نگاهی به مراکزی که هم زمان نظافتچی و پرستار کودک به منازل اعزام می کنند!
اگر نگاهی به صفحه های نیازمندی روزنامه ها بیندازید، با جمله هایی مانند «اعزام نظافتچی تمام وقت به منازل و پرستار کودک در اسرع وقت» زیاد روبه رو می شوید، اما سؤال این جاست که آیا خدماتی که این دو ارائه می دهند، یکسان است ؟
مدتی پیش بود که روابط عمومی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اعلام کرد که در مورد صدور مجوز رسمی برای فعالیت مؤسسه های خدماتی که برای نگهداری از کودک، پرستار اعزام می کنند، هیچ گونه دخالتی ندارد و ذکر «اخذ مجوز از وزارت بهداشت» در آگهی های تبلیغاتی این مؤسسه ها مورد تأیید این وزارتخانه نیست.
قانونی نیستند
مدیر کل دفتر امور کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی معتقد است : «سازمان بهزیستی فقط متولی صدور مجوز برای فعالیت مؤسسه های خیریه و مراکز مربوط به ماده 26 است که شامل صدور پروانه فعالیت برای متقاضیان تأسیس مهدکودک، شیرخوارگاه، خانه کودکان بی سرپرست، مرکز نگهداری کودکان خیابانی، خانه سلامت دختران و زنان، کلینیک مددکاری اجتماعی، اورژانس خدمات اجتماعی، مرکز مشاوره اجتماعی، مرکز مشاوره ژنتیک، مرکز توان بخشی روزانه و شبانه روزی معلولان، سالمندان و بیماران روانی مزمن، مرکز بازتوانی معتادان و مراکز حرفه آموزی معلولان است.»
این گزارش حکایت از آن دارد که تعدادی از مؤسسه های خدماتی اعزام پرستار برای نگهدای از کودک با وجود درج عبارت «دارای مجوز رسمی از وزارت بهداشت و سازمان بهزیستی»، دارای هیچ گونه وجاهت قانونی و رسمی نبوده وتنها هدفشان جلب اعتماد مردم و مشتری است و چون رسمی و قانونی نیستند، نظارتی هم بر نیروهایی که توسط آن ها اعزام می شوند، نبوده و مسؤولیت ارائه خدمات آن ها را نیز به عهده نمی گیرند.
والدینی که هر دو شاغلند، مستأصل می مانند که به کدام مؤسسه مراجعه کنند که تحت نظارت مرجع و نهاد رسمی و قانونی باشد تا امنیت کودکشان تضمین شود. از طرفی، بیش تر افرادی که متقاضی کار در این مؤسسه ها هستند، تحصیلات بالاتر از دیپلم ندارند و بعضی نیز درگیرمشکلات خانوادگی و اختلال های فردی هستند که این امر مانع برقراری ارتباط عاطفی، سازنده و مفید در مواجهه با کودک می شود.
تخصص ندارند
دکتر «سید محمدحسین جوادی »، افسردگی، کم حوصلگی، عصبانیت و خشونت را از مهم ترین ویژگی های بارز این افراد می داند و می گوید : «از سوی د یگر، به دلیل طی نکردن دوره های آموزشی و نداشتن تجربه کافی برای نگهداری از کودک در نحوه تغذیه و دقت در نحوه خوراندن داروهای مصرفی به کودک، رعایت نکردن برخی مسائل ساده بهداشتی نظیر شست و شوی دست ها و حمام کردن کودک یا پیشگیری ازعواملی که منجر به آسیب صدمه کودکان می شود، با مشکل مواجه اند.»
این در حالی است که کارشناسان تربیتی کودک، نقش فرهنگ و مذهب در مراقبت از کودک را بسیار مهم می دانند و معتقدند سلامت روانی و اجتماعی پرستاران نقش مهمی در پذیرش آن ها از سوی کودک دارد.
هم چنین آشنایی با نحوه مواجعه با مقاطع سنی کودک که شامل دوران نوزادی، نوپایی (یک تا سه سالگی)، خردسالی (سه تا شش سالگی) و نوباوگی (شش تا 12 سالگی) است که هر دوره ترتیب خاص خود را دارد و اطلاعات دراین زمینه ازاهمیت بالایی برخوردار است، اما متأسفانه بیش تر شاغلین این کارفاقد چنین اطلاعاتی هستند.
بدون تضمین امنیتی
جای بسی تأسف است که برای استخدام نیرو برای آرایش ناخن خانم ها در سالن های زیبایی، فرد باید از شرایط ویژه ای نظیر تحصیلات بالا، روابط عمومی قوی، ظاهری آراسته و تأیید سلامت جسمانی از وزارت بهداشت برخوردار باشد، ولی در استخدام پرستار کودک که شغلی به مراتب حساس تر و سرنوشت ساز برای کودک است، هیچ چهارچوب و ضابطه خاصی وجود ندارد.
هم چنین قراردادهایی که برای اعزام پرستار کودک با متقاضیان منعقد می شود، دارای هیچ گونه تضمین امنیتی برای کودک نبوده و بیش تر مؤسسه های فعال در این زمینه تنها با داشتن شماره ثبت، بر وجاهت قانونی و رسمی خود صحه گذاشته و بیش تر نیروهای خود را با قراردادهای سه ماهه (89 روزه) برای آن که ملزم به بیمه کردن نباشند، استخدام می کنند. این امر جا به جا شدن پی در پی پرستاران را به دنبال داشته و هیچ گاه این فرصت برای پرستار فراهم نمی شود که با گذشت زمان و انجام کار، دارای تجربه کافی شود یا از جایگاه واعتبار خاصی برخوردار شود.
مراقب باشید
از طرف دیگر، بحث امنیت کودک مطرح است که گروهی از افراد متقاضی این کار با اهداف غیر انسانی وارد این شغل شده و پس از گذشت مدت کوتاهی، در شرایطی که اعتماد والدین را به خود جلب می کنند، در فرصتی مناسب دست به کودک ربایی یا سرقت اموال می زنند ؛ همان گونه که هر روز در اخبار صفحه های حوادث مطبوعات، خبر تشکیل پرونده های کودک ربایی در دادسراها را می خوانیم. این امر ضرورت نظارت بر این مؤسسه را دو چندان می کند.
این مقام مسؤول خاطر نشان می کند: « در حال حاضر، شمار مراکزی که بدون مجوز و بدون هزینه تحت عنوان پرستار، خدمات پرستاری ارائه می دهند، به شکل نگران کننده ای در حال افزایش است و گاه افراد متقلب نه تنها بهیار و کمک بهیار نیستند، بلکه افراد شروری هستند که بدون داشتن هیچ آشنایی با کوچک ترین اصول حرفه پرستاری، به عنوان پرستار کودک به منازل می روند و اقدام به تهدید، دزدی و در موارد خطیرتر قتل می کنند. بنابراین ادامه فعالیت مراکز غیر رسمی، عواقبی را هم برای بیمار چه از نظر سلامت و چه از نظر مالی در بر خواهد داشت. به همین دلیل به هموطنان توصیه می شود که هنگام انتخاب پرستار کودک حتما از مجوزدار بودن آن مرکز مطمئن شوند و بهتر است از افراد آشنا و دوره دیده در این زمینه استفاده کنند.»
منبع: نشریه تخصی کودکیاری شهرزاد، شماره 13
ae