گیاه آلوئهورا از نظر بسیاری از مردم گیاه تازه و ناشناختهای است در حالی که حقایق تاریخی نشان دادهاند که این گیاه قدمتی طولانی داشته و قرنها مورد مصرف مردم در سراسر جهان بوده است.
نقاشیهایی از گیاه آلوئهورا روی کندهکاریهای دیوارهای معابد مصری دیده شده و در کتابهای درمانی مصر که مربوط به 1500 سال قبل از میلاد است در رابطه با استفاده از آن برای درمان عفونتها، معالجه بیماریهای پوستی و تهیه داروهای ملین و مسهل مطالبی درج شده است.
در ایران این گیاه با نام فارسی صبر زرد و شاخ بزی شهرت داشته است. شاخ بزی گیاهی چند ساله با برگهای ضخیم، گوشتی، دراز و دارای تیغ است که گلهای آن به صورت خوشهای در انتهای محور ساقه قرار دارند. قسمت مورد استفاده این گیاه، شیرابه به دست آمده از برگهای آن است که به شکل تازه، خمیری یا خشک شده در دسترس همگان قرار دارد.
چکیده فواید
آلوئه یا آلوئهورا یا همان شاخبزی حاوی مشتقات هیدروکسی آنتراسن و آلوئهرزین A، B و C است. همچنین قندهای گلوکز، مانوز و سلولز، آنزیمهای اکسیداز، آمیداز، کاتالاز و ویتامینهای B1، B2، B6، C، E و اسید فولیک و مواد معدنی نظیر کلسیم، سدیم، منیزیم، روی، مس و کروم از دیگر مواد مغذی موجود در آن (البته در مقادیر کم) هستند. خاصیت اصلی آلوئهورا، مسهل بودن است. به علاوه میتوان آن را یک ضدورم، ضدمیکروب، التیامبخش زخمها، ضدآفتاب و ضدسوختگی به حساب آورد. مصرف ژل خوراکی این گیاه به مدت 6 ماه برای کنترل زخممعده و کاهش شدت آسم بسیار موثر شناخته شده است. در کل میتوان گفت آلوئهورا ضدآلرژی، ضدسرطان، ضدقارچ، ضدویروس، کاهشدهنده قندخون، قاعدهآور، تقویتکننده معده و کبد است. ژل آلوئه اثرات خوب و مفیدی نیز روی سوختگیهای معمولی، سوختگیهای حاصل از اشعه، زخمها و صدمههای دیگر پوست دارد.
آلوئهورا برای چه کسانی؟
خوردن این گیاه به افراد در حال کاهش وزن یا روزهدار پیشنهاد میشود چراکه مصرف میوه و سبزی در شرایط آنها باید افزایش یابد. فیبر موجود در این موادغذایی مانع از بروز یبوست شده و به دلیل دیرهضم بودن، احساس سیری ماندگاری را در فرد ایجاد میکند. مشکل اینجاست که فیبرها در معده نفخ و گاز ایجاد میکنند اما خوشبختانه، آلوئهورا در عین حال که فیبر بالایی دارد در معده نفخ و گاز نیز ایجاد نمیکند پس بهترین گزینه انتخابی در این شرایط محسوب میشود.
مصرف آلوئهورا برای افرادی که در کنار رژیم لاغری، ورزش هم میکنند و در نتیجه بیش از هر زمان دیگری در معرض استرس و ضعف سیستم ایمنی هستند توصیه میشود. محدود کردن دریافت مواد غذایی ارزشمند و تحرک زیاد، بدن را خسته میکند به ویژه اگر رژیم غذایی پرپروتئین و مقدار میوه و سبزی مصرفی حداقل باشد. از این رو، خوردن کمپوت آلوئهورا میتواند سبب تقویت سیستم ایمنی بدن شود.
شرط و شروط مصرف آلوئهورا
در استفاده از این گیاه باید مراقب بود زیرا مصرف بیش از حد آن به صورت خوراکی (مصرف روزانه یک گرم به مدت طولانی) ممکن است باعث به هم خوردن تعادل آب و الکترولیتها، سقط جنین، زایمان زودرس، اسهال خونی و ضایعات کلیوی شود. به علاوه آلوئه ورا نباید در زمان تهوع، استفراغ، دردهای شکمی، خونریزی رکتال (مقعد) و ضعف شدید مصرف شود. در زمان بارداری نیز به غیر از دستور پزشک مصرفش ممنوع است.
در صورتی که از این گیاه به عنوان مسهل خوراکی استفاده شود باید نکات زیر را در نظر گرفت؛ اول اینکه مصرف بیش از دو هفته از آن باید با مشورت پزشک باشد. دوم اینکه در صورت تاثیر نکردن تا 24 ساعت باید آن را با پزشک در میان گذاشت. سوم، چون تاثیر این گیاه در کودکان مشخص نیست، در این مورد باید با پزشک مشورت کرد و نکته آخر اینکه بهتر است از فرآوردههای صنعتی آلوئه برای سنین بالای 10 سال و حداکثر به مدت 2 هفته بهره برد.
چرا برخی کمپوتهای آلوئهورا تلخ هستند؟
شاید شما هم به این موضوع برخورده باشید که وقتی در کمپوت آلوئهورا را بازکرده کمیاز آن میخورید، طعم تلخ آن شما را نگران میکند که نکند فاسد شده در صورتی که آلوئهورا طبیعتا شیرابه تلخی دارد که به دلیل ترکیبهای آنتراکینونی موجود در آن است. تلخ بودن برخی کمپوتهای خوراکی این گیاه نیز ممکن است به همین دلیل باشد. البته این موضوع را تا زمانی که کمپوت مورد بررسی دقیق قرار نگیرد نمیتوان گفت. در صورتی که روی قوطی کمپوت قید شده باشد حاوی ترکیبهای آنتراکینونی یعنی کمپوت حاوی ترکیبهای تلخ است و تنها مسهل شدید بوده و مسمومیت دیگری ایجاد نمیکند اما در صورتی که روی قوطی قید نشده باشد ممکن است تلخی دلایل دیگری مثل ماندگی و ایجاد واکنشهای شیمیایی داشته باشد. ترکیبهای آنتراکینونی یکی از ترکیبهای اصلی گیاه آلوئهورا به حساب میآیند و مقدارشان هم در گیاه زیاد است. شیرابه خشک شده این گیاه به همین دلیل مسهل قوی بوده و مقدار مصرف خشک آن در حد یک دهم گرم توصیه میشود. لازم به توضیح است که ترکیبهای آنتراکینونی در برگ سنا، برگ درخت فرانگولا و آلوئهورا وجود دارد که هر 3 از قویترین مسهلها به شمار میروند.
منبع:www.salamat.com