کشف جدید و خبر مهم در مبحث تغذیه سالمندان: راز کاهش التهاب مزمن پیری

عصر ایران - پیری فقط با چین و چروک و موهای سفید همراه نیست، بلکه از درون نیز احساس می شود. التهاب مزمن می تواند خود را به شکل درد، خستگی، افسردگی، مشکلات گوارشی یا حتی مانند آتشی پنهان در بدن نشان دهد.

این پدیده به ویژه در کشورهای صنعتی با افزایش سن پیشرفت می کند. با گذشت زمان، این ناراحتی ها به مشکلات جدی تری تبدیل می شوند؛ به طوری که سه نفر از هر پنج نفر به دلیل بیماری های التهابی مزمن مانند سکته مغزی، بیماری های قلبی، سرطان و دیابت جان خود را از دست می دهند.

اما چگونه این التهاب پنهان می تواند تا این حد مخرب باشد؟ برخلاف التهاب حاد که پس از یک آسیب بهبود می یابد، التهاب مزمن برای سال ها به صورت پنهان شعله ور باقی می ماند و به آرامی به بافت ها آسیب می رساند و تعادل سیستم ایمنی ما را بر هم می زند.

دهه هاست که محققان به دنبال راهی برای خاموش کردن این آتش هستند. مطالعه ای جدید که در مجله Nutrition Research منتشر شده است، بخش جدید و مهمی از این پازل را حل کرده و نشان می دهد که یک تقویت تغذیه ای هدفمند می تواند ابزاری قدرتمند برای این کار باشد.

یک مکمل چندگانه با نتایج شگفت انگیز

تیمی از دانشمندان آلمانی از دانشگاه لایبنیتس هانوفر و دانشگاه یوستوس لیبیگ گیسن در مطالعه ای 12 هفته ای، به بررسی این موضوع پرداختند که آیا التهاب مزمن ناشی از پیری قابل کاهش است یا خیر. آنها 112 فرد بزرگسال بالای 70 سال با سبک زندگی فعال را در این تحقیق مشارکت دادند. این وضعیت برخلاف جمعیت های مورد مطالعه در مکان هایی مانند آمریکا است که معمولاً شرکت کنندگان بی تحرک هستند.

یک گروه روزانه سه قرص دارونما و گروه دیگر یک گرم اسیدهای چرب امگا 3 (500 میلی گرم دی اچ ای + 500 میلی گرم ئی پی ای) و یک ترکیب ضدالتهابی از ریزمغذی ها شامل ویتامین ها و مواد معدنی را دریافت کردند. این ریزمغذی ها شامل موارد زیر بودند:

400 میکروگرم معادل رتینول

50 میکروگرم کوله کلسیفرول

18 میلی گرم توکوفرول

30 میکروگرم ویتامین کا

200 میلی گرم اسید اسکوربیک

1.65 میلی گرم تیامین (ویتامین ب1)

2.1 میلی گرم ریبوفلاوین (ویتامین ب2)

16 میلی گرم معادل نیاسین

2.1 میلی گرم پیریدوکسین (ویتامین ب6)

400 میکروگرم اسید فولیک (ویتامین ب9)

100 میکروگرم کوبالامین (ویتامین ب12)

50 میکروگرم بیوتین

6 میلی گرم پانتوتنیک اسید

10 میلی گرم روی

100 میکروگرم سلنیوم

40 میکروگرم کروم

50 میکروگرم مولیبدن

100 میکروگرم ید

برای سنجش میزان التهاب، از یک شاخص ترکیبی به نام نمره INFLA استفاده شد. این نمره چهار نشانگر مختلف خون - پروتئین واکنشی سی (CRP)، تعداد گلبول های سفید، تعداد پلاکت ها، و نسبت گرانولوسیت ها به لنفوسیت ها - را در یک شاخص واحد و جامع تر از وضعیت کلی التهابی بدن ترکیب می کند. نمره بالاتر به معنای التهاب بیشتر و نمره پایین تر، محیط داخلی آرام تری را نشان می دهد.

مکمل ها التهاب مرتبط با سن را کاهش می دهند

نتایج بسیار چشمگیر بود. پس از 12 هفته، گروهی که مکمل مصرف کرده بودند، کاهش قابل توجهی در نمره INFLA خود نشان دادند. این مداخله تغذیه ای موفق به فرونشاندن شعله های التهاب شده بود. جالب تر اینکه، این تأثیر در افراد با سن بالاتر و آنهایی که رژیم غذایی پیش التهابی داشتند، بیشتر بود.

