به گزارش خبرنگار حوزه شهری گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ دوچرخه یکی از وسایل نقلیه غیرموتوری است که از ابتدای حضورش در ایران با استقبال زیادی روبرو شد، اما با زیاد شدن وسایل نقلیه موتوری،کم کم به ورطه فراموشی سپرده شد، در صورتی که دوچرخه وسیله کاربردی است و علاوه بر اینکه باعث کاهش آلودگی هوا می‌شود، برای سلامت فرد نیز حائز اهمیت است و شادابی را برای فرد با خود به همراه دارد و بعد از کوهنوردی و دو میدانی، بیشترین کالری را در فرد می‌سوزاند.
دوچرخه در سال 1818 توسط مخترعی آلمانی به نام «کارل فون دریس» ساخته شد. برای اولین بار در دوران قاجاریه کارکنان سفارت انگلیس دوچرخه را به ایران آوردند و از آن به عنوان یک وسیله استفاده کردند و مردم در آن زمان به استفاده کنندگان این وسیله لقب بچه شیطان را می‌دادند.
«حسین آقا شیخ» اولین فردی بود که در سال 1324 با فروش و کرایه دوچرخه در مغاز‌ه‌اش در خیابان شمس العماره، آن را به مردم شناساند و پس از او نیز «دادیک» مسیحی، دومین مغازه دار دوچرخه فروش در ایران بود.
دوچرخه اولین وسیله نقلیه‌ای است که مردم از آن استقبال کردند و جزء زندگی روزمره مردم شد، حتی با وجود وسایل نقلیه موتوری مردم میل و رغبت بیشتری به دوچرخه نشان دادند. اما با گذشت زمان، افزایش جمعیت و وسایل نقلیه موتوری، کم کم دوچرخه به ورطه فراموشی سپرده شد.
هفت سال از طرح شهرداری تهران برای ایجاد خانه دوچرخه می‌گذرد؛ طرحی که البته به 10 سال پیش و مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری برای ایجاد مسیرهای ویژه عبور دوچرخه و توسعه سیستم دوچرخه‌سواری برای کاهش آلودگی هوا و ترافیک باز می‌گردد.
قرار بود این ایستگاه‌های دوچرخه در مجاورت پایانه‌های اتوبوسرانی و ایستگاه‌های مترو قرار گیرد تا از این طریق مسیرهای دوچرخه‌سواری نیز به شبکه حمل‌ونقل عمومی متصل شود، اما با توجه به نامناسب بودن شرایط ایجاد خانه دوچرخه در کنار پایانه‌های اتوبوسرانی متاسفانه این کار انجام نشد.
حال شهرداری تهران جایگاه‌هایی را در معابر پر رفت و آمد شهر تهران برای دوچرخه سواری در نظر گرفت که شهروندان با مراجعه به آن با ارائه کارت شناسایی می توانستند دوچرخه ای را برای ساعاتی کرایه کنند، اما این کار رغبتی را برای ساکنان پایتخت به وجود نیاورد و این طرح با گذاشتن هزینه‌های گزاف در راه اندازی به یکباره متوقف شد. البته پر بی راه نبود، علت را جویا شدیم و با پرسیدن سوالی از افراد که چرا از دوچرخه استفاده نمی‌کنید؟، متوجه چند مساله شدیم، اول اینکه دوچرخه هایی که برای این مراکز در نظر گرفته بودند، کیفیت کافی و درخور توجهی نداشتند و پس از مدتی مستهلک شده و قابل استفاده نبودند و دوم اینکه اکثر مکان‌ها در شهر تهران برای استفاده از دوچرخه وضعیت مناسبی ندارند. با توجه به مسطح نبودن راه و طولانی بودن عمده مسیرها در سطح شهر دیگر رمقی برای دوچرخه سوار باقی نمی ماند که از دوچرخه استفاده کند. سوم اینکه با توجه به شرایط جوی نامناسب در فصول گرم و سرد سال این امکان برای فرد وجود ندارد تا از دوچرخه استفاده کند.
حال دوباره موضوع خانه دوچرخه به صورت جدی در حال اجراست و شهرداری در معابر گوناگون شهر حدودا 153 ایستگاه را برای خانه دوچرخه در نظر گرفته که نسبت به اوایل راه اندازی آن‌ها، رشد چشم گیری پیدا کرده است و اکنون ما در شهر شاهد مسیرهایی برای جایگاه دوچرخه سواری هستیم. برای مثال یکی از این مسیرها در خیابان کریمخان واقع شده و به وسیله میله‌های آهنی کوتاهی راه برای عبور دوچرخه سواران باز شده است، اما متاسفانه وضعیت خوبی ندارد و علاوه بر اینکه عرض خیابان را کم کرده، باعث زیاد شدن حجم ترافیکی این مسیر شده و به پارکینگی برای موتورسوارها بدل شده است.
امکان ایجاد خانه‌های دوچرخه در سطح مناطقی با شیب کم
محمد علیخانی عضو کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران در گفتگو با خبرنگار حوزه شهری گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در خصوص ادامه کار خانه‌های دوچرخه در سطح شهر تهران با توجه به شکست طرح قدیمی، اظهار داشت: استفاده از دوچرخه به دلیل موقعیت جغرافیایی شهر تهران در سطح محلات و مکان هایی که شیب کمی دارند، میسر است.
وی افزود: در حال حاضر استفاده از دوچرخه به عنوان یک وسیله نقلیه در شهر تهران مشکل است و باید به سمت استفاده از دوچرخه‌های برقی رفت تا بتوان مسافت بیشتری را با آن‌ها طی کرد.
علیخانی با اشاره به اینکه طرح‌های گذشته شهرداری تهران برای استفاده شهروندان از دوچرخه با شکست مواجه شده است، گفت: خطوط ویژه‌ای که شهرداری برای تردد دوچرخه تهیه کرده بود، به مرور زمان کارآیی خود را از دست دادند و حتی در مواردی هم از بین رفتند.
وی با اشاره به اینکه حمل و نقل پاک در دستور کار کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای پنجم شهر تهران قرار دارد، گفت: یکی از موضوعات حمل و نقل پاک استفاده از دوچرخه است که قرار شده تا درباره آن در کمیسیون های مربوطه تصمیم گیری کنیم.
حال باید منتظر باشیم و ببینیم آیا این طرح که ساقه‌ای نونهال است، جانی تازه گرفته و رشد می‌کند و یا دستخوش بی‌مهری قرار گرفته وخشک می‌شود؟
