خبر و نظر ؛ ادوارد سعید و تفاوت اروپا امریکا

ادوارد سعید نویسنده و محقق نامدار فلسطینی و استاد دانشگاه کلمبیا که در ایران بیشتر با کتاب معروف شرق شناسی شناخته می شود که در ایران بیشتر با کتاب معروف شرق شناسی شناخته می شود، با این که خود مسیحی است، در گفت وگو با مجله ال پائیس به شدت به انتقاد از گروه های تندرو و راست گرای مسیحی پرداخته و ظهور فرقه های عجیب و غریب مسیحی بنیادگرا در امریکا را تهدیدی برای جهانیان می داند. او همچنین در این گفت وگو به تحلیل دمکراسی امریکایی پرداخته و سعی می کند موضع امریکا و اروپا در قبال تحولات اخیر جهان را در یک چهارچوب تطبیقی بررسی نماید.

در زمانی که امریکا در تب نظامی و نظامی گری غوطه ور شده است، اگر کسی در واشنگتن باشد و با محافل قدرت امریکا هم سر و کاری داشته باشد، مابقی جهان را به صورت نقشه هایی می بیند که از آنها دعوت به دخالت در همه امور و در هر لحظه ای می نماید. در صورتی که در اروپا، بحث ها معتدل تر و عقلانی تر است. علاوه بر این دیدگاه های انسانی هنوز مورد توجه قرار می گیرد.

البته اروپا و به ویژه بریتانیا دارای جمعیتی مسلمان هستند که از نقطه نظر جمعیتی و نظری، آرای آنها درخصوص خاورمیانه و مبارزه با تروریسم بیشتر مورد توجه قرار می گیرد. در نتیجه هنگامی که از آغاز جنگ با عراق صحبت می شود، نظرات این جمعیت مسلمان بسیار بیشتر از امریکا مد نظر قرار می گیرد. در امریکا، عرب و مسلمان در باند دیگر قرار دارند و قرار داشتن در باند دیگر به معنای حمایت از صدام حسین و ضدامریکایی بودن است. اعراب و مسلمانان امریکا، از این نوع تفکرات کراهت دارند اما این مساله مهم نیست، زیرا عرب و مسلمان بودن یعنی حامی صدام و القاعده بودن (راستی هیچ کشوری را نمی شناسیم که پیشوند «ضد» را با ملیت همراه سازد. هیچ کس نمی گوید ضداسپانیایی یا ضد چینی. این واژه کاملا امریکایی بوده و تلاش می کنند نشان دهند که همه ما به کشورمان عشق می ورزیم.)

دومین اختلاف بزرگ میان امریکا و اروپا این است که مذهب و ایدئولوژی نقش بسیار مهمی در امریکا دارد. یک نظرسنجی اخیر نشان داده که 86 درصد امریکایی ها تصور می کنند خدا آنها را دوست دارد. آنها از تعصبات اسلامی و خشونت شاکی هستند و آن را لعنت جهانی می نامند. تردیدی نیست که خشونت و تعصبات، لعنت است. اما متعصب ترین آنهایی هستند که می خواهند به نام خدا جنگ را آغاز نمایند. متعصبان مسیحی امریکا 60 میلیون نفری هستند که از بوش حمایت کرده و عضو ستاد انتخاباتی او هستند. در حالی که در انگلیس تعداد شرکت کنندگان در مراسم مذهبی کاهش یافته، در امریکا، تعداد شرکت کنندگان به بالاترین ارقام رسیده است. علاوه بر این فرقه های عجیب و غریب مسیحی و بنیادگرا به حدی رسیده اند که به نظر من تهدیدی برای جهانیان هستند. این فرقه ها اعمال بوش را توجیه کرده و او را به مجازات اشرار تشویق می نمایند از سوی دیگر ملت ها را به تسلیم و فقر وادار می سازند.

همگرایی میان راست گرایان مسیحی و محافظه کار نو، امریکا را به یک جانبه گرایی و الواتی کشانده به طوری که تصور می کند ماموریت الهی به او واگذار شده است. واژه «ارزش های امریکایی» که امروزه برای ایجاد وحشت در جهان مرتب تکرار می شود، توسط Norman Podhoretz, Irving Kristol و Midge Decter ابداع شد. این افراد مارکسیست بودند و یکباره مذهبی شدند. برای آنها دفاع بدون قید و شرط از اسرائیل به عنوان نماینده تمدن و دمکراسی غربق علیه اسلام و کمونیسم، از اصول اعتقادی شان بود. اگر چه تمامی نئو محافظه کاران، یهودی نیستند، اما با به قدرت رسیدن بوش آنها از حمایت راست مسیحی برخوردار شدند. آنها به شدت هوادار اسرائیل و در عین حال ضد اسلامی هستند.

نسل بعدی نئو محافظه کار مانند ریچارد پرل، دیک چنی، پل ولفووتیس ،کاندولیزا رایس، و رامسفلد کسانی هستند که از جنگ علیه عراق حمایت می کنند؛ موضوعی که بعید به نظر می رسد بوش بتواند از آن فرار کند. کالین پاول، شخصیتی بسیار محتاط بوده و بسیار به فکر آینده خود است. او تهدیدی جدی برای این گروه که اکثریت رسانه های عمده مانند واشنگتن پست، CNN، CBS، NBS، را در دست دارند، محسوب نمی شود. همچنین سمینارهای متعدد در سطح کشور برگزار می شود که گسترش دمکراسی امریکایی در جهان را توصیه می کنند.

در اروپا چنین علائمی را نمی بینیم و اختلاط مرگ آفرین قدرت و پول که قادر به کنترل انتخابات سیاست باشد را مشاهده نمی کنیم.

یادآوری می کنیم که بوش بیش از 200 میلیون دلار برای انتخاب شدن هزینه کرد و حتی شهردار نیویورک 60 میلیون دلار برای انتخاباتش سرمایه گذاری نمود. این دمکراسی الگویی نیست که دیگران از آن الهام گرفته و یا تقلید نمایند. با این حال به نظر می رسد که اکثریت امریکایی ها این وضعیت را قبول نموده اند. در امریکا کنترل کشور در دست شهروندان نیست. کمپانی های بزرگ و گروه های فشار آنچه را می خواهند با حاکمیت ملت انجام می دهند و فضایی برای دیگران باقی نمی گذارند. به عنوان مثال چه جمهوری خواهان و چه دمکرات ها، حمله به عراق را مورد تصویب قرار دادند. شعف و هیجان آنها به حدی بود که به نظر نمی رسید یکی از آنها قبل از رای دادن درباره آن فکر کرده باشد. موضع ایدئولوژیک رهبران نظام این است که امریکا بهترین است، ایده آل های او کامل است، تاریخ کشور لکه دار نیست و دولت و جامعه آن، بزرگترین جامعه انسانی است. در صورتی که با این اندیشه مخالفت شود، بر چسب «ضدامریکایی» خورده و گناه کبیره ضدامریکایی بودن را انجام داده اید زیرا از اخیار و اطهار انتقاد کرده اید.

پس تعجب آور نیست که امریکا هیچ گاه حزبی چپ گرا و یا حزب مخالف به معنای واقعی آن نداشته است. اساس دیدگاه امریکایی، تقسیم جهان به سیاه و سفید، خیر و شر، ما و آنها، است. تغییر این دیدگاه دوگانه، کاری سخت و طاقت فرسا است. اکثریت اروپایی ها، امریکا را که زمانی نجات دهنده اش بودند و اکنون محافظش هستند، بدین شکل می بینند اما محافظ اکنون به مزاحم تبدیل شده، به همین دلیل یک خارجی مثل من نمی تواند موضع تونی بلر در هواداری از امریکا را درک کند. از سوی دیگر از این که مشاهده می کنم، شهروندان بلر با او هم عقیده نیستند، اظهار رضایت می نمایم. تونی بلر یک اروپایی است که هویت خویش را فراموش کرده و به نماینده کسی مانند بوش تبدیل شده است. هنوز باید منتظر ماند تا اروپا سر عقل آمده و نقشی را که تاریخ به او واگذار کرده به عهده گیرد. اروپا باید به نقطه ایجاد توازن در مقابل امریکا تبدیل شود، در عین حال که جنگ در حال نزدیک شدن است.

ال پائیس

25 نوامبر 2002

نقاب دمکراسی

محمد حسین فضل الله رئیس مجلس اعلای شیعه لبنان در مصاحبه ای نسبتا طولانی با البیان تازه ترین نظرات خود درخصوص اوضاع منطقه خاورمیانه و مناطق اشغالی فلسطین و نقش ایالات متحده در تحولات اخیر منطقه را بیان داشته است. او از ملت های مسلمان درخواست کرد از حالت یاس و سستی بیرون آیند چرا که موجودیتشان در معرض تهدید قرار گرفته است. او این تهدید را ناشی از حضور نیروهای امریکایی در منطقه می داند. علامه فضل الله حضور قوای بیگانه را تنها در جهت تسلط آنها بر منابع اقتصادی رئیس مجلس شیعیان لبنان شعار حمایت امریکا از مردم سالاری را پوچ و بی اساس تلقی کرد، و اظهار داشت امریکا درصدد ایجاد دیکتاتوری جدیدی با نقاب دمکراسی است. فضل الله در مصاحبه خود با البیان سعی در ایجاد ارتباط بین سه موضوع: حضور نیروهای امریکایی در منطقه، وضعیت سیاسی خاورمیانه و اوضاع داخلی مناطق اشغالی فلسطین دارد.

