با توجه به نگرانیهای جهانی درباره تغییرات اقلیمی و اهمیت کاهش انتشار گازهای گلخانهای، استفاده از سوختهای زیستی به عنوان یک جایگزین پایدار برای سوختهای فسیلی در حال افزایش است. در این راستا، نیروی هوایی نروژ اعلام کرده است که تا پایان سال 2024، هواپیماهای جنگنده اف 35 این کشور با استفاده از سوخت زیستی پرواز خواهند کرد.
به گزارش تجارت نیوز، وزارت دفاع نروژ در 14 می 2024 از طریق حساب رسمی خود در X اعلام کرد که هواپیماهای اف 35(F-35) نیروی هوایی نروژ تا پایان سال با سوخت زیستی پرواز خواهند کرد.
سوخت زیستی هوانوردی از منابع تجدیدپذیر به دست میآید و برخلاف سوختهای فسیلی، فرآیند تولید آن به زمان کمتری نیاز دارد. این نوع سوخت میتواند از پوشش گیاهی و زبالههای طبیعی تولید شود و هدف اصلی آن کاهش شدید انتشار دی اکسید کربن در طول چرخه زندگی خود نسبت به سوخت جت معمولی است.
تکنیکهای استفاده فعلی و اهداف آینده
فناوری مدرن امکان تولید سوخت از منابع جایگزین، از جمله منابع غیر بیولوژیکی را فراهم کرده است. این نوع سوخت که به عنوان سوخت هوانوردی پایدار (SAF) شناخته میشود، میتواند به عنوان سوخت زیستی یا به صورت مصنوعی بدون نیاز به سوخت فسیلی تولید شود.
امروزه، سوختهای بدون فسیل معمولاً به صورت ترکیبی با سوخت جت معمولی استفاده میشوند و هدف این است که تا سال 2050 بتوان از سوخت 100 درصد بدون فسیل استفاده کرد.
راه حل سوخت 100 درصد پایدار قبلاً با موفقیت در هواپیماهای مختلف غیرنظامی آزمایش شده است و برای اولین بار در هواپیمای تجاری توسط ویرجین به کار گرفته شده است.
یک هواپیمای بوئینگ 787 که کاملاً با SAF (سوخت هوانوردی پایدار) مجهز شده بود، یک پرواز بین اقیانوسی از لندن به نیویورک را در 28 نوامبر 2023 به پایان رساند.
با این حال، هزینه بالای تولید SAF همچنان یک چالش مهم است. در حال حاضر تولید سوخت های پایدار هوانوردی به دلیل عوامل متعددی گران تر از سوختهای معمولی جت است. افزایش استفاده از راهحلهای بدون فسیل میتواند تقاضای بازار را افزایش دهد، تولید بیشتر را تشویق کند و به طور بالقوه هزینهها را در طول زمان کاهش دهد.
تلاشها برای استفاده از سوختهای زیستی در بخش نظامی نیز در حال افزایش است. نیروی هوایی ایتالیا و نیروی هوایی نروژ مجموعهای از آزمایشهای موفقیتآمیز را برای استفاده از سوختهای زیستی در هواپیماهای خود انجام دادهاند. این آزمایشها شامل عملیاتهای پیچیدهای مانند سوختگیری هوا به هوا است و نتایج مثبت آنها نشاندهنده قابلیت استفاده از سوخت زیستی در زمینههای نظامی است.
یکی از دستاوردهای مهم در این زمینه، اولین پرواز 100 درصد با سوخت هوانوردی پایدار (SAF) توسط نیروی هوایی نروژ در سال 2022 بود که با استفاده از یک هواپیمای ایرباس A330 MRTT انجام شد. موتور F135 که در هواپیماهای F-35 استفاده میشود، توانسته است آزمایشهای خود را با سوخت زیستی پشت سر بگذارد و حتی با 100 درصد SAF نیز تستهای موفقی را انجام دهد.
استفاده از سوختهای زیستی در هواپیماهای نظامی، از جمله F-35 نروژ، نشاندهنده تلاشهای جدی برای کاهش اثرات زیستمحیطی و افزایش امنیت انرژی از طریق کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی است.
این اقدام نه تنها به حفظ محیطزیست کمک میکند، بلکه میتواند به عنوان یک راهحل استراتژیک در زمینههای نظامی و غیرنظامی نیز مورد استفاده قرار گیرد. با پیشرفت فناوری و افزایش تولید سوختهای پایدار، امید است که هزینههای تولید نیز کاهش یابد و استفاده گستردهتری از این سوختها ممکن شود.