سیر نزولی غزل‌های عاشورایی

راضیه قبادی نویسنده این کتاب  با بیان این‌که کتاب «در کوچه‌های حادثه» به سیر دگرگونی‌های غزل عاشورایی از سال ١٣٦٠ تا کنون می‌پردازد، به ایسنا گفت: در این کتاب سیر غزلیات عاشورایی در سه، چهار دهه اخیر مورد توجه قرار گرفته است. در دهه 60 متاثر از فضایی که جنگ بر آن چیرگی داشت، غزلیات به شدت حال و هوای عاشورایی داشتند. در دهه 70 با پایان گرفتن جنگ مضامین شعرهای عاشورایی از سمت و سوی مضامین اجتماعی سوق پیدا کردند و بحث عاشورا و شعر عاشورایی رفته رفته رنگ باخت. در دهه 80 مضامین شعرهای عاشورایی از این هم بدتر شد و به سمت مضامین عاشقانه حرکت کرد.

او افزود: یعنی در دهه 80 شعر شاعران به سمت نوعی هنجارشکنی میل پیدا کرد. به این معنا که مثلا در ابتدا شعر مثنوی است اما یک‌باره غزل می‌شود. در مورد مضامین هم همین وضعیت اتفاق افتاده است یعنی اگرچه ممکن  است شعر در قالب غزل سروده شده باشد و مفاهیمی مثل«آب»، «وفاداری»، «روضه» و...در آن به چشم می‌خورد اما این غزلیات صرفا به کلمات عاشورایی پایبندند و در مضمون مسیر دیگری را طی می‌کنند و به سمت شعرهای عاشقانه میل پیدا کرده و در دهه 90 اوج این بی‌نظمی در قالب و محتوا به چشم می‌خورد.

به گفته این پژوهشگر، جریان شعر عاشورایی که به بیان مصیبت و نوحه‌سرایی  کسانی مثل ناصرخسرو و شاعران عصر صفوی و قاجار  توجه داشته، از این موضوع فاصله گرفته و بن‌مایه‌های حماسی و عرفانی، آن را از جریان رسمی شعر فارسی جدا ساخته است.

کتاب «در کوچه‌های حادثه»در سه فصل  گردآوری شده است؛ فصل اول آن به انواع شعر فارسی از لحاظ محتوا و موضوعات شعری می‌پردازد. فصل دوم به ادبیات عاشورایی اختصاص می‌یابد و به مضامینی مثل سیر تکوین شعر عاشورایی در ادب فارسی، نخستین پرچمداران شعر عاشورایی، عصر بازگشت ادبی و مشروطه و... می‌پردازد. در فصل سوم سیر تطور غزل عاشورایی از سال ١٣٦٠ تا کنون بررسی می‌شود. در این فصل شعر شاعرانی چون حسین اسرافیلی، علی انسانی، علیرضا قزوه ، سعید بیابانکی و... مورد نقد و بررسی قرار می‌گیرد.

«در کوچه‌های حادثه (سیر تطور غزل عاشورایی)» که سومین کار پژوهشی این محقق است توسط انتشارات تیرگان راهی بازار شده است.

پیش‌تر کتاب‌های «علوم و فنون ادبی» و «تاریخ ادبیات» به قلم این نویسنده در همین انتشارات راهی بازار شده بودند. کتاب شعر «شوق اجابت» سروده‌ قبادی نیز در سال 89 در انتشارات سرآغاز راهی بازار شده است.

او این روزها مشغول تدوین مجموعه شعرش برای چاپ است و قصد دارد کتاب «شوق اجابت 2» را مشتمل بر مجموعه‌ای از شعرهایش در قالب‌های متنوع با مضامین مذهبی و اجتماعی راهی بازار کند.

راضیه قبادی متولد سال 1346 و فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد رشته زبان و ادبیات فارسی و از دبیران آموزش و پرورش است.