مریم فکری: سال 1398، وزیر نیرو دولت روحانی از اجرای پروژه‌ای چند منظوره در کشور سریلانکا خبر داد که چند روز قبل، یعنی هشتم آبان، با حضور مایتریپالا سریسینا، رییس‌جمهور وقت سریلانکا و زائری‌امیرانی، سفیر وقت ایران در سریلانکا افتتاح شده بود.
در جلسه مشترکی که پس از افتتاح پروژه چند منظوره برق-آبی اومااویا و بازدید از نیروگاه برگزار شد، رییس‌جمهور وقت سریلانکا ضمن قدردانی از دولت جمهوری اسلامی ایران و پیگیری‌های سفارت ایران در کلمبو گفته بود: این پروژه نتیجه همکاری و روابط دوستانه و دیپلماتیکی است که بین ایران و سریلانکا از سالیان پیش وجود داشته است و سریلانکا همیشه قدردان حمایت‌های بی دریغ دولت جمهوری اسلامی ایران خواهد بود.
محمد زائری‌امیرانی، سفیر وقت ایران در سریلانکا نیز با اشاره به تلاش مهندسان و متخصصان ایرانی که منجر به اجرای چنین پروژه بزرگی شد، متذکر شده بود: روابط ایران و سریلانکا به هزاره‌های گذشته برمی‌گردد و سریلانکا با موقعیت جغرافیایی منحصر به فرد خود دارای ظرفیت‌های بزرگ طبیعی و گردشگری و اقتصادی است که نقش بسزایی در توسعه اقتصادی این کشور ایفا می‌کند.
توضیح وزیر نیرو دولت روحانی درباره پروژه اومااویا
در همین رابطه رضا اردکانیان، وزیر نیرو دولت روحانی آبان‌ماه 11 آبان سال 1398 در یک برنامه رادیویی درباره این پروژه عنوان کرده بود: اجرای پروژه بزرگ و چند منظوره اوماویا در کشور سریلانکا که شرکت فراب، پیمانکار اصلی و مجری آن و شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس، مشاور طراحی آن بوده، افتخاری برای مهندسی ایران است.
او، این دو شرکت را وابسته به وزارت نیروی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده و گفته بود: البته این دو شرکت در قالب صدور خدمات فنی و مهندسی، پروژه‌های متعدد دیگری را نیز در سایر نقاط جهان به ویژه در کشورهای آسیایی و آفریقایی، اجرا کرده و یا در دست اجرا دارند و امیدواریم خدمات آنها توسعه پیدا کند.
وزیر نیرو سپس درباره ویژگی‌های پروژه اومااویا نیز گفته بود: این پروژه بزرگ و چندمنظوره، بر روی رودخانه‌ای به نام اومااویا در جنوب شرقی کشور سریلانکا و در فاصله 200 کیلومتری پایتخت این کشور واقع شده و شامل دو سد بتنی به نام‌های دایرابا و پوهولپولا، یک تونل ارتباطی بین مخزن دو سد به طول 3900 متر و یک تونل انتقال آب به طول 15290 متر است.
در همین حال، هدف از اجرای پروژه اومااویا، تامین آب مورد نیاز برای آبیاری 5 هزار هکتار زمین کشاورزی، انتقال 145 میلیون مترمکعب آب در سال و تولید 290 گیگاوات ساعت انرژی در سال عنوان شده بود. حجم سرمایه‌گذاری این پروژه نیز توسط ارکانیان، وزیر وقت دولت روحانی، 530 میلیون دلار اعلام شده بود که در آغاز قرار بود به صورت مشارکت جمهوری اسلامی ایران و دولت سریلانکا، باشد که با تغییر مدل سرمایه‌گذاری پروژه، همه منابع آن از طرف دولت سریلانکا تامین شد.
افتتاح پروژه برای یک‌بار دیگر
حال پس از گذشت بیش از 4 سال و نیم از اعلام این خبر، در سفر اخیر رییس دولت سیزدهم به سریلانکا، پروژه اومااویا افتتاح شد. سید ابراهیم رییسی در بدو ورود به سریلانکا، به محل اجرای ابرپروژه سد و نیروگاه «اومااویا» در 230 کیلومتری شرق پایتخت این کشور رفت و به همراه رانیل ویکرمسینگه، رییس‌جمهور سریلانکا، یکی از بزرگترین پروژه‌های صادرات خدمات فنی-مهندسی ایرانی را افتتاح کرد.
