دانشمندان بین‌المللی در حال آماده‌سازی پروژه‌ای منحصربه‌فرد در ایسلند هستند که هدف آن حفاری در یک آتشفشان فعال و بررسی ماگما، یا همان سنگ مذاب، در زیر سطح زمین است. این پروژه که Krafla Magma Testbed (KMT) نامیده می‌شود، با هدف بهره‌برداری از انرژی زمین‌گرمایی فوق‌العاده داغ طراحی شده است. این نوع انرژی، اگر به‌درستی استفاده شود، می‌تواند به عنوان منبعی بی‌پایان و 24ساعته از انرژی پاک و تجدیدپذیر به کار گرفته شود.
اهداف پروژه
به گزارش تجارت نیوز، این پروژه که قرار است حفاری آن در سال 2026 آغاز شود، حکم اولین رصدخانه جهان برای مطالعه ماگما را خواهد داشت. گروهی از دانشمندان بین‌المللی که در رأس این پروژه قرار دارد، درصدد ایجاد یک بستر آزمایشی در زیر آتشفشان کرافلا در ایسلند است. هدف اصلی این تیم بررسی خواص ماگما و چگونگی استخراج انرژی از آن است. طبق برآوردهای صورت‌گرفته، انرژی ماگما می‌تواند پنج تا 10 برابر بیشتر از انرژی زمین‌گرمایی معمولی تولید کند. این امر به‌ویژه در مناطقی که زیر سطح زمین مایعات داغ وجود دارد، همچون ایسلند، کاربرد دارد.
با موفقیت در این پروژه، می‌توان به انرژی پاک و بی‌حدوحصر دست یافت که به کشورهای فعال آتشفشانی و در سراسر جهان امکان دسترسی به منابع جدید انرژی می‌دهد.
علاوه بر این، پروژه KMT همچنین می‌خواهد راه‌های بهبود نظارت بر آتشفشان‌ها و پیش‌بینی بهتر فوران‌های احتمالی را نیز بررسی کند. این نوع مطالعه می‌تواند به بهبود تکنولوژی‌های نوین در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر و سیستم‌های هشداردهنده زمین‌شناسی بینجامد.
حفاری در یک آتشفشان فعال و رسیدن به ماگمای فوق‌العاده داغ با چالش‌های فنی بسیاری مواجه است. یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها، دماهای بسیار بالا (تا 900 درجه فارنهایت یا بیش از 500 درجه سانتی‌گراد) است که تجهیزات حفاری متعارف را ذوب و تخریب می‌کند. در همین راستا، محققان بر توسعه موادی که بتوانند در برابر این دماهای شدید مقاومت کنند، تمرکز کرده‌اند. برای مثال، استفاده از آلیاژهای نیکل و تیتانیوم با عیار بالا یکی از گزینه‌های پیش رو محسوب می‌شود که در دست آزمایش و بررسی است.
از سوی دیگر، بودجه این پروژه نیز یکی از دغدغه‌های مهم تیم تحقیقاتی است. با وجود اینکه فاز اولیه پروژه با امضای قراردادهایی با وزارت محیط زیست ایسلند و شرکت‌های انرژی داخلی این کشور تامین شده است، اما حفاری عمیق و تکمیل پروژه، سرمایه‌گذاری‌های بیشتری می‌طلبد.
انرژی زمین‌گرمایی و آینده آن
اگر این پروژه موفقیت‌آمیز باشد، می‌تواند در زمینه انرژی زمین‌گرمایی تحولی بزرگ ایجاد کند. انرژی زمین‌گرمایی هم‌اکنون به عنوان یکی از منابع انرژی پاک و تجدیدپذیر در جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. بر اساس گزارش‌ها، ظرفیت تولید برق از طریق انرژی زمین‌گرمایی در سطح جهانی حدود 16.8 گیگاوات است و انتظار می‌رود این میزان تا سال 2030 به 28 گیگاوات و تا سال 2050 به 110 گیگاوات افزایش یابد. این رشد به‌ویژه در پروژه‌های سبز و بهینه‌سازی منابع موجود تاثیرگذار خواهد بود.
ایسلند یکی از پیشگامان استفاده از انرژی زمین‌گرمایی در سطح جهان است و بخش عمده‌ای از انرژی خود را از این منبع تامین می‌کند. با این حال، بهره‌برداری از انرژی ماگمای فوق داغ می‌تواند به ایسلند و دیگر کشورها کمک کند تا منابع انرژی تجدیدپذیر بیشتری در اختیار داشته باشند و وابستگی به سوخت‌های فسیلی کاهش یابد.
نتایج بالقوه و اهمیت پروژه
انرژی ماگما که به عنوان منبع گرمایی سیستم‌های زمین‌گرمایی فعلی شناخته می‌شود، در صورتی که به‌درستی مهار شود، می‌تواند یک منبع انرژی نامحدود و قابل اعتماد باشد. دسترسی به این نوع انرژی نه‌تنها برای ایسلند که آتشفشان‌های فعالی دارد، بلکه برای بسیاری از کشورها نیز می‌تواند یک فرصت طلایی به شمار رود.
این پروژه در صورت موفقیت، باعث کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای خواهد شد و کشورهایی که در پی تحقق اهداف صفر خالص انتشار کربن هستند، می‌توانند از این منبع بهره‌برداری کنند.
به نقل از اویل‌پرایس، پروژه حفاری آتشفشان کرافلا به عنوان یکی از ابتکارات بلندپروازانه در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر، به دنبال ایجاد راه‌حل‌هایی نوین برای بهره‌برداری از ماگمای فوق‌العاده داغ است. با وجود چالش‌های فنی و مالی پیش رو، این پروژه پتانسیل بزرگی دارد تا در آینده به یک منبع نامحدود از انرژی پاک و پایدار تبدیل شود. موفقیت در این پروژه می‌تواند تحولی بزرگ در تولید انرژی جهانی به وجود آورد و به کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی کمک کند، در حالی که دسترسی 24ساعته به انرژی تجدیدپذیر را برای کشورهای مختلف فراهم می‌کند.