پس از گذشت حدود دو سال از آغاز انتفاضه در فلسطین اشغالی، دشمن احساس می کند که نمی تواند به راحتی انتفاضه و جنبش های مردمی و جهادی را سرکوب کند، البته هر چند این جنبش ها گاهی فروکش می کنند، اما بار دیگر به طرق مختلف نیروهای اشغالگر اسرائیلی را تحت فشار می گذارند و ثابت می کنند بحران اسرائیل عمیق تر از آن است که اسرائیلی ها تصور می کنند. ملت فلسطین با اراده ای مصمم به صحنه پیکار قدم نهاده است تا شکاف هایی در بدنه رژیم اشغالگر ایجاد کند تا آنجا که آنها به ناممکن بودن سرکوب حرکت ملتی که برای رهایی از سلطه اشغالگران تلاش می کنند اعتراف کنند، که البته رسانه های صهیونیستی اعتراف کرده اند ارتش دشمن از حداکثر توان خود بهره گرفته است. این رسانه ها با این ادعا که تنگنایی که جامعه صهیونیستی در آن قرار گرفته کم خطرتر از تنگنایی است که فلسطینی ها در آن به سر می برند، سعی کرده اند توجهات را از تاثیرات راهبردی که انتفاضه بر جامعه دشمن تحمیل کرده است، منحرف سازند.

بر کسی پوشیده نیست که دشمن برای بهره برداری از وضعیت موجود منطقه در سطوح مختلف، به ویژه سطوح امنیتی تلاش می کند. به ویژه آن که احساس کرده است پیام های تهدیدآمیز مکرر امریکا از یک سو و اقدامات وحشیانه خودش در حق فلسطینی ها از سوی دیگر، مانع از ادامه فشارهای انتفاضه بر او نشده است به همین علت دست به دامن میانجی هایی شده است تا شاید وضعیت را در فلسطین اشغالی به نفع خود آرام سازد.

امریکا به خوبی می داند که علت و سرمنشا تروریسم حمایت بی قید و شرطش از دشمن صهیونیستی، و بازگذاشتن دست آن در تخریب زیرساخت های مردم فلسطین، و محروم ساختن آنها از حق تعیین سرنوشت و مقاومت در برابر اشغالگری، و داخل کردن جنبش های رهایی بخش فلسطینی و لبنانی در دایره تروریسم، و به تسلیم واداشتن ایران در برابر نفوذ استکباری خود، و مورد تهدید قراردادن کشورهای منطقه به اتهام در اختیارداشتن سلاح های کشتار جمعی است.

ما هشدار می دهیم که آنچه دولت امریکا طرح ریزی می کند، بسیار خطرناک تر از اتفاقاتی است که تا به امروز برای امت ما رخ داده است؛ زیرا هدف حقیقی نهفته در پس این طرح های امریکا، تغییر چهره جهان و اسلام به نفع مصالح امریکا و رژیم صهیونیستی است. بنابراین، بهتر است هر چه سریع تر به دوران بی مبالاتی و رخوت پایان داده شود.

شاید خنده دار و در عین حال گریه دار باشد که امریکا آمادگی خود را برای ارائه طرحی با هدف کمک به اعراب برای همگامی آنها با تحولات روز، و تحکیم پایه های دمکراسی در جهان عرب و تشویق نیروهای تلاشگر در جهت تغییر و تحول، و روزآمدکردن نهادهای جامعه مدنی و تثبیت حاکمیت قانون در سال جاری اعلام کرد. ولی ما در برابر چنین طرحی می گوییم: شعار دموکراسی که امریکا در جهان سوم مطرح می سازد، صرفا برای پاسداری از منافع خود، از طریق ایجاد یک حالت صوری از تغییری است که با حق ملت ها در تلاش برای پاسداری از ثروت های طبیعی و سرمایه گذاری اقتصادی و بازارهای مصرفی خودشان در برابر سیطره استکبار ناسازگار است.

ما می دانیم که هم پیمانان امریکا در جهان همان هایی هستند که به شکلی دموکراتیک منافع ملت های خودشان را به نفع مصالح امریکا مصادره می کنند. امریکا به خوبی می داند که اکثریت ملل مستضعف و تحت ستم، از جمله ملت های عرب و مسلمان از دولت هایی امریکایی که یکی پس از دیگری بر سر کار آمده اند، نفرت داشته و دارند، زیرا این دولت ها از اشغال فلسطین توسط صهیونیست ها جانبداری کرده اند، و اجازه نداده اند که جهان از ملت فلسطین در قبال اقدامات جنایتکارانه یهودی ها محافظت کند. و هنوز هم ده ها میلیارد دلار کمک مالی در اختیار اسرائیل می گذارند تا بر قدرت فلسطینی ها ضربه وارد سازد.»

البیان

18 ژانویه 2003

افغانستان فراموش می شود

کابل شهری است که با وجود بیرون رانده شدن رژیم طالبان و هم پیمانانشان در سازمان القاعده در پایان سال 2001، هنوز شاهد حملات وقت و بی وقت و مکرر به کمک سلاح آتشین، نارنجک و راکت است. در یکی از این حملات، چند سرباز امریکایی به شدت مجروح شدند و در همان حال انفجار یک بمب توسط یک مهاجم انتحاری که آلمانی ها را هدف قرار داده بود، موجب هلاکت 3 افغانی شد. در ماه سپتامبر یک بمب جاسازی شده در یک خودرو در کابل منفجر شد و بیش از 30 غیرنظامی را به قتل رساند و این واقعه در همان روزی اتفاق افتاد که سوءقصدی به جان رئیس جمهور موقت افغانستان یعنی حامد کرزای به انجام رسید.

مهارت هایی که ماموران بریتانیایی حفظ صلح در نظارت بر این پایتخت ویران شده و متزلزل کسب می کنند، اگر آن گونه که انتظار می رود تحولات خارق العاده ای به وقوع نپیوندند، در حوزه های دیگر عملیاتی مورد نیاز خواهد بود. در صورتی که تهاجم به عراق زودتر از موعد و در آینده بسیار نزدیک رخ دهد، ماموریت حفظ صلح در افغانستان ممکن است دیگر تکلیف و وظیفه اصلی نیروهای بریتانیایی که هنوز هم در حوزه خلیج فارس در حال استقرار یافتن هستند، به شمار نرود.

به طوری که مرکز مطالعات راهبردی و بین المللی در واشنگتن که یک سازمان متنفذ به شمار می آید، هفته پیش اعلام کرد، «تجربه اخیر در افغانستان به اثبات رسانده که به دست آوردن صلح اغلب اوقات دشوارتر از جنگیدن است.»

بنابراین، عملکرد نیروهای نظامی غربی حاضر در افغانستان تا چه حد رضایت بخش است؟ به تازه واردین گفته می شود که بیشتر نقاط کشور هنوز متزلزل و ناامن است. کمک های نهادهای بین المللی و غیردولتی امدادرسانی بسیار ناچیز است. سرکردگان قبایل و جناح های جنگجو هنوز بر بخش هایی که مقر آنها در آنجا واقع است، حکمرانی می کنند و در نتیجه آذوقه و مایحتاج ارسال شده را در کنترل خود گرفته اند. در سراسر کشور هواداران طالبان نیز در دسته های بسیار کوچک حضور دارند. بیش از 20 سال جنگ، میلیون ها مین و مواد منفجره دیگر منفجر نشده بر جای نهاده است.

می توان مشکلات دیگری را نیز به این فهرست افزود. به عنوان مثال، ضرورت ندارد به کسی گفته شود که اسامه بن لادن و محمد عمر، رهبر اسرارآمیز طالبان، همچنان آزادند و دستگیر نشده اند. با وجود باران هایی که در ماه های اخیر باریده است، افغانستان هنوز هم در چنگال یک خشکسالی چهارساله به سر می برد، هر چند این خشکسالی نتوانسته است از احیای مجدد کشت خشخاش جلوگیری کند. از زمانی که رژیم سختگیر طالبان قدرت خود را از دست داده است، محصول تریاک تقریبا دو براب رشده و به سالی سه هزار تن بالغ شده است، که بالاترین رقم در همه جای دنیاست.

بسیاری از این مشکلات به غفلت غرب از افغانستان پس از سقوط کمونیسم برمی گردد، حال آن که برخی دیگر از این مشکلات از قبیل بازگشت روسای طوایف جنگجو به مناطقی که قبل از طالبان تحت کنترل آنها بود و توسط طالبان از آن مناطق بیرون رانده شدند، نابسامانی هایی ضروری در جنگ با تروریسم تلقی شده است.

فرمانده نیروهای بریتانیایی تاکید دارد که میلیاردها دلار کمک در حال وارد شدن به افغانستان است، «میلیاردها دلار از سوی امریکایی ها، میلیون ها دلار از جانب آلمانی ها، مبالغی بیشتر از سوی ژاپنی ها»، پل ولفوویتس، معاون تندروی وزارت امور خارجه امریکا، اخیرا به اینجا آمده است. ولفووویتس به همه کس اطمینان خاطر داد که افغانستان فراموش نشده است.

اما چنین تعهدی تا چه مدت باقی خواهند ماند و آیا بر اثر وقوع و ادامه جنگ با عراق نیز به قوت خود باقی خواهد بود یا خیر، و آن زمانی است که جنگ افغانستان به تاریخ پیوسته است، چنان که همین قضیه در مورد کوزوو و بوسنی نیز مصداق داشته است؟

ایندیپندنت

تاریخ: 26 ژانویه 2003، 6 بهمن 1381

عراق، آلمان یا یوگسلاوی جهان عرب

عراق جعبه سیاهی است که از زمان ورود صدام حسین به صحنه و تسلط یافتن او بر امور سیاسی عراق در اواخر دهه 1960، درِ آن بسته و لاک و مهر شده است. بنابراین، نوبت به پیش بینی این نکته فرا می رسد که چه نوع خفاش ها و شیاطینی از آن جعبه سیاه، در صورتی که امریکا و هم پیمانانش در آن را بگشایند، به بیرون از آن جعبه پرواز خواهند کرد.

ما اگر و هر زمان که در آن جعبه سیاه یعنی سرپوش را از روی عراق برداریم، پاکتی را درون آن خواهیم یافت. در آن پاکت به ما گفته خواهد شد که ما چه چیز به دست آورده ایم و آن یکی از دو چیزی خواهد بود که درباره اش سخن خواهیم گفت.

