الگوبرداری، یکی از ابزارهای مهم و شناخته شده ی روان شناسی موفقیت(ان. ال. پی) است. الگو برداری به صورتی ساده، عبارت از این است که در شرایطی که فردی توانسته باشد کار مهمی را انجام دهد و یا به موفقیتی دست یابد، دیگران هم در آن شرایط و با آن امکانات می توانند آن کار را انجام دهند و به آن شکل از موفقیت دست یابند.
در این نوشته به شرح حال یکی از پیش کسوتان بسیار بزرگ و موفق ایران در زمینه های پزشکی، روان شناسی، فراروان شناسی و مدیریت در قرن گذشته می پردازیم که شاید در ایران، کمتر کسی، این نابغه ی بزرگ را که می تواند الگوی مناسبی برای رسیدن به شادکامی و موفقیت باشد، بشناسد.
یادی از دکتر اعلم الدوله ثقفی
در دوران «ناصرالدین شاه» یکی از فارغ التحصیلان مدرسه ی طب دارالفنون، به نام «میرزا عبدالباقی حکیم باشی» ملقب به «اعتضادالاطباء» از شهرت و اعتبار زیادی برخوردار بود. پسرش «خلیل ثقفی» با مشاهده ی شهرت، ثروت و محبوبیتی که پدرش همراه با احترام و عزت در حرفه ی طبابت کسب کرده بود و با الگوگیری درست از او، مانند او وارد مدرسه ی طب دارالفنون شد ولی در جریان تحصیل و در گفت و گو با استادان طب دارالفنون متوجه شد که در آن زمان، اوج تخصص و تبحر در حوزه ی پزشکی در پاریس و تهرانِ آن زمان تا چه اندازه با یکدیگر متفاوتند. بنابراین تصمیم گرفت برای ادامه ی تحصیل، به پاریس برود.
«خلیل ثقفی» در فرانسه، به دانشکده ی پزشکی بسیار معتبر پاریس وارد شد و در کنار تحصیل موفقیت آمیز علوم پزشکی و علوم پایه، به اندازه ای بر ادبیات فرانسه مسلط شد که چندین کتاب و رساله از جمله «هزار و یک حکایت» و «خردنامه جاویدان» را به زبان فرانسه و بیش از 50 جلد کتاب را سال ها بعد به زبان فارسی به رشته ی تحریر درآورد و به پاس کسب دانش و برتری در علوم عصر خویش به ویژه علوم پزشکی، لقب «اعلم الدوله» را به صورت غیابی از شاه قاجار دریافت کرد.
دکتر خلیل اعلم الدوله ثقفی در مسیر موفقیت
«دکتر اعلم الدوله ثقفی» پس از کسب درجه ی دکترا از دانشگاه پاریس، تصمیم گرفت به کسب درجه ی تخصص در رشته های علوم اعصاب و روان (روان پزشکی، روان شناسی و بیماری های اعصاب یا نورولوژی) که هنوز از یکدیگر چندان جدا نشده بودند، بپردازد. در آن زمان در معروف ترین و مشهورترین بیمارستان و مرکز پژوهش و نوآوری جهان به نام «سالپه تریر» زیر نظر پروفسور «ژان مارتین شارکو» چهره ی ماندگار و کم نظیر و در کنار همکاران و هم پایه هایی مانند «پروفسور بابنسکی»، «شارل فره»، «ژیل دولاتورت»، «پیرماری» و «پل ریشه» برنده ی جایزه ی نوبل و از همه جالب تر در کنار نابغه ای مانند «پروفسور زیگموند فروید» به آموزش و تحقیق در زمینه های علوم اعصاب و روان پرداخت و پس از مرگ «پروفسور شارکو»، به علت اعتبار علمی زیادی که «دکتر اعلم الدوله ثقفی» پیدا کرده بود، جانشینی کرسی استادی «شارکو» به او پیشنهاد شد.
در این زمان این پزشک ایرانی، به اوج موفقیت به معنی رسیدن به هدف های مورد نظر در زندگی دست پیدا کرده بود ولی «دکتر اعلم الدوله» به این احساس و ادراک رسیده بود که شادکامی و شاد زیستن برای او بسیار بهتر و جالب تر از موفقیت به معنی استادی یک بیمارستان روانی است بنابراین مسئولیت دیگری را که ریاست اداره ی بهداری و بهداشت شهر رؤیایی پاریس بود، پذیرفت.
دکتر اعلم الدوله ثقفی در مسیر شادکامی
در شهرداری پاریس در کنار انجام وظایف حرفه ای، پای او به محافل اشرافی پاریس و جلسات پرابهت و اعجاب انگیز پدیده های روحی باز شد.
در آن زمان، جلسات هیپنوتیزم که گاه با شفابخشی سریع و یا اظهارات بسیار شگفت انگیز افراد هیپنوتیزم شده همراه بود، احساس خروج روح از بدن، رؤیت همزاد، سیر قهقرایی در زمان و برگشت به سال های نزدیک یا دور گذشته، پیدایش بی حسی، تجربیاتی توسط یکی از هم دوره های «دکتر اعلم الدوله» به نام «پروفسور پیرژانه» از بنیان گذاران علم روان شناسی در زمینه ی هیپنوتیزم از راه دور و... در غیاب کشفیات جدید در علوم روان پزشکی و روان شناسی، فضا را برای خیال پردازی و طراحی نظریات جدید و دل انگیزی در زمینه ی حوزه های مغناطیسی کیهانی، مغناطیس انسانی، خواب مغناطیسی، امکان ارتباط با ارواح، فرستادن پیام کوتاه از راه فکر و... آماده کرده بود. در این جلسات که با شرکت پرشور مردان و زنان پاریسی آن هم از طبقات اعیان، اشراف و حتی دربار همراه بود و برخی از برندگان جایزه ی نوبل مانند «پروفسور ریشه» هم در این جلسات شبانه که معمولاً تا ساعاتی بعد از نیمه شب ادامه پیدا می کرد، شرکت داشتند، به نظر و باور همه ی شرکت کنندگان، «دکتر اعلم الدوله» استادی بلندپایه در قدرت ها و نیروهای روحی و ماورایی محسوب می شد و مورد احترام طبقات ممتاز پاریس بود و حضور او در هر جلسه ی میهمانی یا جلسات به اصطلاح روحی، افتخار بزرگی برای آن خانواده و باعث تفاخر آنان نسبت به دیگران بود. تحقیق در این زمینه، آن قدر برای «اعلم الدوله» جذاب بود که زمانی که معلوم شد یک استاد علوم روحی در سوئیس پیدا شده، پاریس را رها کرد و برای کسب دانش و تجربیات روحی و روانی بیش تر، به سوئیس رفت و به کسب اطلاعات، آگاهی ها و مهارت های بیش تری نایل آمد.
بازگشت دکتر اعلم الدوله ثقفی به ایران
زمانی که «دکتر ثقفی» به ایران بازگشت، بلافاصله به عنوان پزشک مخصوص «محمدعلی شاه» انتخاب شد. او در سال های پایان عمر، «انجمن معرفت الروح تجربتی ایران» را بنیاد نهاد و عده ی زیادی از بزرگان مملکت را دور خود جمع کرد.
«دکتر اعلم الملک ثقفی» از ابعاد مختلف می تواند به عنوان یک الگوی شادکامی، موفقیت، تحصیل علم، وطن دوستی و... مورد توجه همگان به ویژه جوانان ایران قرار بگیرد.
منبع:نشریه شادکامی و موفقیت، ش64