همان گونه که فرزند، مال و ثروت را از پدرش به ارث می برد، هر عالمی هم علم و دانش را از استادش به ارث برده است و به همین خاطر است که در روایات از علم تعبیر به میراث شده است؛ و از آن جا که در میراثِ دانش خصوصیتی است که در میراث مال وجود ندارد، بنابراین میراث علم به کرامت و ارزشمند بودن توصیف شده و منشا این خصوصیت هم بقای علم و فنای مال و ثروت است، چرا که مالی را که فرزند از پدر به ارث می برد در معرض فنا و نابودی است، در حالیکه علم و دانش باقی و از خطراتی که مال را تهدید می کند در امان است.
حضرت آیت الله حاج میرزا عبدالکریم حق شناس تهرانی (ره) برای تحصیل علم و تهذیب نفس توصیه هایی دارند که برای کسانی که قصد دارند نخستین گام های تحصیل و تهذیب نفس را سپری کنند بسیار راه گشاست.
* ارزش علم
اگر تحصیلات علمی شما با علم اخلاق توأم نباشد، منقطع می‌شود.
ساعتی که شما در تحصیل علم صرف کنید، مساوی است با شب زنده‌داری.
علم را برای عمل کردن یاد بگیرید. علت نرسیدن ما به مقامات عالیه این است که ما به کلاسهای قبل عمل نکرده‌ایم.
* تحصیل علم و نماز اول وقت
اگر در پی کسب علوم غیر حوزوی هم باشید، نماز را در اول وقت بخوانید. آن‌وقت خواهید دید که چگونه سلولهای مغز شما پذیرای علم می‌گردد.
* نشانه عمل زشت
حضرت علی(ع) می‌فرمایند: عمل زشت آن ست که اگر در قیامت عمل شما را در طبقی بگذارند و به جهانیان عرضه‌کنند، شما خجالت بکشید.
* علم اخلاق ضرورت علم اندوزی
در هر کاری که هستید، علم اخلاق بر شما لازم است.
علم - حتی علم اجتهاد - اگر خالی از تهذیب نفس باشد، حجاب اکبر است.
افضل مراتب در نزد خاندان عصمت(ع) رتبه‌ی فقیه است. یعنی تفقه در دین داشتن. (افضل الناس المتفقّهون) فقاهت فقط «مسئله‌گفتن» نیست، بلکه درک پیچ و خم‌های پیچیده‌ی روزگار است.
مُدام در صدد نباشید که روایت بنویسید و بر علم خود بیفزایید، باید عمل هم با آن همراه باشد. اگر به دانستنی‌هایتان عمل نکردید، هر روز از پروردگار متعال، دورتر می‌شوید.
یکی از اعمالی که قلب را نورانی می‌کند، همنشینی با علماء و دانشمندان دین است.
* راز محبت به خدا
حضرت ملک الموت (ع) به صورت عمل خودمان ظاهر می‌شود.
اگر پروردگار متعال را دوست داریم، باید ثابت‌کنیم. باید از نعمتهای او در راه خود او استفاده کنیم.
از علامات محبت پروردگار، دوست داشتن وسائل وصول به اوست.
اهل بهشت حسرت هیچ لحظه‌ای از عمر خود را نمی‌خورند، مگر لحظاتی که در دنیا به غفلت گذرانیده، و به یاد پروردگار متعال نبوده‌اند.
* علامات شرح صدر
1- التجافی عن دار الغرور
یعنی اینکه از دنیا شانه خالی می‌کنند. (از دنیا به حد ضرورت استفاده می کنند)
2- و الانابة الی دار الخلود
یعنی مدام توجهش را به آن طرف پرده‌ی آفرینش منعطف می‌کند.
3- و الاستعداد للموت قبل نزوله
دائماً مهیای رفتن به آن دنیاست، همیشه آماده است و در فکر مرگ.
