حقوق والدین پس از مرگ

حق والدین پس از مرگ، آن است که اولاً واجباتی که از آنها در حال حیات فوت شده از قبیل حج، نماز، روزه و همچنین اگر بدهی داشته، ادا نماید. ثانیاً به آنچه وصیت نموده اند، عمل کنند. ثالثا اناه را آخر عمرش نباید فراموش نمایند. باید برای ایشان طلب آمرزش و رحمت کنند و به نیابت آنها صدقه دهند و اعمال مستحبه را به قصد ایشان انجم دهند و بالجمله آنچه می توانند از هدایا و تحف معنویه برای آنها بفرستند.
از رسول خدا (ص) مرویست که در جواب مردی که از آن حضرت پرسید: آیا پس از مرگ والدین، چیزی از حقوق آنها باقی است یا نه؟ فرمود: بلی، نماز و استغفار و دعا برای ایشان
فرقی در حرمت عقوق و وجوب نیکی به والدین بین حال حیات و ممات آنها نیست؛ یعنی به مرگ آنها، حق آنها، ساقط نمی شود و هرگاه پس از مرگ فراموش گردند و نیکی به ایشان ترک شود، عاق والدین محسوب می شود، هرچند در حیات اداء حق ایشان شده و نیکی به آنها ترک نگردیده باشد.

عقوق والدین(2)
 

از هر گناه کبیره بزرگ تر شرک به خدا و عقوق والدین است. پیغمبر (ص) فرمودند: از آزردن والدین بپرهیزید، به درستی که بوی بهشت از هزار راه استشمام می شود، ولی عاق والدین و قاطع رحم، آن را نیم یابند و نیز پیغمبر اکرم فرمودند: سه گناه است که خداوند عقوبت آنها را در دنیا تعجیل می فرماید، عقوق والدین ظلم به بندگان خدا، بدی کردن در مقابل احسان. از حضرت هادی (ع) است که فرمودند: عقوق والدین، کمی مال و آبرو و عمر را درپی دارد و به نکبت و ذلت در دنیا می کشد. جوانی از ثروتمندان مدینه پدر پیری داشت؛ احسان به او را ترک نمود و از مال خود او را محروم کرد. پس خدای تعالی اموالش را از او گرفت و فقر و تنگدستی و مرض در بدن او روی نمود و بیچاره شد. پس پیغمبر (ص) فرمودند: ای کسانی که پدرها و مادرها را آزار می رسانید، از حال این جوان عبرت بگیرید و بدانید چنانچه درائیش در دنیا از کف او رفت و غنا و ثروتش به فقر و مرض مبدل گشا، همچنین
در آخرت هر درجه ای که در بهشت داشت، به واسطه این گناه از دست داده و در مقابلش از درکات آتش برایش آماده شده است. حضرت صادق (ع) فرمودند: کسی که بخواهد خداوند سختی های جاندادن را بر او آسان فرماید، پس صله رحم کند و به والدین نیکی نماید، چون چنین کرد خداوند سختی های مرگ را بر او آسان می فرماید. هیچ وقت مبتلا به تهیدستی نخواهد شد. نیکی به والدین سبب دعای آنها درباره اولاد است؛ چنانچه بدی به ایشان سبب نفرین آنهاست و از دعاهای مستجاب بلکه سریع الاجابه، دعا و نفرین والدین نسبت به اولاد است. و نیز فرمود: کسی که به پدرش در حال حیاتش نیکی کند و پس از مردنش فراموشش کند و برایش دعا نماید، خداوند او را عاق می نماید.

نماز فرزند برای پدر و مادر خود(3)
 

نماز فرزند برای پدر و مادر، دو رکعت است که در رکعت اول فاتحه و ده مرتبه:
(رَبِّ اغْفِرلی وَلِوالِدَیَّ وَ لِلْمومنینَ یَومُ یَقومُ الحِساب)
«پروردگارا! ببخش مرا و پدر و مادرم و مومنان را روزی که برپا شود حساب.»

و در رکعت دوم فاتحه و ده مرتبه:
 

(رَبِّ اغْفِرلی وَلِوالِدَیَّ ولِمَنْ دَخَلَ بَیْتیَ مُؤمِناً وَ لِلْمومنینَ و المؤمناتِ)
«پروردگارا! بیامرز مرا و پدر و مادرم را و هر که در خانه ام درآید با ایمان و مومنین و مومنات را.»

و چون سلام دهد ده مرتبه بگوید:
 

(ربِّ ارْحَمْهُما کَما رَبَّیانی صَغیراً)
«پروردگارا! رحم کن به آن ها، چنانچه پروریدند مرا در کودکی.»

پی‌نوشت‌ها:
 

1. کتاب گناهان کبیره، آیت الله شهید دستغیب، ج اول.
2. برگرفته از کتاب گناهان کبیره حضرت آیت الله دستغیب،ج اول.
3. کتاب مفاتیح الجنان، شیخ عباس قمی (ره).
منبع:
عباس زاده، علیرضا؛ (1388) بوسه بر دست پدر، کاشان، مرسل، چاپ اول.