تاریخ خبر: 1393/07/15 – خبرگزاری میراث فرهنگی – گردشگری – موفقیت هر بازدید یا هر تور برنامه ریزی شده را وابسته به راهنمای تور توانائیهای او در برگزاری تور می دانند. در واقع هر راهنمای تور نماینده یک ملت – یک کشور و سازمان برگزار کننده تور به حساب می آید .
امکان دارد اعضای تور فرصت ارتباط با مردم یک کشور را در مدت بازدید نیابند در نتیجه راهنما شخصیت – منش و اطلاعات او را محکی برای شناسایی کشور میزبان به عنوان فردی که در تمام مدت سفر با گروه است به شمار می آورند .
در این میان راهنمایان نه تنها مبلغ منش و فرهنگ کشور خود هستند بلکه برای تحقق درست این هدف باید راه ناهمواری را طی کنند که با مشکلات بسیار همراه و در بسیاری از موارد دست راهنما درخصوص رفع این مشکلات کوتاه است.
“محسن حاجی سعید” عضور هیات مدیره کانون سراسری راهنمایان گردشگری کشور با اعتقاد بر آنکه راهنمایان گردشگری بیشترین رضایت مندی را از گردشگران جلب می کنند به خبرنگار CHN گفت: « درحالی که هیچ قشری بهتر از راهنمایان در حوزه گردشگری ما فعال نیست، در برخی مواقع با حرف هایی از سوی سایر فعالان حوزه گردشگری روبه رو می شویم که مظلومیت راهنمایان را نمودار می کند.»
دبیر شورای تشکل‌های گردشگری یزد ادامه داد: «راهنمایان افرادی هستند که کاستی های بخش های دیگر گردشگری را پوشش می دهند. با این وجود شاهد تخلفاتی از سوی آژانسداران هستیم که برای آنکه هزینه کمتری متقول شود از راهنمایان غیر مجاز و بدون تجربه استفاده می کند و نبود تخصص در این راه سبب بروز مشکلاتی می شود که دود آن در چشم گردشگری می رود.»
او با اشاره به مشکلات واقعی گردشگر گفت: «گردشگر از زمان ورود خود با برخورد سرد مامور گمرک یا پلیس فرودگاه روبه رو می شود. “این برخورد سرد و طلبکارانه است.” این جمله ایست که از سوی گردشگران عنوان می شود. به نظر می رسد معنای این نوع برخورد در فرودگاه با گردشگران این است که “تو چرا آمده ای؟”»
حاجی سعید یکی از دلایل بروز چنین برخوردهایی از سوی ماموران فرودگاه را نبود آموزش در این حوزه دانست و افزود: «شاید بتوان بخشی از این برخورد را به دلیل خستگی ماموران دانست چراکه معمولان بیشتر پروازهای ورودی ما در نیمه شب است و این ماموران معمولان در حالت خواب و بیدار هستند. اما همین برخورد اولیه می تواند سرآغازی برای عدم ایجاد احساس رضایت در گردشگران ورودی شود.»
فعالیت اتوبوس های ترمینالی در فصل پر مسافر
این راهنمای گردشگری در ادامه به فعالیت اتوبوس های فرسوده در بخش حمل و نقل اشاره کرد و گفت: «در فصل پر مسافر به دلیل کمبود اتوبوس های گردشگری (توربر) ناچار به استفاده از اتوبوس های ترمینالی و به تبع آن رانندگان ترمینالی می شویم. رانندگان ترمینالی نه تنها در بسیاری از مواقع به تمیزی و پاکیزگی اتوبوس و وضعیت خود اهمیت نمی دهند بلکه نسبت به سرپا بودن اتوبوس نیز حساسیتی نشان نمی دهند چنانکه بارها اتفاق می افتد که اتوبوس وسط راه از حرکت باز می ایستد و مسائل و مشکلات بسیاری برای گردشگران و راهنمایان که باید پاسخگو باشند بوجود می آورد. در این میان نداشتن ادبیات صحیح در مقابل مسافر و نبود رانندگی مناسب در این خصوص نیز حائز اهمیت است.»
