راهنمای جذب گردشگر و اهمیت صنعت توریسم در جهان

صنعت گردشگری امروزه در ردیف صنعت‌های پر درآمد، پاک و کم‌هزینه دنیا قرار دارد. جالب است بدانید از هر 15 نفر شاغل در سطح دنیا، یک نفر در این بخش فعال است. حال سوال اینست که آیا در کشور ما هم برغم جاذبه‌های گردشگری فراوان و بعضا بی‌همتا آیا به همین اندازه شاغلین و فعالین در صنعت گردشگری حضور دارند؟ پس باید با آگاهی از راهنمای جذب گردشگر گامی به سوی ایجاد اشتغال برداریم.

صنعت گردشگری در دنیا انواع متنوعی دارد که بعضی از آنها عبارتند از: ، اکو توریسم، توریسم درمانی، ورزشی، روستایی، فرهنگی و تاریخی. در این مقاله می‌خواهیم شما را با راه‌های جذب هر چه بیشتر گردشگر و راهنمای جذب گردشگر آشنا کنیم. با روزچین برای پیدا کردن توریست‌ها و راهنمای جذب گردشگر همراه باشید.

تعریف گردشگری و توریسم

در شناخت توریست یا گردشگر تعاریف مختلفی از سوی سازمانها و افراد مختلف ارائه شده است. واژه توریسم به مجموعه مسافرت‌هایی گفته می‌شود که بین مبدأ و مقصد با انگیزه‌های مختلفی انجام می‌گیرد. انگیزه‌هایی همچون: استراحت، تفریح، تفرج، ورزش، دیدار، تجارت، فرهنگ و یا گذران اوقات فراغت در این دسته‌بندی است.

در توریسم شخص توریست در مقصد اشتغال و اقامت دائم ندارد. در این تعریف بیشتر بر بعد فاصله تأکید شده و گردشگران بر مبنای فاصله‌ای که از محل سکونتشان داشتند، طبقه‌بندی می‌شوند. گردشگری از بعدهای مختلفی تعریف شده است.

گردشگری صرفاً یک پدیده یک بعدی نیست که در تعاریف خطی قابل بحث باشد. بلکه در برگیرنده ابعاد بسیاری در زمینه‌های گردشگری مختلفی همچون ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و نظیر آنها است. عوامل دیگری همچون طول مدت اقامت، وسیله سفر، مقاصد، تقاضا و … نیز در تعریف گردشگر مدنظر قرار می‌گیرد. بنابراین از عوامل موثر بر صنعت گردشگری مجهز شدن کشور میزبان به انواع، لوازم و ضروریات مذکور در تعاریف فوق‌الذکر است.

تاریخچه گردشگری

جهانگردی پدیده‌ای نو در تاریخ زندگی بشر نیست. این صنعت در تاریخ زندگی جمعی ریشه دارد و از دوره‌های کهن، صورت‌های مختلف جهانگردی و گردشگری وجود داشته است. از گذشته‌های دور مردم به منظور خرید، گشت و گذار، بازدید از اماکن تاریخی و شهرهای بزرگ با ابتدایی‌ترین وسایل به سفر می‌رفتند، آنان اغلب در قالب کاروان و به طور دسته‌جمعی سفر می‌کردند. شاید بتوان سومریان را اولین قومی دانست که اقدام به سفرهای تجاری می‌کردند.

لغت tourism (گردشگری) از کلمه tour به معنای گشتن گرفته شده است. ریشه آن در لغت لاتین tornare به معنای دور زدن، رفت و برگشت بین مبدأ و مقصد است. این لغت بعدها از زبان لاتینی به اسپانیولی و فرانسوی و در نهایت به انگلیسی راه یافت. اصطلاحات «توریسم» و «توریست» اولین بار در سال 1937 توسط جامعه ملل مورد استفاده قرار گرفت. توریسم به سفر خارج از کشور و با مدت زمان بیش از 24 ساعت اطلاق می‌شود.

