تصور کنید شما در آستانه ازدواج و تشکیل خانواده هستید و نیمه گمشده خودتان را پیدا کرده‌اید، اما بعدها متوجه می‌شوید نیمه گمشده شما یک‌بار دیگر نیمه گمشده خودش را پیدا کرده بود و سابقه ازدواج قبلی دارد.
به گزارش ، جوان نوشت: ازدواج قبلی وی، اما به سرنوشت 25 درصد ازدواج‌هایی دچار شده که پایان آنها جدایی است. اما نکته قابل تأمل اینجاست که شما از این ازدواج یا ازدواج‌های قبلی بی‌خبرید و سازمان ثبت احوال هم با شریک زندگی نه‌چندان صادق شما همراه بوده و واژه طلاق را از شناسنامه‌اش حذف کرده است! وقتی نخستین پایه زندگی مشترک بر دروغ و فریبکاری گذاشته شود، بدیهی است نمی‌توان از این زندگی انتظار پایداری و سلامت داشت. با تمام اینها مدتی است زمزمه‌هایی از تهیه لایحه‌ای برای حذف واژه طلاق از شناسنامه زنان مطلقه شنیده می‌شود؛ موضوعی که به نظر می‌ر‌سد در صورت تصویب نه تنها دردی از کاهش آمار ازدواج و مشکلات زنان مطلقه دوا نمی‌کند، بلکه میزان پرونده‌های قضایی با موضوع فریب در ازدواج را هم افزایش می‌دهد.
آنگونه که آمارها گواهی می‌دهند ازدواج و طلاق اوضاع و احوال چندان مناسبی ندارند. همین چند روز پیش بود که انوشیروان محسنی‌بندپی، معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و رئیس سازمان بهزیستی با ابراز نگرانی از روند افزایش جدایی زوجین گفت: «در یک سال گذشته به ازای هر چهار ازدواج در کشور، یک طلاق ثبت شده است. طلاق زنان سرپرست خانوار از سال 85 تا 91، 57 درصد رشد داشته و در حال حاضر 47 درصد طلاق‌ها در پنج سال اول زندگی رخ می‌دهد.»
با چنین آمار و ارقامی می‌توان دریافت به جز 12 میلیون جوانی که در حال عبور از سنین مناسب ازدواج هستند با عنایت به آمار فزاینده طلاق باید نگران آمار رو به تزاید مطلقه‌ها هم بود؛، مطلقه‌هایی که باز طبق آمارها جزو جمعیت جوان کشور به حساب می‌آیند و قرار نیست با یک‌بار شکست در زندگی دیگر دنبال ازدواج نباشند. این مسئله اما با توجه به فرهنگ حاکم بر جامعه ما شرایط را برای خانم‌های مطلقه و ازدواج مجددشان سخت‌تر می‌کند. شاید همین مسئله هم موجب شکل‌گیری یک ایده تازه در ذهن برخی مسئولان و نمایندگان شده است؛ حذف واژه طلاق از شناسنامه زنان مطلقه!
موضوع حذف طلاق از شناسنامه‌ها در حالی مطرح شد که سازمان ثبت احوال براساس ماده 33 قانون، موظف است تا وقایع چهارگانه فوت، تولد، ازدواج و طلاق را به هر تعداد که باشد، در شناسنامه افراد ثبت کند.
حذفی که با مناسبات اجتماعی ما در تضاد است
حمید درخشان‌نیا، رئیس سازمان ثبت احوال از تهیه پیش‌نویس حذف واژه طلاق از شناسنامه زنان مطلقه خبر می‌دهد. به گفته وی در حال حاضر فقط واژه طلاق از شناسنامه خانم‌هایی که عقد کرده‌اند، اما دوشیزه هستند، حذف می‌شود.
