توراة، توریة . این واژه عبری و به معنی شریعت و وصیت است. نامی که یهودان به قانون موسی (ع) دهند و گاه از آن به «عهد عتیق» تعبیر نمایند.
کتاب آسمانی این پیغمبر که به صورت الواح بر او نازل گردید . قرآن کریم مکرراً و به عناوین: توراة، الکتاب و الواح از آن تجلیل و تقدیس به عمل آورده و در جاهائی از قرآن به ردیف انجیل و یا انجیل و قرآن ذکر شده، و گاه مستقلاً و به تنهائی از آن نام برده شده است.
قرآن، بخشی از توراة کنونی را توراة اصلی معرفی می کند و بخش دیگر آن را تحریف شده و یا مجعول و ساخته علماء یهود می داند.
آیات ذیل بیانگر اشارات فوق است: (و یعلّمه الکتاب و الحکمة و التوراة و الانجیل...و مصدّقاً لما بین یدیّ من التوراة و لأحلّ لکم بعض الذی حرّم علیکم...) (آل عمران: 48 50). (و کیف یحکّمونک و عندهم التوراة فیها حکم الله...إنّا انزلنا التوراة فیها هدی و نور...) (مائده: 44 45). (و لقد اخذ الله میثاق بنی اسرائیل...و
قال الله إنّی معکم لئن اقمتم الصلاة و آتیتم الزکوة و آمنتم برسلی...فبما نقضهم میثاقهم لعنّاهم و جعلنا قلوبهم قاسیة یحرفون الکلم عن مواضعه...)(مائده: 12 13). (و منهم امّیون لا یعلمون الکتاب الاّ امانیّ و ان هم الاّ یظنون * فویل للذین یکتبون الکتاب بایدیهم ثم یقولون هذا من عند الله...) (بقره: 78 79). (وعداً علیه حقا فی التوراة و الانجیل و القرآن...) (توبه:111). (و کتبنا له فی الالواح من کل شیء موعظة و تفصیلا لکل شیء فخذها بقوة و أمر قومک یأخذوا باحسنها...)(اعراف: 145). (و لمّا سکت عن موسی الغضب اخذ الالواح و فی نسختها هدی و رحمة للذین هم لربهم یرهبون)(اعراف: 154). (انی رسول الله الیکم مصدقا لما بین یدیّ من التوراة) . (صفّ: 6)
آنچه مسلم است تورات کنونی توسط حضرت موسی یا در عصر او نوشته نشده. مرحوم طباطبائی در تفسیر المیزان (3/339) طبق مدارکی مدعی شده که در فتنه بخت نصر و لشکر کشی او به فلسطین ، تورات از بین رفت و بعدها که کورش پادشاه ایرانی ، بنی اسرائیل را از بند اسارت نجات داد و آنها را اجازه داد ، به فلسطین بازگردند و معبد خود را از نو بنا کنند مردی به نام عزیر که هویتش مجهول است به جمع تورات پرداخت و اسفار پنجگانه را نوشت.
به هر حال بخشی از تورات اصلی در تورات کنونی گنجانیده شده که شاید به برخی از آن الواح دست یافته یا شفاهاً از اشخاص گرفته است .
مستر هاکس آمریکائی صاحب کتاب قاموس کتاب مقدس در مقدمه کتاب خود می نویسد: کتاب مقدس (تورات) توسط 39 نفر در مدت 1500 سال تألیف شده است .
دائرة المعارف لاروس ذیل واژه توراة می نویسد: دانش روز و نیز تحقیقاتی که در آثار قدیم و تاریخ و علم لغات در آلمان به عمل آمده ثابت می کند که توراة را موسی ننوشته بلکه دانشمندانی از یهود یکی پس از دیگری با اعتماد به نقلهای شفاهی که پیش از اسارت یهود به دست بابلیان به آنها رسیده ، نوشته اند.
آقای صدر بلاغی در قصص قرآن می نویسد: تاریخ تألیف سفر خروج ، قرن نهم و تاریخ تألیف سفر تثنیه ، قرن هفتم و هشتم پیش از میلاد بوده و سفر احبار ، پس از سال 516 قبل از میلاد نوشته شده است .
«نظری به تورات فعلی»
این تورات که اکنون به دست یهود و به نام عهد عتیق معروف است مشتمل است بر: اسفار پنجگانه و صحیفه یوشع و سی و سه کتاب دیگر. اسفار پنجگانه که به حضرت موسی مربوط است عبارتند از:
1 سفر پیدایش (یا تکوین) که از اول خلقت تا وفات حضرت یوسف در پنجاه باب تدوین شده است .
2 سفر خروج ، مشتمل بر چهل باب از شمارش اسامی فرزندان یعقوب که به مصر آمدند شروع و به نقل خیمه اجتماع ختم می گردد و تأسیس احکام یهود در کوه سینا و مواعده خدا با موسی و غیره در آن است.
3 سفر لاویان ، مشتمل بر بیست و هفت باب از حکم قربانی آغاز و درباره برخی قواعد و حدود صحبت کرده و باجمله «این است اوامری که خداوند به موسی برای بنی اسرائیل در کوه سینا امر فرموده» پایان می پذیرد.
4 سفر اعداد ، دارای سی و شش باب و درباره سفرهای بنی اسرائیل و راجع به ورود به اردن و کنعان و غیره می باشد.
5 سفر تثنیه، سی و چهار باب دارد که راجع به شرایع و احکام و تذکرات است و با مرگ موسی ختم می شود.
خرافاتی که در این کتاب آمده بیش از آن است که در این مختصر بگنجد، از باب نمونه به تعدادی از آنها اشاره می شود:
در باب سوم از سفر پیدایش آیه هشتم آمده که خدا در بهشت راه می رفت و آدم و زنش خود را از او پنهان کردند. در همین سفر ، باب 32 آیه 24 می گوید: خدا با یعقوب کشتی گرفت و نتوانست بر او غالب آید و گفت ای یعقوب مرا رها کن.
در همین سفر باب 19 آیه 30 می گوید دختران لوط به وی شراب نوشاندند و با او همبستر شدند و هر دو از او باردار گشتند و هر یک پسری زائید.
در همین سفر باب 18 بند 1 به بعد می گوید: خدا با دو نفر نزد ابراهیم آمدند و ابراهیم خواست پای خدا را بشوید ، بالاخره خوراک می آورد و خدا با آن دو یار خود خوراک خوردند.
در سفر خروج باب 32 ساختن گوساله را به هارون نسبت می دهد که وی پس از تأخیر موسی گوساله را بساخت و مردم را به عبادت آن دعوت کرد، در صورتی که در باب 28 و 40 همان سفر آمده که خدا هارون را تمجید کرد و درباره او به موسی سفارش نمود.
در کتاب دوم سموئیل باب یازده می نویسد: داود زن اوریا را از پشت بام دید که غسل می کند داود کسانی را فرستاد زن را گرفته آوردند، داود بلافاصله با او همبستر شد و زن باردار گردید و حمل خود را به آگاهی داود رسانید.
در باب دوازدهم همین کتاب آمده که ناتان فرستاده خدا پیش داود آمد و از این کار انتقاد کرد و گفت: خدا می گوید به عوض کاری که درباره زن اوریا کرده ای زنان تو را گرفته پیش چشم تو به همسایه ات خواهم داد و او در برابر آفتاب با زنان تو خواهد خوابید، تو در پنهانی زنا کردی اما من این کار را پیش تمام بنی اسرائیل خواهم نمود . (نگارنده)
از امام صادق (ع) روایت شده که تورات در ششم رمضان فرود آمد. (بحار:237/13)