هدف از سفر در قدیم و امروز

در گذشته افراد ثروتمند معمولاً به اقصی نقاط جهان سفر می‌کردند تا شاهکارهای هنری را ببینند. از دیگر دلایل این سفرها آموختن زبان‌های جدید و آشنایی با فرهنگ‌ها و غذاهای دیگر کشورها ذکر شده است. بر اساس نظرسنجی صورت گرفته توسط سازمان جهانی جهانگردی، انگیزه گردشگران از سفر در سال 2009 به شرح زیر بوده است. فراغت، سرگرمی و تعطیلات دلیل بیش از نیمی از گردشگران برای مسافرت بوده است. سفرهای تجاری، دیدار اقوام و دوستان، سفرهای مذهبی و زیارتی، معالجه و سلامت و … از دیگر دلایل گردشگران بود.

عوامل موثر در تقسیم‌بندی توریسم

توریسم براساس عوامل مختلفی تعریف می‌شود و کشورهایی می‌توانند در جذب گردشگر موفق عمل کنند که یک یا چند عامل را بصورت همزمان در صنعت گردشگری خود وارد کنند و نیازهای مخاطبان خود را با آنها تطبیق می‌دهند.

در اینجا به مهمترین عواملی که بر اساس آنها توریسم را می‌توان تعریف و طبقه‌بندی کرد اشاره می‌کنیم. راهنمای جذب گردشگر زمانی موثر است که مخاطبان آن تصمیم به تغییر شیوه‌های سنتی بگیرند و با در نظر گرفتن این عوامل، کاستی‌های موجود در کار خود را جبران کنند.

عامل زمانی

این عامل فعالیت‌های گردشگر را به شکل کوتاه‌مدت (کمتر از یک روز)، میان‌مدت (یک تا سه روز) و درازمدت (بیش از سه روز) از یکدیگر تفکیک می‌کند.

عامل مکانی

عامل مکانی گردشگری را به صورت فعالیت‌های گردشگری در حوزه نزدیک، حوزه میانی و حوزه خارج یا دور تقسیم‌بندی می‌کند.

عامل تابعیت

عامل تابعیت گردشگران را به دو گروه گردشگران خارجی و گردشگران داخلی تقسیم‌بندی می‌کند.

عامل فصلی

عامل فصلی، موسم گردشگری را بر اساس فصول مختلف سال طبقه‌بندی می‌کند. در این طبقه‌بندی دو فصل تابستان و زمستان از اهمیت بالاتری برای صنعت گردشگری برخوردارند.

عامل شکل و سازماندهی

عامل شکل و سازماندهی به این موضوع اشاره دارد که سفر انفرادی، گروهی، خانوادگی و … انجام می‌گیرد.

عامل وسیله نقلیه

طبقه‌بندی بر اساس نوع وسیله نقلیه مورد استفاده برای انجام سفر است. اینکه با وسیله نقلیه شخصی به سفر می‌روید یا از هواپیما و قطار و امثال آن بهره می‌برید.

انواع توریسم

بر اساس عوامل ذکر شده در بالا مهمترین انواع توریسم را می‌توانیم اینگونه طبقه‌بندی کنیم:

 توریسم پزشکی

مسافرت به منظور درمان بیماری و انجام جراحی زیر نظر پزشکان در مراکز درمانی که علاوه بر معالجه، پیگیری بیمار را هم شامل می‌شود.

توریسم تندرستی

مسافرت به دهکده‌های سلامت بدون دخالت پزشک. این سفر معمولاً برای فرار از ازدحام شهرها یا از بین بردن تنش‌ها و استرس استفاده می‌شود. بعضا برای استفاده بیشتر از نور خورشید هم از توریسم تندرستی استفاده می‌شود.

توریسم درمانی

استفاده از آبهای معدنی، نمک، لجن‌های طبیعی، مناطق آفتاب‌گیر تحت نظارت با مداخله پزشک را توریسم درمانی می‌دانند.

توریسم ورزشی

گردشگری که با هدف شرکت در فستیوال‌های ورزشی سفر می‌کند و حداقل 24 ساعت در مقصد می‌ماند را توریسم ورزشی می‌دانند.

توریسم ماجراجویی

شامل سفر به نواحی کوهستانی و ناهموار یا ورزش‌های ماجراجویانه مثل کوهنوردی، کوهنوردیِ پانجو، صخره‌نوردی و پیاده سفرکردن از راه‌های ناهموار است.

توریسم مجازی

سفری که به طور فیزیکی انجام نمی‌گیرد. بلکه کشف دنیا از طریق اینترنت، کتاب و تلویزیون انجام می‌گیرد و اخیرا توریست‌های منحصر به خودش را جذب کرده است.

