برخلاف برخی از بیماریهای دیگر که درجه اول بر درمانهای پزشکی حرفهای تکیه میکنند. درمان دیابت نیازمند مشارکت فعال فرد مبتلا میباشد. نظارت بر میزان قند خون به صورت منظم و تجزیه و تحلیل نتایج آن بخش مهمی از معادله درمان است.
اولین قدم برای مبارزه
وقتی کسی برای اولین بار دیابتی تشخیص داده میشود، به او یک دستگاه تست قند خون میدهند. یا به او توصیه میشود که یکی از این دستگاهها را تهیه کرده؛ و قند خون خود را کنترل کند. ولی چند مورد باید در نظر گرفته شود. یکی دستگاهی است که توسط فرد دریافت میشود. دیگری زمانی که باید از آن استفاده کند. در آخر، نتایج آن بهطور کلی باید چگونه باشد. این نتایج به نوع دیابت، سن و سلامت کلی شخص بستگی دارد. حداقل سه سازمان مهم بهداشتی با تفاوت کمی در مورد اهداف سنجش سطح قند خون، توصیههای خود را منتشر کردهاند.
شیوه های متفاوت
شیوههای مشترکی در کنترل قند خون وجود دارد. بهعنوان مثال، بسیاری از افراد در حالت ناشتا و قبل از صبحانه هر روز صبح، قند خون خود را اندازهگیری میکنند. برخی از افراد نیز قبل از ناهار، شام و قبل از خواب اندازه میگیرند. عدهای دیگر، در دو حالت قبل و بعد از اتمام وعدههای غذایی میزان قند خون را میسنجند. با این حال، برای حالت سنجش بعد از غذا، برخی از مردم بعد از دو ساعت پس ازاولین لقمه غذایی قند را اندازه میگیرند. برخی دیگر ترجیح میدهند، یک ساعت بعد از شروع غذا بررسی را انجام دهند.
چرا نظارت؟
برای کمک به مرتب کردن بر اساس چرایی و زمان نظارت، سه کارشناس دیابت نظرات خود را در این خصوص ارائه دادهاند. در حالی که آنها در تمام جزئیات توافق نظر ندارند، ولی همگی یک مورد را قبول دارند. آنهم اینکه: نظارت منظم در مراقبت از دیابت بسیار مهم است.
نظارت بخشی جدایی ناپذیر و بسیار مهم از مدیریت دیابت است؛ زیرا شما را مسئول این امر قرار میدهد. صرف نظر از اینکه چگونه دیابت خود را از طریق رژیم غذایی کنترل میکنید. یا در کنار آن، با ورزش به تنهایی و یا با ترکیب داروهای خوراکی یا انسولین مدیریت میکنید. نظارت منظم قند خون، بازخورد فوری از چگونگی عملکرد برنامه شما را فراهم میکند.
بررسی قند خون به شما آزادی انتخاب، بدون هیچگونه نگرانی میدهد. با اعتماد به نفس بیشتر، از تجربیات خود یاد میگیرید. در آینده، باانگیزه و تسلط بیشتری این امر را ادامه میدهید.
تفسیر نتایج
نکته مهم این است که بدانیم چگونه به تفسیر نتایج بپردازیم. بدین ترتیب، در آن راستا بتوانیم، اقدامات لازم را انجام دهیم. بهعنوان مثال، اگر شما انسولین مصرف میکنید و قند خون شما بالاست. ممکن است شما نیاز به بولوس و یا انسولینی با تأثیر سریعتری داشته باشید تا قند خون شما را به سطح پایین در محدوده امن برساند. اگر شما دیابت نوع 2 خود را با رژیم غذایی و ورزش مدیریت میکنید، ممکن است قند خون بالای خود را با یک پیادهروی درمان کنید.
استفاده از انسولین
افرادی که از انسولین و یا برخی از داروهای خوراکی دیابت استفاده میکنند، نیز در معرض خطر ابتلا به قند خون پایین، یا هیپوگلیسمی قرار دارند. چنین افرادی، به درمان سریع نیاز دارند. نظارت منظم، شما را قادر به تشخیص و درمان به موقع آن میکند. هرگونه علائم هیپوگلیسمی باید با دستگاه تست قند خون بررسی شود.
«نظارت منظم به ویژه برای نشان دادن اثرات مثبت ورزش نیز مفید میباشد. اگر اندازه قند خون شما بهطور منظم حدود 140 mg / dl باشد؛ اما پس از اینکه شما شروع به پیادهروی روزانه میکنید، قند خون شما به حدود 120 mg / dl تغییر پیدا میکند. در آن صورت قطعاً انگیزه شما افزایش خواهد یافت.»
هرچند وقت یکبار؟
برخی از مطالعات نشان دادهاند که در اغلب موارد، افراد قند خون خود را با یک دستگاه تست قند خون معمولی نظارت میکنند.
«در حالت ایده آل، افراد مبتلا به دیابت نوع 1 باید شش یا هفت بار در روز سنجش انجام دهند، ولی اغلب به دلیل محدودیتهای زمان و پول، این کار عملاً غیرممکن میشود.»
برای افرادی که دیابت نوع 2 و کنترلشدهای داشته باشند، توصیه میشود که نظارت را دو بار در روز انجام دهد؛ اما معمولاً، اکثر بیماران که دارای دیابت نوع 2 هستند؛ دیابت آنها کنترلشده نبوده. درنتیجه، باید دفعات بیشتری قند خون خود را در روز اندازهگیری کنند.