علی‌اکبر محرابیان، وزیر نیرو در همین رابطه با اشاره به ظرفیت‌های عظیم کشور ایران در حوزه صادرات خدمات فنی و مهندسی به دیگر کشورها، اعلام کرد: ایران به عنوان یک کشور پیشرو در صنعت آب و برق، جایگاه نخست منطقه را در صدور خدمات فنی و مهندسی در این صنعت در اختیار دارد و این امر بیانگر دانش و توان بالای فنی و مهندسی متخصصان ایرانی است.
وی متذکر شد: اکنون توان فنی و مهندسی کشورمان در حوزه ابزارهای مدیریت منابع آب از جمله شبکه آبیاری زهکشی، تونل‌ها و سدسازی به 100 درصد رسیده است و ایران در بین 4 کشور برتر جهان در این حوزه قرار دارد.
محرابیان عنوان کرد: در مسیر توسعه دیپلماسی اقتصادی در دولت سیزدهم، سریلانکا یکی از کشورهای هدف وزارت نیرو محسوب می‌شود و در این زمینه یکی از بزرگترین پروژه‌های عمرانی و بزرگترین پروژه آبی این کشور از سوی شرکت‌های ایرانی ساخته و هم اکنون آماده افتتاح است.
وی با اشاره به اینکه طرح منحصر به فرد و چند منظوره «اومااویا» با تکیه بر توان و دانش مهندسان و متخصصان ایرانی در جنوب شرقی سریلانکا افتتاح می‌شود، گفت: تولید 290 گیگاوات ساعت انرژی در سال، تامین آب مورد نیاز 5000 هکتار از اراضی کشاورزی منطقه خشک جنوب شرقی سریلانکا و انتقال 145 میلیون مترمکعب آب از منطقه پرباران به مناطق خشک کشور سریلانکا از جمله مزایای این طرح است.
وزیر نیرو با تاکید بر اینکه هزینه اجرای پروژه سد اومااویا 530 میلیون دلار بود که به صورت نقدی به مجری ایرانی پرداخت شد، تاکید کرد: این طرح از جمله بزرگترین و فنی‌ترین پروژه‌های صدور خدمات فنی و مهندسی شرکت‌های ایرانی محسوب می‌شود که صفر تا 100 مراحل مطالعاتی و اجرایی آن توسط مهندسان ایرانی صورت گرفته است.
واکنش یک کارشناس به افتتاح پروژه اومااویا
اما در واکنش به افتتاح پروژه اومااویا توسط رییس دولت سیزدهم در سریلانکا، رضا پاکدامن، کارشناس اقتصادی در یادداشتی عنوان کرد: در سال 1398 اردکانیان، وزیر نیرو دولت روحانی در مورد اجرای پروژه اومااویا در سریلانکا توسط شرکت فراب و "افتتاح رسمی آن گفت: در چارچوب پروژه چندمنظوره اومااویا، سدهای پوهولپولا و دایرابا و تونل‌های انتقال آب این پروژه، 8 آبان‌ماه 1398 با حضور رئیس جمهور سریلانکا، سفیر ایران در این کشور و مدیر عامل فراب، به صورت رسمی افتتاح شد.
وی در ادامه متذکر شد: 6 اردیبهشت 1403 هم خبر از سفر رئیس‌جمهور به سریلانکا برای شرکت در مراسم افتتاح ابرپروژه چندمنظوره اومااویا آمد.
پاکدامن تصریح کرد: لازم است وزیر نیرو و سایر مقامات دولت رییسی در مورد میزان مشارکت ایرانی در کل این طرح و اینکه آیا «طرح اومااویای در دولت رییسی» که با تبلیغات گسترده آنقدر بزرگ جلوه داده شده که رییسی در اوج مشکلات داخلی دولت، (و غیبت از جلسه مهم چهارشنبه دولت و مجلس درمورد بازار ارز) شخصا برای افتتاح آن به سریلانکا سفر کرده، توضیح دهند چه تفاوتی با «طرح اومااویای در دولت روحانی» که صرفا با حضور سفیر ایران افتتاح شد، دارد؟
وی متذکر شد: موضوع، فراتر از جنبه فنی، از جنبه تعهد و صلاحیت مسوولان اهمیت دارد.
223225