۲۰سوال درباره آنفلوآنزای خوکی

«ازکجا بفهمیم آنفلوآنزای خوکی گرفته ایم؟»؛«علامتش چیست؟»؛«چاره ای هم دارد؟»؛«حالا این ماسک هایی که می زنیم واقعاً به درد می خورد؟» پاسخ به این پرسش ها و پرسش هایی ازاین دست را می توانید دراین بخش بخوانید.
1- آنفلوآنزای خوکی واقعاً خطرناک است؟ آنفلوآنزای خوکی یک بیماری ویروسی است که شدیداً مسری و نسبتاً خطرناک است. شاید آمارمرگ ومیر این بیماری چندان بیشتر از آمار مرگ ومیر آنفلوآنزای فصلی نباشد ولی قدرت وسرعت سرایتش خیلی از آن بیشتر است و دقیقاً همین مسئله دنیا را به هم ریخته است.
2- چرا به آن می گویند خوکی؟ چون اولش فقط بیماری خوک ها بوده ولی کم کم از خوک ها به آدم ها منتقل شده و حالا دیگر کارش به جایی رسیده که به راحتی از انسان به انسان منتقل می شود.
3- بالاخره اسم درستش چیست: آنفلوآنزای نوع A یا آنفلوآنزای خوکی یا H1N1؟ H1N1 اسم ویروسی است که باعث این بیماری می شود. بعضی ها می گویند از آنجا که این ویروس، ترکیبی از ویروس های آنفلوآنزای خوکی و مرغی و انسانی است؛ نباید به آن بگوییم آنفلوآنزای خوکی. بعضی ها هم می گویند از آنجا که این بیماری، اول در خوک ها دیده شده، پس همین آنفلوآنزای خوکی اسم بهتری است. از طرفی پزشکان، تمام آنفلوآنزاها را 3 گروه می کنند: Aو BوC؛ که نوع B خیلی خفیف است و نوع C هم اصلاً کاری به کارانسان ندارد. اما همه آنفلوآنزاهای خطرناک و مشترک میان انسان و حیوان در گروه A هستند وبرای همین، به آنفلوآنزای خوکی می گویند آنفلوآنزای نوع A.
4- آنفلوآنزای خوکی، قبلاً هم بوده یا جزو بیماری های نوظهوراست؟ نه قبلاً هم بوده. در سال های 1918 و 1919 میلادی، همه گیری جهانی آنفلوآنزا به علت شیوع همین آنفلوآنزای خوکی بوده؛ منتها حالا تغییراتی در ساختار ویروسش ایجاد شده و از 5 آوریل 2009 یک جنجال آفرینی جدید در مکزیک و آمریکا را شروع کرد که کم کم بقیه جاهای دنیا را هم گرفتار کرد. این ویروس جدید آن قدر وحشی است که طی 6 هفته، وضعیتی را در دنیا ایجاد کرد که آنفلوآنزای 1918 طی 6 ماه به وجود آورده بود. (اگر چه در مورد 1918 به دلیل وضعیت بهداشتی آن دوران 40 تا 50 میلیون نفر جان باختند) پیش از شیوع اخیراین بیماری درمکزیک، مواردی از ابتلای گسترده به این بیماری در آمریکا (در سال 1976) و فیلیپین (در سال 2007) نیز گزارش شده بود.
5- از کجا بفهمیم آنفلوآنزا گرفته ایم یا نه؟ اگر شما یک یا چند علامت از این علایم را داشته باشید، احتمالاً آنفلوآنزا گرفته اید: تب ، سرفه، گلودرد، گرفتگی یا آبریزش بینی، بدن درد یا کوفتگی عضلانی، سردرد، لرز، خستگیِ، اسهال، تهوع و استفراغ. یعنی علایم آنفلوآنزای خوکی به علایم آنفلوآنزای انسانی شباهت دارد و به همین علت، پزشکان قادر به تشخیص قطعی آنفلوآنزای خوکی نیستند و تشخیص قطعی آن فقط با انجام تست های آزمایشگاهی ممکن است.