نوار تست
بهطور حتم، نوار تست گران قیمت هست؛ اما قیمت آن در 20 سال گذشته افزایش پیدا نکرده است و آنها گرانتر از یک بطری آب یا یک فنجان قهوه نیستند. به انتخاب شما بستگی دارد که چگونه میخواهید پول خود را خرج کنید
برای کسانی که استفاده آنها در روز، به یک یا دو نوار محدود است، یکراه برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد الگوهای قند خون خود این است که در روزهای مختلف و در زمانهای مختلف بررسی کنند.
«اگر شما معمولاً کنترل قند خون خود را پس از صبحانه انجام میدهید و اندازه آن معمولاً در محدوده قابل قبول میباشد. این زمان را تغییر دهید و نظارت خود را به قبل و بعد از ناهار و شام جایگزین کنید.» این امر که در زمانهای مختلف در طول روز بررسیها را انجام دهید. مهم است تا تصویر بزرگتر و بهتری از موضوع پیدا کنید.
بررسی در حالت ناشتا
ناشتا خواندن قند خون، قبل از خوردن یا نوشیدن چیزی اولین کاری است که در صبح باید انجام شود و به شما یک نقطه شروع برای روز میدهد و کمک میکند تا آنچه در طول شب گذشته در جریان بوده است را متوجه شوید. کالج آمریکایی غدد درونریز (ACE) هدف را در حالت ناشتا برای سطح زیر 110 mg / dl تعیین کرده است، در حالی که مرکز دیابت Joslin و انجمن دیابت آمریکا (ADA) طیف وسیعی از 80-130 mg / dl را توصیه کرده است. اگر اندازه قند خون شما بهطور مداوم بالاتر از این سطوح باشد، ممکن است به دلیل پدیده سپیدهدم و یا یک نتیجه از اثر SOMOGYI باشد.
افرادی که در حال تجربه سطح قند خون بالا در صبح هستند اغلب تشویق میشوند ساعت 3 صبح در موارد متعدد از خواب بیدار شده تا به بررسی قند خون خود بپردازند
بررسی قبل از غذا
مشابه بررسی در حالت ناشتا، اندازهگیری قند خون قبل از غذا به شما یک اندازه پایه قند خون را قبل از خوردن غذا میدهد. برخی متخصصان پزشکی این خوانش، اندازه preprandial مینامند.
«این بهترین زمان برای بررسی قند خون میباشد، بنابراین شما اندازه قندتان را قبل از شروع غذا میدانید»، هنگامیکه شما غذا خوردید، قند خون را در حال افزایش میباشد، اما اندازه پایه باید به حالت عادی قبل از وعده غذایی بعدی برگردد.»
بررسی بعد از غذا
نظارت قبل از غذا یک ابزار مهم در مدیریت دیابت است، اما گاهی اوقات بررسی بعد از خوردن غذا موردنیاز است.
بهعنوان مثال، بررسی بعد از غذا برای شخصی که در زمان ناشتا و قبل از غذا میزان قند خونش در محدوده قابل قبول میباشد مفید واقع میشود؛ اما سطح HbA1c بالا میباشد. سنجش بعد از غذا، بهمنظور ارزیابی عکسالعمل یک فرد نسبت به قرصهای کوتاه اثر که قبل از غذا و یا به دوز و زمان انسولین با تأثیر بیشتری که قبل از غذا مصرف میشود مهم است. همچنین میتواند میزان افزایش سطح قند خون یک فرد در پاسخ به برخی مواد غذایی خاص و یا مقدار مواد غذایی را اندازهگیری کند.
«دیابت مانند یک بیماری فردی که در پاسخ به غذاها از فردی به فرد دیگر متفاوت است». «مگر آنکه مردم با بررسی بعد از غذا، رابطه بین مواد غذایی و قند خون را درک نکنند. با این حال، بررسی بعد از غذا بسیار مفید میتواند واقع شود در صورتی که با اندازه میزان قند خونتان قبل از غذا مقایسه شود.
دوران بارداری
مهمترین زمان از زندگی برای بررسی بعد از غذا دوران بارداری میباشد. «این تنها زمانی است که ما بهطور یقین میدانیم که اثر مستقیم و مثبتی بر روی نتایج دارد.» برای هر دو مادر و کودک، بسیار مهم است که زنان باردار مبتلا به دیابت بر روی قند خون خود بعد از غذا نظارت داشته باشند.» سنجش قند خون برای زنان مبتلا به دیابت که باردار هستند مهمتر از بزرگسالی است که باردار نیستند.
سخن آخر
«با توجه به فیزیولوژی طبیعی، بالاترین میزان قند خون بعد از غذا خوردن ایجاد میشود برای کسی که دیابت ندارند، نقطهی اوج در 45 دقیقه تا یک ساعت بعد از غذا رخ میدهد. برای افراد مبتلا به دیابت، مقداری دیرتر به این نقطه اوج میرسند و دو ساعت مقدار استانداردی است که برای پایین آمدن قند خون احتیاج است.
نیازی نیست که یک ساعت بعد از وعده غذایی چک کنید زیرا تفسیر اعداد بهسختی امکانپذیر میباشد. ممکن است در اینیک ساعت به بالاترین حد خود رسیده باشد یا ممکن است هنوز به نقطه اوج نرسیده باشد، این مسئله برای هر شخصی متفاوت میباشد.
در مقدار دقیق سطح قند خون بعد از دو ساعت از صرف غذا نظرات مختلفی وجود دارد. در سال 2015، دستورالعمل ACE برای میزان قند خون در دو ساعت در سختگیرانهترین حالت زیر 140 mg / dl بود اما مرکز دیابت جاسلین و انجمن دیابت آمریکا نشان این میزان را برای زیر 180 mg / dl در نظر گرفته است.
منبع: diabetesselfmanagement