این بیماری درونی، مانند بسیاری از بیماری های دیگر، راه های درمان دارد که ما درذیل به آنها اشاره می کنیم:
1- تشخیص درد و تجویز بهترین راه درمان
هنگامی که یک طبیب روحانی، این بیماری اخلاقی را از طریق آثار و نشانه هایش (مانند بر سر و صورت زدن، انگشت به دندان گزیدن، ناله و فریاد کشیدن، با کج خلقی وخشونت با دیگران صحبت کردن، با زن و فرزند خود بد رفتاری نمودن و حداقل زبان به شکوه گشودن) تشخیص داد، برای درمان دست به کار می شود و از راه های مختلف اقدام می کند!
2- یادآوری پیامدهای شوم جزع و بی تابی
یاد آوری پیامدهای جزع و بی تابی و آثار سوء آن نقش مهمی در درمان این بیماری روحی دارد. شاید کمتر کسی این آثار را بداند و از این حالت، بی زار نشود و در صددرفعش بر نیاید.
آری!هنگامی که انسان بداند، ناشکیبایی ها، اجر و پاداش او را در پیشگاه خدا (طبق روایات گذشته) بر باد می دهد، بی آن که مشکلی را حل کند، روان انسان را در هم می کوبد و آرامش او را سلب نموده و سلامت جسم و جان او را به خطر می اندازد، ازهمه بدتر این که درهای حل مشکل را بر روی انسان می بندد، زیرا اگر به هنگام بروزمشکلات و مصائب، انسان خونسردی خویش را حفظ کند و به اعصاب خویش مسلطباشد، اغلب راه حلی برای گشودن مشکل و یا حد اقل، کاهش مصائب می یابد، ولی انسان ناشکیبا بر اثر اضطراب و بی تابی و عدم تسلط بر اعصاب و عدم تمرکز فکر، حتی درهایی را که آشکارا به رویش باز است، نمی بیند، درست مانند پرندگانی که در اتاق وسالنی گرفتار شوند، مرتب خود را به این در و دیوار می کوبند و حتی هنگامی که صاحب خانه، پنجره ها را می گشاید تا آنها آزاد شوند، به خاطر اضطراب و بی تابی شان حتی دریچه های باز را نیز نمی بیند که اگر لحظه ای آرام گیرد و شکیبایی پیشه کند و نگاهی به اطراف خود اندازد، به آسانی راه نجات خود را پیدا خواهد کرد.
دقت به این حقایق، تاثیر مهمی در تغییر این حالت دارد و به تدریج انسان را در صف شکیبایان در می آورد.
3- مطالعه آیات و روایاتی که پیرامون اجر و پاداش صابران وارد شده است:
مطالعه آیات و روایاتی که در باره اجر صابران وارد شده است، نقش مهمی درتقویت روحیه صبر در انسان دارد، از جمله این آیه شریفه که بزرگترین بشارت را به صابران می دهد: «بشارت ده صابران را همان ها که وقتی مصیبتی به آنها برسد، می گویند: ما ازخداییم و به سوی او باز می گردیم، رحمت و درود خدا بر آنهاست و آنها هدایت یافتگانند، «و بشرالصابرین الذین اذا اصابتهم مصیبة قالوا انا لله و انا الیه راجعون اولئک علیهم صلوات و رحمة اولئک هم المهتدون»
تعبیر «اولئک هم المهتدون» تعبیر پر معنا و دارای تفسیرهای گوناگونی است که ممکن است یکی از تفسیرهای آن همان که در بالا ذکر شد، باشد و آن این که صابران، راه حل مشکلات را زودتر از دیگران پیدا می کند، و درها به روی آنان گشوده می شود.
چون یکی از عوامل اصلی بی تابی «ضعف نفس» است، پس هر قدر انسان در تقویت روحیات خود بکوشد، در زدودن آثار ناشکیبایی و بی صبری موفق تر است.
4- مطالعه احوال انبیاء و اولیاء و بزرگان
یکی دیگر از راه های درمان بی تابی، مطالعه حالات انبیاء و اولیاء و صبر و شکیبایی آنان در مقابل مصائب و درد و رنج های گوناگون و دشمنان درونی و بیرونی است.
یادآوری این مسائل به انسان الهام می دهد که نباید در برابر حجم مشکلات بی تابی نمود.
5- تلقین و اعتماد به نفس در تحمل سختی ها
این نکته را نیز نباید فراموش کرد که تلقین، چه از سوی خود و چه از طرف دیگران، عامل مؤثری در بر طرف ساختن اخلاق سوء و صافت زشت نفسانی است. اگر ناشکیبایان هر روز به خود تلقین شکیبایی کنند و اطرافیان نیز در تلقین کوتاهی نکنند، بی شک آثار شکیبایی در آنان ظاهر می شود.
این بحث را با دعایی از امام سجاد علیه السلام پایان می دهیم: «اللهم اجعل اول یومی هذاصلاحا و اوسطه فلاحا و آخره نجاحا اعوذ بک من یوم اوله فزع و اوسطه جزع و آخره وجع، پروردگارا! آغاز روز مرا صالح و سعادت و وسط آن را رستگاری و پایانش را پیروزی قرار ده. پناه به تو می برم از روزی که آغازش بی تباهی و وسط آن ناله و فریاد و پایانش درد و رنج باشد».
از این تعبیر استفاده می شود که جزع و فزع انسان را به درد و رنج می کشاند و نه تنهااز درد انسان نمی کاهد، بلکه دردش را افزایش می دهد.
