1. خداوند انسان ها را امر به شکرگذاری نموده فرمود: یا ایها الذین آمنوا کلوا من طیبات ما رزقناکم واشکروالله ان کنتم ایاه تعبدون28 ای کسانی که ایمان آورده اید از روزی های پاکی که خداوند برای شما ارزانی داشته بخورید و شکر او را به جای آورید اگر تنها او را می پرستید.
2. حقتعالی مرتبه شکرگذاری را بالاتر از مرتبه تقوا قرار داده فرمود آنان که تقوا را رعایت می کنند شاید به درجه شکرگذاری برسند.فاتقوا الله لعلکم تشکرون29 این آیه نشان می دهد شکر و سپاس از نعمت های حق مرتبه بالایی است که تنها کسانی که جزو متقین هستند به آن درجه نائل می شوند.از این روست که در بسیاری از آیات قرآن فرمود: قلیلاً ما تشکرون30 یا فرمود: ولکنّ اکثر الناس لا یشکرون31 واین به آن خاطر است که به جا آوردن تمام مراتب و ارکان شکریعنی زبانی، قلبی و عملی آنطور که شایسته و سزاوار است، جز از عهده کمی بر نمی آید.
3. یکی از آثار و عواقب شکرگذاری در دنیا افزایش روزی و نعمت های دیگر است.زیرا که حق خود وعده داده و فرمود: لئن شکرتم لازیدنکم32 این حقیقت در روایات فراوانی نیز مورد تأکید قرار گرفته است از جمله امام علی فرمود: خداوند در سپاس گفتن را بر بنده ای نمی گشاید، درحالی که در نعمت را به روی او ببندد.33
4. بزرگی و عظمت مقام شکر همانطور که پیش از این به آن اشاره شد، زمانی معلوم میشود که با تأمّل در آیات قرآن می بینیم که حقتعالی ابراهیم و نوح که دو تن از انبیاء اولواالعزم هستند را صاحبان مقام شکر معرفی نموده و آنها را به این صفت می ستاید درباره نوح می فرماید:انه کان عبداً شکور34 و نیز در مورد ابراهیم فرمود: شاکراً لانعمه اجتباه و هداه الی صراط مستقیم35 یعنی ابراهیم بنده شاکر ما بود و ما نیز به خاطر همین شکرگذاری اش، وی را برای رسالت انتخاب نموده و به راه مستقیم هدایتش نمودیم. همچنین حکمت را هم ردیف شکر قرار داده و در مورد لقمان حکیم فرمود: ولقد آتینا لقمان الحکمه ان اشکر لله و من یشکر فانما یشکر لنفسه36 و ما به لقمان حکمت عطا کردیم و فرمودیم شکر خدای را به جای آور که هر که شکر کند به نفع خود شکر کرده است. و از زبان سلیمان فرمود: رب اوزعنی ان اشکر نعمتک التی انعمت علیّ و علی والدی و ان اعمل صالحاًترضاه37 خداوندا توفیق شکر نعمت هایی که بر من و پدر و مادرم ارزانی داشته ای، عنایت فرما و مرا به عمل صالح خالصی که مرضیّ توست موفق بدار.ونیز به پیامبر اعظم خود فرمود:بل الله فاعبد و کن من الشاکرین38 خدا را پرستش کن و از شاکرین باش.
غرض از ذکر این آیات نشان دادن بزرگی و عظمت مقام شکر پیش خداوند است؛ تا پس از یاد آوری مقام آن، از اهمال و سستی نسبت به آن دست برداشته و با برداشتن قدمی هر چند کوچک در راه رضای محبوب، ذرّه ای از نعمت های خداوند که به ما ارزانی داشته را جبران کرده و دل امام زمان را از خود راضی و خشنود بگردانیم. و بدانیم که اگر مال یا علمی داریم از خدا داریم و او واهب همه این خیرات برای ماست پس بر ماست شکر آنها را به جا آورده زکات مال یا علم خود را بپردازیم و از مستمندان و ضعفا دستگیری کنیم و به این مطلب یقین داشته باشیم که اگر از مال یا علم خود انفاق کنیم چیزی از آن کم نمی شود زیرا خداوند خود وعده داده که اگر شما شکر نعمت را انجام دهید او بر نعمتش می افزاید. نمونه این موارد را در تاریخ و زندگی روزمره خود بسیار دیده و می بینیم. به امید روزی که نیازمندی در جامعه محتاج نان شب خود نباشد.
برای آگاهی از پاورقی به لینک داخل متن مراجعه شود.
پی نوشت:
28. سوره بقره، آیه 172.
29. سوره آل عمران، آیه 123.
30. سوره ملک، آیه 23.
31. سوره غافر، آیه 61.
32. سوره ابراهیم، آیه 7.
33. نهج البلاغه، حکمت 435.
34. سوره اسرا، آیه 3.
35. سوره نحل، آیه 121.
36. سوره لقمان، آیه 12.
37. سوره نمل، آیه 19.
38. سوره زمر، آیه 66.