6- پزشکان چه موقع شک می کنند که بیماری آنفلوآنزای خوکی است؟ وقتی این 4 علامت اصلی را در شما ببینند: تب (بالای 38 درجه)، سردرد، گلودرد و سرفه. البته اگر کسی فقط 2 تا 3 علامت از این 4 علامت را داشته باشد، بازهم مشکوک به آنفلوآنزای نوع A است. اسهال، استفراغ، تهوع، کوفتگی عضلانی، عطسه و آبریزش بینی هم از علایم فرعی این بیماری است که چنانچه با 2 تا 3 علامت اصلی همراه باشد، پزشکان را به فکر این بیماری می اندازد.
7- پزشکان چه وقت مطمئن می شوند که بیماری آنفلوآنزای خوکی است؟ وقتی علایم فوق الذکر را داشته باشید و نمونه کشت حلق تان هم مثبت باشد، پزشکان مطمئن می شوند که آنفلوآنزای شما خوکی است. به قول پزشکان، ابتلا به بیماری تنفسی تب دار حاد همراه با مثبت بودن RT-PCR یا کشت نمونه های مناسب، مساوی است با تشخیص قطعی.
8- چه کسانی بیشتردرمعرض خطرند؟ 6 گروه زیر، بیشتر در معرض خطرند و احتمال بروز نوع شدید بیماری در آنها بیشتر است: بچه های زیر 5 سال، سالمندان بالای 65 سال، خانم های باردار، دیابتی ها، مبتلایان به نقص ایمنی مادرزادی یا نقص ایمنی اکتسابی (مانند ایدز)، مبتلایان به بیماری های مزمن قلبی، کبدی، کلیوی، تنفسی وعصبی
9- حالا اگر همه علایم این بیماری را داشتیم، چه کار کنیم؟ در صورت مشاهده علایم وابتلا به بیماری باید در منزل بمانید و ازتماس با دیگران (به خصوص آنها یی که در معرض ابتلا به نوع شدید بیماری هستند: گروه های در معرض خطر که درمورد هشتم به آنها اشاره شد) پرهیز کنید. البته بیشتر مردم به نوع خفیف این بیماری مبتلا می شوند و به مراقبت پزشکی خاصی نیاز پیدا نمی کنند.
10- چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟ اگر علایمی را که در موارد 5 و6 گفته شد، در خودتان دیدید واگرجزو گروه های پرخطری که در مورد هشتم گفته شد، هستید؛ حتماً هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید. اگر جزو گروه های پرخطر نیستید، درصورتی دکتررفتن تان ضرورت دارد که به نوع شدید بیماری دچار شده باشید. علایم نوع شدید در کودکان و بزرگسالان به شرح زیر است. علایم نوع شدید بیماری در بچه ها: تنفس تند و سریع (بیش از 20 عدد در هر دقیقه)، تغییر رنگ پوست( مخصوصاً کبودشدن پوست)، تحریک پذیرشدن، قطع فعالیت و بازی روزانه، بهبود علایم سرما خوردگی و بازگشت دوباره تب، تب همراه با بثورات جلدی، علایم نوع شدید در بزرگسالان: تنگی نفس و بروز اختلالات تنفسی، احساس درد در قفسه سینه، گیجی و گنگی ، استفراغ شدید و مداوم.
11- می گویند درمان اصلی این بیماری، استراحت است. می توانیم برای استراحت، برویم مسافرت؟ اگر چه استراحت، درمان اصلی این بیماری است ولی صلاح نیست به مسافرت بروید. توصیه پزشکان این است که مسافرت را تا 24 ساعت بعد از قطع تب به تعویق بیندازید.
12- حالا این بیماری، درمانی هم دارد یا نه؟ بله، آنفلوآنزای خوکی داروی اختصاصی هم دارد ولی اگر به نوع شدیدش مبتلا نشده باشید، نیازی به آن ندارید وهمان استراحت و مصرف مایعات و غذاهای گرم ونرم جواب می دهد. مرکز کنترل بیماری ها در ایالات متحده (CDC) اعلام کرده است که دو داروی تامیفلو (اوسلتامیویر) ورلنزا (زانامیویر) برای مقابله با تمام انواع آنفلوآنزای خوکی مؤثرند.
