ابن ابی الحدید از دانشمندان بزرگ سنی معتزله :
« چه بگویم درباره مردی که همه فضیلتها به او منتهی می شود و هر مکتب و هر گروهی خود را به اومنسوب می سازد. آری اوست رئیس همه فضیلتها …».
حسن بن یسار بصری از فقهای قرن اول هجری :
« علی بن ابیطالب ، ربانی امت اسلامی و دارای عظمت و سابقه منحصر و نزدیکی با پیامبر اکرم . اوهرگز از امر الهی غفلت نورزیده ، و در راه دین هیچ ملامتی در او تأثیر نداشت ».
خطیب خوارزمی فقیه و ادیب مشهور مذهب حنفی :
« علی همان کسی است که شبانگاه در محراب از دل می خروشید و می گریست ، و روز با چهره خندان در گرد و غبار میدان جنگ فرو می رفت . دست او از زرد و سرخ بیت المال مسلمین تهی بود. او همان شکننده بتها بود هنگامی که بر دوش پیامبر پا نهاد. گویا همه مردم به سان پوستند و مغز، مولای ما علی است…».
دکتر طه حسین دانشمند و نویسنده مشهور مصری :
« علی از خود خشنود نمی بود مگر وقتی که حق جامعه و مردم را اداء کرده باشد، یعنی نماز را برای مردم به پا داشته باشد، و با رفتار و گفتار مردم را تعلیم داده ، و شبانگاه شام فقیران را داده باشد، ومحتاجان را از سؤال بی نیاز کرده باشد...
علی مردم را با سیره و رفتار خود موعظه می کرد. آری او هم امام مردم بوده و هم معلم آنان ...»
دکتر زکی مبارک :
« من اعتقاد دارم که مطالعه کتاب نهج البلاغه روح شهامت و مردانگی انسان را تقویت می کند زیرا ازروح بزرگ و پرتوانی صادر شده است که در برابر تمام دشواریها چون شیر ایستاده است».
جبران خلیل جبران :
« من معتقدم که فرزند ابیطالب نخستین عرب بود که با روح کلی رابطه برقرار نمود. او نخستین شخصیت عرب بود که لبانش نغمه روح کلی را در گوش مردمی طنین انداز نمود که پیش از او نشنیده بودند... او از این دنیا رخت بر بست در حالی که رسالت خود را به جهانیان نرسانیده بود. او چشم از این دنیا پوشید مانند پیامبرانی که در جوامعی مبعوث می شدند که گنجایش آن پیامبران را نداشتند و به مردمی وارد می شدند که شایسته آن پیامبران نبودند و در زمانی ظهور می کردند که زمان آنان نبود».
پطروشفسکی استاد دانشگاه لنینگراد:
« علی پرورده محمد (ص ) عمیقا به وی و امر اسلام وفادار بود. علی تا سر حد شور و عشق پایبنددین بود. صادق و راستگو بود. در امور اخلاقی بسیار خرده گیر بود. هم سلحشور بود و هم شاعر، و همه صفات لازمه اولیاء الله در وجودش جمع بود».
فؤاد جرداق شاعر مسیحی :
« هر گاه دشواریهای زندگی رو به من می آورد و از رنجهای روزگار آزرده می شوم به آستان علی از اندوه خود پناه می برم زیرا او پناهگاه هر ماتمی است ...
او بر ستمکاران همچون رعد و بر شکست خوردگان یاوری دلسوز و مهربان است ».
سلیمان کتانی ادیب مسیحی :
هر سخنی درباره علی بن ابیطالب گفته شود که او را در مکان و زمان محصور دارد جز سخن پردازی و ترتیب الفاظ نخواهد بود آن هم الفاظی بسته و مرده که روح معانی بدان در نتواند آمد».
لامنس خاورشناس بلژیکی :
« برای عظمت علی (ع ) این بس که تمام اخبار و تواریخ علمی اسلامی ، از او سرچشمه می گیرد، اوحافظه و قوت شگفت انگیزی داشته ، هر یک از علماء و دانشمندان ، اخبار و احادیث خود را برای وثوق و اعتبار به او می رسانند.
علماء اسلام از مخالف و موافق ، از دوست و دشمن ، مفتخرند که گفتار خود را به علی مسند دارند،چه گفتار او حجت قطعی داشت و او باب مدینه علم بود و با روح کلی پیوستگی تام داشته است».
