20 سال از ساخت فیلم «زندگی زیباست» Life is beaustiful می‌گذرد. به این بهانه کمی راجع به فیلم و کارگردان زبردست آن روبرتو بنینی بخوانیم.
روبرتو رمیجیو بنینی (Roberto Remigio Benigni) متولد 27 اکتبر 1952، بازیگر، کمدین، فیلم‌نامه‌نویس و کارگردان ایتالیایی است. او بازیگر، کارگردان و یکی از فیلم‌نامه‌نویسان فیلم «زندگی زیباست» Life Is Beautiful ساخته‌ی سال 1997 بود که جایزه‌ی اسکار بهترین بازیگر مرد و اسکار بهترین فیلم خارجی را برای او به ارمغان آورد. او برای سبک مشخص فیلم‌سازی و دیوانه‌بازی‌هایش در مراسم مختلف و در زندگی روزمره‌اش معروف است.
بنینی با فیلمِ تراژدی کمدیِ «زندگی زیباست» La vita è bella در خارج از ایتالیا بسیار مشهور شد. این فیلم در آرِتزو فیلم‌برداری شده و چرامی (Cerami) فیلم‌نامه‌نویس دیگر آن است. 
فیلم درباره‌ی یک یهودی است که در طی دوران بازداشتش در اردوگاه‌های کار اجباری نازی‌ها، تلاش می‌کند از کودکی و معصومیت پسرش محافظت کند و برای این کار، به او می‌گوید که هولوکاست یک بازی پیچیده است و او باید بااحتیاط بسیار از قوانین آن پیروی کند تا برنده شود. پدر بنینی سه سال در برگن-بلزن در اردوگاه‌های کار اجباری بوده است و «زندگی زیباست» بر اساس تجربه‌ی پدرش ساخته‌شده است. بنینی همچنین از داستان روبینو رومئو سالمونی (Rubino Romeo Salmonì)، یکی از نجات‌یافتگان از هولوکاست، الهام گرفته است. بااینکه در حین ساخت، داستان و نحوه‌ی ارائه‌ی فیلم با گروه‌های مختلف یهودی در میان گذاشته شد و موردبحث قرار گرفت تا آزردگی‌هایی را که ممکن بود ایجاد کند، محدود کنند، همچنان پس از اکران موردحمله‌ی منتقدانی قرار گرفت که فیلم را متهم کردند که هولوکاست را بدون نشان دادن رنج و عذاب یهودیان تصویر کرده است و همچنین عده‌ای که معتقد بودند خندیدن به همه‌چیز، پسندیده نیست. آن دسته از منتقدانی که نظر مساعدتری نسبت به فیلم داشتند، بنینی را به خاطر شهامت هنرمندانه‌اش برای خلق یک کمدیِ حساس در بستر تراژیک، تحسین کردند؛ این همان چالشی بود که چارلی چاپلین اعتراف کرده بود اگر از فجایع هولوکاست خبر داشت، نمی‌توانست «دیکتاتور بزرگ» The Great Dictator را بسازد.
در سال 1998، این فیلم نامزد دریافت هفت جایزه‌ی اسکار شد. در مراسم اسکار سال 1999، اسکار بهترین فیلم خارجی (که بنینی به‌عنوان کارگردان جایزه را پذیرفت) و اسکار بهترین موسیقی متن غیرانتخابی (به آهنگسازی نیکولا پیووانی Nicola Piovani) به این فیلم تعلق گرفت و بنینی جایزه‌ی اسکار بهترین بازیگر مرد را دریافت کرد (اولین باری که این جایزه برای نقشی در یک فیلم غیر انگلیسی‌زبان به یک بازیگر مرد داده شد و سومین بار درمجموع جوایز بازیگری اسکار برای نقش‌های غیر انگلیسی‌زبان).
این داستان معروف است که بعد از اعلام «زندگی زیباست» به‌عنوان بهترین فیلم خارجی، بنینی از صندلی‌های جلویی خود بالا رفت و روی پشتی آن‌ها ایستاد و قبل از آنکه به روی صحنه برود، از آن بالا تماشاچیان را تشویق کرد. پس‌ازآنکه کمی دیرتر در همان شب برنده‌ی جایزه‌ی بهترین بازیگر مرد شد، در سخنرانی دریافت جایزه‌اش گفت
این اشتباه وحشتناکی است، چون من هر چه انگلیسی بلد بودم استفاده کردم!
در پایان سخنرانی، بنینی از سطرهای پایانی کمدی الهی دانته نقل‌قول آورد “عشقی که خورشید و تمامی ستارگان را به حرکت درمی‌آورد.” در مراسم اسکار سال بعد، زمانی که او نام نامزدهای اسکار بهترین بازیگر زن را می‌خواند (که هیلاری سوانک Hilary Swank برای بازی در فیلم «پسرها گریه نمی‌کنند» Boys Don’t Cry برنده شد)، میزبان مراسم، بیلی کریستال (Billy Crystal) به طرز شیطنت‌آمیزی با یک تور بزرگ پشت سر او ظاهر شد تا اگر دوباره در شوخی‌های عجیب‌وغریبش زیاده‌روی کند، جلوی او را بگیرد. در یک قسمت «برنامه‌ی زنده‌ی شنبه‌شب» Saturday Night Live، میزبان برنامه، رِی رومانو (Ray Romano) در قسمت کوتاهی ادای رفتار سربه‌هوای او را در مراسم اسکار درآورد.
