علیرغم هشدارهایی که داده میشود، برخی افراد همچنان به سیگار کشیدن ادامه میدهند. افراد سیگاری علاوه بر آسیب رساندن به بدن خود، باعث آلودگی هوا و آسیب دیدن افراد اطراف خود میشوند. سیگار کشیدن تأثیرات بسیار بدی بر روی دستگاه تنفسی دارد.
اکسیژن موجود در اتمسفر برای همهی اندامهای زنده نقش حیاتی ایفا میکند. کیفیت اکسیژن کارکرد متابولیسم ، مصرف مواد مغذی و آزادسازی انرژی را تحت تأثیر قرار میدهد. دریافت اکسیژن و آزادسازی دی اکسید کربن از مواد غذایی در طی متابولیسم از طریق دستگاه تنفسی انجام میشود. دستگاه تنفسی وظیفهی کنترل کردن و پردازش کردن دم اکسیژن و بازدم بخار و دی اکسید کربن را بر عهده دارد.
کارکرد دستگاه تنفسی
دستگاه تنفسی شامل حفرهی بینی ، حنجره ، نای ، نایژهها ، گلو و ریهها میباشد. به طور عادی، اکسیژن از طریق بینی استنشاق میشود و از طریق حفرهی بینی به سمت ریهها حرکت میکند. لایهی نازک پوشیده از مو در داخل بینی از رسیدن گرد و خاک و ذرات بیگانه به ریهها جلوگیری میکند. اکسیژن از طریق بینی وارد حلق میشود و از این طریق وارد مسیر خود میشود.
از طریق نای هوا به نای ، نایژهها رفته و در نهایت به آلوئول میرسد. آلوئول دارای مویرگهایی در خود است. هنگامی که این فرآیند در حال انجام است، سیستم پیچیدهی دیگری در بدن کار دیگری را به طور همزمان انجام میدهد. خونی که حفرههای قلب را ترک میکند از طریق آلوئول عبور میکند و با خون حاوی اکسیژن تعویض میشود. سپس، این خون دارای انرژی به سوی سلولهای بدن حرکت میکند.
تأثیرات سیگار کشیدن بر روی دستگاه تنفسی
اعتیاد به تنباکو در واقع با اعتیاد به نکوتین و تار موجود در آن مرتبط است. با زیادهروی در مصرف تنباکو اعتیاد تنها شدیدتر میشود بلکه تلاش برای ترک آن بسیار دشوار خواهد بود. با این وجود، آسیبهای ناشی از اعتیاد به تنباکو اثرات گستردهای بر روی بدن دارد و حتی پس از ترک آن نیز بازسازی کامل دستگاه تنفسی سالها طول میکشد.
سیگار کشیدن باعث ایجاد سرطان دهان، گلو و ریه میشود. تحقیقات همچنین نشان میدهد که مصرف سیگار باعث ایجاد برونشیت مزمن میشود و تنفس را مشکل میسازد. مصرف سیگار در دوران بارداری میتواند باعث سقط جنین یا زایمان زودرس شود. دولتها در سرتاسر جهان در تلاش هستند تا مصرف سیگار را ممنوع کنند و شهروندان را به ترک مصرف سیگار تشویق میکنند. هشدار سیگار کشیدن برای سلامتی مضر است بر روی همه پاکتهای سیگار دیده میشود و انتظار میرود به عنوان محرکی برای ترغیب افراد به ترک مصرف سیگار عمل کند.
یک بار تنفس شامل دم و بازدم کامل است. ریهها هرگز خالی از هوا نیست و همیشه مقداری هوا در داخل آنها وجود دارد. یک فرد بالغ به طور متوسط در هر دقیقه 16 بار نفس میکشد و این مقدار هنگام خواب به 6 الی 8 بار در دقیقه میرسد. قفسهی سینه به منزلهی یک چهارچوب محافظ بوده و از ریهها و قلب حفاظت میکند. حرکات داخلی در طی تنفس در سلامت دستگاه تنفسی مؤثر است. کیفیت هوایی که تنفس میکنید و کارکرد اندامهای مرتبط توسط آلرژی ، سرما خوردگی و آنفولانزا ، عفونتهای باکتریایی و ذاتالریه تحت تأثیر قرار میگیرد. این شرایط با قرارگیری در معرض آلودگی و سیگار کشیدن تشدید میشود. هیچ ساختار یا دستگاه مصنوعی هرگز نمیتواند جایگزین دستگاه تنفسی شود.
هنگامی که سیگار میکشید چه اتفاقی میافتد
• سیگار کشیدن باعث وارد شدن ذرات تار به دستگاه تنفسی میشود و نه تنها سبب لک افتادن بر روی دندانها و ناخنها میشود بلکه بافت ریه را نیز تحت تأثیر قرار میدهد. تار مادهای سرطانزاست که خطر ابتلا به سرطان را افزایش میدهد.
• اگر چه مونوکسید کربن گازی بیبو است ولی تنقس آن کشنده است زیرا، جایگزین اکسیژن در خون میشود. از آنجایی که این گاز بهتر و سریعتر از اکسیژن با هموگلوبین خون جفت میشود منجر به کاهش مقدار اکسیژنی میشود که به اندامهایی مانند قلب و مغز میرسد.
• هیدروژن سیانید مادهی سمی دیگری است که از طریق سیگار وارد دستگاه تنفسی میشود. این ماده به سیستم پاکسازی ریهها آسیب میزند و تشیکل هیدروکربنها ، نیتروژن اکسید و عوامل اکسید کننده در ریهها را تسهیل میکند. مواد شیمیایی واکنشپذیر به عروق خونی و قلب آسیب میزند که منجر به ایجاد سکته و بیماریهای قلبی میشود.
• پوشش نای و بینی با مصرف سیگار به راحتی تحریک میشود. از اینرو، رنج بردن از التهاب گلو در افراد سیگاری عادی است.
• سلولهای مژهایی موجود در مسیر بینی و نای به دلیل وجود 4000 مادهی شیمیایی مضر در سیگار مسدود میشود که منجر به از دست رفتن سیالیت سلولهای مژهای میشود. مشاهده شده است که کشیدن تنها یک سیگار میتواند مانع سیالیت سلولهای مژهای تا 20 دقیقه شود.
• این فقدان سیالیت باعث التهاب گلو میشود که منجر به سرفه کردن زیاد در افراد سیگاری میشود.
• تار موجود در اکثر سیگارها مادهای چسبناک است و پوششی در امتداد بینی و مسیر عبور هوا تشکیل میدهد که باعث صدمه دیدن سلولهای مژهای میشود. تار همچنین به سطح آلوئول در ریهها میچسبد و تماس سطحی آن با رگهای خونی را کاهش میدهد.
حقایق موجود در مورد سیگار کشیدن نشان میدهد که تمامی این مواد باعث آسیب دیدن نای ، حنجره و عملکرد ریوی میشود. اثرات طولانی مدت سیگار کشیدن عبارت است از باریک شدن مسیرهای هوایی ریهها ، افزایش خطر ابتلا به عفونت ریه ، فشار خون بالا ، تشکیل لختههای خونی ، افزایش خطر سکته ، آسیب دیدن سیستم ایمنی و کاهش تراکم استخوان.