در اکثر موارد پس از عفونت اول، میکروارگانیسم باقی مانده و در موارد نادری باکتری به طور کامل محو خواهد شد. در این مرحله پاسخ ایمنی IgM کاهش پیدا کرده در حالی که IgG افزایش می‌یابد. معمولا تبدیل IgM به IgG 33-22 روز بعد از ابتلا صورت می‌گیرد. این نوع پاسخ ایمنی (IgG) مادامی که باکتری به طور کامل و یا ناقص ریشه‌کن شود در بدن فرد وجود خواهد داشت.
در یک بررسی نشان داده شد که در یک دوره زمانی خاص، کودکی بدون علائم بالینی واضح بیش از دو سال دچار آسیب مخاطی معده بود.
در یک مطالعه دیگر هلیکوباکترپیلوری عامل ارتباطی مهمی برای بیماران آنمی داسی شکل و درد متناوب شکمی ذکر گردید. تحقیقات اخیر متوجه تاثیر عفونت‌های ناشی از هلیکوباکترپیلوری بر رشد و تکامل کودکان شده است.
بیشترین رویداد عفونت ایجاد شده توسط هلیکوباکترپیلوری در مناطقی نظیر چین، ژاپن، پرو و اسکاتلند دیده می‌شود که بالاترین درصد سرطان معده در آن مناطق وجود دارد.
تشخیص
اغلب بیمارانی که در آزمون‌های تشخیصی هلیکوباکترپیلوری شرکت می‌کنند شامل افرادی هستند که سابقه زخم معده داشته و در گذشته هیچگاه دارویی جهت درمان عفونت هلیکوباکترپیلوری دریافت نکرده یا آنکه افرادی با سابقه لنفوم مخاط گوارش بوده‌اند.
امروزه در بیمارستان‌ها آزمایشات تشخیص هلیکوباکترپیلوری اغلب بر روی بیمارانی انجام می‌شود که از درد شکمی به طور پیوسته شکایت داشته و معاینات بالینی لزوم به کارگیری این روش‌های تشخیصی را تایید می‌کنند. هر بیمار پس از آزمایشات متعدد و یقین از مثبت بودن جواب عفونت او به هلیکوباکتر باید مورد درمان قرار گیرد.
تاکنون دو نوع روش برای تشخیص وجود هلیکوباکترپیلوری معرفی شده که شامل روش‌های زیر است:
- روش آندوسکوپی و آزمایشات جانبی یا روش تهاجمی (Invasive)
- روش‌های غیرآندوسکوپیک یا غیرتهاجمی (Non-Invasive)
معمولا همراه با عمل آندوسکوپی آزمون‌های تکمیلی دیگری همچون تست اوره‌آز سریع، آزمون میکروسکوپی بافت نمونه‌برداری شده و همچنین کشت انجام می‌شود.
تست‌هایی که در آن‌ها از آندوسکوپی استفاده نمی‌شود شامل انواع روش‌های سنجش آنتی‌بادی بر علیه هلیکوباکتر و نیز تست تنفسی اوره‌آز (Urea Breath Test: UBT) است.
در انتخاب تست مناسب جهت تشخیص توجه به این نکته بسیاری ضروری است که آیا بیمار قبل از آزمایش آندوسکوپی شده یا به وسیله آنتی‌بیوتیک‌ها، بیسموت یا مهارکننده‌های پمپ پروتونی مورد درمان قرار گرفته یا نه. هر کدام از این موارد تاثیر جدی در نتیجه آزمایش خواهند داشت.
تست تنفسی (UBT)، حساسیت 98-90 درصد داشته که در آن اوره با کربن نشاندار 13 یا 14 از طریق خوراکی به بیمار داده می‌شود. اوره پس از تجزیه آنزیمی به وسیله اوره از میکروارگانیسم به آمونیاک و دی‌اکسید‌کربن تبدیل شده که در آن کربن نشاندار از طریق ریه‌ها دفع شده و سپس میزان Co2 نشاندار بازدمی اندازه‌گیری می‌شود. از نظر هزینه تست تنفسی (UBT) به مراتب گران‌تر از تست سرولوژی است.
روش‌های دقیق سرولوژی حساسیت 95-91 درصد داشته و هزینه کمی برای انجام تست لازم دارند. در تست‌های سرولوژیک، تشخیص عفونت فعال امکان‌پذیر نیست؛ چرا که یک بیمار می‌تواند حتی پس از گذشت سه سال از بهبودی و ریشه‌کن شدن باکتری تیتر آنتی بادی بالایی بر علیه هلیکوباکترپیلوری داشته باشد.
هر دو تست سرولوژی و تست تنفسی (UBT) از جمله روش‌های تشخیصی سریع، آسان و تقریبا ارزان‌قیمت بوده، این دو تست را می‌توان با یک بار مراجعه بیمار انجام داد.
اساس روش‌های تهاجمی که جهت تشخیص هلیکوباکترپیلوری به کار گرفته می‌شوند مبتنی بر بیوپسی بافت معده از طریق آندوسکوپی است. قطعات بیوپسی که از مناطق مشکوک به دست آمده است، می‌تواند برای کنترل وجود باکتری، کشت داده شود، همچنین می‌توان برای مطالعات بافت شناسی و پاتولوژیک از آن برش تهیه کرده و یا برای مشاهده میکروارگانیسم‌های احتمالی از آن گسترش تهیه و سپس در زیر میکروسکوپ آن را مطالعه نمود.
در تست اوره‌آز سریع قطعات بافتی بیوپسی شده در محلولی واجد سوبسترای اوره و یک معرف رنگی قرار داده شده که چنانچه بافت بیوپسی شده دارای باکتری و در واقع واجد آنزیم اوره‌آز باشد، اوره موجود در محلول تست را به دی‌اکسید‌کربن و آمونیاک تبدیل کرده که آمونیاک موجود باعث قلیایی شدن محیط عمل و تغییر در رنگ معرف خواهد شد.
برای خواندن بخش اول- مروری بر هلیکوباکترپیلوری- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش سوم- مروری بر هلیکوباکترپیلوری- اینجا کلیک کنید.