مندرجات مکتوب یا صوتی داخل آن جعبه (یعنی عراق) ممکن است به ما چنین بگوید: مبارک باشد! شما توانسته اید بر آلمان جهان عرب پیروز شوید؛ کشوری سرشار از استعداد انسانی، منابع طبیعی بسیار عظیم لیکن دارای یک دیکتاتور شرور که به تازگی او را از مقامش خلع کردید. اکنون، اندکی آب، و یک قاشق دمکراسی به آن بیفزایید و آن را هم بزنید، دیری نخواهد گذاشت که این کشور به یک کشور عادی و متعادل مبدل خواهد شد.

در داخل آن پاکت ممکن است این نوشته وجود داشته باشد: شما توانسته اید بر یوگسلاوی جهان عرب پیروز شوید، کشوری مجعول که در بین کردها، شیعیان، سنی ها، هواداران عبدالناصر، چپ گرایان و شمار زیادی از قبایل و طوایف تقسیم شده است و تنها با یک مشت آهنین همانند مشت آهنین صدام حسین می توان این گره ها را متحد و درکنار یکدیگر نگاه داشت. مبارک باشد، شما صدام جدید این کشور هستید.

در نخستین سناریو، عراق همان سرزمینی است که اکنون آن را می بینیم؛ زیرا صدام نیز به همان صورتی که هست و عمل می کند مشاهده می شود. بدان دلیل صدام به همان صورتی که هست و عمل می کند مشاهد می شود که عراق نیز به همان صورتی که آن را می بینیم، هست. اینها دو مساله بسیار متفاوت هستند. ما نیز تنها زمانی که در پوش جعبه را برداشتیم، می توانیم بفهمیم که بر چه چیز پیروز شده ایم. طرفداران جنگ در کاخ سفید که برای جنگ مشت روی میز کوبیده اند، در مورد این مساله باید به مراتب بیشتر احساس خفت و خواری کنند زیرا آنها نیز از محتوای آن جعبه بی خبرند.

نیویورک تایمز

22 ژانویه 2003، 2 بهمن 1381

امریکا و نفت و کرکوک

در حالی که بیش از 80 درصد مردم ترکیه و نزدیک به 100 درصد مردم کشورهای خاورمیانه و حدود 60 درصد مردم جهان مخالف حمله امریکا به عراق هستند و برای حمله مذکور هیچ دلیل مشروعی وجود ندارد، ما (ترکیه) در صف مقدم «جنگ ضداخلاقی» مذکور جای خواهیم گرفت!

در قبال مشارکت مذکور چه چیزهایی نصیب ترکیه خواهد شد؟ چند میلیارد دلار و بس. مسلما، در گذشته نیز هیچ گاه فراتر از این نبوده است. آنانی که ادعا می کنند در صورت همکاری و مشارکت با امریکا، ترکیه از منابع غنی عراق و ثروت نفتی موصول و کرکوک سهمی کسب خواهد کرد، دچار یک اشتباه بزرگ تاریخی گردیده اند.

در صورت تعرض امریکا به عراق، ترکیه در آستانه درگیری با مشکلات امنیتی مستمری قرار می گیرد و زمینه های دشمنی در منطقه و به ویژه بین ترکیه، عرب ها و کردها به وجود خواهد آمد. در حمله مذکور، به دلیل هم سویی ترکیه با نیروهای اشغالگر، حمله به عراق به مثابه تعویض به سرزمین های عربی و اسلامی مورد نفرت عرب ها واقع خواهد شد و دیوار ضخیم خصومت بین عرب ها و ترکیه به وجود خواهد آمد. کشورهایی نظیر اردن، کویت، قطر، استرالیا و کلمبیا و... جزو متفقین و مجریان سیاست های امریکا، انگلستان و اسرائیل هستند.

ترکیه در همگامی اخیر با امریکا، مسلما در جایگاهی به مراتب حقیرانه تر از جایگاه واقعی اش و هم طراز با کشورهایی همانند اردن که نیمه مستعمره و تحت الحمایه امریکا و اسرائیل است، ارزیابی خواهد شد! آیا به راستی ترکیه کشوری در این حد و اندازه ها است که تسلیم خواسته های امریکا شود؟

آنکارا با عدم لحاظ جبهه جهانی مخالف با جبهه «امریکا، انگلیس، اسرائیل» دشمنی جهانی را متوجه ترکیه می کند.

ترکیه هرگز اجازه نخواهد یافت به موصل و کرکوک حتی نزدیک شود. آنانی که چنین مطالب و مطامعی را مطرح می سازند، یا خود فریب هستند و یا مردم فریب و همکار متجاوزان، به ویژه آن که ترکیه در اثنای دیدار سرلشکر ریچارد میرز [19 ژوئن سال جاری] از آنکارا دریافت که طرح چنین فرضیه هایی بی مورد است.

ترکیه ضمن عقد پیمانی با امریکا متعهد شد تا پایان جنگ مذکور هرگز ادعایی درخصوص موصل و کرکوک را حتی مطرح نکند. به استناد مفاد قرارداد مذکور، نظامیان ترکیه حق ورود به دو منطقه نفتی مذکور را نخواهند داشت.

پس از پایان جنگ چه خواهد شد؟ همه چیز از قبل برنامه ریزی و تعیین شده است.

Lan Urbina نویسنده روزنامه «آسیا تایمز» طی مقاله مورخ 31 ژوئن امسال، می نویسد: هدف امریکا از حمله به عراق تصاحب منابع نفتی کرکوک است.

منابع نفتی کرکوک بیش از 10 میلیارد بشکه (نفت) تخمین زده می شود (به ارزش حدود 300 میلیارد دلار). درگیری شمال عراق تلفات زیادی نصیب نیروهای کرد، ترکیه، امریکا و دیگر اقلیت ها خواهد کرد. بنا به نوشته روزنامه «لس آنجلس تایمز»، در مورخ 31 ژوئن سال جاری، یک مسوول عالی رتبه امریکایی اظهار کرد: تسخیر بغداد یکی از نتایج مورد نظر حمله امریکا به عراق است؛ اما اشغال کرکوک، برنامه و اهداف اصلی فاتحین را در منطقه مشخص خواهد کرد.

ینی شفق

5 فوریه 2003، 16 بهمن 1381

معیارهای دوگانه

در دوران زمامداری رئیس جمهور بوش، ایالات متحده امریکا احتمال دست یازیدن به جنگ هسته ای را به شدت قوت بخشیده است. جرج بوش، رهبر امنیت ملی امریکا می گوید: ما باید آمادگی آن را داشته باشیم که کشورهای یاغی و تروریست های وابسته به آنها را از فعالیت بازداریم، پیش از آن که آنها بتوانند ما را با سلاح های کشتار جمعی تهدید کرده و از آنها بر ضد ما استفاده کنند... برای پیشی جستن بر آنها یا جلوگیری از اقدامات آنها، در صورت لزوم ایالات متحده امریکا دست به اقدام پیشگیرانه خواهد زد. ایالات متحده امریکا این حق را برای خود محفوظ می دارد که با قاطعیت واکنش نشان دهد، از جمله به تمام گزینه ها، در برابر استفاده از سلاح های کشتار جمعی بر ضدامریکا، نیروهای ما در خارج، دوستان و متحدان، متوسل شود.»

مفهوم این سخنان به طور رعب آوری صریح است. هر حمله ای به منافع امریکا، هر قدر محدود هم باشد، از هر منبعی که باشد و در هر نقطه دنیا که باشد و متضمن هر شکلی از سلاح های بیولوژیکی، شیمیایی و رادیولوژیکی باشد، ممکن است با اقدامات هسته ای پاسخ گفته شود. ایالات متحده امریکا به طور فزاینده ای حق خود فرض می کند که تعیین نماید چه کسی می تواند این نوع سلاح ها را در اختیار داشته باشد. ایالات متحده امریکا بودجه دفاعی اعلام شده سالانه خود را 60 میلیارد دلار افزایش داده و 360 میلیارد دلار رسانیده، اکنون پول های هنگفتی را صرف برنامه های سلاح های هسته ای جدید می کند که با تجدیدنظر موقعیت هسته ای از سال گذشته آغاز شده است.

با یک برآورد می توان گفت که ایالات متحده امریکا در حال حاضر از لحاظ مالی 45 درصد بیشتر از زمان پایان جنگ سرد پول صرف «فعالیت های سلاح های هسته ای» می کند.

این که این نوع تقویت و تجهیز هسته ای امریکا به طور گسترده باعث بی ثباتی خواهد شد، امری بدیهی است. کشورهای دارای سلاح های هسته ای از قبیل هند، پاکستان، اسرائیل و کره شمالی در مواجهه با آنچه ایالات متحده امریکا انجام می دهد، علاقه کمتری برای تسلیم سلاح هایشان خواهند داشت.

سایر کشورهایی که سلاح هسته ای در اختیار ندارند و امنیت آنها در برابر سلاح های هسته ای دیگر تضمین نمی شود، احتمالا برای دفاع از خود به شکل های پیشرفته ای از سلاح های کشتار جمعی و موشک روی خواهند آورد. از این نقطه به بعد، ارکان کنترل بین المللی تسلیحات یک به یک نابود می شود و فقط فاصله اندکی با تولید و ازدیاد غیرقابل کنترل و همگانی جهانی این سلاح ها خواهیم داشت.

امریکا از لحاظ عملکرد به ویژه از طریق دست برداشتن از پیگیری سلطه طلبی هسته ای بیش از پیش خطرناک، باید طلایه دار سایرین باشد. دست زدن به معیارهای دوگانه و انگشت گذاشتن روی کشورهای خاص از قبیل عراق نه تنها ریاکاری تلقی می شود، بلکه در نهایت به شکست منجر خواهد شد.

