یکی از شایع‌ترین بیماری‌های دهان که اغلب مردم تجربه آن را دارند زخم‌هایی است که به طور متناوب در دهان ایجاد می‌شود. بروز این زخم‌ها موجب درد و ناراحتی، اختلال در تغذیه، اختلال در تکلم و نگرانی افراد مبتلا می‌شود. این زخم‌های عودکننده که حدود یک قرن از شناخت و توصیف آن می‌گذرد آفت دهان نام دارد. متاسفانه تاکنون علت واقعی ایجاد آن ناشناخته مانده است. این زخم‌ها که بسیار دردناک هستند ممکن است در هر سنی ظاهر شوند اما اغلب در دهه دوم زندگی بروز می‌کنند.
آفت دهان در زنان بیشتر از مردان روی می‌دهد و به نظر می‌رسد که منطقه جغرافیایی تاثیر قابل توجهی برمیزان بروز این ضایعات دارد. به دلیل تشابه بالینی زخم‌های عودکننده آفتی با ضایعات تب خال ساده، بررسی‌های گسترده‌ای در رابطه با اثبات نقش عوامل ویروسی صورت گرفته است اما تاکنون ویروس ویژه‌ای معرفی نشده است و آفت بیماری ویروسی محسوب نمی‌شود.
گروهی از محققان معتقدند که میان زخم‌های عودکننده آفتی و بعضی غذاها از قبیل قهوه، شکلات، گردو و فندق ارتباط وجود دارد و حساسیت به موادغذایی را مطرح کرده‌اند. همچنین مصرف بادنجان، خربزه و گردو نیز در بروز آفت دهان بی‌تاثیر نیست.
برخی از پژوهشگران نیز ضربه مخاط دهان را از عوامل تحریک کننده و زمینه‌ساز بروز آفت معرفی می‌کنند به طوری که بیمارانی را مشاهده می‌کنیم که پس از انجام اعمال دندانپزشکی و در پی تحریک و دستکاری مخاط دهان یا برخورد مخاط به لبه تیز یک دندان شکسته یا برخورد مسواک با مخاط دهان در دهان‌شان زخم‌های آفتی ظاهر شده است.
کمبود برخی عوامل در خون از قبیل آهن و ویتامین 21B و اسیدفولیک نیز به عنوان عامل مستعد کننده بروز این ضایعات اعلام شده است. برخی نقش عوامل هورمونی را مطرح می‌سازند و درصد کمی از زنان در زمان مشخصی از دوره ماهانه افزایش بروز زخم‌های آفتی دهان را مشاهده می‌کنند. برخی استرس‌ها و فشارهای روانی نیز در بروز آفت دهان موثر است به طوری که افزایش بروز این ضایعات در ایام امتحانی دانشجویان بیشتر می‌شود. نقش عوامل ژنتیکی نیز در بروز آفت دهان تایید شده است. همچنین اختلالات ایمنی در بروز آفت دهان موثر است. بهترین راه درمان ضایعات آفت، شناسایی و حذف عوامل مستعدکننده در بیماران است که از طریق مصاحبه و پرس و جو از آنها و گرفتن تاریخچه و انجام آزمایش‌های ضروری امکان‌پذیر است.
منبع:www.salamat.com
/ع