سیف‌الله ابوترابی، سخنگوی سازمان ثبت احوال اما معتقد است: اصلاحات قانونی اجرای طرح حذف ثبت طلاق از شناسنامه باید در خانه ملت انجام گیرد. وی با اشاره به اینکه برخی خانواده‌ها نگران احتمال سوءاستفاده از این موضوع هستند، می‌گوید: هم‌اکنون پایگاه اطلاعات ثبت احوال فعال است و چنانچه این طرح اجرا شود، خانواده‌ها می‌توانند از طریق این پایگاه و دفاتر ثبت احوال، استعلام لازم را دریافت کنند. با وجود این اشرف گرامی‌زادگان، معاون حقوقی معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری در این باره معتقد است حذف واژه طلاق از شناسنامه‌ها با اقدامات و مناسبات اجتماعی ما در تضاد است و نتایج فرهنگی خوبی برای جامعه نخواهد داشت. سلمان خدادادی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس معتقد است، اقدام دولت در ارائه لایحه حذف واژه طلاق از شناسنامه زنان مطلقه تصمیمی درست است. از نگاه وی یکی از اثرات روانی و منفی در ذهن و وجود زنان واژه کلمه طلاق در شناسنامه است.
البته واقعیت را کتمان نمی‌کند و در ازدواج‌های مجدد اثر منفی ندارد. این نماینده مجلس می‌گوید: «حذف واژه طلاق از شناسنامه زنان مطلقه به منزله کتمان ازدواج نیست و این امکان وجود دارد تا در صورت لزوم از ثبت احوال استعلام صورت گیرد.»
حمیدرضا مروتی، استاد حقوق با اشاره به بافت سنتی حاکم بر برخی مناطق کشور و عدم نگاه مثبت بر زنان مطلقه تأکید می‌کند: بانوان به هر علتی که از همسرشان جدا شوند، خیلی راحت نیستند. در ازدواج مجدد یا حتی در دادن شغل به این زنان مشکلاتی وجود دارد. از نگاه این کارشناس، اما این لایحه اشکالاتی هم دارد؛ نخست اینکه در کشور ما ازدواج بر مبنای اعتماد استوار بوده و در عرف رایج نیست که شخصی موقع ازدواج به اداره ثبت احوال مراجعه کند و در مورد کسی که مدنظرش است یا قصد دارد با ایشان ازدواج کند، استعلام انجام دهد. بنابراین اگر خانمی خودش به خواستگارش مسئله طلاقش را عنوان نکند برای آن آقا تمهیداتی اندیشیده نشده که از این موضوع مطلع شود و ممکن است در آینده و بعد از ازدواج بر این قضیه واقف شود که حتماً در زندگی دچار مشکلاتی می‌شوند و دعاوی مثل فریب در ازدواج از جمله پرونده‌هایی خواهد بود که به دادگستری ارجاع می‌شود.
مروتی با تذکر بر آسیب‌شناسی نشدن این لایحه از دید نمایندگان مجلس و طراحان آن تأکید می‌کند: باید تمهیداتی برای این موضوع اندیشیده شود، مثلاً از دفاتر ثبت بخواهند همانند ارجاع زوجین به آزمایشگاه، در موارد نادری که خانم، آقا را از این موضوع خبردار نکرده با این استعلام قضیه مشخص شود و مشکلی هم پیش نیاید.
ساده و بدون استرس کردن طلاق
محمدامین قانعی‌راد، جامعه‌شناس هم معتقد است نفس این طرح نشان‌دهنده این است که پدیده طلاق چندان مهم نیست. در نتیجه زنان وقتی می‌بینند طلاق آنها ثبت نمی‌شود و کسی نمی‌تواند متوجه شود که آنها مطلقه هستند، تمایل طلاق در آنها افزایش پیدا می‌کند. رئیس سابق انجمن جامعه‌شناسی ایران با اشاره به اهمیت خانواده و ضرورت حفظ انسجام این نهاد اجتماعی می‌افزاید: اقداماتی که در رابطه با طلاق انجام می‌شود موجب فرو ریختن قبح اجتماعی این پدیده شده‌اند. به گفته وی میزان طلاق در حال افزایش است، اما کاری که با قانونگذاری انجام می‌شود، در عمل زمینه میزان بیش از پیش طلاق را فراهم می‌کند. یعنی طلاق برای زنان و مردان تبدیل به پدیده‌ای می‌شود که استرس کمتری دارد، ساده‌تر است و کمتر نشانه‌ای از خود بر جای می‌گذارد. زمانی که چنین فضایی وجود داشته باشد، افراد بیشتر دست به طلاق می‌زنند. بنابراین باید اجازه دهیم همانطور که پدیده‌هایی مانند ازدواج ثبت می‌شوند، طلاق نیز در شناسنامه ثبت شود.