گاردین

11 ژانویه 2003

شاهدان عینی

فرستنده سرتاسری برنامه اول تلویزیون آلمان با وجود مخالفت های شدید دولت امریکا فیلم مستندی از جنایت جنگی سربازان امریکایی در افغانستان را پخش کرد. این حادثه مناسبات کم و بیش بحرانی میان آلمان و امریکا را بیش از پیش تیره و تار کرده است.

اخیرا فرستنده عام المنفعه و سراسری ARD فیلمی از یک مستندساز ایرلندی به نام جیمی دورن را تحت نام «کشتار در افغانستان آیا امریکاییان ناظر بوده اند؟» پخش کرد که مورد انتقاد شدید دولت امریکا قرار گرفت.

این فیلم نشان می دهد که چگونه 3000 تن از 8000 اسیر طالبان در حالی که سربازان امریکایی همه جا حضور دارند طی جنگ افغانستان ناپدید می شوند. این اسیران که خلع سلاح شده بودند، قرار بود ابتدا از دژ کلای جنگی به زندانی در شهر شبرگان برده شوند، اما هیچ گاه به مقصد نرسیدند. فیلمساز ایرلندی معتقد است مدارکی در اختیار دارد که ثابت می کنند این افراد را در راه به قتل رسانده و در بیابانی در نزدیکی شبرگان زیر خاک دفن کرده اند. به گفته شاهدان عینی این جنایت در حضور سربازان امریکایی صورت گرفته است.

لری شوارتس سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا پخش این فیلم را علناً مورد انتقاد قرار داد و گفت: برای ما یک معماست که چرا یک فرستنده معتبر تلویزیونی اقدام به نمایش فیلمی می کند که با استناد به شواهد غلط، ماموریت امریکا در افغانستان را به نحوی غیرمنصفانه مورد ارزیابی قرار می دهد.

محافل امریکایی عناصر «چپ» را مسوول پخش این فیلم می دانند. تلویزیون ARD ضمن تکذیب این اتهامات اعلام کرد که این فیلم 45 دقیقه ای پیش از این از سوی کانال 5 انگلیس و تلویزیون دولتی ایتالیا RAIنیز پخش شده است.

جیمی دورن کارگردان فیلم با معرفی این فیلم در برلین گفت کلیه شاهدانی که در فیلم حضور داشته اند، حاضرند صحت اظهارات خود را در برابر کارشناسان سازمان ملل ثابت کنند. او همچنین خواستار اجرای یک «برنامه محافظت از جان شاهدان» شد؛ زیرا به گفته او چند هفته پس از تهیه این فیلم دو نفر که در جریان کشتار این اسیران حضور داشته و مشاهدات خود را در فیلم بیان کرده بودند، به قتل رسیده اند. این فیلم تاکنون به 11 کشور فروخته شده و به نمایش درآمده است. قرار است در امریکا نیز یک فرستنده تلویزیونی به پخش این فیلم اقدام کند.

اشپیگل آنلاین

18 دسامبر 2002

«امریکا و استفاده قاعده مند از شکنجه»

اخیرا گزارش هایی در رابطه با بدرفتاری با زندانیان امریکایی، و یا زندانیانی که در سایر کشورهای انتظار انتقال به امریکا را می کشند، از سوی مجامع مدافع حقوق بشر ارائه شده است. اگر مقام های امریکایی در تلاش خود برای شکست القاعده، به سمت سیاست استفاده از شکنجه بر یک مبنای قاعده مند و یا توطئه چینی با دیگر کشورها برای انجام این کار از طریق تحویل دادن مظنونان به آنها جهت بازجویی، با آگاهی کامل از به کار گرفته شدن شکنجه علیه این مظنون، تمایل پیدا کرده اند، این تحول را باید یک سیاست ضدانسانی قابل توجه و شوم تلقی کرد.

مقامات بلندپایه امریکایی، از دونالد رامسفلد وزیر دفاع گرفته تا کالین پاول وزیر امور خارجه مصرانه اظهار داشته اند که ایالات متحده از موافقتنامه های بین المللی در ممنوعیت شکنجه پیروی می کند. سخنگویان در سطوح پایین تر نیز در پاسخ به سوالات مطرح شده درباره روش های مورد استفاده برای بازجویی، به طور مستمر نقض این موافقتنامه ها توسط امریکا را مطلقا انکار کرده اند.

متاسفانه مقامات امریکایی که مستقیما درگیر در بازجویی از مظنونان تروریست بودند، چیزهای دیگری به خبرنگاران گفته اند. در مشروح ترین روایت که طی مقاله ای طولانی در اواخر ماه دسامبر در «واشنگتن پست» به چاپ رسید، به نقل از این مقامات ادعا شده که زندانیان در معرض روش های گوناگون اعمال فشار روحی مثل پوشاندن سر و صورت، بی خوابی، قراردادن در یک وضعیت دردناک، در بعضی موارد، خودداری از دادن مسکن به مصدومان قرار می گیرند. بعضی اوقات، زندانیان را کتک هم زده اند. یکی از مقامات خیلی روشن و واضح گفته: اگر بعضی اوقات حقوق انسانی کسی را نقض نکنید، احتمالا کارتان را درست انجام نداده اید.

به ادعای «واشنگتن پست» این بازجویی ها در پایگاه هوایی بگرام در خارج از کابل پایتخت افغانستان و جزیره دیه گوگارسیا واقع در اقیانوس هند که ایالات متحده انگلیس اجاره کرده است، انجام می شود تا از حوزه قضایی دادگاه های امریکا به دور باشد. علاوه بر این، از مقامات نقل قول شده که بسیاری از زندانیان به سرویس های اطلاعاتی سایر کشورها مثل اردن، مصر و مراکش تحویل داده شده اند که به استفاده از روش های وحشیانه برای بازجویی شهرت دارند.

دلایل اندکی برای تردید درخصوص صحت مطالب مندرج در مقاله «واشنگتن پست» وجود دارد. گروه خبرنگاران این روزنامه ادعا می کنند که با ده ها تن از مقامات امنیتی فعلی امریکایی صحبت کرده اند، که برخی از آنها شخصا شاهد تحویل دادن زندانیان بوده اند. تعداد زیادی از مقامات اطلاعاتی سابق نیز در مصاحبه با خبرنگاران واشنگتن پست شرکت جسته اند. مهمتر از آن، این که اگر چه مقامات مستقیما درگیر در این قضیه مایل به افشاشدن نام خود نبوده اند، اما ظاهرا قصد داشته اند یک پیام را برسانند: «ما این کارها را انجام می دهیم چون فکر می کنیم به این کار اجبار داریم.»

پس از یازدهم سپتامبر، مقامات اف.بی.آی نیز نگرانی و اضطراب مشابهی را ابراز داشتند: آنها اعتراف کردند که تلاش نومیدانه خود برای وادارساختن تروریست ها به حرف زدن، ممکن است از شکنجه استفاده کرده باشند. این بار، حداقل بعضی از مقامات امریکایی ظاهرا درصدد طلب عفو و بخشش به خاطر استفاده از روش های بازجویی خشونت آمیزی شده اند که غیرقانونی به شمار می آیند، اما بنا به گزارشات مندرج در «واشنگتن پست»، این اعمال از نظر مقامات مزبور «عادلانه و ضروری» هستند. به گفته نویسنده مقاله: مقامات اظهار اطمینان کردند که عامه مردم در امریکا از نظر آنها حمایت خواهند کرد.

اگر بگوییم که امریکایی ها ترجیح می دهند در این باره چیزی ندانند احتمالا به حقیقت نزدیک تر خواهد بود بر روی واکنش نسبت به این افشاگری ها، اگر چه بسیار حزن انگیز هستند، به طرز قابل توجهی سرپوش گذاشته شده است. گروههای حقوق بشر در محکومیت این اظهارات بیانیه هایی صادر کرده اند و سایر مفسران نومیدی خود را ابراز داشته اند؛ اما حداقل تاکنون، اعضای کنگره امریکا خواستار انجام تحقیقات در این خصوص نشده اند.

آیا شکنجه در مبارزه با تروریسم موثر است؟

اگر امریکا تصمیم به استفاده ای قاعده مند از شکنجه علیه مظنونان القاعده گرفته، باید ملاحظات گسترده ای را نیز در نظر داشته باشد. این تصمیم، عدولی آشکار محسوب می شود. ممنوعیت شکنجه به سرعت به یکی از جهان شمول ترین جوانب قوانین بین المللی و داخلی بدل شده است. در تمام موافقتنامه های مدافع حقوق بشر عمده که از زمان جنگ جهانی دوم تاکنون به امضا رسیده اند، شکنجه بدون هیچ استثنایی مطلقا ممنوع اعلام شده است. هیچ نظام قانونی داخلی استفاده از شکنجه را رسما مجاز نشمرده است. اگر بخواهیم صرفا با استناد به متون قانونی و موافقتنامه های بین المللی قضاوت کنیم، باید بگوییم که شکنجه به معنای واقعی کلمه فراتر از هر حد و مرزی قرار می گیرد، و شکنجه گران ناقض قانون محسوب می شوند.

اکونومیست

11 ژانویه 2003

نقشه راه

احمد سعدات دبیر کل جبهه خلق آزادی فلسطین در مصاحبه با «البیان» ضمن اعلام نظرات خود در مورد بحران عراق به تفصیل پیرامون طرح صلح موسوم به «نقشه راه» پرداخته است. او «نقشه راه» را ساختار بین المللی طرح تروریستی آریل شارون توصیف کرد.

البیان، مصاحبه فوق را با سعدات در درون زندان در شهر اریحا انجام داده است.

او در مصاحبه خود صریحا اظهار کرد: بر کسی پوشیده نیست که یکی از اهداف جنگ امریکا بر ضد عراق، اعمال سلطه فراگیر اقتصادی و سیاسی و نظامی بر منطقه و اتخاذ یک سری تدابیر امنیتی و سیاسی در سطح منطقه است تا هم پیمانش اسرائیل نقش و موقعیت برتری در آن داشته باشد.