به گفته رییس هیات مدیره انجمن صنفی راهنمایان یزد، استفاده از اتوبوس های ترمینالی در فصل پر مسافر گاه به 60 درصد نیز می رسد و تمام این مسائل به دلیل نبود زیرساخت های لازم در حوزه گردشگری و حمل و نقل است. درحالی که باید دوره های آموزشی برای رانندگان برگزار شود و هر کس که چنین دوره هایی را گذرانده باشد اجازه توربر شدن را بگیرد.
برخورد بد پلیس با گردشگران
او در ادامه به پیشبینی نشدن پارکینگ در مجاورت بسیاری از بناهای تاریخی به عنوان یکی دیگر از مشکلات گردشگران ورودی اشاره کرد و گفت: «بدتر از آنکه ماشین های توریستی با نبود پارکینگ در نزدیکی بناهای تاریخی به مشکل برخورد می کنند، برخورد بد پلیس با گردشگران است. پلیس در برخی از شهرها هیچ تعاملی با ماشین های توریستی ندارد این درحالی است که جلسات بسیاری با آنها برگزار شده است اما هنوز در شهری مانند اصفهان و یزد با ادبیات طلبکارانه ای از سوی پلیس روبه رو هستیم. در این میان شاهد آن هستیم که اتوبوس گردشگر را متوقف می کنند به پرس و جو و بازخواست می پردازند. این درحالی است که شماره ها و مدارک موجود در مانیتورینگ آنها ثبت است و دلیلی برای متوقف کردن اتوبوس و چک کردن مدارک و گشتن اتوبوس وجود ندارد.»
همچنین به گفته حاجی سعید، پلیس راه در برخی از مسیرهای گردشگری به تفتیش می پردازند و گاه سربازها با تفنگ دور ماشین دور می زنند. هرچند ممکن است سالی یکبار چنین اتفاقی بیافتد اما در برخی از مناطق کشور ممکن است 20 تا 30 درصد سفرها با چنین مشکلاتی همراه شود.
تمام این مشکلات به راهنمایان گردشگری انتقال داده می شود و در واقع راهنمایان سنگ صبور گردشگران هستند. راهنما کسی است که باید نسبت به وجود یک مو روی بالش هتل تا ترمز بی جای راننده، جاده ناسالم و تعطیلی ناگهانی یک بنای تاریخی به گردشگر پاسخگو باشد.
حاجی سعید با بیان این صحبتها به تمام چراهایی اشاره کرد که از سوی گردشگران مطرح می شود و حق مسافر است که بپرسد اما در مقابل راهنمایی وجود دارد که هیچ دخل و تصرفی در موارد مورد سوال نداشته ولی باید پاسخگو باشد. تمام این موارد فشارها و هجوه هایی است که راهنما باید تحمل کند چراکه تمام فشار کاستی های گردشگری بر دوش راهنماست.
به گفته رییس هیات مدیره انجمن صنفی راهنمایان یزد، تعداد اندکی از آژانسداران فعال در حوزه گردشگری به کیفیت تورهای خود اهمیت می دهند و بسیاری از آنها تنها به فکر فروش تور و برنده شدن در رقابت قیمت گذاری هستند این درحالی است که در نهایت راهنمایان هستند که باید پاسخگوی بی کیفیت بودن غذا، سرویس و خدمات ارائه شده باشند.
حداقل ها برای راهنمایان وجود ندارد
عضو هیات مدیره کانون سراسری راهنمایان گردشگری کشور با تاکید برآنکه تمام این موارد درد دل هایی هستند که شنیده نشده اند ادامه داد: «هنوز حداقل حقوق راهنمایان از سوی سازمان میراث و گردشگری به آژانسهای مسافرتی ابلاغ نشده است. راهنمایان همیشه درگیر آن هستند که چرا حقوقی که توسط کانون سراسری راهنمایان یا انجمن های صنفی راهنمایان مشخص می شود به صورت سراسری در کشور ابلاغ نمی شود تا آژانسداران هم متوجه شوند که موظف هستند حق راهنما را تمام و کمال پرداخت کنند.»