جالب است بدانید که در آن سال برای اولین بار ایران نیز نامزدی در بهترین فیلم‌های خارجی زبان اسکار داشت و فیلم «بچه‌های آسمان» از مجید مجیدی برای اولین بار نام ایران را در مراسم اسکار یادآورد هنرمندان بین‌المللی کرد.
پس از «زندگی زیباست» و معروفیت بیش‌ازپیش بنینی در زندگی حرفه‌ای او چه گذشت؛
بنینی در «آستریکس و ابلیکس در برابر سزار» Asterix and Obelix vs Caesar نقش دتریوس (Detrius)، یکی از شخصیت‌های اصلی را بازی کرد که حاکم فاسد شهری در رم بود که می‌خواهد خولیوس سزار را بکشد و بنابراین جمهوری روم را تحت سلطه‌ی خود درآورد.
فیلم «پینوکیو» Pinocchio به کارگردانی بنینی در سال 2002 که یکی از پرهزینه‌ترین فیلم‌های سینمایی ایتالیا بود، بازخورد خوبی در ایتالیا داشت، اما در آمریکای شمالی با شکست کامل روبه‌رو شد؛ امتیاز منتقدان به این فیلم در سایت روتن تومیتوز (Rotten Tomatoes) 0% بود. همچنین برای نقشش در پینوکیو لقب بدترین بازیگر مرد را در بیست و سومین جوایز تمشک طلایی گرفت. از نسخه‌ی اصل ایتالیایی فیلم، استقبال چندان بدی نشد و نامزد دریافت شش جایزه‌ی داوید دی دوناتلو (David di Donatello) شد و دوتا از این جوایز را برد؛ همچنین برنده‌ی یکی از دو جایزه‌‌ای شد که در سندیکای ملی فیلم خبرنگار ایتالیا، نامزد دریافتشان شده بود؛ اما بازخورد بین‌المللی فیلم چنگی به دل نزد.
«پینوکیو»
در همان سال، بنینی با فیلم‌ساز کانادایی، دامیان پتی‌گرو (Damian Pettigrew)، برای فیلم «فلینی: من دروغ‌گو زاده شده‌ام» Fellini: I’m a Born Liar، مصاحبه‌ای انجام داد که مطابق معمول پرانرژی و افشاگرانه بود. این فیلم تصویری سینمایی از استاد (فلینی) ارائه می‌داد و نامزد دریافت جایزه‌ی بهترین فیلم مستندِ جوایز فیلم اروپایی، معادل اروپایی جوایز اسکار، شد. این فیلم در فستیوال جهانی تلویزیون بنف (Banff World Television Festival) در سال 2002، برنده‌ی جایزه‌ی معتبرِ راکی (Rockie Award)، برای بهترین فیلم مستند هنری و در جشنواره‌ی سانی ساید آو د داک (Sunnyside of the Doc) در مارسی برنده‌ی جایزه‌ی کو د کور (The Coup de Coeur) شد.
«ببر و برف»
در سال 2003، بنیاد ملی ایتالیا-آمریکا، در طی بزرگداشتی، جایزه‌ی موفقیت ویژه در حوزه‌ی سرگرمی این بنیاد را به بنینی تقدیم کردند.
فیلم «ببر و برف» The Tiger and The Snow او در سال 2005، ماجرایی عاشقانه در مراحل اولیه‌ی جنگ عراق است.
در راستای دلقک‌بازی‌ها و دیوانه‌بازی‌هایش می‌توان این داستان را بازگو کرد که در 15 اکتبر 2005، بنینی در پربیننده‌ترین برنامه‌ی خبری ایتالیا، بدون آمادگی قبلی پیرهنش را درآورد و دور شانه‌ی گوینده‌ی اخبار انداخت. قبل از کندن پیرهنش، سرخط خبرهای آغازین برنامه‌ی خبری را لو داد؛ پشت سر گوینده‌ی اخبار پرید و اعلام کرد: «برلوسکونی استعفا داد!» (بنینی از منتقدان صریح غول‌های رسانه و پس‌ازآن، نخست‌وزیر سابق ایتالیا، سیلویو برلوسکونی Silvio Berlusconi است.) روز پیش از آن، در روز جمعه در رم، او جمعیتی چند هزارنفری را در اعتراض به تصمیم جناح راست میانه‌روی دولت مبنی بر کاهش 35 درصدی بودجه‌ی هنر، به راه انداخته بود.
در 2 فوریه 2007، دانشگاه کاتولیک لوونِ بلژیک به او دکترای افتخاری داد و در 28 آوریل 2008، دانشگاه مالتا به او دکترای افتخاری اعطا کرد.
بنا بر شایعات، بنینی پیشنهاد‌هایی برای اجرای نمایش دانته‌ی خود در برادوی دریافت کرده است که همه را رد کرده است.
آخرین فیلم او «به رم، با عشق» To Rome With Love است، به کارگردانی وودی آلن (Woody Allen) ساخته‌ی سال 2012 است.
Post Views:
9