مزایای این مکمل در همه افراد به صورت یکسان نبود. افراد مسن تر، کاهش بیشتری در نمره التهاب خود مشاهده کردند، که نشان می دهد آسیب پذیرترین افراد ممکن است بیشترین پاسخ را به این نوع مداخله نشان دهند. در تأیید این موضوع، شرکت کنندگانی که رژیم غذایی معمولشان بیشتر «پیش التهابی» بود نیز بهبود چشمگیرتری را تجربه کردند.

آیا امگا 3 تمام کار را انجام داد؟

محققان همچنین تأیید کردند که مکمل ها در سطح بیولوژیکی عملکرد خود را انجام داده اند. آزمایش های خون نشان داد که سطح امگا 3، ویتامین ب9، ویتامین ب12 و ویتامین د در گلبول های قرمز گروه مداخله افزایش یافته بود. نکته مهم این بود که کاهش نمره التهاب به طور مستقیم با افزایش شاخص امگا 3 (O3I) مرتبط بود - شاخصی که میزان امگا 3 در گلبول های قرمز ما را اندازه گیری می کند.

در غشای سلول ها، امگا 3 می تواند جایگزین اسید آراشیدونیک پیش التهابی (یک اسید چرب امگا 6) شود. در واقع، محققان نشان دادند که نمرات INFLA پایین تر با سطوح پایین تر اسید آراشیدونیک مرتبط بود. با این حال، همبستگی معناداری بین سایر مواد مغذی و نمرات التهاب وجود نداشت، که نشان می دهد اسیدهای چرب امگا 3 ممکن است نقش اصلی را در کاهش التهاب داشته اند. با این حال، نویسندگان می گویند:

"وضعیت ویتامین ث و سلنیوم ارزیابی نشد. از آنجایی که هر دو ریزمغذی در عملکرد ایمنی نقش دارند، نمی توانیم تأثیرات احتمالی این مواد مغذی بر نمره INFLA را نادیده بگیریم."

مصرف مکمل های امگا 3 برای کاهش سرعت پیری سلولی

این مطالعه یک کارآزمایی تصادفی کنترل شده است که به عنوان استاندارد طلایی در تحقیقات علمی شناخته می شود. کارآزمایی های تصادفی کنترل شده قبلی نیز نشان داده اند که مصرف مکمل های امگا 3 التهاب را کاهش می دهد.

با این حال، نتایج این مطالعات متناقض هستند، زیرا دانشمندان هنوز بر سر نحوه اندازه گیری التهاب مرتبط با سن به توافق نرسیده اند. به عنوان نمونه، نمره INFLA که در این مطالعه استفاده شد، قابل مقایسه با مطالعات دیگر نیست، زیرا مطالعات قبلی از این شاخص استفاده نکرده اند.

همچنین، بحثی درباره دوز ایده آل ئی پی ای و دی اچ ای برای کاهش التهاب وجود دارد. مطالعات قبلی پیشنهاد کرده اند که دو گرم ئی پی ای + دی اچ ای در روز لازم است، اما این مطالعه جدید نشان داد که تنها یک گرم کافی است. در نهایت، دوز بهینه احتمالاً به سطوح پایه امگا 3 و التهاب در هر فرد بستگی دارد.

شاید به اندازه کافی به آن اشاره نشده باشد، اما برخی مطالعات نشان می دهند که فواید امگا 3 ممکن است تنها با وجود سطوح کافی ویتامین های ب، به ویژه ویتامین های ب6، ب9 و ب12، حاصل شود. این موضوع به ویژه در زمینه پیری مغز اهمیت دارد، زیرا این ویتامین های ب به متابولیسم هموسیستئین کمک می کنند و به طور مؤثر سطح آن را کاهش می دهند. سطوح بالای هموسیستئین با زوال عقل مرتبط است و ویتامین های ب می توانند آتروفی مغز (تحلیل رفتن بافت مغز) و نقص های شناختی را در افرادی که سطوح بالای هموسیستئین دارند، معکوس کنند.

التهاب یکی از عوامل اصلی مؤثر بر پیری مغز، تخریب سلول های عصبی، زوال عقل و کاهش توانایی های شناختی است.