حوادث 11 سپتامبر موجب شد که ایالات متحده پس از کسب توفیقاتی در تشکیل یک ائتلاف بین المللی برای مبارزه با چیزی که آن را تروریسم نامید، به راه انداختن جنگ در منطقه را در صدر دستور کار خود قرار دهد.

طرح «نقشه راه» بر پایه منطق و اساسی بی سر و ته از سرشت درگیری عربی و صهیونیستی استوار است و در کل طرحی برای مبارزه با به اصطلاح «تروریسم فلسطینی» و نه ساز و کارهایی برای اجرای قطعنامه های شورای امنیت در مورد تشکیل کشور فلسطینی و پایان بخشیدن به اشغال سرزمین های فلسطینی نشین توسط صهیونیست هاست.

البیان

فوریه 2003، 12 بهمن 1381

تیا (TIA) رقیب سیا (CIA)

پنتاگون در حال برنامه ریزی برای جاسوسی بین المللی است. این طرح که Total Intormation awareness نام گرفته تا به حال محرمانه بوده و در طول تاریخ بی سابقه است. میلیاردها دلار حواله های بانکی، ارتباطات، خریدها، مسافرت ها، کارت های شناسایی و حتی سوابق پزشکی افراد در جهان مورد مطالعه قرار گرفته و دسترسی به اطلاعات همزمان است. این پروژه اگر چه هزینه های زیادی را به بار نخواهد آورد ولیکن بنگاه های جاسوسی امریکا معتقدند بدین ترتیب حقوق بیگناهان پایمال نخواهد شد. طراح این برنامه John Poindexter است که یکی از مسوولان ایران گیت در دوران ریگان بود. او در جریان ایران گیت محکوم شد، اما در دوران بوش (پدر) مورد عفو قرار گرفت. در این پروژه عظیم جاسوسی سازمان های سیا، اف.بی.آی و تیا همکاری داشته و بودجه آن در سال جاری معادل 200 میلیون دلار است. به نظر می رسد که در حال حاضر TIA(Total Information) تمامی حوالجات بانکی و ارتباطات را زیر نظر دارد و در سال های آینده اطلاعات را به خریدها، مسافرت ها، صدور کارت شناسایی و غیره گسترش دهد.

کارشناسان ارتباطی و جاسوسی معتقدند که پروژه TIA به هیچ وجه تخیلی نبوده و از نظر فنی قابل اجراست، اما موفقیت این پروژه تا حد زیادی به همکاری بین المللی و بخش خصوصی بستگی دارد. بدین معنی که در صورتی که یک بانک یا آژانس مسافرتی و یا وزارت کشورهای مختلف با سازمان TIA همکاری ننمایند، پروژه موفقیت چندانی نخواهد داشت.

از سوی دیگر تعداد دیگری از کارشناسان معتقدند که این گونه طرح ها و ارائه آن توسط دولت امریکا (از طریق جراید وابسته و فاش نمودن آن) برای ایجاد وحشت در جهان، به کار می رود؛ زیرا در چنین سیستمی اطلاعات شناور بوده و تشخیص اطلاعات درست در میان کهکشانی از اطلاعات امکان پذیر نیست.

ال پائیس آن لاین

31 دسامبر 2002

گزارش های دوستانه و پاداش

دولت امریکا در نظر دارد با اجرای طرحی از تشدید احساسات ضد جنگ در کشورهای متحدش چون آلمان جلوگیری کند.

به این منظور وزارت دفاع امریکا یک حمله پوشیده تبلیغاتی را آغاز کرده است. بخشی از این طرح که پرداخت رشوه به روزنامه نگاران آلمانی بوده است، سر و صدای زیادی به پا کرده است. روزنامه «نیویورک تایمز» در این باره می نویسد دونالد رامسفلد وزیر دفاع امریکا هنوز در این باره تصمیمی اتخاذ نکرده است، اما از اثرات منفی سیاست خارجی امریکا در کشورهای متحد ابراز نگرانی شدید نموده است. او به خصوص به آلمان به عنوان هدف یک حمله پنهانی تبلیغاتی اشاره کرد.

به موجب این طرح که در داخل پنتاگون نیز با موجی از اعتراض روبه رو شده است قرار است به روزنامه نگاران به خاطر گزارش های دوستانه درباره امریکا «پاداش» داده شود و عوامل پوششی تظاهراتی به نفع سیاست امریکا به راه اندازند. همچنین درصدد است اقداماتی برای کاستن نفوذ مساجد و مدارس دینی در آلمان به مورد اجرا درآید. طراحان این سیاست حتی در نظر دارند هزینه احداث مساجد جدیدی را تامین کنند که به اصطلاح آمادگی دارند به ترویج «اسلام مدرن» بپردازند.

این نخستین باری نیست که دولت امریکا به چنین فعالیت های مخفیانه تبلیغاتی برای اعمال نفوذ در کشورهای بیگانه دست می زند. چندی پیش رامسفلد ناچار شد اداره «اعمال نفوذ استراتژیکی» در وزارت دفاع امریکا را که خود تاسیس کرده بود، تحت فشار افکار عمومی دوباره تعطیل کند. وظیفه این اداره این بود که به طور سیستماتیک اخبار غلط در اختیار مطبوعات بگذارد و بدین ترتیب نظر مردم در کشورهای مختلف را به نفع سیاست های دولت امریکا تغییر دهد.

اشپیگل آنلاین

مایکل مور با «سفیدپوستان احمق» به مخالفت با جنگ می رود!

کتاب «سفیدپوستان احمق» نوشته مایکل مور نویسنده و فیلمساز جایزه کتاب سال بریتانیا را تصاحب کرد. این کتاب طنزآمیز به شدت از سیاست های جنگ طلبانه جرج بوش و دولت او انتقادکرده است و ناظران انتخاب آن را نشانه نارضایتی عمومی از جنگ احتمالی علیه عراق ارزیابی کرده اند.

به گزارش بی.بی.سی این کتاب برای دریافت جایزه مذکور، از زندگی نامه پرفروش روی کین، هافبک معروف منچستر یونایتد که برنده جایزه بوکر هم شده بود پیش گرفت.

پیروزی غیرمترقبه مور، با حمایت عمومی کتاب خوانان بریتانیایی همراه بود که امسال برای نخستین بار برای مشارکت در انتخاب کتاب سال دعوت شده بودند. پیش از این تنها دست اندرکاران صنعت نشر اجازه دادن رای برای این انتخاب را داشتند.

مریک دیویدسن، برگزار کننده انتخاب کتاب سال بریتانیا در این باره گفت: این انتخاب، یک رای منفی قدرتمند از سوی دست اندرکاران صنعت نشر و مردم بریتانیا به جنگ است.

کتاب «سفیدپوستان احمق» نخست توسط ناشران امریکایی نادیده گرفته شد و آنها فقط زمانی حاضر به انتشار آن شدند که صدای اعتراض کتابخانه های ایالات متحده بلند شد. جایزه کتاب سال بریتانیا دو روز پس ازآن به کتاب «سفیدپوستان احمق» تعلق گرفت که فیلم مستند «بولینگ برای کلمباین»، اثردیگر مایکل مور که حاوی انتقادات تندی علیه فرهنگ خشونت در جامعه امریکاست، در پاریس جایزه سزار بهترین فیلم خارجی را برد.

بی.بی.سی

26 فوریه 2003

B.B.C،17 اسفند 1381

درگذشت سفیر فرهنگی عرفان شرق

پروفسور آنه ماری شیمل شرق شناس اسلام شناسی، عرفان پژوه، و مولوی شناسی شهیر آلمانی در 27 ژانویه درگذشت. او کار تحقیقات در حوزه شرق شناسی و اسلام را از 15 سالگی آغاز کرد و تا زمان درگذشت خود در سن 80 سالگی ادامه داد. ماحصل این دوران پرتلاش وی تالیف بیش از 104 عنوان کتاب به زبان های مختلف از جمله انگلیسی، آلمانی، فرانسوی، و ترکی است.

او به پاس زحمات فراوان خود در سال 1995 «جایزه صلح» که مهم ترین جایزه فرهنگی اجتماعی آلمان است را دریافت کرد. شیوه و سبک نگارش و تسلط و تبحری که او در زمینه تخصصی خود (شرق شناسی) داشت، گیرایی و کشش چشمگیری به آثارش بخشیده است. او از طریق ارائه آثار خود به حد زیادی در به وجود آوردن فضایی مناسب برای تبادل اندیشه میان فرهیختگان شرق و غرب کوشا بود و همواره بر پرهیز از پیش داوری های بی مورد و دوری جستن از دعوی های بی معنی تاکید داشت. شیمل در پژوهش های خود سعی کرد با شکافتن پوسته های ضخیم قشری گری، خرافات و تعصبات بی اساس به هسته مرکزی اندیشه های اسلامی راه یابد تا بدین وسیله صادقانه و مخلصانه راه شناخت فرهنگ و تمدن عظیم شرق و اسلامی را در اختیار مغرب زمین قرار دهد. از برجسته ترین آثار شیمل می توان به کتاب های مبانی تاریخ ادیان، پر جبرئیل، خوشنویسی در اسلام، شکوه شمسی، و ابعاد عرفان اسلامی اشاره کرد. خانم شیمل همچنین به عنوان استاد در دانشگاه های متعددی در اروپا و امریکا به تدریس در حوزه شرق شناسی مشغول بود. او علاقه وافری به شعر و ادب پارسی داشت تا حدی که طی یک کار پررنج و بادقت بسیار با مطالعه اکثر آثار ادبیات فارسی سعی کرد با بازشناسی رموز و اشاره ها و استعاره های دشوار، به مفهوم نهایی و عناوین شعر فارسی پی ببرد.