13- این داروها را می توان در داروخانه های خودمان پیدا کرد؟ نه، متأسفانه داروهای اختصاصی اش در داروخانه ها نیست ولی به مقدار کافی در اختیار بیمارستان ها قرار داده شده تا در موارد بستری و بدحال استفاده شود. البته داروهای عمومی اش (مثلاً مسکن هایی ساده مانند استامینوفن وناپروکسن) را می توان از داروخانه ها تهیه کرد.
14- اگر از این آنفلوآنزا جان سالم به درببریم، باز هم ممکن است بیماری مان عود کند؟ قطعاً شما مجدداً به همین نوع ویروس مبتلا نمی شوید ولی ویروس آنفلوآنزا در سال های بعد تغییر پیدا می کند وهمه مان دوباره مستعد ابتلا به آن هستیم.
15- این بیماری چه طور سرایت می کند؟ خیلی آسان و سریع. ویروس آنفلوآنزای خوکی از راه سرفه، عطسه و تماس دست با سطوح آلوده به ویروس (دستگیره در، میز کار، ریموت کنترل تلویزیون و...) و تماس دست آلوده با دهان و بینی یا چشم منتقل می شود. آنفلوآنزای خوکی بیشترین سرایت پذیری را در 5 روز اول بیماری دارد که البته این دوره انتقال در کودکان ممکن است تا 10 روز هم طول بکشد.
16- پیشگیری دارویی هم دارد؟ بله؛ همان 2 دارویی که در مورد دوازدهم ذکرشد، برای پیشگیری ازعفونت با ویروس آنفلوآنزای A هم توصیه شده است: داروهای اوسلتامیویر (تامی فلو) یا زانامیویر (رلنزا). دوره درمان پیشگیرانه تا 10 روز پس از یک تماس مشخص با مورد قطعی آنفلوآنزای خوکی توصیه می شود.
17- سیربیماری چطور است؟ در بسیاری از موارد ممکن است این آنفلوآنزا هم مانند سایر انواع آنفلوآنزاها بهبود خودبه خود داشته باشد. با این حال، استفاده از داروهای ضد ویروس، هم شدت بیماری را کم می کند، هم از بروز عوازض بعدی بیماری جلوگیری می کند.
18- این ماسک هایی که می زنیم، واقعاً به درد می خورد؟ بالاخره دست کم 2 ساعت می تواند شما را در برابر آنفلوآنزا محافظت کند؛ هر چند که اگر در همان 2 ساعت هم زیادی مرطوب شود، خاصیتش را از دست می دهد. اما نکته در اینجاست که در این مدت، ماسک های تقلبی هم کم به بازار نیامده. وزات بهداشت کشورمان 8 نوع ماسک را تأیید صلاحیت کرده: ماسک تک لایه، 2 لایه، 3 لایه، کاسه ای، چند لایه کربن دار، ماسک N95 بدون فیلتر، ماسک N95 فیلتر دار و ماسک N95 فیلتر دار با یک لایه کربن فعال. کارآیی 4 ماسک اول، حداکثر 2/5 ساعت است. کارآیی ماسک پنجم 4/5 ساعت است و کارآیی ماسک آخر، بین 4/5 تا 6 ساعت. خلاصه، ماسک های N95 مؤثرترند.
19- این آنفلوآنزای خوکی بدتر است یا آن آنفلوآنزای مرغی که چند سال پیش، آمده بود؟ قطعاً آنفلوآنزای مرغی خطرناک تر بود. خطر مرگ ومیر در مبتلایان به آنفلوآنزای خوکی 0/5 تا 2/5 درصداست ولی این خطر در آنفلوآنزای مرغی 60 درصد بود.
20- این آنفلوآنزای خوکی چه فرقی با آنفلوآنزای فصلی دارد؟ از نظر آمار مرگ ومیر، تفاوت چندانی ندارد ولی سرایتش قابل مقایسه با سرایت آنفلوآنزای فصلی نیست. این ویروس H1N1 که الان در جریان است، ویروس جدیدی است که افراد زیر 65 سال ما هرگز سابقه تماس با آن را نداشته اند. به همین خاطر، یکی از خصوصیات منحصر به فرد آنفلوآنزای جدید، این است که بدن ما با آن ناآشناست و برایش آنتی بادی (پادتن) نداریم و طبیعتاً اگر در معرض ابتلا به آن قرار بگیریم، خیلی سریع مبتلا می شویم.
منبع:زندگی ایده آل ش 53