مریم پیروزه: چهلمین جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر روز 23 بهمن 1403 ساعت 3 عصر با حضور 106 گروه موسیقی 1771 هنرمند از سراسر جهان درشهر تهران و همزمان در 21 استان با اجرای سرود ملی ساخته حسن ریاحی به مناسب افتتاح جشنواره، تولد 80 سالگی او و همینطور تقدیر از 11 سال دبیری‌ش جشنواره موسیقی فجر آغاز شد.
این دوره جشنواره با دبیری رضا مهدوی، ریاست احمد صدری و مدیریت اجرایی محمدعلی مرآتی و با همت معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با همکاری دفتر موسیقی ارشاد، انجمن موسیقی ایران و بنیاد رودکی در 10 تالار شروع به کار کرد و تاکنون 6 شب از این جشنواره گذشته است.
تفاوت چهل با سی و نه
در دوره‌ی چهلم؛ از میان یک هزار و 771 نفر شرکت‌کننده در چهلمین دوره جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر تعداد 643 نفر از بانوان هنرمند کشور حضور دارند که نسبت به سال گذشته رشد چشمگیری داشته است؛ اما با اختصاص‌دادن ساعت مرده به اجرای بانوان همیشه باعث انتقاد و اعتراض شدیدی از این قشر شده است.
با وجود اینکه خبر مذاکره و اختصاص‌دادن بخشی از جشنواره به خوانندگان سبک رپ در این دوره توسط شورای سیاستگذاری داده شد؛ اما بعد از مذاکره با تمام خوانندگان این امر ممکن نشد و بخش رپ از این دوره حذف شد.
شب آغازین و نغمه هایی که ارکستر ملی نواخت
اولین روز از جشنواره میزبان 16 کنسرت در9 سالن در دو سانس مختلف بود.
شب اول با اجرای ارکستر ملی ایران به رهبری همایون رحیمیان در تالار وحدت آغاز شد او در این اجرا به نواختن قطعه های بی کلامی از استادان ابوالحسن صبا، فریدون شهبازیان، امین‌الله رشیدی، حسین دهلوی و...پرداخت که مقصود از این کار آشنایی مخاطب با اساتید موسیقی ایران و آثارشان بود. در ادامه شب اول «خرامان» با اجرای فاطمه فریدی‌زاده و آزاده کاویانی در تالار رودکی؛ «توتیا» با صدای صادق شیخ‌زاده؛ «مکتب صبا» با اجرای طینوش بهرامی و علیرضا محمدی در تالار اندیشه حوزه هنری؛ گروه «دیار خراسان» به سرپرستی الهام پاکروان؛ گروه «نوشه» به سرپرستی نیوشا بریمانی در فرهنگسرای نیاوران؛ هنرستان موسیقی پسران تهران در فرهنگسرای ارسباران؛ شب بوشهر؛ شب کردستان در برج آزادی؛ آوای تبری در فرهنگسرای بهمن؛ ناصر زینلی؛ میثم ابراهیمی سالن میلاد نمایشگاه بین‌المللی؛ علی یاسینی در رزمال بر روی صحنه رفتند.
از رویدادهای غافلگیرکننده این شب حضور عاشیق احمد ملکی به‌جای میلاد کیایی بود.
میلاد کیایی که به دلیل آسیب‌دیدگی شدید از ناحیه دست از شرکت در جشنواره باز ماند سانس خود را به قطعه‌ای از موسیقی تبریزی عاشیق داد. عاشیق احمدملکی علیشاه و به همراه سه نوازنده قوپوز، یک نوازنده نقاره، یک نوازنده بالابان و یک نوازنده دایره با هماهنگی و دلنشینی بر روی صحنه حاضر شدند.
پرواز کارساس در کف تهران
دومین روز از جشنواره به‌پاس تلاش‌های هنگامه اخوان در ارتقای هنر خوانندگی به این هنرمند تقدیم شد و در این شب جمعی از مسئولان و هنرمندان از اجرای هنرجویان هنرستان موسیقی دختران تهران دیدن کردند.
در 24 بهمن تالار وحدت میزبان اجرای «زمستان نو» با آواز پروز همای و دوئت پیانو و ویلنسل از کشور ترکیه با اجرای جمال علی‌اف و اجه داغستان بود.
اجرای تنهای دانیال کارساس که یکی از تأثیرگذارترین چهره‌های موسیقی فلامنکو است؛ سروصدای زیادی را به همراه داشت و یکی از نقاط قوت این دوره از جشنواره را رقم زد.