گفتنی است آنه ماری شیمل در سال 1378 لوح تقدیر دانشگاه تهران و در سال 1381 دکترای افتخاری تاریخ اسلامی دانشگاه الزهرا و نشان ویژه وزارت علوم تحقیقات و فناوری را دریافت کرد. این در حالی است که چندی پیش همایش بزرگداشت خانم شیمل با حضور خود او در تهران برگزار شد و مجموعه سخنرانی های و مقاله های آن همایش در کتابی به چاپ رسید.

مایکل هنینگ هم به مخالفان جنگ پیوست

مایکل هنینگ - نویسنده معروف سوئدی که آثارش از پرفروش ترین کتب در بازار کتاب آلمان محسوب می شود در گفت وگویی که در آخرین شماره هفته نامه آلمانی «اشترن» منتشر شد، سیاست حرج دبلیو بوش رئیس جمهور امریکا را به شدت مورد انتقاد قرار داد و او را مسوول برخی اعمال تروریستی در جهان خواند.

به گفته هنینگ، نحوه برخورد امریکا با بسیاری از مناطق جهان نیز شکلی دیگر از ترور است. او در این گفت وگو متذکر شده است: فکر می کنید، اگر در عراق نفت وجود نمی داشت، ایالات متحده درصدد تعقیب صدام حسین برمی آمد؟

این نویسنده 54 ساله سوئدی که بخشی از زندگی خود را در کشور موزامبیک به عنوان کارگردان تئاتر سپری می کند، در ادامه گفت وگوی خود با هفته نامه «اشترن» اظهار داشته است: در جهان غرب تصویری یک طرفه از ترویسم حاکم است و تروریست ها را در قالب اسلام گرایان مسلح، افراط گرا و زورگو می بینند، اما باید توجه داشت وقتی که کودکان عراقی بر اثر تحریم های سازمان ملل، از گرسنگی رنج می برند و بعضا فوت می کنند، این هم نوعی از ترور است، این مساله در مورد عملکرد اسرائیل در قبال فلسطینی ها هم صادق است.

المستقلّه و دست نامرئی

شبکه تلویزیونی المستقلّه که برنامه های آن از مرکز لندن و با سیستم ماهواره ای به سراسر جهان پخش می شود اخیرا اقدام به برگزاری میزگردها و مناظراتی پیرامون مبحث گفت وگوی تمدن ها و همزیستی ادیان و فرهنگ ها نموده است. در یکی از تازه ترین سری از این نوع مناظرات که از ماه مبارک رمضان به این سو آغاز شده و همچنان ادامه دارد، موضوع بحث، اختلافات و مشترکات بین شیعه و سنی به عنوان دو مذهب عمده و اصلی جهان اسلام است.

بر همین اساس است که به تازگی در برنامه های شبکه المستقلّه شاهد حضور تعدادی از علما و اندیشمندان شیعه و سنی هستیم. از طرف شیعیان تاکنون آقایان ابوزهرا مدنی، دکتر تیجانی، و شیخ جواد خالصی عراقی و از جانب اهل سنت آقایان ابومنتصر، عبدالرحمن دمشقیه و عثمان خمیس در این برنامه شرکت کرده اند. هر چند ظاهرا هدف برگزاری چنین مناظراتی نزدیک کردن این دو فرقه عمده جهان اسلام عنوان شده بود؛ اما با شروع پخش برنامه ها و دعوت از چهره های ناشناخته و یا حداقل کمتر شناخته شده از هر دو مذهب، عملا سیر و روند برنامه ها از حالت و مجرای علمی و تحقیقاتی خارج شد. علاوه بر این برخی از مناظره کنندگان اهل سنت از چهره های جنجالی و غیرعلمی هستندکه به نظر می رسد بیشتر قصد تخریب و شبه افکنی دارند تا وحدت آفرینی.

شرکت کنندگان اهل سنت در این میزگردها سعی داشتند با مطرح کردن مباحث غیرعلمی که بر تحریف و شایعه استوار است، طرف شیعی را به انفعال وادارند. در مقابل، علمای شیعه با وجود همه ضعف و کاستی ها توانستند پاسخ های قانع کننده ای ارائه دهند. با وجودی که برگزاری میزگردها، مناظرات و جلسات نقد و بررسی کاری بسیار مفید و ارزشمند تلقی می شود اما باید توجه داشت که مناظرات و جلسات بحثی که از طریق شبکه های تلویزیونی و برای مخاطبان عام آن هم در سطح جهانی پخش می شود؛ لاجرم می بایست از اصول و قواعد برگزاری چنین برنامه هایی متابعت نماید. دعوت از علمای طراز اول و آگاه جهان اسلام، توجه به خصوصیات مخاطبان عام، منظور کردن گستره پخش برنامه ها، معین کردن حدود مباحث و انتخاب بهترین زمان از جمله اصولی است که به نظر می رسد دست اندرکاران شبکه المستقله به سرپرستی آقای محمد الهاشمی به آنها نپرداخته اند. درخصوص زمان برگزاری چنین برنامه هایی باید گفت معمولا سعی می شود جلسات بحث و تبادل نظر و مناظره در زمانی صورت گیرد که کمترین اثر تخریبی و تبعات جانبی بر هر دو طرف داشته باشد و همچنین بعد و فضای زمانی، خواستار برگزاری چنین برنامه هایی باشد. آیا هنگامی که منطقه و جهان اسلام در معرض خطرات متعدّد و سهمناکی از سوی دشمنان اسلام قرار گرفته و تبلیغات و فشارهای رسانه های غربی به منظور مخدوش کردن چهره نورانی اسلام چندین برابر گشته است، زمان مناسبی برای مطرح کردن چنین مباحثی در قالب طرح اختلافات قدیمی است؟! در شرایط کنونی بیشتر از هر مقطع و برهه زمانی نیاز به وحدت و دوری از تفرقه احساس می شود. با توجه به اوضاع منطقه و جهان، ساخت چنین برنامه هایی این سوال را به ذهن متبادر می کند که: «آیا در پشت پرده نباید به دنبال دست های نامرئی و ناپاک دشمنان همیشگی و مغرض اسلام و مسلمین گشت؟»

همایش یکصدمین ساگرد انقلاب مشروطیت

پرداختن به تحولات تاریخی خصوصا نقد و بررسی رویدادهای مقطع زمانی تاریخ معاصر ایران همواره پاسخگوی سوالات و شبهات بسیاری بوده است، چرا که رویکردهای نوین به گرانیگاه های تاریخ و اندیشه سیاسی معاصر در کشف وجوهی از آنها که کمتر بدان ها پرداخته شده است، مفید و سودمند واقع خواهند شد. بر همین اساس می توان به یکی از نقاط عطف و برجسته تاریخ معاصر ایران یعنی انقلاب مشروطه اشاره کرد. نهضت مشروطیت یکی از تاثیرگذارترین وقایع بر تحولات تاریخ معاصر ایران در یکصد سال اخیر است. تبدیل سلطنت قاجار به نظام مشروطه در زمان خود تحولی بزرگ بود که ملت مسلمان ایران پرچمدار آن در بین کشورهای منطقه به شمار می رود. موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران به منظور آشنایی با نقاط قوت و ضعف این نهضت و آسیب شناسی تلاش ایرانیان برای استقرار نظام دینی مردمی اقدام به برگزاری نشستی تحت عنوان «همایش یکصدمین سالگرد نهضت مشروطیت» کرده است. زمان برگزاری این همایش 14 مرداد ماه سال آینده خواهد بود. کلیه محققان و پژوهشگران می توانند با ارسال مقالات خود در این همایش شرکت کنند. از محورهای عمده این همایش می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1 ماهیت نظام مشروطه 2 عدالت خوانه و مشروطیت (نقاط اشتراک و افتراق) 3 تلقی مردم از مشروطیت 4 زمینه های تاریخی نهضت مشروطیت 5 تلقی پدیدآورندگان مشروطیت از نظام مشروطه 6 نقش احزاب در مشروطیت 7 نقش مطبوعات در مشروطیت 8 نقش انجمن های مخفی و فرقه های جدید در مشروطیت 9 نقش و تاثیر علما در مشروطیت 10 نقش روشنفکران در مشروطیت 11 حکومت گران و مشروطیت ایران (قاجاریه و دولت های عصر مشروطیت) 12 بیگانگان و مشروطیت ایران 13 بررسی تاریخ نگاری مشروطیت 14 بررسی جایگاه تاریخ نگاری مشروطیت 15 نقش طبقات مختلف در مشروطیت ایران 16 بررسی واژه ها و مفاهیم رایج در مشروطیت (آزادی، مساوات و...) 17 قانون اساسی مشروطیت و التزام گروه ها و دولت ها به قانون 18 بررسی قانون اساسی مشروطیت 19 بررسی مبانی نظری گروه های مختلف مشروطه خواهان 20 پیامدهای نهضت مشروطیت 21 تجربیات و درس های مشروطیت

تاریخ ارسال مقالات 20/2/1382 آدرس ارسال مقالات:

Mashrooteh @ iichs.org

همایش بررسی کودتای 28 مرداد 1332

کودتای 28 مرداد 1332 از رویدادهای مهم تاریخ معاصر ایران محسوب می شود. وقوع این کودتا که پس از کودتای سوم اسفند 1299 دومین توطئه سیاسی نظامی بیگانگان در طی 32 سال در حمایت از رژیمی وابسته بود، منجر به شکست نهضت ملی شدن نفت و بسط نفوذ و سلطه امریکا در ایران شد. در آستانه پنجاهمین سال این مداخله آشکار امریکا و انگلستان در ایران، موسسه مطالعات تاریخ معاصر با همکاری بنیاد غرب شناسی، همایشی یک روزه به منظور بررسی ابعاد گوناگون این واقعه برگزار می کند. پژوهشگران و محققان داخلی و خارجی می توانند با در نظر گرفتن محورهای زیر با تهیه و ارسال مقالات خود، در این همایش یک روزه شرکت نمایند.

