بدان که «آخرت» در قرآن بر شش وجه و معنی باشد
:
رستخیز
وجه نخستین آخرت به معنی رستخیز بُوَد، چنانکه خدای در سوره مؤمنون (آیه 74
)
گفت: «اما کسانی که به آخرت ایمان ندارند، از راه راست منحرف شده اند.» یعنی به روز
رستخیز ایمان ندارند. و در سوره سبا (آیه 8) گفت: «آنان که به آخرت ایمان
نمی آورند، در عذاب و گمراهی دور و درازی هستند»، یعنی ایمان به روز قیامت. و از
این معنی در قرآن بسیار است
.
بهشت
وجه دوم آخرت به معنی بهشت بود، چنانکه در سوره بقره (آیه 102) گفت: «و مسلّما
دریافتند هرکس خریدار آن باشد، در آخرت سودی نخواهد بُرد». یعنی از بهشت و جنَّت
نصیبی نخواهد داشت. و در سوره قصص (آیه 83) گفت: «سرای آخرت فقط برای کسانی است که
در زمین، برتری طلب نیستند و نمی خواهند فساد کنند» و منظور از آخرت در این جا،
همان بهشت است
.
دوزخ
و وجه سوم آخرت به معنی دوزخ بود خاص، چنانکه در سوره زُمَر (آیه 9) گفت: «آیا
کسی که در ساعات شب در حال سجود و قیام، به عبادت خدا پردازد، او از آخرتْ بیمناک و
به رحمت پروردگارش امیدوار است» یعنی حذر می کند عذاب دوزخ را
.
گور
و وجه چهارم آخرت، به معنی گور است، چنانکه در سوره ابراهیم (آیه 27) گفت
: «
خداوند، مؤمنان را با گفتار ثابت در زندگی دنیا و آخرت پایدار می دارد.» یعنی در
قبر هنگام سؤال نکیر و منکر
.
وعده
و وجه پنجم آخرت به معنی وعده پسین بود چنانکه در سوره بنی اسرائیل (آیه 7) گفت
: «
چون وعده دیگر فرا رسد» یعنی وعده دوم از عذاب که وعده داده شده اند
.
آن دنیا
و وجه ششم آخرت به معنی آن جهان بود چنانکه در سوره نور (آیه 19) گفت: «برای
کسانی که مایلند فحشاء در میان مؤمنان شیوع یابد، در دنیا و آخرت، عذاب دردناکی
است، خداوند می داند و شما نمی دانید» که منظور از آخرت، آن جهان است. و نیز در
سوره نور (آیه 23) گفت: «در دنیا و آخرت، از رحمت حق محرومند» که باز به همان معنی
است و از این معنی در قرآن بسیار است
.