حساسیت به ماهی زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن به اشتباه پروتئین های خاصی در ماهی را با عنوان مهاجمان مضر تلقی کرده و سبب واکنش حساسیت می شود. در ادامه مطلب به بررسی نشانه ها و روش های درمان این نوع حساسیت می پردازیم.
نشانه ها و روش های درمان حساسیت به ماهی
حساسیت به ماهی یکی از شایع ترین حساسیت های غذایی بخصوص در افراد بزرگسال در سراسر دنیا به شمار می رود. برخلاف بعضی آلرژی های غذایی ممکن است حساسیت به ماهی مادام العمر باشد. در این حساسیت غذایی سیستم ایمنی بدن به اشتباه پروتئین های خاصی در ماهی را به عنوان مهاجم مضر شناسایی و سبب واکنش های آلرژیک می گردد.
این حساسیت از کهیر خفیف تا آنلافیلاکسی تهدیدکننده زندگی می تواند از نظر شدت متفاوت باشد. شناخت علائم ، علل و درمان آلرژی به ماهی برای افراد تحت تاثیر این حساسیت اهمیت زیادی دارد. در ادامه پیرامون این موضوع صحبت می کنیم.
همچنین برای اطلاع از علائم حساسیت به فلفل دلمه ای و حساسیت به تخم مرغ این مقالات را مطالعه نمایید.
آلرژی به ماهی چه زمانی رخ می دهد؟
این حساسیت وقتی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن پروتئین های ماهی را به اشتباه مضر تلقی می کند. در پاسخ، سیستم ایمنی بدن آنتی بادی هایی به اسم ایمنوگلوبولین ترشح که سبب آزاد شدن هیستامین و دیگر مواد شیمیایی می گردد.
این سبب علائم یک واکنش آلرژیک می شود. برخلاف برخی آلرژی های غذایی که در کودکان شایع می باشد آلرژی به ماهی در بزرگسالی معمولا روی می دهد و احتمال بیشتری درد که مادام العمر شود. دقت کنید که آلرژی به ماهی با آلرژی به صدف تفاوت دارد.
صدف ها شامل سخت پوستان نظیر خرچنگ و میگو و نرم تنانی مثل صدف و ماهی مرکب هستند. در حالی که آلرژی به ماهی توسط ماهی های باله دار مانند ماهی تن، سالمون و کاد بروز می یابد.
لازم به ذکر است عدم تحمل ماهی شبیه آلرژی ماهی نبوده و برخلاف آلرژی به ماهی این حالت موقتی بوده و تهدید کننده زندگی نیست. علائم عدم تحمل ماهی زمانی رخ می دهد که این ماده غذایی را می خورید و قرار گرفتن در معرض ماهی معمولا علائمی را سبب نمی شود. علائم عدم تحمل ماهی معمولا تدریجی بوده و ممکن است اصلا رخ ندهد مگر آن که زیاد ماهی مصرف کنید.
شایع ترین نشانه های آلرژی به ماهی کدامند؟
آلرژی به ماهی می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و ممکن است در مدت چند دقیقه تا چند ساعت بعد از مصرف ماهی یا تماس با پروتئین ماهی روی دهد. از جمله نشانه های شایع این آلرژی عبارت است از:
- علائم گوارشی شامل تهوع، استفراغ، گرفتگی معده، دل درد، اسهال
- علائم تنفسی شامل سرفه، خس خس سینه، احتقان بینی و در موارد شدید، مشکل در تنفس
- تورم صورت، زبان، لب و گلو که می تواند منجر به مشکل در بلع یا صحبت گردد.
- واکنش های پوستی شامل کهیر، قرمزی یا تورم بخصوص در اطراف صورت، لب ها و چشم ها
- خارش چشم، چشمان خیس، چشم های متورم
- شوک آنافیلاکسی که یک واکنش آلرژیک شدید و تهدید کننده زندگی بوده و نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد. که با علائمی شامل مشکل در تنفس، افت فشار خون، سرگیجه و از دست دادن هوشیاری همراه می شود.