(مهلت ارسال خلاصه مقالات 20/1/1382 مهلت ارسال متن کامل مقالات: 1/3/1382 (28 Mordad @ iichs.Org)

محورهای اصلی مقالات این همایش عبارتند از:

1 ملی شدن نفت، چرایی و ضرروت ها 2 سیر تحولات سیاسی ایران از ملی شدن نفت تا کودتای 28 مرداد 1332 3 وضعیت اجتماعی فرهنگی ایران از ملی شدن نفت تا کودتا 4 وضعیت اقتصادی ایران از ملی شدن نفت تا کودتا 5 رقابت قدرت های جهانی و کمپانی های نفتی بر سر نفت ایران از 1332 1320 و تاثیر آن بر کودتا 6 نقش و عملکرد انگلستان در کودتا 7 نقش و عملکرد امریکا در کودتا 8 موضع شوروی در کودتا 9 موضع و عملکرد احزاب سیاسی در آستانه کودتا و تحولات منجر به آن (جبهه ملی، حزب ایران، حزب توده، حزب زحمتکشان و...) 10 موضع و عملکرد مطبوعات داخلی و خارجی در آستانه کودتا و تحولات منجر به آن 11 بررسی عملکرد و مواضع شخصیت ها و نهادهای سیاسی، مذهبی، فرهنگی از ملی شدن نفت تا کودتا 12 نقش شبکه های جاسوسی داخلی و خارجی در زمینه سازی و انجام کودتا (شبکه بدامن، شبکه رشیدیان، شبکه علم، شاپور ریپورتر، فراماسونری، CIA، اینتلیجنس سرویس، سازمان اطلاعاتی اسرائیل و...) 13 نقش دربار و عوامل آن در کودتا 14 شرایط بین المللی در آستانه وقوع کودتا و دلایل همگرایی امریکا و انگلستان 15 زمینه های شکل گیری کودتا و چگونگی انجام آن (بررسی ترفندهای مختلف مخالفان نهضت ملی شدن) 16 بررسی عملکرد دولت و نیروهای نظامی و انتظامی در کودتا 17 نقش و جایگاه اراذل و اوباش در کودتا 18 عکس العمل اقشار مختلف در تهران و شهرستان ها در قبال کودتا 19 دلایل موفقیت کودتاگران 20 آسیب شناسی نهضت ملی شدن نفت (بررسی نقاط ضعف رهبران و دست اندرکاران نهضت) 21 پیامدهای کودتای 28 مرداد

انتخابات شوراها و الگوهای رفتاری مردم ما

تاریخ ایران در طول یک سده اخیر شاهد تحولات و رخدادهای بزرگ و در برخی موارد منحصر به فرد است. با نگاهی گذرا به حوداثی چون انقلاب مشروطیت، کودتای 1299 و صعود رضاخان به قدرت، شهریور 1320 و سقوط و خروج ذلت بار رضا شاه از ایران، تحولات دوران جنبش ملی شدن صنعت نفت و کودتای 28 مرداد 1332، نهضت 15 خرداد 1342 و انقلاب شکوهمند اسلامی ایران و نیز تحولات و حوادث طوفانی پس از انقلاب تا به امروز می توان برخی الگوهای رفتاری را در مردم ایران شناخت که کم و بیش از ثبات و تکرار برخوردار بوده است.

مهم ترین اصل در حرکت اجتماعی مردم ایران، که از این مطالعه تطبیقی به دست می آید، حضور شعوری پنهان و عام است که شاید در رفتارهای فردی آحاد این مردم قابل درک نباشد. مردم به طور غریزی دوست و دشمن خود را خوب می شناسند، نسبت به کسانی که خدمتگزار راستین اویند، در مقاطع حساس، حمایت و سپاس خویش را بیان می دارند و فریبکاری مدعیان دروغین مردم دوستی را به درستی محک می زنند و در بزنگاه ها پاسخ مناسب را عرضه می دارند. مردم ایران قدرت طلبی را، هرچند به نام او و در پوشش شعارهای سالوسانه و عوامفریبانه باشد، از خدمت ایثارگرانه و صادقانه به درستی تشخیص می دهند و در جای خود واکنش مناسب را نشان می دهند. و نیز هرگاه که غرور یا غفلت چشم حکومتگران و دولتمردان را بر خواست های به حق او پوشانیده، مردم با رفتار هشیارانه و جمعی خود این خواب را آشفته کرده و چشمان خفته را باز کرده اند. هرچند در مقاطعی، این رفتار مردم ما در زیر فشارهای پلیسی امنیتی یا بحران های اقتصادی و یا در زیر فشارهای سنگین تبلیغاتی کند شده، ولی هیچگاه از میان نرفته است.

اگر انتخابات ریاست جمهوری در 2 خرداد 1376 حادثه ای بزرگ بود که چشمان غفلت زده را باز کرد و مردم به مدیران با قدرت تمام تفهیم کردند که کارگزاران و خدمتگزارانی بیش نیستند که در برابر میثاق انقلاب و مردم مسئولند، انتخابات اخیر شوراها (9 اسفند 1381) نیز حاوی همین پیام بود. مخاطبان متفاوت بودند ولی الگوی رفتاری ملت یکسان و بی تغییر بود.

اینک، مشارکت مردم ایران در حیات سیاسی خویش وارد مرحله ای شده و نتایج انتخابات شوراها به عنوان ملموس ترین عرصه مشارکت مدرم در تعیین سرنوشت خویش بار دیگر به صحنه ای حیرت آور برای تجلی شناخت فطری و اصیل مردم ما بدل شد. امید که نمایندگان کنونی شوراهای شهر در این آزمون بزرگ تاریخی سربلند بیرون آیند.

جای خالی «دانشنامه امام علی(ع)» در جشنواره خوارزمی

سخن از دانشنامه امام علی(ع) بی گمان یادآور یکی از عظیم ترین مجموعه گردآوری شده در زمینه شخصیت، سیره و اندیشه های امیرالمومنین علی بن ابیطاب(ع) است. بر همین اساس این پدیده و ثیق و گسترده نگاشته منحصر به فرد با ارائه یکصد و سی مدخل اصلی و حدود سه هزار مدخل فرعی و در 12 جلد با استفاده از تجارب علمی بیش از 200 تن از برجسته ترین دانشوران و اساتید حوزه و دانشگاه توانست عنوان پژوهش برتر حوزه دین پژوهی ایران در سال 1380 را کسب کرده و در اکثر محافل علمی و تحقیقاتی دیگر نامزد دریافت برجسته ترین اثر علمی شود.

با این پشتوانه و وجاهت علمی و همچنین با در نظر گرفتن استقبال کم نظیر علاقه مندان اندیشه اهل بیت(ع) از این پدیده، تهیه کنندگان دانشنامه امام علی(ع) در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی اقدام به شرکت در شانزدهمین دوره جشنواره بین المللی خوارزمی کردند. چنانچه انتظار می رفت طرح ارسالی دانشنامه امام(ع) توانست پس از بررسی و ارزیابی در کمیته تخصصی جشنواره مورد قبول واقع شود. در حالی که همگان منتظر حضور دانشنامه امام علی(ع) در مرحله نهایی جشنواره بودند، در کمال تعجب و حیرت علاقه مندان و دست اندرکاران دانشنامه، از سوی برگزارکنندگان جشنواره خوارزمی اعلام شد در رقابت فشرده نهایی در هیات داوران و در مقایسه با طرح های دیگر، طرح ارسالی دانشنامه امام علی(ع) در اولویت نهایی برگزیدگان قرار نگرفته است؛ هر چند در نحوه گزینش و اعلام آن از سوی جشنواره مسائل و ابهامات بسیاری وجود دارد، با این حال به نظر نمی رسد بتوان به سوالاتی که در ذهن تمام علاقه مندان و محققان با عدم حضور دانشنامه امام علی(ع) در جشنواره و مقایسه آن با اثر برگزیده شده ایجاد می شود، پاسخی یافت. این در حالی است که تنها به شمّه ای از قدر و منزلت این پرژه عظیم به عنوان طرح برتر پژوهشی سال 1380 اشاره کرد.

باید منتظر ماند و دید چگونه مسوولان جشنواره خوارزمی جای خالی مجموعه بزرگ دانشنامه امام علی(ع) را در حوزه دین پژوهی و علوم اهل بیت (علیهم السلام) پر خواهند کرد!

برگزاری اولین نمایشگاه قرآن مجید در آلمان

اولین نمایشگاه قرآن مجید در مرکز اسلامی مسجد امام علی(ع) در شهر هامبورگ آلمان برگزار شد.

این نمایشگاه توسط معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از تاریخ 4 تا 13 دسامبر در سه بخش هنری، رایانه، مکتوب، علوم قرآنی و نیز یک بخش جنبی آخرین دستاوردهای هنری و تکنیکی روز را معرفی و ارائه کرد.

در بخش هنری نمایشگاه قرآن مجید بیش از پنجاه اثر هنری قرآنی از اساتید مشهور ارائه شد. در بخش رایانه نیز قریب 40 نرم افزار قرآنی تولید مراکز تحقیقاتی جمهوری اسلامی ایران در معرض دید علاقه مندان قرار گرفت. همچنین در بخش مکتوب و علوم قرآنی نیز حدود 700 جلد کتاب با عناوین مختلف از جمله تفسیر، ترجمه، معارف، آموزش و قرآن های نفیس چاپ داخل کشور به معرض نمایش گذاشته شد.

در بخش جنبی این نمایشگاه اشعار، ترجمه و نظرات اندیشمندان و شاعران بزرگ آلمانی همانند فریدریش روکرت، راینا ریلکه و گوته پیرامون قرآن مجید به نمایش گذاشته شد، که با استقبال آلمانی های مراجعه کننده بسیاری روبه رو شد.

