تب خال دهان که به عنوان زخم سرد، تاول تب یا تبخال لبی نیز شناخته می‌شود یک عفونت ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس است. این باعث ایجاد تاول‌های کوچک، دردناک و پر از مایع می‌شود.
تبخال دهان و تبخال دستگاه تناسلی در ظاهر بسیار شبیه هستند. با‌این حال، آن‌ها در نقاط مختلف بدن ایجاد می‌شوند. تب خال دهان عفونتی است که باعث ایجاد تاول‌های دردناک، زخم در دهان، داخل گونه‌ها، لثه‌ها، سقف دهان، زبان و لب می‌شود.این وضعیت گاهی اوقات با درد عضلانی و تب همراه است. علایم تبخال معمولا در داخل و اطراف دهان ظاهر می‌شوند. زخم ممکن است در پشت گلو ایجاد شود و سبب گره‌های لنفاوی در گردن و متورم شدن آن شود. تبخال دهان در کودکان بسیار رایج است، والدین یا اقوام می‌توانند با یک بوسه تبریک یا بوسه شب بخیر براحتی آن‌را منتقل کنند. برای به‌دست آوردن درک بهتری از تبخال، اجازه دهید نگاهی به علل آن بیاندازیم.
اطلاعات کلی
o فقط انسان‌ها به ویروس هرپس سیمپلکس آلوده می‌شوند. با‌این‌حال، هرکسی در هر فصلی می‌تواند به آن آلوده شود.
o در ایالات متحده آمریکا بسیاری از افراد در سن زیر 20 سالگی به این ویروس آلوده می‌شوند.
o عمدتا دو نوع از این ویروس‌ها وجود دارد، ویروس هرپس ساده نوع اول (HSV-1) و ویروس هرپس ساده نوع دوم (HSV-2). بیشتر تبخال دهان از طریق HSV-1 ایجاد می‌شود.
o طبق آمار، حدود 254000000 آمریکایی (بیش از 50 درصد جمعیت) از طریق تماس دهانی دچار عفونت تبخال دهانی شده‌اند.
o گاهی اوقات، پس از اولین عفونت، ویروس به صورت خفته در بافت‌های عصبی باقی می‌ماند. پس از آن، ویروس فعال شده و باعث ایجاد زخم‌های سرد می‌شود.
علل تبخال دهان
o تبخال در دهان به طور کلی توسط ویروس هرپس سیمپلکس نوع اول ایجاد می‌شود.
o این ویروس بسیار مسری است و از طریق تماس با بزاق، مخاط یا تماس با پوست منتقل می‌شود.
o حتی لمس کردن و یا به اشتراک‌گذاری چیزی که به ویروس هرپس آلوده است مانند، حوله، تیغ ریش‌تراشی، موم لب، رژ لب و ... سبب ابتلا به تبخال دهان می‌شود.
o این ویروس براحتی می‌تواند از طریق تماس فیزیکی با کسی که آلوده است منتقل شود.
o تبخال دهانی همچنین می‌تواند از طریق رابطه جنسی دهانی منتقل شود. با‌این‌حال، این اتفاق به ندرت رخ می‌دهد چون تبخال تناسلی از طریق HSV-2 ایجاد می‌شود.
o علل دیگر می‌تواند شامل، تابش بیش از حد نور خورشید بر لب‌ها، عادت ماهانه، تغییر در هورمون‌ها، استرس عاطفی، آسیب به دهان، خستگی، درمان‌های دندان‌پزشکی و ... باشد.
o به هرحال در برخی موارد، عوامل ایجاد تبخال ناشناخته هستند.
علایم
در مرحله اول، ویروس از طریق تماس با پوست و از طریق ترک‌ها وارد بدن می‌شود و بازتولید می‌کند. در این مرحله ممکن است نشانه‌هایی مانند تب ایجاد شود. دوره نهفته تبخال بین 2 تا 12 روز است. علایم حدودا به مدت سه هفته طول می‌کشند. علایم ممکن است خفیف یا شدید باشند و بعد از ابتلا به عفونت در سه هفته اول رخ دهند. این علایم شامل:
o احساس سوزش یا سوزن سوزن شدن در اطراف دهان
o خارش لب و یا پوست اطراف دهان
o درد هنگام بلع غذا
o تورم در غدد و تب
o درد عضلانی و خستگی
o گلودرد
o تاول در اطراف لب، لثه، گلو یا دهان
o تورم و یا خونریزی لثه‌ها
این تاول‌ها ممکن است باز شوند و از آن‌ها مایع زردرنگی ترشح شود. این مایع سخت می‌شود، تاول بهبود می‌یابد و در نهایت صورتی رنگ می‌شود.
تشخیص
یک پزشک می‌تواند تبخال را تنها با نگاه کردن منطقه آلوده تشخیص دهد. نمنونه‌ای از مایع زخم ممکن است برای بررسی دقیق‌تر و تایید تبخال به آزمایشگاه فرستاده شود. برای تشخیص بهتر ممکن است آزمایشات، دی ان ای ویروسی، Tzanck یا کشت ویروسی انجام شود.
درمان
ممکن است قسمتی از تبخال ظرف مدت 7 روز یا بیشتر خود به خود روشن شود یا حتی این مشکل مجددا بروز نکند. با این حال، حتی اگر یکبار هم با ویروس تبخال تماس داشته باشید، هیچ راهی برای بیرون راندن آن از بدنتان وجود ندارد. چند اقدام برای کمک به کاهش درد ناشی از این عفونت می‌تواند کمک کند. آن‌ها عبارتند از:
• داروهایی مانند استامینوفن و ایبوپروفن، ممکن است برای تب و درد عضلانی تجویز شوند.
• اعمال بیش از حد کرم و مایعات ضدتبخال ممکن است جهت از بین بردن سریع این زخم‌ها کمک کننده باشد.
• نوشیدن مقدار زیادی آب، از کم آبی جلوگیری می‌کند.
• اگر تاول یا زخم بسیار دردناک است، دکتر ممکن است برای بهداشت دهان و دندان، دهان‌شویه تجویز کند.
• با این حال، همیشه این احتمال وجود دارد که این علایم بویژه در موقعیت‌های استرس‌زا مجددا ظهور کنند.
هشدارها و پیشگیری
• از مواد غذایی شور و اسیدی پرهیز کنید.
• غذایی بخورید که خنک شده و جویدن آن راحت است.
• برای جلوگیری از چسبیدن لب‌ها به یکدیگر از موم لب استفاده کنید.
• تا زمانی که زخم‌ها به طور کامل بهبود نیافته‌اند، در هنگام بوسیدن یا رابطه دهانی زیاده روی نکنید.
• همچنین از بوسیدن اشخاصی که به تبخال دهانی یا تناسلی آلوده هستند خودداری کنید.
• مالیدن کرم ضدآفتاب بر روی لب‌ها از آن‌ها در برابر خورشید حفاظت می‌کند.
• از استفاده وسایل مربوط به افراد آلوده مانند رژ لب، موم لب، کرم‌ها، نی، کارد و چنگال و حتی لیوان آب خودداری کنید.
• اگر چه انتقال تبخال از مادر به نوزاد بسیار نادر است اما اگر شما یک زن باردار هستید با پزشک خود در مورد تبخال مشورت کنید.
درمان دائمی تبخال دشوار است. با این حال، در نظر گرفتن اقدامات مناسب پیشگیرانه قطعا می‌تواند خطر ظهور مجدد آن را به حداقل برساند. استرس و شرایط عاطفی می‌تواند بیماری تبخال را تشدید کند.
