علی محمدی/ دنیای اقتصاد
امیرمحمد بختیاری: سبزپوشی نماگرهای اصلی بازار به معاملات هفته گذشته بازار سرمایه رنگ متفاوتی بخشید. دماسنج اصلی بورس تهران هفته گذشته زیر سایه پایان چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری و مشخص شدن نهمین سکاندار قوه مجریه حدود 5.17درصد افزایش ارتفاع هفتگی را به ثبت رساند و درنهایت در سطح 2میلیون و 209هزار و 207واحدی ایستاد. این در حالی است که نماگر اصلی بازار در هفته معاملاتی منتهی به 13 تیرماه تنها 0.74درصد رشد را به ثبت رسانده بود.
نماگر هموزن که سنجه قابل‌قبولی برای ارزیابی وضعیت همه‌جانبه بازار سهام است، همگام با رشد هفتگی نماگر اصلی بازار سهام با صعود 4.72درصدی مواجه شد و در ساعات پایانی آخرین روز معاملاتی هفته گذشته در سطح 706هزار و 893واحدی قرار گرفت. این نماگر در هفته منتهی به 13 تیر رشد 0.26درصدی را ثبت کرده بود. شاخص کل فرابورس نیز که نشانگر مناسبی برای واکاوی وضعیت سهام مختلف فرابورسی است، حدود 2.13درصد سبزپوش بود و در نهایت هفته گذشته معاملاتی را در ارتفاع 22هزار و 628واحدی به پایان رساند. در هفته‌ای که سپری شد، میانگین ارزش معاملات خرد بازار سرمایه، که شامل سهام و حق تقدم بازار می‌شود، مقدار 3 هزار و 476میلیارد تومانی را به ثبت رساند.
به‌علاوه در هفته اخیر حدود 671میلیارد تومان سرمایه از بازار کوچ کرده است. بازار در حالی به استقبال روزهای پایانی چهارمین ماه سال می‌رود که شرایط متفاوتی را تجربه می‌کند. با انتخاب مسعود پزشکیان به عنوان رئیس دولت جدید، جوانه‌های امیدواری تنها در روزهای ابتدایی هفته گذشته رشد چشمگیری داشتند و تب‌وتاب صعود بازار با نزدیک شدن به اواخر هفته کاهش پیدا کرد. با این وجود نمی‌توان روزهای تعادلی بازار هفته گذشته را با روزهای کم‌نوسان ماه‌های گذشته یکی دانست. در این میان با توجه به اینکه شاخص کل برای سه هفته متوالی عملکرد مثبتی را به ثبت رسانده، افزایش ورود نقدینگی به بازار و بازگشت اعتماد سرمایه‌گذاران می‌تواند جوانه‌های امیدواری را برای رشد بهبود داده و زمینه صعود بازار را فراهم سازد. البته باید منتظر ماند و دید برنامه‌های کابینه اقتصادی دولت چگونه می‌تواند مرهمی بر زخم‌های بازار باشد.
رشد با تاخیر
جواد فلاحیان، کارشناس بازار سرمایه، روند هفته گذشته بازار را این‌گونه مورد تحلیل و ارزیابی قرار داد: پس از برگزاری دوره دوم انتخابات ریاست‌جمهوری و انتخاب مسعود پزشکیان به عنوان نهمین سکاندار قوه مجریه، روز شنبه بازار سرمایه سراسر سبزپوش شد. با انتخاب مسعود پزشکیان و مثبت تلقی شدن این خبر، واکنش هیجانی در سطح بازار در روزهای ابتدایی هفته گذشته شکل گرفت. با این وجود هرچه به اواخر هفته نزدیک شدیم از شدت هیجان و رونق روزهای ابتدایی هفته کاسته شد و بازار به مدار تعادلی هفته‌های گذشته بازگشت. با وجود اینکه برنامه‌ها و سیاست‌های رئیس‌جمهور جدید نسبت به بهبود وضعیت اقتصادی امیدوارکننده ارزیابی می‌شود اما در یک هفته گذشته تغییر ملموسی در شرایط اقتصادی و بنیادی شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی ایجاد نشده که سبزپوشی تابلوی معاملاتی برای روزهای بیشتری تداوم پیدا کند. در این میان بود که با فروکش کردن اخبار انتخاباتی شیب افزایش تقاضا در بازار کاهش پیدا کرد و ارزش معاملات در روزهای پایانی هفته افت محسوسی داشت و به روال هفته‌های قبل بازگرداند.
از این رو انتخاب رئیس‌جمهور جدید تنها امیدی را در دل بازار کاشته و نمی‌توان در کوتاه‌مدت تا زمان چینش کابینه اقتصادی دولت انتظار رشد پرقدرت بازار را داشت، چرا که تاثیر برنامه‌ها و سیاست‌های دولت زمان‌بر خواهد بود. این کارشناس بازار سرمایه در خصوص کم‌توجهی بازار به کاهش شکاف دلار نیما با دلار بازار آزاد در روزهای گذشته افزود: بر اساس صحبت‌های علی طیب‌نیا، مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور منتخب، یکی از اصلی‌ترین برنامه‌های دولت چهاردهم تک‌نرخی کردن ارز است. سیاست‌های تک‌نرخی کردن ارز با کاهش قیمت دلار در بازار آزاد به همراه افزایش نرخ دلار نیمایی صورت می‌پذیرد. بازار در سال‌های گذشته به اندازه‌ای تحت‌تاثیر ریسک‌های سیستماتیک و غیر‌سیستماتیک قرار داشته که افزایش‌های محدود دلار نیما که در روزهای اخیر اتفاق افتاده، نمی‌تواند آن‌طور که باید و شاید تاثیری در روند بازار ایجاد کند.
از این رو می‌توان اظهار کرد در شرایط فعلی افزایش ورود نقدینگی و بهبود اعتماد سرمایه‌گذاران است که می‌تواند عطر و بوی صعود را در دل بازار ایجاد کند. همچنین با توجه به اینکه حدود 70درصد شرکت‌های حاضر در بازار سرمایه از نوع خصولتی‌اند و سیاستگذاری‌های دولتی نقش مستقیم و غیرمستقیمی بر وضعیت آنها دارد، از این رو رفتار سیاستگذاران و دولت جدید با توجه به چنین اثرگذاری‌ای می‌تواند سرنوشت بازار را تحت‌الشعاع قرار دهد. این کارشناس بازار سرمایه اولویت انتظارات سرمایه‌گذاران نسبت به بهبود وضعیت بازار را این گونه اعلام کرد: انتظار می‌رود دولت جدید باید نسبت به قیمت‌گذاری‌های دستوری و تک‌نرخی شدن ارز، بهبود روابط بین‌المللی به منظور بهبود وضعیت صادرات و متناسب‌سازی نرخ بهره اقدامات لازم را در بدو آغاز کار خود انجام دهد. بنابراین پیش‌بینی می‌شود تا پیش از مستقر شدن دولت جدید و معرفی کابینه اقتصادی، بازار روند تعادلی کج‌دار و مریز خود را ادامه دهد.