در کنار این هنرمندان می‌توان به اجراهای دیگر چهره‌های هنری مانند گروه حنانه به سرپرستی کامران همت پور و خوانندگی محسن حسینی در تالار اندیشه حوزه هنری، گروه‌نوازی خراسان شمالی به سرپرستی اعظم جوانبخت و گروه ستاره قطبی به سرپرستی بهار ایلچی در فرهنگسرای نیاوران و شب کرمانشاه به سرپرستی عادل کمالی و شب لرستان به سرپرستی فرشاد سیفی و میلاد جمشیدی در برج آزادی اشاره کرد.
گروه ستاره قطبی با اجرای قطعاتی به زبان‌های مختلف پنج قاره جهان فارسی، انگلیسی، فرانسه، هندی، عربی و موسیقی محلی ایران از جمله کردی، لری، آذری، جنوبی و شمالی و... به‌تنهایی بخش زیادی از هنرنمایی شب دوم را به دوش کشیدند
شب سوم؛ شب فرار علیزاده
روز سوم جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر به حسین علیزاده تقدیم شد که این اقدام خود به‌تنهایی حواشی زیادی را به همراه داشت این هنرمند در نامه‌ای کوتاه تنها افتخارش را عدم حضورش در جشنواره دانست که این بیانیه واکنش نادره رضایی را به همراه داشت و در جواب اعتراض علیزاده بیان کرد: تقدیم و ادای احترام به بزرگانی چون شما درهرحال وظیفه ماست و دوستتان می‌داریم اگر چه از ما مکدر باشید.
در این شب اجرای تلفیقی ایران و هند با عنوان «ملاقات» حال و هوایی صوفیانه و عرفانی را برای تماشاگران تالار وحدت به همراه داشت این برنامه با همکاری گروه‌های «هلو بابا» به سرپرستی وحید آیریان از ایران و «آوای زمین» از هند روی صحنه رفت.
در این روز 17 اجرا در سالن‌های مختلف تهران برگزار شد که طیف متنوعی از موسیقی سنتی، نواحی، ارکسترال، بین‌الملل و پاپ (مردم‌وار) دارا بود که در اجرای سالار عقیلی با کنسرت رازونیاز و اجرای هند و ایران با نوازندگی آمانو مانیش، گودای رامادای، پاون ناییک و وحید آیریان در تالار وحدت، مدرسه هنرهای زیبای اصفهان و هنرستان دخترانه قزوین در فرهنگسرای ارسباران، پارلای تبریز به سرپرستی ماری ایزدانی و لوور پاپ بند به سرپرستی رومینا تنی در فرهنگسرای نیاوران و د دان در میلاد نمایشگاه، رضا بهرام در رزمال و... به گوش مخاطبان رسیده است.
روز چهارم با چه چهره‌هایی آمد؟
روز چهارم جشنواره با تقدیم به فوزیه مجد موسیقیدان، آهنگساز، اتنوموزیکولوگ و پژوهشگر موسیقی ایران شروع شد.
سمفونی شماره 5 چایکوفسکی نوایی بود که استاد نصیر حیدریان آن را به تهران آورد و لحظات خاصی را در این دوره از جشنواره رقم زد که بازخورد گسترده‌ای دز شبکه مجازی داشت. ارکستر چکاوک اجرای دیگری بود که در سانس 21:30 در تالار وحدت به روی صحنه رفت.
و لحظاتی پس از اجرای سمفونی سردیس حسین ریاحی موسیقیدان و پیشکسوت ایرانی رونمایی شد.
در بخش بین‌الملل کنسرت موسیقی هند با حضور آمانو مانیش نوازنده اسلاید گیتار، گودای رامادای نوازنده تبلا، پاون ناییک خواننده و نوازنده هارمونیوم میزبان مخاطبان زیادی در سالن رودکی بودند. گروه بانوان با دو اجرای «راستان» به سرپرستی آزاده امیری و «ایوار» قوچان به سرپرستی تکتم ملایی نمایندگان زنان در شب چهارم شدند.
اما حضور چهره‌ای همچون محمد یگانه در شب موسیقی شمال خراسان به اعتبار این شب و این دوره از جشنواره افزود و جلوه‌ی ویژه‌ای به آن بخشید و اما بخش پاپ با اجرای گرشا رضایی و گروه هوروش بند در سالن نمایشگاه میلاد و علیرضا طلیسچی در رزمال به صحنه رفت.
