همزمان با تداوم پنجمین دور گفتوگوها با هدف احیای برجام در وین، سخنگوی دستگاه دیپلماسی در سخنانی با اشاره به اینکه هیچ بنبستی در مذاکرات وین وجود ندارد، تاکید کرد که اگر موضوعات کلیدی باقی مانده حل شود «این دور از گفتوگوها میتواند دور آخر باشد» ولی اگر چنین نشود ادامه مییابد. سعید خطیبزاده، سخنگوی دستگاه دیپلماسی صبح روز دوشنبه در نشست هفتگی خود که با حضور خبرنگاران داخلی و خارجی در محل وزارتخارجه برگزار شده بود در پاسخ به سوالی در ارتباط با اظهارات اخیر نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی مبنی بر اینکه برای دور ششم مذاکرات وین برنامهریزی نشده است و این احتمال وجود دارد که این دور از گفتوگوها دور پایانی باشد، گفت: «همانطور که پیش از این گفتهام مذاکرات و گفتوگوهایی که در وین انجام میدهیم را با دقت و وسواسی که لازم است پیگیری میکنیم. هر دور از این مذاکرات میتوانسته دور آخر باشد ولی بهدلیل اینکه برخی موضوعات باقیمانده به دور بعدی کشیده شده است و اگر موضوعات کلیدی باقیمانده حل شود این دور میتواند دور آخر باشد ولی اگر چنین نشود ادامه مییابد.»
به گزارش «ایسنا» وی با بیان اینکه در خصوص اینکه کدام دور میتواند دور آخر باشد نباید تعجیل و قضاوت کرد، افزود: «مذاکرات و گفتوگوهای وین پیشرفتهای خوب و قابلتوجهی در هر سه کارگروه تشکیل شده داشته ولی موضوعات کلیدی باقیمانده و باید تصمیمگیری در مورد آنها با دقت انجام شود.»
تعجیل برای توافق نداریم
خطیبزاده در ادامه در پاسخ به سوال خبرنگار دیگری در مورد برخی خبرها مبنی بر تلاش غرب برای طولانی کردن روند مذاکرات وین و بهوجود آمدن بنبست در این مذاکرات گفت: «هیچ بنبستی در مذاکرات وین وجود ندارد. در مذاکرات به بررسی مسائل کلیدی رسیدهایم که باید در مورد آنها تصمیمگیری شود. ما هیچ تعجیلی برای رسیدن به توافق نداریم و در کنار آن اجازه نمیدهیم که مذاکرات دچار فرسایش شود.»
وی با بیان اینکه ملاک و سنجش ما در این مذاکرات تامین منافع کشور و حقوق ملت است و براساس دستورالعملهای تعیین شده در تهران تیم مذاکراتی ما عمل میکند، تاکید کرد: «اگر در این گفتوگوها نیاز به تصمیماتی در تهران باشد قطعا این موارد در پایتخت مطرح خواهد شد و همانطور که گفتم تیم گفتوگوکننده ایران دستورالعملهای اجرایی از سوی نهادها و مقامات ذیربط در کشور را کلمه به کلمه جلو برده و براساس آن عمل میکند.»
آمریکا تصمیم سیاسی خود را بگیرد
سخنگوی وزارتخارجه با بیان اینکه آمریکا باید تصمیم سیاسی خود را بگیرد که آیا میخواهد از میراث ترامپ دفاع کند یا بهدنبال این است که روند را عوض کند و به تعهدات خود در برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل عمل کند، ادامه داد: «اگر چنین موضوعی رخ دهد پس از راستی آزمایی، ایران انجام اقدامات جبرانی خود را متوقف میکند.»
برجام باید عینا اجرا شود
سخنگوی وزارتخارجه در پاسخ به سوال دیگری در مورد اظهارات وزیرخزانهداری آمریکا مبنی بر اینکه آمریکا تحریمهایی را بررسی میکند که رفع آنها برای ازسرگیری احیای برجام لازم است و همچنین برخی از موضوعات مطرح شده در مورد برجام پلاس گفت: «اینکه آمریکاییها و مقاماتش چه چیزی را عنوان میکنند به خودشان مربوط است. ما از حقوق ملت ایران کوتاه نخواهیم آمد. برجام نه یک کلمه بیشتر و نه یک کلمه کمتر باید عینا اجرا شود و در مورد برجام جدید هیچ وقت گفتوگویی نبوده و ما مذاکره جدیدی با آمریکا نداشتهایم.»