تعطیلی بناهای تاریخی یکی دیگر از مشکلاتی است که گردشگران ورودی را آزار می دهد. حاجی سعید با بیان این نکته یادآور شد: «در طول سال شاهد تعطیلی های متعددی هستیم که به واسطه آن بناهای تاریخی و مجموعه ها نیز تعطیل می شوند این درحالی است که گردشگری تعطیلی ندارد و گردشگر نیز در تعطیلات سفر می کند. در این میان تداخل تاریخ های شمسی، میلادی و قمری سبب بروز مشکلاتی در حوزه گردشگری می شود. در واقع باید همانند عید نوروز که تعطیلات برای بناهای تاریخی مفهومی ندارد باید در طول سال نیز این سیاست اعمال شود.»
او از تدوین تقویم گردشگری به عنوان یکی از راهکارهای رفع این نواقص نام برد و گفت: «می توان با طراحی چنین تقویمی چند روز خاص را به عنوان تعطیلی بناهای تاریخی و مجموعه ها نام برد و در سایر روزهای سال به ارائه خدمات به گردشگران پرداخت.»
موزه ملی خسته کننده ترین موزه کشور
یکی دیگر از مشکلاتی که گردشگران به راهنمایان انتقال می دهند موزه های کشور است چنانکه به گفته این راهنمای گردشگری یکی از کسل کننده ترین موزه های کشور موزه ملی است که از قضا معروفترین موزه کشور نیز به شمار می رود.
درواقع توقعی که گردشگران ورودی از دیدن تاریخ چند هزار ساله ایران دارند در موزه ملی اتفاق نمی افتد. چراکه از یک سو فضای موزه بسیار محدود و کوچک است و از دیگر سو چیدمان آثار بسیار ضعیف است و آثاری که اهمیت خاصی دارند همچون بخش اسلامی سالهاست که گشایش نیافته و گردشگران نمی توانند از آثار غنی که از این دوره باقی مانده دیدن کنند.
حاجی سعید معتقد است: «اینکه دائم مسئولان بگویند فضا و بودجه کافی برای نمایش آثار نداریم کافی نیست چراکه که گفته می شود بیش از 300 هزار شی در انبارهای موزه وجود دارد که باید شرایط بازدید از آنها فراهم شود. درواقع نیازمند موزه ای هستیم که در شان نام موزه ایران باستان باشد. این درحالی است که به جرات می توان موزه ملک را تنها موزه استاندارد و در خور ایران دانست.»
او با اشاره به آنکه بخش ایران موزه لوور چند برابر موزه ایران باستان است گفت: «اگر این مهم مورد توجه قرار نگیرد و برنامه ریزی برای رفع این نواقص اینچنینی انجام نشود باز 5 سال دیگر دوباره باید در خصوص همین موارد صحبت کنیم و راه به جایی نبریم.»
ستاره های بی فروغ هتلها
عضو هیات مدیره کانون سراسری راهنمایان گردشگری کشور بیشترین شکایت گردشگران را درخصوص ستاره های اضافی هتلها عنوان کرد و افزود: «هنگامی که به گردشگر وعده اقامت در هتل 5 ستاره داده می شود توقع او در حد استانداردهای هتل 5 ستاره است و این استاندارد را در سطح بین المللی می خواهد نه استانداردهای موجود در کشور ما. این مورد نیز از جمله تخلفات دفاتر خدمات مسافرتی و هتلداران است که راهنمایان باید پاسخگوی آن باشند. اما در نهایت این راهنماست که باید به گله مندی گردشگران گوش دهد.»
بسیاری از هتلهای ما زمانی 5 ستاره بودند اما درحال حاضر 3 ستاره هستند. اما به دلیل تعارفاتی که در میان روابط و سیستم گردشگری وجود دارد دائم درحال بخشودگی هستیم. اگر گردشگری را طبق اصول آن پیش بریم شکایات گردشگران نیز کاهش خواهد یافت چراکه توقعات را طبق آنچه وجود دارد تنظیم می کنیم.