انتشار دانشنامه اسپاسا

طی مراسمی در کتابخانه ملی اسپانیا، 8 جلد جدید دانشنامه اسپاسا که در برگیرنده مقطع زمانی 1934 لغایت 2002 است، معرفی شد. در مجلدات جدید مهمترین تلاش های علمی قرن بیستم و بیوگرافی شخصیت های معاصر به طور مبسوط توضیح داده شده است. لازم به ذکر است که اساس دانشنامه اسپاسا در طول سال های 1907 تا 1933 انجام گرفت و امروزه اسپاسا به مهمترین دانشنامه به زبان اسپانیایی تبدیل شده است.

لوئیس سونین مدیر انتشاراتی اسپاسا در این مراسم گفت: اسپاسا میراث فرهنگی و نتیجه تلاش جمعی فرهیختگان اسپانیایی است. به همین دلیل به روز در آوردن آن با دقت و لطافت انجام گرفت و اکنون شامل 130 هزار صفحه می شود. مدیر انتشاراتی این دانشنامه افزود: در حال حاضر مجلدات اسپاسا به صورت کتاب فروخته می شود، اما مذاکراتی را برای تهیه CD-ROM و قرار دادن آن در اینترنت آغاز کرده ایم.

از سوی دیگر رئیس آکادمی تاریخ اسپانیا گونزالوآنس که در این مراسم حضور داشت، راجع به تلاش های انجام شده برای ایجاد «فرهنگ بیوگرافی اسپانیایی» که آکادمی تاریخ در حال تدوین آن است، گفت: پیش بینی می کنیم این فرهنگ نامه تا سال 2006 آماده شده و حدود 8/4 میلیون یورو هزینه خواهد داشت. در این فرهنگ نامه اطلاعات راجع به 300 هزار شخصیت و بیوگرافی 50 هزار نفر ارائه می شود. فرهنگ نامه در اینترنت قرار خواهد گرفت تا دسترسی آن برای همگان میسر باشد.

لاوانگاردیا

5 نوامبر 2002

نمایشگاه هفت هزار سال تاریخ و هنر ایران در سوئیس

نمایشگاه هفت هزار سال تاریخ و هنر ایران که بیانگر سیر تحول و تکامل فرهنگ، هنر و تاریخ و تمدن ایران است طی مراسمی در ژانویه سال جاری در موزه آنتیک شهر بازل که پایتخت فرهنگی کشور سوئیس به شمار می رود و با حضور مقامات سیاسی و شخصیت های فرهنگی دو کشور گشایش یافت.

در این نمایشگاه شاخص ترین آثار منتخب گلی، سفالی، فلزی و سنگی که معرف مقطع زمانی هفت هزار سال از تمدن عظیم ایران است، به مدت 4 ماه پذیرای علاقه مندان است.

مدیر موزه ملی ایران در گفت وگو با واحد اطلاع رسانی سازمان میراث فرهنگی کشور گفت: این نمایشگاه پیش تر در کشورهای بلژیک، آلمان، ایتالیا و اتریش با استقبال بی نظیری مواجه شده بود؛ به گونه ای که روزانه دست کم 1500 نفر از این نمایشگاه بازدید کردند و در مواردی این رقم به 2500 نفر در هر روز نیز رسید.

او فعال شدن کرسی های ایران شناسی در دانشگاه های اروپا و نیز گشایش موسسه ایران شناسی در اتریش را از جمله تاثیرات برپایی این نمایشگاه دانست و افزود: از یک سال گذشته تاکنون کرسی ایران شناسی در کشورهای فرانسه، انگلیس، ایتالیا، بلژیک و آلمان فعال تر شده است.

مدیر موزه ملی ایران تمایل دانشجویان دانشگاه های اروپا را برای انجام پروژه های مشترک در مقطع دکترا از دیگر تاثیرات برپایی این نمایشگاه دانست و افزود: بسیاری از دانشجویان مقطع دکترا در خارج از کشور با مشاهده نمایشگاه هفت هزار سال تاریخ و هنر ایران علاقه مند به مطالعه بیشتر در زمینه تمدن ایران شده اند، از این رو تاکنون بالغ بر 20 تقاضا از دانشگاه های اروپا به موزه ملی ایران رسیده که در حال بررسی آنها هستیم.

ورود العالم به دنیای رسانه های خبری

«شبکه بین المللی خبرالعالم به جای خالی مسائل جهان اسلام در دنیای امروز رسانه ها توجه دارد.»

مدیر شبکه العالم در مصاحبه مطبوعاتی خود ضمن اعلام این خبر افزود: «اکنون شبکه های جهانی به مسائل جهان اسلام توجه کمی دارند بنابراین وظیفه ماست که به آن بیشتر بپردازیم.»

او با اشاره به این که این شبکه به صورت آزمایشی و با پخش شش ساعت برنامه به زبان عربی افتتاح شده است افزود: در آینده 18 ساعت اخبار به زبان عربی و شش ساعت به زبان انگلیسی پخش خواهد شد.

بهشتی پور درخصوص دفاتر این شبکه در خارج از کشور توضیح داد: دفتری در بیروت برای پشتیبانی اخبار عربی و دفتری در لندن ویژه اخبار انگلیسی در نظر گرفته شده است. تولیدات نیز توسط خبرنگاران شبکه در کشورهای مختلف تهیه می شود.

او تصریح کرد: شبکه العالم سیاست های کشور را لحاظ می کند، اما تبلیغ نمی کند. به این صورت که سعی دارد منعکس کننده دیدگاه مسلمانان و رسانه جهان اسلام باشد.

بهشتی پور سیستم این شبکه را بسیار پیشرفته خواند و توضیح داد: این سیستم به صورت انگشت شمار در شبکه های جهانی وجود دارد و به صورت بومی در آمده است. نرم افزار آن نیز در یک شرکت داخلی تهیه و به خوبی کار می کند.

او تصریح کرد که این شبکه قرارداد مستقیم با شبکه های خبری بزرگ جهان نظیر فرانس پرس، شین هوا، رویتر،سی.ان.ان و آسوشیتدپرس دارد.

جشنواره دوسالانه نهج البلاغه

دومین جشنواره دو سالانه نهج البلاغه دانشگاهیان روز 29 بهمن ماه آغاز به کار کرد. حجت الاسلام محسن قمی رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها طی سخنانی استقبال پرشور دانشجویان و اساتید دانشگاه ها از این جشنواره را از یک سو نمایانگر حضور دین و عقلانیت در امور دانشگاهی، و از سوی دیگر شاهدی بر این معنا دانست که نهج البلاغه کتابی فراتر از خصوصیت زمان خویش است.

قمی در ادامه، برگزاری این جشنواره را یکی از افتخارات نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها برشمرد و افزود: نهج البلاغه برای دانشجویان، به عنوان نسلی که با نگاه به گذشته و همت معطوف به آینده در جامعه زندگی می کنند، می تواند تکمیل کننده نیازهای امروزی این قشر از اجتماع باشد.

دومین جشنواره دو سالانه نهج البلاغه دانشگاهیان سراسر بخشهای دانشجویی اساتید و همچنین بخش ویژه شامل موضوعات مرتبط با موضوعیت سال عزت و افتخار حسینی در کلیه دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی کشور برگزار شد و نفرات برگزیده در رشته های مختلف طی مراسمی با حضور جمعی از مسوولان دانشگاهی کشور، معرفی خواهند شد. گفتنی است طی برگزاری این جشنواره، از خدمات دکتر عبدالحمید آیتی و مرحوم حجت الاسلام دشتی، مفسر شهیر نهج البلاغه نیز تقدیر به عمل آمد. ضمنا برگزاری نمایشگاهی از آثار برگزیده این جشنواره همراه کتابهای مرتبط با نهج البلاغه از دیگر برنامه های این جشنواره است.

آغاز به کار جشنواره طریق جاوید

هدف از برگزاری جشنواره طریق جاوید، جلب مشارکت هنرمندان و هنردوستان در ارتباط با تبیین هنری افکار و اندیشه های حضرت امام خمینی(ره) است. وحید قبادی دبیر اجرایی جشنواره طریق جاوید درخصوص برگزاری این جشنواره گفت:

چهارمین جشنواره سراسری و فرهنگی، هنری، پژوهشی «طریق جاوید»با مساعدت موسسه تنظیم و نشر آثار امام(ره) از سوی دبیرخانه دایمی طریق جاوید مستقر در جهاد دانشگاهی، در حال اجرا است. او درباره بخش های مختلف این جشنواره گفت: این جشنواره در هفت بخش خوشنویسی، شعر، عکس، نقاشی و نگارگری، کتاب برتر، پایان نامه برتر و مقاله نویسی برگزار شده است.

او در ادامه یادآور شد: هدف ما از برگزاری جشنواره، علاوه بر جلب مشارکت هنرمندان و هنردوستان در ارتباط با تبیین هنری و افکار و اندیشه های حضرت امام خمینی(ره) تشویق پژوهشگران در زمینه تحقیق و پژوهش و موشکافی آرا و اندیشه های امام خمینی(ره) است که می تواند راه آینده انقلاب را به ما نشان دهد.

دبیر اجرایی جشنواره طریق جاوید عنوان کرد: در این جشنواره، با زبان هنر و فرهنگ، به تبلیغ شخصیت و اندیشه های بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی پرداخته خواهد شد. او با عنوان این مطلب که موضوع های جشنواره از شاه بیت های اندیشه های حضرت امام خمینی(ره) است، در ادامه متذکر شد: در این زمینه هنرمندان با تلاشی که دارند، به تبیین این اندیشه ها می پردازند. آزادی، آزادگی، فقر، غنا، انقلاب اسلامی و مقاومت مردم فلسطین از مباحثی است که در اندیشه ها و آرای حضرت امام خمینی(ره) وجود دارد.