حدیث ثقلین اختصاص به اسلام ندارد/ مگر می‌توان تورات را از موسی جدا کرد؟

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) آیت‌الله‌العظمی عبدالله جوادی آملی امروز 11 خرداد ماه در درس تفسیر خود در مسجد اعظم با اشاره به وضعیت منکران پیامبر(ص) در جامعه اسلامی صدر اسلام گفت: این افراد اگر به نظام اسلامی آسیبی نرسانند کسی با آنان کاری ندارد، ولی اگر آسیب رساندند وظیفه مسلمین جهاد است و البته حساب آنان در قیامت روشن است و در آنجا خداوند آنان را به سزای اعمالشان می‌رساند.
وی افزود: خداوند به تبیین سخنان و استدلالات این افراد(پیروان ادیان و مشرکان) پرداخت و معیار معرفت‌شناسی، خداشناسی و توحید، سخنانشان درباره وحی و نبوت، معادشناسی و روابط اجتماعی و امثال آن را بیان و رد کرده است.

این مفسر قرآن تصریح کرد: قرآن فرمود این اختصاص به پیامبر ندارد و همه انبیاء با این میزان آمده‌اند در سوره حدید سخن از نازل کردن کتاب و فرستادن میزان همراه با آن است تا هر کس به کمال خود برسد.
وی اظهار کرد: استدلال اینها باطل است از این جهت که میان تکوین و تشریع خلط کرده و می‌گویند اگر خداوند جلوی تباهی و گناه انسانی را نگرفت معلوم است به قداره‌بندی و گردنکشی او راضی است ولی قرآن فرمود این حجت داحض و باطل است.

قداست نفس و تعقل؛ معیار فضیلت

این مرجع تقلید با اشاره به سخنان این افراد مبنی بر اینکه پیامبر باید فرشته باشد، اظهار کرد: پیامبر باید اسوه باشد و فرشته نمی‌تواند باشد و آورنده وحی باید بشر باشد تا با آنان زندگی کرده و معلم آنان باشد ولی اینها بر اساس نظام ارزشی باطل گفته‌اند فلان سرمایه‌دار طائف و مکه باید نبی باشد ولی قرآن رد کرد که معیار فضیلت، عقل و درایت و قداست نفس است و نه توانگری مالی و دارایی.
استاد برجسته حوزه گفت: در فصل بعد که معاد بود آنها خیال می کردند انسان با مرگ می پوسد و مرگ پایان راه است که لازمه آن کار لغو و بیهوده از جانب خداست پس حرف آنان درباره معاد هم داحض است، زیرا به تعبیر قرآن مرگ پایان زندگی نیست.
وی افزود: در قرآن گاهی نام کتاب تنها ذکر شده و گاهی با میزان ذکر شده یا با فرقان مانند ماجرای موسی که از یک نظر معنای میزان را می‌فهماند و گاهی سخن از انذار به معنای آویختن است تا فرق میان حق و باطل را روشن کند و گاهی شاید مراد از وحی، سنت و سیره آن نبی باشد.

حدیث ثقلین اختصاصی شریعت اسلامی نیست

وی افزود: مصداق حدیث ثقلین اختصاصی شریعت اسلام نیست. صحف ابراهیم و تورات موسی و انجیل عیسی همراه با سنت و سیره خود انبیاء بود. مگر می‌شود صحف را از ابراهیم و تورات را از موسی جدا کرد؟ نه می ‌توان گفت حسبنا انجیل و تورات و نمی‌توان گفت حسبنا کتاب الله، اینها مفسران آن کتابند وگرنه هر کس نمی‌تواند به میل خود آن را  تفسیر کند.
وی گفت: اگر میزان، مطالب برهانی باشد ذکر جزء بعد از کل است و اگر آورنده باشد نظیر ثقل اصغر و نظیر سنت و سیره اهل بیت(ع) است لذا این بهترین مهندسی است که اسلام از شریعت کنونی کرده نگفت حرف‌هایشان باطل است و دلیلی نیاوده باشد بلکه برای هر حجتی از آنان دلیل آورده و آن را داحض دانسته است.

تشبیه معقول به محسوس

آیت الله جوادی آملی اظهار کرد: اگر گفتیم خلقت عالم بالحق است یعنی سیرت و ساختار او حق است سخن از ملابسه نیست سخن از ساختار درونی اوست. یعنی جامه حق بر تن قرآن کردن نیست بلکه ستون آن و گوهر وجود با حق است و این تشبیه معقول به محسوس است.
این مفسر قرآن بیان کرد: خدا کارش هدفدار است مراد این است که البته عالم هدف دارد زیرا هدف داشتن برای خدا نقص است اگر هدف داشته باشد دیگر خدا نیست. هم غنی محض و هم حکیم صرف است و چون حکیم است همه کارهایش هدف مند است و چون غنی محض است فعل محض است اگر فاعلی کاری کرد که به چیزی برسد یعنی فعلش واسطه او و کمال بود معلوم می شود ناقص است زیرا می خواهد با فعل کامل شود ولی چون خدا غنی محض است هرگز کاری را برای سود و جودی نمی کند او جواد محض است اما چون حکیم محض است هرچه از او صادر شود هدفمند است.

عالم هدف دارد نه خدا

صاحب تفسیر تسنیم تصریح کرد: لام در لیعبدون به مخلوق بر می‌گردد یعنی نه اینکه خدا هدفش عبادت است تا اگر کسی کافر شود هدف خدا ناقص شود و به مقصد نرسد بلکه چون جواد است کار را برای رسیدن به مقصد نمی‌کند زیرا خود، مقصد است و ما هم باید به فاعل و غایتی برسیم که فاعلیت و غایت آن بالذات است بنابراین هدف به فعل برمی‌گردد.
وی در بخش دیگری از سخنانش گفت: در جریان معاد، اگر مراد قیامت صغری باشد یعنی انسان همین که مرد گوشه‌ای از اسرار قیامت بر او آشکار می‌شود ولی آنها که باور ندارند مسخره می‌کنند و می‌گویند پس کو این قیامت ولی مومنان هراسناک هستند. فرمود این مسخره کنندگان هم از معرفت توحیدی و معادشناسی و اخلاق و ... دور هستند.
این مفسر قرآن بیان کرد: در ایام میلاد امام زمان(عج) هستیم؛ کار امام زمان بالابردن عقول مردم است تا خودشان عدالت را بپذیرند و عدل پرور شوند بنابراین یکی از مهمترین کارهای علما این است که فهم مردم را بالا ببرند.