پاسخ به بلینکن
خطیبزاده همچنین در این نشست در پاسخ به سوال دیگری در مورد اظهارات اخیر وزیرخارجه آمریکا مبنی بر اینکه بهدنبال تقویت و طولانی کردن برجام هستیم چنانکه شامل فعالیتهای ایران در منطقه نیز شود، گفت: «آنها به جای اینکه سعی کنند دشمن قسم خورده برجام را راضی کنند بهتر است به تعهدات خودشان ذیل برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل برگردند. تنها انتخاب و راهحلی که روی میز وجود دارد، برجام است. برجامی که در سال 2015 امضا شده است و این بهترین چیزی است که دولت فعلی آمریکا میتواند به آن فکر کند.» وی ادامه داد: «اگر قرار باشد در مورد موضوعات دیگر حتی در مورد آنها فکر هم شود لیست بلند بالایی از اقدامات مخرب آمریکا و متحدانش در منطقه وجود دارد که اگر آمریکا آماده است در مورد آنها گفتوگو کند قطعا لیست اقداماتش فراوان و گسترده است.»
آنتونی بلینکن، وزیرخارجه آمریکا که اخیرا سفری به سرزمینهای اشغالی داشت در گفتوگو با شبکه 12 اسرائیل مدعی شد که در صورت احیای برجام، دولت بایدن درصدد است که این توافق را «تقویت و بلندمدتتر کرده» و همچنین با به گفته او «فعالیتهای بیثباتکننده ایران در منطقه، اشاعه تسلیحات، حمایت ادعایی از گروههای تروریستی و ...» مقابله کند. وی افزود که این توافق ممکن است شامل تمدید برخی بندهای مندرج در برجام موسوم به غروب آفتاب باشد که به ایران اجازه میدهد تا برخی فعالیتهای هستهای خود را پس از انقضای آنها در سال 2025، از سربگیرد.
تبادل زندانیان
خطیبزاده همچنین در مورد بحث آزادی زندانیان ایرانی در آمریکا و تبادل زندانی بین تهران و واشنگتن و اینکه آیا در جریان گفتوگوهای وین در ارتباط با این موضوع بین ایران و آمریکا توافقی صورت گرفته است، گفت: «گفتوگوهای وین هیچ ارتباطی با سایر مسائل از جمله موضوع زندانیان ندارد. برای جمهوری اسلامی ایران موضوع آزادی اتباع به گروگان گرفته شده که به ناحق و غیرقانونی و به بهانههای واهی در زندانهای آمریکا هستند یکی از اولویتهای قطعی بوده و هست و اگر آمریکا این موضوع انسانی را تسهیل کند فضای بهتری را حتی برای گفتوگوها در وین فراهم کرده است و اگر شرایط فراهم شود ما در نجات اتباع ایرانی از دست این بیعدالتیها لحظهای تردید نمیکنیم.»
به موضوعات اصلی مورد اختلاف رسیدیم
همزمان معاون وزیر امور خارجه با بیان این که پیشرفتهای خوبی تا الان در مذاکرات وین داشتیم، گفت: به موضوعات اصلی مورد اختلاف رسیدیم. به گزارش خبرگزاری فارس، سید عباس عراقچی دیروز دوشنبه در اظهاراتی گفت: مذاکرات پیچیدگیهای زیادی دارد و به موضوعات اصلی مورد اختلاف رسیدیم. پیشرفتهای خوبی تا الان داشتیم و مسیر خوبی را طی کردیم. او افزود: چند مورد اختلافی کماکان در دست بررسی است. جلسات فشردهای را داشتیم. این که در این دور مذاکرات به جمعبندی برسیم، خیلی مطمئن نیستم. ممکن است لازم باشد هیأتها برای مشورتهای بیشتر به پایتختها مراجعه کنند. رئیس هیأت ایرانی در مذاکرات وین خاطرنشان کرد: بحثهای اصلی در جلسات کارشناسی صورت می گیرد.هیات مذاکرهکننده ایران روز گذشته در دو نشست جداگانه با هیاتهای روسیه و چین و همچنین اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی دیدار و درباره آخرین وضعیت رایزنیهای احیای برجام گفتوگو کردند. به گزارش «ایرنا» از ادارهکل اطلاعرسانی و امور سخنگویی وزارت امورخارجه، در چند روز گذشته و از زمان برگزاری نشست کمیسیون مشترک، چندین نشست دوجانبه و چندجانبه در سطح معاونان و مدیران سیاسی و همینطور در سطوح کارشناسی میان هیاتهای ایران با هیاتهای اتحادیه اروپایی، سه کشور اروپایی و هیاتهای چین و روسیه برگزار شده است.
نشستها در روزهای تعطیل بدون تغییر دنبال شده و گاه تا ساعات پایانی شب هیاتها درحال گفتوگو بودهاند.