چاووشی، پا در جای علیزاده گذاشت
پنجمین شب از چهلمین جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر با تقدیم به محسن چاووشی با 20 کنسرت در بخش‌های بانوان، نواحی و... در سالن‌های تالار وحدت، تالار رودکی، تالار اندیشه حوزه هنری، فرهنگسرای نیاوران، فرهنگسرای ارسباران، برج آزادی، فرهنگسرای بهمن، میلاد نمایشگاه، رزمال و وزارت کشور برگزار شد؛ اما محسن چاووشی از هرگونه ربط‌دادن او به جشنواره به خود اعلام بیزاری کرد و در شب 27 بهمن با انتشار متنی به این مضمون: "مطلع شدم که برگزارکنندگان جشنواره موسیقی فجر از من نامی در روز پنجم این برنامه (با عنوان تقدیم و...) آورده‌اند. نه راضی‌ام به چنین چیزی و نه علاقه به شنیدن نام خود (به هر بهانه و دلیلی) در چنین موقعیت‌ها و محافلی دارم" نارضایتی خود را اعلام کرد.
شب پنجم با اجرای علی زند وکیلی و اجرای ترکیبی هلند و ایران با همکاری نیوشا بریمانی، نوازنده و سرپرست گروه موسیقی نوشه آغاز شد و در ادامه شب شاهد همنوازی شمشال و پیانو، اجرای بامداد فلاحی، اجرای آثار فولک و ترانه‌های قدیمی با اجرای ماندانا غفاری، شب مازندران (مازرون) به سرپرستی محمدرضا اسحاقی و رضا دیوسالار، شب شرق و جنوب خراسان به سرپرستی اسفندیار تخم‌کارا و ابراهیم سلم‌آبادی، حامیم و دیگر هنرمندان بودیم.
اتفاقاتی که در بعضی از اجراها افتاد
تاخیر معین زندی و مسعود صادقلو بار دیگر سند محکمی شد بر عدم مدیریت و امکانات مناسب. این دو سانس که باید در ساعت 19 و 22 در نمایشگاه میلاد به روی صحنه می‌رفتند هر کدام با تاخیر تقریبا یک ساعته به اجرا درآمد و حتی دلیل عدم حضور به موقع هم به مخاطبان گفته‌نشد. در نهایت پاره شدن سیم گیتار الکتریک در کنسرت معین زندی و ایجاد وقفه در اجرا دیگر تیر آخر بود و تعداد زیادی از مخاطبان را روانه خانه‌هایشان کرد.
شب پایانی شب شگفتی با فرح الفارسی
اجراهای پایانی جشنواره با ارکسترهای غفاری به سرپرستی امین غفاری و نوای آفتاب به سرپرستی امین سالمی در تالار وحدت شروع به کار کردند و در ادامه با رفتن به تالار رودکی هنرنمایی تک‌نوازی قانون با نوازندگی فرح‌الفارسی تونسی و شب جواد معروفی با نوازندگی محمدرضا امیرقاسمی مهمان گوش مخاطبان بود.
بخش بانوان با اجرای گروه نهال به سرپرستی لیلا نجفی در شب آخر به جشنواره آمد. لیلا نجفی بعد چهار دوره شرکت در جشنواره همچنان از ساعت مرده‌ای که به بانوان ارائه می‌دهد اعتراض داشت و در گفتگو با خبرنگار ایسنا بیان کرد اجرای بانوان نه‌تنها به دلیل محدودیت‌ها در جذب مخاطب به مشکل خورده است و افراد کمی ما را می‌شناسد و به‌عنوان مخاطب ما شناخته می‌شوند با این‌حال قراردادن اجراهای زنان در ساعاتی که رفت‌وآمد سخت است یا ساعت پیک ترافیک است از محدود مخاطبانی که داریم هم می‌کاهد.
از دیگر کنسرت‌ها در این شب می‌توان به گروه کر مادران ارسباران، شب هرمزگان به سرپرستی مرتضی کریمی، گروه بشت به سرپرستی موسی موسوی، ماکان بند و در آخر عرفان طهماسبی اشاره کرد.
چهلمین دوره جشنواره فجر از 23 بهمن آغاز و اختتامیه این دوره در 29 بهمن 1403 با حضور چهره های سرشناسی چون شیر محمد اسپندار، محمدعلی گلپایگانی(گلریز)، آذرهاشمی و قاسم عابدین و همراه با اجرای سرنا و دهل، گروه آوای مهر، قطعات دوتارنوازی خراسان، قانون‌نوازی فرح الفارسی، گروه کوبه‌ای دارکوب و دیگر برنامه در ساعت 19 درتالار وحدت آغاز می‌شود.
5757
