حجت‌ا‌لاسلام والمسلمین روحالله ولی ابرقویی، عضو موسسه پژوهشگران مطهر و نویسنده کتاب «کودک‌نامه؛ فرهنگ الفبایی تربیت فرزند در سیره اهل بیت(ع)» در گفت‌وگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) با اشاره به تالیف کتاب فرهنگ الفبایی تربیت فرزند در سیره اهل بیت(ع) تصریح کرد: یکی از خلاءهایی که در زمینه تربیت فرزند در نظام فرهنگی اسلام در کشور ما حس میشود عدم وجود یک فرهنگ الفبایی و معجم در زمینه تربیت دینی است.
وی افزود: به همین دلیل بود که کتاب فرهنگ الفبایی تربیت فرزند در سیره اهل بیت(ع) تالیف شد؛ البته نباید از حق گذشت که در این زمینه یک کتاب با عنوان حکمت نامه کودک به قلم آیتالله محمدی ری شهری تالیف شده است که البته مشکل این کتاب آن است که فرد مراجعه کننده به این کتاب نمیتواند به راحتی موضوعات تربیتی را به طورجداگانه از آن استخراج کند.
نویسنده کتاب «کودک‌نامه؛ فرهنگ الفبایی تربیت فرزند در سیره اهل بیت(ع)» یادآور شد: در این کتاب دو هزار موضوع عنوان شده است که این موضوعات با توجه به موضوعات مرتبط با مباحث تربیت فرزند در روایات و سنت پیامبر(ع) و اهل بیت(ع) و همچنین مباحث مرتبط با دانش تربیت کودک ساماندهی شده است.
وی گفت: یکی از حسنهای این کتاب آن است که اصل استنادات نقلی و روایایی و پژوهشی در پاورقی کتاب آمده است و این مسئله کار را برای پژوهشگران آسانتر میکند.
ابرقویی با اشاره به تفاوتهای نظام تربیتی اسلامی نسبت به مدلهای دیگر تربیتی، اظهار کرد: تفاوت فاحش نظام تربیتی در اسلام نسبت به غرب آن است که اهل بیت(ع) و اسلام از قبل از تولد فرزند و حتی پیش از ازدواج برنامههای مدونی را برای فرزند آینده این خانواده طراحی و تدوین کردهاند.
وی گفت: ازدواج در اسلام به نص صریح روایات ائمه اطهار(ع) با هدف تولید نسل موحد صورت میگیرد به همین خاطر این ازدواج را به چند بخش تقسیم کرده است که بخش مهمی از آن مربوط به قبل از ازدواج است که انسان قبل از ازدواج باید ملاکهای درستی را برای همسری که میخواهد فرزندش را تربیت کند در نظر بگیرد.
ابرقویی خاطرنشان کرد: برنامه اسلام در حوزه تربیت فرزند پس از ازدواج به شاخههای متعددی تبدیل میشود که یکی از آنها آمادگی برای فرزند دار شدن، دیگری آمادگی برای بارداری و حین و پس از بارداری، حین تولد و پس از آن تا دوران شکوفایی و میانسالی فرزند است.
وی تصریح کرد: اسلام تربیت فرزند تا جوانی را به سه مقطع تقسیم کرده که در هر سه بخش که از یک تا هفت سالگی، هفت سالگی تا چهارده سالگی و از چهارده سالگی تا بیست و یک سالی برنامههای مشخصی را برای تربیت فرزند در نظر گرفته است.
پژوهشگر علوم حدیث حوزه خاطرنشان کرد: به عنوان مثال روایات متعددی از بزرگان دین نقل شده است که والدین در سه سالگی یا پنچ سالگی چه مباحثی را از دین به فرزندان خود آموزش بدهند؛ این جریان تا جوانی و میانسالی آنها ادامه دارد که در این میان برنامههای استثنایی در نظر گرفته شده است.
وی گفت: در اسلام تربیت فرزند با مبنایی ریشه‌ای همراه است و فرق آن با تربیت فرزند در مبنای غربی هم در همین مطلب است؛ اسلام صرفا یک سری دادههای تجربی را که ممکن است سال به سال نظریات آن توسط دانشمندان روانشناس و تربیتگر تغییر کند ارایه نمیدهد بلکه همواره به دنبال کاری ریشه‌ای در زمینه تربیت فرزند است که حتی این زمینه تربیتی با ملاکهای ازدواج نیز همراه خواهد بود.
عضو موسسه پژوهشگران مطهر در ادامه با ذکر این مطلب که مباحث تربیتی اسلام باید در حوزه‌های تربیت اجتماعی و خانوادهها نشر یابد، عنوان کرد: یکی از مشکلات ما در این زمینه آن است که ما هنوز به ازدواج به دید تربیت نسل موحد نگاه نمیکنیم؛ به این مهم نمینگریم که هدف از ازدواج تربیت نسلی ولایت مدار و موحد است.
نویسنده کتاب «کودک‌نامه؛ فرهنگ الفبایی تربیت فرزند در سیره اهل بیت(ع)» گفت: ایمان برای زندگی فردی زن و مرد نیست؛ بلکه در موحد شدن و دین دار شدن فرزند نیز کاربرد دارد؛ به همین دلیل است که فرهنگ اسلام بهترین و کاملترین سبک را برای زندگی ارایه میکند.
این پژوهشگر حوزوی خاطرنشان کرد: در مبحث تربیت اسلامی 99 درصد این معارف از روایات اسلامی استخراج میشود؛ البته دلیل آن هم مشخص است زیرا در اسلام کلیات بیان میشود و جزییات را باید از روایات استخراج کنیم؛ البته در قرآن مطالب زیادی در باره خانواده به چشم میخورد که از آن جمله می‌توان به آیه «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا قُوا أَنفُسَکُمْ وَأَهْلِیکُمْ نَارًا وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ عَلَیْهَا مَلَائِکَةٌ غِلَاظٌ شِدَادٌ لَا یَعْصُونَ اللَّهَ مَا أَمَرَهُمْ وَیَفْعَلُونَ مَا یُؤْمَرُون»َ اشاره کرد.
وی گفت: با این وجود اکثر منابع اصیل اسلامی در زمینه تربیت اسلامی از ائمه(ع) روایت شده که با توجه به شرایط تاریخی در زمان ائمه اطهار(ع) بیشترین نقل حدیث از امام باقر(ع) و صادق(ع) صورت گرفته است.
