نفوذ سکولاریسم; مشکل اصلی جهان اسلام

گفت وگو با نقیب العطاس/محمود اسعدی

جام جم، 8/4/81

پروفسور نقیب العطاس در این گفت وگو به مسئله ی زبان و لزوم بازخوانی واژه ها و مفاهیم از دیدگاه اسلام اشاره می کند و آن را یکی از ضروری ترین نیازهای جهان اسلام می شمارد . وی معتقد است یک واژه ممکن است معانی گوناگونی در دیدگاه های مختلف داشته باشد; برای نمونه، قرآن کریم دنیا و جهان هستی را «آیه ی » خداوند می داند; اما دیدگاه سکولاریستی درباره ی دنیا، نه تنها اصراری بر ارتباط دادن جهان ماده با ماورای طبیعت ندارد، بلکه آن را انکار می کند . هم چنین اسلام به هدف دانش اشاره می کند; اما غرب دغدغه هدف ندارد . اسلام انسان را موجودی اخروی می داند که با مرگ به جایگاه اصلی اش باز می گردد، و سعادت او را به شکلی متفاوت از نگاه غربی تفسیر می کند . تفاوت دیدگاه غرب با اسلام در زمینه ی اموری چون حقوق بشر، آزادی، عدالت و ارزش های اخلاقی، به معنای تفاوت دو دیدگاه در ماهیت این مفاهیم است .

دکتر عطاس یکی از ویژگی های مفاهیم اسلامی را تاویل پذیری آنها می داند و معتقد است بررسی متون اسلامی باید بر اساس علم تفسیر و علم تاویل باشد . وی بر آن است که اگر تفکر اسلامی به درستی تفهیم و سپس تدریس شود، سایر دانش ها را در بر خواهد گرفت و اسلامی کردن دانش ها محقق خواهد شد .