من به آنها می‌گفتم که این مسائل، تصاویری است از که کاپیتالیست‌ها دوست دارند از ما به شما ارائه دهند. همان‌طور که کاپیتالیسم مردم آمریکای لاتین را برای ما جور دیگری روایت کرده بود و ما همیشه از فیلم‌های وسترن آمریکایی سرخپوست‌ها را می‌شناختیم ولی وقتی که خودم به صورت مستقیم با این مردم مهربان مواجه شدم، تصوری که داشتم اصلاح شد و از همان روزها هم تلاش می‌کنم این تصویر را در ذهن مردمی که با آنها مواجه می‌شوم، اصلاح کنم.

دلاوری خاطرنشان کرد: مهم‌ترین چیزی که از سفر به بولیوی یاد گرفتم این بود که اساس رابطه عاطفه است، هر چقدر هم که دیپلماسی دولت‌ها وسط باشد تا وقتی که مردم با هم مواجهه نداشته باشند و رابطه حسی و عاطفه بین آنها شکل نگیرد، رابطه‌ای که باید اتفاق بیفتد، شکل نمی‌گیرد. خیلی وقت‌ها که نمی‌توانیم به خاطر زمان با هم حرف بزنیم با چشم‌ها، نگاه و با اشک‌ها با هم حرف می‌زنیم و این نگاه‌های مهربان هنوز در ذهن من ماندگار است.

راوی کتاب «در میان سرخپوست‌ها» افزود: چیز دیگری که خیلی برایم جالب بود، همین بحث «مادر زمین» بود که چقدر مردم امریکای لاتین جایگاه بالایی برای زمین قائل هستند که برای طبیعت به مثابه مادری که آنها را پرورش داده، نگاه می‌کنند، چیزی که در واقع خیلی به آموزه‌های ما نزدیک است و البته خیلی دور است از چیزی که ما در غرب می‌بینیم.

وی تصریح کرد: مهم‌ترین مسئله، بازگشت به اصالت‌ها و سنت‌های بومی است که راه نجات همه ما ملت‌هایی است که می‌خواهیم راه سومی برای زندگی در جهان داشته باشیم که «مورالس»، رئیس جمهور سابق بولیوی، در سخنرانی خود به آن اشاره کرد، البته ایشان، مثال‌های بامزه‌ای هم برای همین مسئله می‌زد به طور مثال، می‌گفت اگر کوکاکولا بخورید، کچل می‌شوید، باید نوشیدنی‌های بومی بخورید.

ابلاغ سلام رئیس‌جمهور نیکاراگوئه به نویسندگان «در میان سرخپوست‌ها»

بنابرین گزارش، ایساک لنین براوو، سفیر کشور نیکاراگوئه هم در سخنانی کوتاه ضمن ابلاغ سلام رئیس‌جمهور و معاون رئیس‌جمهور نیکاراگوئه به حاضران مراسم رونمایی عنوان کرد: برای من هم خیلی مهم است که می‌توانم با جوانان ایرانی رونمایی این کتاب را سهیم باشم، ملت‌های نیکاراگوئه و ایران، برادر و دولت‌هایمان هم دولت برادر هستند.

وی افزود: مسئله «مادر زمین» بخشی از هویت انسان است که در طول زمان گسترش یافته است و پیشرفت می‌کند. احترام به زمین در قالب «مادرزمین» مخالفتی با اصول مذهبی ما ندارد، ما به عنوان انسان تنها آفریده خدا نیستیم.

500سال مبارزه علیه استعمار و کاپیتالیسم

کارلوس آنتونیو آلکالا کوردونس، سفیر ونزوئلا نیز در سخنان خود در این مراسم ضمن اشاره به کودتای اخیر در بولیوی عنوان کرد: خوشبختانه مجدداً ملت‌ها مخصوصاً بولیوی برخاستند و این اتفاقی نیست. 500 سال است که افراد بومی علیه دشمنان که در وهله اول استعمارگری و کاپیتالیسم است، در حال جنگ هستند و تا الان 500 سال جان سالم به در برده‌ایم از این دو مسئله. جوانان انقلابی ایرانی با بازدیدی که از ملت چند ملیتی بولیوی داشتند، به صورت زنده با گوشت و پوستشان شرایط بومی آنجا را درک کردند و شناختند. در آمریکای جنوبی بومیان زیادی وجود دارند که روز به روز در مقابله با حملات آمپریالیسم مقاومت می‌کنند.

وی افزود: خوشبختانه رئیس جمهورهای امریکای لاتین، مثل «هوگو چاوز» و «اوو مورالس» اولویت کاری‌شان، برگرداندن حقوق ملت‌های بومی بوده است. از جمله در قانون اساسی ونزوئلا، این حقوق ثبت شده است، حقوقی که کاپیتالیسم و استعمارگران از مردم بومی گرفته‌اند و این چیزی است که در این 500 سال مبارزه به دست آورده‌ایم.

سفیر ونزوئلا خاطرنشان کرد: به لحاظ تاریخی اگر بخواهیم حرف بزنیم در برابر ایران، ونزوئلا کشور خیلی جوانی است ولی یک تاریخ بسیار غنی از ملت‌های بومی داریم و این ملت‌های بومی ما توانستند به بقای خود ادامه دهند. آنها برای به اشتراک گذاشتن تجربه گذشتگان خود و شناخت رفتارها در زمین و چگونگی رفتار با آن و انتقال آن به نسل‌های آینده، علاقمند هستند. برای همین، از نویسندگان این کتاب برای یادآوری چنین مسئله ارزشمندی که می‌توانیم به واسطه آن ملت‌های بومی را بهتر بشناسیم، تشکر می‌کنم.

لازم به ذکر است کتاب «در میان سرخپوست‌ها»، در 192صفحه، شمارگان 1000نسخه و با قیمت 27هزار تومان توسط انتشارات «راه یار» منتشر شده است و علاقمندان جهت تهیه آن، علاوه بر کتابفروشی‌ها، می‌توانند از طریق صفحات مجازی ناشر @raheyarpub و سایت vaketab.ir نسبت به سفارش کتاب اقدام کنند. همچنین در صورت نیاز می‎توانند با شماره 02142795454 تماس بگیرند.