پذیرش انتقاد سازنده برای بعضی از افراد ساده و برای برخی دیگر دشوار است. اولین مرحله یا قدم برای پیشرفت عملکرد و بهبود موقعیت، پذیرش است. برای پذیرش نباید هیجانی و احساسی برخورد کرد، گرچه انجام این کار دشوار است اما پیامد آن ارزش تحمل این سختی را دارد. وقتی اجازه نمی دهیم هیجانات و احساسات، رفتار ما را تنظیم کند، درهای پذیرش را به روی خود باز می کنیم و یاد می گیریم کیفیت زندگی را افزایش دهیم.
نکته ی دوم این است که هدف فرد منتقد را بدانیم، آیا او با انتقاد کردن قصد آسیب رساندن دارد یا کمک کردن؟ با مشخص کردن هدف فرد منتقد می توان انتقاد وارده را ساده تر پذیرفت و از آن به عنوان ابزاری برای رشد شخصی استفاده کرد.
مرحله ی بعدی این است که می توان هر پیشنهاد یا انتقادی را حتی اگر خصمانه باشد با مشخص کردن مثال های واضح و روشن خنثی کرد در حقیقت اکثر ما گاهی اوقات به سختی می توانیم برای رساندن منظورمان از کلمات درست و مناسب استفاده کنیم. اگر انتقاد مطرح شده درباره ی ما شایسته و روا نیست، ما می توانیم با پرسیدن سؤال آن را مشخص کنیم. این تمرین به ما کمک می کند تا متوجه شویم اعمال مان چگونه درک می شود و فرصت پیدا می کنیم تا موقعیت های زندگی را به شیوه ای سازنده تر بررسی و رسیدگی کنیم.
پذیرش انتقاد سازنده برای همه ی ما مفید و مهم است. توانایی درک و پذیرش انتقاد سازنده تأثیر مثبتی بر روابط ما می گذارد، بنابراین باید از ارزش آن آگاه باشیم و سعی کنیم در نقش فرد منتقد قرار بگیریم و نظرات او را بفهمیم، فعالانه به موضوع مطرح شده گوش کنیم و حتی اگر مخرب است سعی کنیم دقیقاً آن را درک کنیم. برای رسیدن به این منظور:
الف) آن چه طرف مقابل می گوید را شرح و بسط دهیم.
ب) برای فهم بیش تر و بهتر موضوع سؤال کنیم.
ج) به نکات و موارد غیرکلامی توجه و آن ها را بررسی کنیم.
د) دقت کنیم که برخورد و واکنش دفاعی نداشته باشیم.
هـ) از انتقاد به عنوان فرصتی برای پیشرفت استفاده کنیم.
و) قدرت بین فردی و اقتدار خود را حفظ کنیم و به دنبال یافتن راه حل باشیم.
ز) انتقاد مطرح شده را بر اعمال و رفتار خود متمرکز کنیم نه بر شخصیت خود.
ح) بر اعتبار و درست بودن موضوع مورد انتقاد تأکید کنیم. انتقادی معتبر، رفتار را مورد خطاب قرار می دهد، به موقع، مشخص و واضح است.
منبع مقاله :
دلالی، نیره؛ (1388)، انتقاد: انتقاد و نحوه ی مواجهه با آن، تهران: انتشارات نشر قطره، چاپ اول. 