نقش و فضیلت حدیث

اهمیت و نقش عمده حدیث در بنای علوم و معارف اسلام و معرفی اهداف و حقایق آن، و نیز آشنایی با تاریخ پیشینیان، بر احدی پوشیده نیست، زیرا که در تمامی شئون اعتقادی و علمی و عملی، مورد استناد و استفاده دانشوران است، و پایه سنت پیامبر اکرم و ائمه اطهار (ع) بر آن نهاده شده و شناخت احکام دین بدون اعتماد بر حدیث امکان پذیر نیست، زیرا که قرآن مجید مقدار اندکی از فروع احکام را بیان کرده و در بیشتر احکام برای شناخت اجزاء و شرایط و موانع عبادات و قواعد معاملات و نیز در تفسیر آیات قرآن و توضیح حقایق و ضوابط آن، ناگزیر هستیم به احادیث رجوع کنیم، به همین جهت روایات بسیاری در فضیلت مذاکره و نقل و نوشتن و حفظ حدیث وارد شده است که بعضی از آنها ذیلا بیان می شود: 1) پیامبر اکرم (ص) فرمود: «هر کسی حدیثی به امت من برساند که سنتی بدان بر پا گردد، یا بدعتی به سبب آن بسته شود، بهشت پاداش اوست، 2) و نیز فرمود: «با هم گفتگو و یادآوری حدیث کنید، که حدیث جلای دلهاست، همانا دلها زنگ می گیرد همچون شمشیر و جلای آن حدیث است، 3) همچنین به اصحاب فرمود: «علم را به بند کشید» عرضه داشتند «به بند کشیدنش چگونه است؟» فرمود : «نوشتن آن» ، 4) امام باقر (ع) فرمود: «همانا حدیث ما دلها را زنده می کند و سودمندی آن در دین بر شیطان سنگینتر است از عبادت هفتاد هزار عابد» . و نیز به جابر بن یزید جعفی فرمود: «ای جابر، یک حدیث که از شخص راستگویی فرا بگیری، برای تو از دنیا و آن چه در آن است بهتر خواهد بود» ، 5) امام صادق (ع) فرمود: «یک حدیث درباره حلال و حرام که از مرد راستگویی فرا بگیری بهتر است از دنیا و آن چه در آن است که از طلا و نقره پر باشد» ، 6) و نیز از آن حضرت روایت شده که در تأکید به خلوص نیت در آموختن حدیث چنین فرموده: «هر کس حدیثی را برای سود دنیا بخواهد، در آخرت بهره ای نخواهد داشت، و هر آن که از تعلیم و تعلم حدیث، آخرت را بخواهد، خداوند خیر دنیا و آخرت را به او عنایت فرماید» .