عوارض پیوند
چون در پیوند کلیه از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی بدن استفاده می شود، گیرندگان پیوند کلیه در معرض ابتلا به عفونت و برخی از بدخیمی ها هستند. علاوه بر موارد فوق ممکن است بافت پیوندی دچار پس زدگی شود. برای پیشگیری از عوارض مطرح شده، قبل از پیوند آزمایشات کامل فیزیکی برای تشخیص و درمان مواردی که می تواند پس از عمل پیوند باعث بروز مشکلاتی در بیمار شود، انجام می شود. تعیین نوع بافت، گروه خونی وکنترل آنتی بادی، برای تعیین هماهنگی بین بافت ها و سلول های دهنده و گیرنده ضروری است.
تشخیص پس زدگی
برای تشخیص پس زدگی کلیه ی پیوندی، در قدم اول آزمایشات اوره و کراتینین چک می شود. در مرحله ی بعد سطح داروها مخصوصاً سطح داروهای ساندیمون را بررسی می شود و در نهایت نمونه برداری از کلیه انجام می شود و نتیجه ی نمونه برداری نوع درمان را مشخص می کند.
توصیه های لازم به بیمار و خانواده
- کلیه ی پیوندی در حفره ی لگنی گذاشته می شود، بنابراین از هر گونه فعالیتی که امکان وارد کردن ضربه به کلیه در آن وجود داشته باشد اجتناب کنید.
- از بستن کمربندهای تنگ خودداری کنید.
- علایم و نشانه های پس زدگی کلیه از جمله کاهش ادرار، ورم، تب، افزایش فشار خون، افزایش وزن و احساس سفت شدن کلیه ی پیوندی را مدنظر قرار دهید.
- رعایت کردن بهداشت محیط و بهداشت فردی بسیار حائز اهمیت است.
- شستن مکرر دست ها برای پیشگیری از عفونت های احتمای بسیار حایز اهمیت است.
- نیازی به مجزا کردن اتاق بیمار نیست. فقط باید محیط زندگی تمیزی داشته باشید.
- رعایت کردن بهداشت مواد غذایی از بروز بسیاری از بیماری ها جلوگیری می کند. سبزیجات و میوه جات باید با مواد ضدعفونی کننده کاملاً شسته و ضدعفونی شوند.
- از افزایش وزن بپرهیزید، چون برخی از داروها بر اساس وزن شما حساب می شوند و با افزایش وزن بایستی به مقدار زیادتری استفاده شود که قطعاً به دنبال آن عوارض دارویی، خیلی بیشتر خواهد بود.
- در مورد زمان از سرگیری فعالیت های جنسی با پزشک یا پرستار تیم پیوند مشورت کنید. بطور معمول یک ماه پس از پیوند در صورتی که آمادگی داشته باشید می توانید فعالیت های جنسی را از سر بگیرید.
میزان کلسترول و تری گلیسیرید
میزان چربی (کلسترول یا تری گلیسیرید) در خون شما، ممکن است بالا باشد. میزان بالای کلسترول و تری گلیسیرید می تواند باعث بیماری های قلبی شود. اقدامات زیادی برای کاهش چربی و کلسترول خون قابل انجام است.
غذاهای حاوی کربوهیدرات
شما باید نکات مهمی را در مورد غذاهای کربوهیدراتی بدانید:
- کربوهیدرات ها از طریق مصرف شکرها و نشاسته ها (برنج و نان و سیب زمینی) بدست می آیند.
- آنها سوخت و انرژی بدن را تامین می کنند.
- زمانی که داروهای کورتن مصرف می کنید، استفاده از مقادیر زیاد کربوهیدرات ها برای بدن شما، مشکل زا است و می تواند منجر به افزایش قند خون و ایجاد دیابت شود.
رژیم غذایی کم نمک بعد از پیوند
بسیاری از گیرندگان پیوند، هنوز نیاز به محدودیت دریافت نمک دارند، هرچند میزان محدودیت، در هر فرد متفاوت است. داروهای پیوند به ویژه کورتن ها، ممکن است باعث تجمع مایعات در بدن شوند و نمک این مشکل را بدتر می کند، چرا که احتباس مایعات را افزایش و فشارخون را بالا می برد.
مصرف پروتئین
به دلیل نقش پروتئین در ساخت و ترمیم عضلات و بافت ها و التیام زخم پس از جراحی، مصرف آن از اهمیت زیادی برخوردار است. میزان پروتئین مصرفی پس از پیوند، باید بیشتر از میزان طبیعی باشد تا در ساخت بافت های عضلانی که به علت بیماری کلیوی یا به وسیله ی مقادیر بالای داروها، تجزیه می شوند، کمک کند.
افزایش وزن
بسیاری از بیماران پس از پیوند کلیه، اشتهای بهتری پیدا می کنند و بطور ناخواسته دچار افزایش وزن می شوند؛ بنابراین برای جلوگیری از افزایش وزن، خودتان را همیشه وزن کنید؛ همچنین از خوردن غذاهای پرکالری مانند غذاهای چرب، شیرینی ها، کلوچه و سایر غذاهای غنی از چربی یا شکر، خودداری کنید.
باخوردن غذاهای زیر دریافت کالری را کنترل کنید
- سبزی ها و میوه های تازه
- گوشت بدون چربی، مرغ بدون پوست و ماهی
- فرآورده های شیری بدون چربی
- نوشابه های بدون شکر مانند نوشابه های رژیمی (مواد گازدار برای کلیه خوب نیست)
کنترل وزن، شما را از مشکلاتی مانند بیماری قلبی، دیابت و فشار خون بالا، محافظت می کند. در صورتی که ناخواسته دچار افزایش وزن شدید، فعالیت جسمی خود را افزایش دهید و از رژیم کم کالری پیروی کنید. از پزشک بخواهید شما را به یک کارشناس تغذیه برای تنظیم رژیم غذایی کم کالری، معرفی کند.
منبع: 7 روز زندگی شماره 93