توریسم آثار باستانی

سفر برای بازدید از مکانهای تاریخی یا صنعتی که از قدمت باستانی برخوردارند نظیر کاخ‌های پادشاهان باستانی، اماکن مذهبی، و …

توریسم تفننی

در این توریسم، گردشگر به صورت انفرادی یا گروهی در سرگرمی‌های مورد علاقه خود شرکت می‌کند یا ممکن است با افرادی که علایق مشابه یا تجربیاتی متناسب با آنها دارد، همسفر شود. این مسافرت‌ها معمولاً به صورت گردش در باغ و گشت‌و‌گذار در پارک‌ها انجام می‌شود.

توریسم فرهنگی

طی این سفرها از میراث فرهنگی شهرها بازدید می‌شود. این نوع توریسم تجربیات خاص فرهنگی نظیر موزه‌گردی را شامل می‌شود. گردشگران می‌توانند در طول سفر از اماکن فرهنگی دیدن کنند یا در بسیاری از مراسم فرهنگی شرکت نمایند.

منافع صنعت گردشگری برای کشور مقصد

در این بخش از راهنمای جذب گردشگر، می‌خواهیم منافعی که از توریسم عاید کشورهای مقصد می‌شود اشاره کنیم. یکی از مهمترین منافعی که گردشگران برای کشور مقصد به ارمغان می‌آورند، درآمدزایی و ایجاد اشتغال است. تقویت درک فرهنگی و افزایش انگیزه‌ی حفظ آثار باستانی و هنرهای سنتی توسط مردم محلی دومین منفعت این صنعت است.

همچنین، گردشگران مشوق‌های اقتصادی برای حفاظت از محیط زیست هستند. به این معنا که گردشگری می‌تواند ارزش‌های اقتصادی ملموسی را برای منابع فرهنگی و طبیعی به ارمغان آورد. گردشگری می‌تواند حس تعلق به مکان را در افراد تحریک کند. توریسم محرکی برای تولید کالاها و خدمات محلی است. گردشگران می‌توانند کیفیت زندگی اجتماع محلی را افزایش داده و با ایجاد شغل و کاهش فقر، منجر به بهبود استانداردهای زندگی شوند.

راهنمای جذب گردشگر و عوامل موثر بر آن

سفر یکی از محرک‌های اصلی در چرخه اقتصاد است. این صنعت امروزه نیاز به نگهداری و مراقبت دارد. ارگان‌هایی مرتبط باید هر چیز مرتبط با صنعت توریسم را بروزرسانی کنند و راهنمای جذب گردشگر را به‌عنوان یکی از مولفه‌های مهم این صنعت مورد مطالعه تخصصی قرار دهند.

اماکن گردشگری هم باید بنا به نیازهای توریستی، خود را به‌روز سازند. در صنعت توریسم از آنجا که گردشگران روز به روز دنبال سرویس گرفتن بهتر می‌باشند، کشورها باید جهت جذب بیشتر گردشگران امکانات و تجهیزات بیشتری را فراهم آورند.

امروزه بیشتر افراد به منظور تفریح و لذت بردن سفر می‌کنند و توقع بیشتری از لحاظ امکانات از کشور میزبان دارند. امنیت و سیاست‌های خارجی نادرست در کشورها و وجود تبلیغات منفی رسانه‌های خارجی نیز تاثیر منفی بر ورود گردشگر دارد.

یکی دیگر از موارد راهنمای جذب گردشگر در جهت توسعه گردشگری، فرهنگ‌سازی و آشنا کردن مردم در مواجهه با افراد خارجی است. برای مثال کشور چین در آستانه برگزاری المپیک 2008 پکن، لبخند زدن و ایستادن داخل صف را به مردم کشورش آموزش داد. کاری ساده اما تأثیرگذار.

راهنمای جذب گردشگر خصوصا در دنیای دیجیتال شاید یکی از تخصصی‌ترین و جذاب‌ترین بخش صنعت توریسم است که با گردش مالی این صنعت ربط مستقیم دارد. امیدواریم در سال‌های آینده کشور ما نیز بتواند از این صنعت پرسود عواید بیشتری را در جهت اشتغال و رفاه کسب کند.