محدودیت اینترنت حتا در هتلهای 5 ستاره
او از نبود خدمات اینترنتی در کشور به عنوان یکی دیگر از مشکلات حوزه گردشگری نام برد و گفت: «اینکه در یک هتل 5 یا 4 ستاره خدمات اینترنت تنها در لابی و برخی مکان های خاص ارائه شود و در اتاق ها دسترسی به اینترنت وجود نداشته باشد برای گردشگران قابل قبول نیست. چنین مواردی در هتلهای تاپ نیز دیده می شود که به مدیریت هتل باز می گردد.»
نورپردازی شبانه یکی دیگر از مشکلات است این درحالی است که عکسهایی که گردشگران با خود می برند بهترین تبلیغ برای گردشگری است و نبود نورپردازی شبانه که می تواند یکی از زیباترین صحنه ها را در اختیار گردشگران و عکاسان قرار دهد فرصتی است که از دست می رود.
وجود دست فروش ها در اطراف بناها سبب بوجود آمدن فضای نامناسب شده است که در یزد و شیراز بیشتر دیده می شود. ایجاد مزاحمت برای گردشگران، دزدی و کیف قاپی و خفت کردن گردشگران نیز از دیگر مسائلی که این راهنمای گردشگری به عنوان مشکلات موجود در حوزه گردشگری ورودی نام برد.
انعامی که به زور گرفته می شود
به گفته دبیر شورای تشکل‌های گردشگری یزد، سرویس دهی رستوران ها غیر قابل قبول برای گردشگران است. از یک سو هیچیک از سرویس دهندگان انگلیسی بلد نیستند و از دیگر سو منوی رستوران ها فینگلیش است. این امر نه تنها در رستوران های شهری بلکه در رستوران های هتلهای 5 ستاره نیز رعایت نمی شود.
نبود تنوع در ارائه صبحانه هتلها، نبود آموزش لازم برای پرسنل، از جمله مواردی است که مورد توجه مدیران هتل قرار نمی گیرد. در بسیاری از رستوران ها، شاهد آن هستیم که خدمات صرفا برای دریافت انعام ارائه می شود و این درحالی است که حق سرویس نیز دریافت می شود. در عین حال اگر انعام به اندازه ای که توقع دارند ارائه نشود با برخوردهای زشت و زننده روبه رو می شویم.
بازاری ها و مزاحمت هایی که پادوهای آنها برای گردشگران بوجود می آورد یکی دیگر از مسائل این حوزه است. حاجی سعید با طرح این مسئله عنوان کرد: «راهنمایان گردشگری در بسیاری از موارد در صدد ارائه بهترین محصول به گردشگران هستند در این میان معرفی سوغاتی با کیفیت مناسب از جمله فعالیت هایی است که راهنمایان انجام می دهند اما بازاری ها برای آنکه بتوانند محصولات خود را بفروشند به راهنمایان پیشنهاد پورسانت بیشتر می کنند این درحالی است که ممکن است محصول آنها کیفیت لازم را نداشته باشد و راهنما از این پیشنهاد استقبال نکند چراکه شرافتش اجازه نمی دهد. اینگونه است که بازاریان از در دیگر وارد شده و دست به شکایت می زنند.»
او ادامه داد: «راهنما به عنوان معتمد گروه، گردشگران را جایی می برد که کلاه سرشان نرود. در عین حال تور ساعتی را برای خرید در اختیار دارد و امکان ندارد گردشگران در این زمان از مغازه های مختلف دیدن نکنند در این میان از آنچه خوششان بیاید خرید می کنند و آنچه را نپسندند نمی خرند.»
درنهایت امر می توان از تاخیر پروازها که از نیم ساعت تا 5 ساعت را در بر می گیرد به عنوان یکی دیگر از مشکلات حوزه گردشگری اشاره کرد چنانکه به گفته این راهنمای گردشگری، تا زمانی مشکلات ریز و درشتی که به ان اشاره شد در حوزه گردشگری مرتفع نشود حتا اگر بارها در مصاحبه های مختلف از آن یاد شود راه به جایی نخواهیم برد و حتا در افق چشم انداز نیز نخواهیم توانست رضایتمندی گردشگران را جلب کنیم.