در صورتی که در وضعیت آنافیلاکسی مراقبت پزشکی فوری صورت نگیرد می تواند کشنده باشد. این علامت معمولا بلافاصله پس از قرارگیری در معرض ماهی روی می دهد. خس خس سینه، مشکل بلع، گرفتگی صدا و گرفتگی گلو، و غش کردن از نشانه های شوک آنافیلاکسی ماهی است.
علت آلرژی به ماهی چیست؟
از جمله عللی که ممکن است در بروز آلرژی ماهی نقش داشته باشند عبارت است از:
- افرادی که دارای سابقه خانوادگی آلرژی، از جمله آسم، تب یونجه یا سایر آلرژی های غذایی باشند، ممکن است بیشتر به آلرژی ماهی مبتلا گردند.
- قرار گرفتن در معرض پروتئین ماهی، چه با مصرف مستقیم و چه توسط استنشاق (به طور مثال، از ماهی فروشی یا رستوران)، می تواند خطر ابتلا به آلرژی را بیشتر نماید.
- در حالی که آلرژی به ماهی می تواند در هر سنی رخ دهد. احتمال بروز آن در بزرگسالی بیشتر از کودکی می باشد. در حقیقت، برخلاف بیشتر آلرژی های غذایی، آلرژی ماهی به ندرت با گذشت زمان رفع می شود.
کدام ماهی ها آلرژی ایجاد می کنند؟
ماهی های مختلفی ممکن است آلرژی به ماهی را ایجاد کنند، اگرچه برخی از ماهی ها بیشتر از بقیه باعث واکنش می شوند. رایج ترین ماهی هایی که موجب واکنش های آلرژیک می گردند شامل سالمون، سوف، کاد، شاه ماهی، ماهی سفید، هاگ، تن ماهی، هالیبوت، ماهی خال مخالی، قزل آلا و اره ماهی هستند.
قابل ذکر است برخی افراد ممکن است تنها به نوع خاصی از ماهی حساسیت داشته باشند در حالی که برخی دیگر ممکن است به طیف زیادی از ماهی ها واکنش نشان دهند. ضمنا توصیه شده افرادی که به ماهی آلرژی دارند از مصرف صدف هم پرهیز کنند تا تحت آزمایش و معاینه پزشکی قرار گیرند.
تشخیص و درمان آلرژی به ماهی
اگر تردید دارید که به ماهی آلرژی دارید با مراجعه به متخصص آلرژی این موضوع تشخیص داده می شود. معمولا از روش های بررسی سابقه پزشکی، تست نیش زدن پوست، آزمایش خون و تست تغذیه آلرژی به ماهی مشخص می شود.
بهترین روش جلوگیری از آلرژی به ماهی پرهیز از غذاها و مواد غذایی حاوی ماهی می باشد. اگرچه درمان قطعی برای این آلرژی وجود ندارد ولی برخی روش ها می توانند در مدیریت و کنترل بیماری کمک کنند از جمله:
- حتما برچسب های مواد غذایی را بخوانید تا به طور تصادفی در معرض ماهی یا غذاهای حاوی ماهی قرار نگیرید.
- در رستوران به پیش خدمت و سرآشپزها در مورد حساسیت به ماهی اطلاع دهید. همچنین دوستان، خانواده و هر فرد دیگری که ممکن است برای شما غذا درست کند را در جریان این مسئله قرار دهید.
- سعی کنید از رفتن به رستوران های غذاهای دریایی و بازارهای ماهی که ممکن است ناخواسته در معرض ماهی قرار بگیرید، اجتناب کنید.
- هرگز غذا را بدون اطلاع یافتن از مواد تشکیل دهنده یا آلودگی متقابل احتمالی با ماهی مصرف نکنید.
- همواره یک تزریق کننده خودکار اپی نفرین اورژانسی برای مقابله با واکنش های آلرژیک شدید مثل شوک آنافیلاکتیک همراه داشته باشید.
