کتابی نمونه در حوزه آموزش پژوهش‌محور/ ریل‌گذاری جدید در حوزه ارتباطات اسلامی

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، کتاب «گفتارهایی در فرهنگ و ارتباطات اسلامی» در دانشگاه امام صادق(ع)، با حضور ناصر باهنر، مولف این کتاب و عضو هیئت علمی دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق(ع)، احمد پاکتچی، عضو گروه قرآن و حدیث دانشکده الهیات دانشگاه امام صادق(ع) و محمد حسین ساعی و رئیس دانشکده ارتباطات دانشگاه صدا و سیما عصر امروز (15 آذر) برگزار شد.

باهنر در آغاز این نشست، گفت: این کتاب اثری در راستای رسالت تلفیقی دانشگاه امام صادق(ع) است. این کتاب حاصل 9 دوره تدریس فرهنگ و ارتباطات اسلامی در این دانشگاه است. 

وی ادامه داد: یکی از ویژگی‌های این کتاب این است که اثری تلفیقی در حوزه فرهنگ و ارتباطات است. نکته دیگر این است که کتاب از آموزش حاصل شده است و وقتی معلمی سر کلاس مطلبی می‌گوید کار علمی پخته‌تر می‌شود. تفاوت کتاب با سایر رسانه‌ها این است که ماندگار است و آموزش محور بودن کتاب آن را ماندگار کرده است. 

باهنر افزود: وقتی رشته فرهنگ و ارتباطات در این دانشگاه طراحی می‌شد، به این نتیجه رسیدیم که این رشته به صورت سمیناری برگزار شود تا اساتید از رشته‌های مختلف تدریس داشته باشند و همچنین از آنجا که حوزه‌های اسلامی گسترده است، اساتید هر یک از این حوزه‌ها بتوانند شرکت داشته باشند. 

وی ادامه داد: برخلاف تصور موجود کلاس‌های سمیناری به رشد بحث کمک می‌کند. بر خلاف ایران، در خارج از کشور شیوه سمیناری بسیار رایج است. در دوره دکتری این درس را با رشته‌های دیگر تلفیق کردیم و رشته‌هایی مانند اقتصاد، حقوق و علوم سیاسی را در نسبت با فرهنگ و اندیشه اسلامی مورد بررسی قرار دادیم. 

باهنر با بیان اینکه ویژگی دیگر این کتاب درسی بودن آن است، گفت: این کتاب می‌تواند به عنوان منبع درسی در این رشته مورد استفاده قرار گیرد. محتوای این کتاب به مباحث نظری، روش‌شناختی، تاریخی و موردی تقسیم شده است. 

پاکتچی گفت: این اثر از چند جهت قابل توجه است، که یکی همان طور که گفته شد، تلفیق رشته‌های عرفی و اسلامی است. ما در این زمینه فقیر هستیم. دانشکده‌های دیگر هم درگیر این مسئله هستند. بنده از دور دستی در آتش داشته‌ام. خود این دانش محصول تلفیق دانش فرهنگ و دانش ارتباطات بوده است. وقتی خود این دانش موفق خواهد بود که مبنا داشته باشند و این کتاب در این راستا هم نقش داشته است.

وی افزود: امروزه نگاه جدیدی به دانشگاه وجود دارد که در آن بخش‌ها با هم در ارتباط هستند. ما شعار همکاری می‌دهیم، اما در دانشگاه امام صادق(ع) این کار صورت گرفته است و این کتاب همکاری دانشکده‌های دیگر را نشان می‌دهد و کارنامه‌ای از همکاری بین دانشکده‌های مختلف در این دانشگاه است.

وی افزود: ما در خصوص آموزش پژوهش محور حرف زده‌ایم و در عمل این کتاب نمونه خوبی از این مسئله است. بحث‌های این کتاب تکراری نیست و از این نظر هم کتابی شاخص است.

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) تصریح کرد: بر اساس بخش‌بندی این کتاب بنده بحث‌هایی در خصوص روش‌شناسی در حوزه تلفیق در علوم اسلامی بیان کرده‌ام. بسیار در خصوص روش‌شناسی گفته شده است اما ما به دنبال این بودیم که درک علمای اسلام از روش و کار روش‌مند چیست. علمای اسلام چه دغدغه‌ای داشته‌اند و کار روش‌مند در حوزه دینی امروز باید با روش سنتی ارتباط داشته باشد. 

پاکتچی ادامه داد: من به دنبال گونه‌شناسی نظام‌گرایی در علوم اسلامی در طول تاریخ و اینکه علمای ما در طول تاریخ از ناروش‌ها نگرانی داشته‌اند و به کنترل علم پرداخته‌اند، بوده‌ام.

در ادامه این نشست دکتر ساعی در خصوص تاثیر این مباحث بر کارکرد رسانه، گفت: در آغاز دهه 80 متن فارسی در زمینه ارتباطات بسیار محدود بود اما در آغاز دهه 90 منابع این رشته بسیار افزایش یافت. 

وی ادامه داد: امروز مدی آموزشی در این رشته وجود دارد و همه یک چیز می‌خوانند و این باعث می‌شود بسیاری از کتب اصلی دیده نشود. 

ساعی افزود: ما در دانشگاه‌های دیگر می‌بینیم که فارغ‌التحصیلان یا چیزهایی می‌خوانند که با واقعیت‌ها و مبانی نظام ما نمی‌خواند که به ایجاد همگرایی و هم افزایی منجر نمی‌شود و یا به حل مشکلات جامعه ما توجه نمی‌کنند در حالیکه این کتاب نوعی ریل‌گذاری جدید در فرهنگ و ارتباطات و شکستن مدهای موجود در فضای آکادمیک کشور است.