آشنایی با جاذبه های تاریخی بروجرد، پاریس کوچک

استان لرستان یکی از استان های غربی کشور ما به لحاظ منابع طبیعی و آبشارهایی که در دل خود جای داده است، نامی پرآوازه دارد، اما در کنار این زیبایی های طبیعی، آثار تاریخی و فرهنگی موجود در این استان، توجه علاقه مندان را به خود جلب می کند. بروجرود، دومین شهر بزرگ این استان، از جمله شهرهایی است که دارای قدمتی فراوان در عرصه تاریخی و فرهنگی است. سعی داریم تا در این مجال، شما را با برخی از این آثار آشنا کرده و زمینه ساز سفر به بروجرد باشیم. مساحت شهر تاریخی بروجرد، چیزی در حدود 2642 کیلومتر مربع تخمین زده شده است و ارتفاعی برابر با 1600 متر از سطح دریا دارد که علت این ارتفاع، واقع شدن شهر در جوار رشته کوه زاگرس می باشد که به همین سبب، مناظر بکر و بی نظیری را در این منطقه می توان مشاهده کرد. از قدمت شهر بروجرد، تاریخ دقیقی در دست نیست و نمی توان سابقه تاریخی صحیحی به خصوص برای دوره های قبل از اسلام ارائه داد، اما چیزی که واضح و مبرهن است، یافتن ریشه هایی است که این شهر را به دوره هخامنشیان پیوند می دهد، شهری که به گواه تاریخ در زمره یکی از شهر های آباد ایران بوده است. هر چند جاهای دیدنی بروجرد که باقی مانده، به دوران پس از اسلام بر می گردد. ما سعی داریم برخی تاریخی ترین جاذبه های گردشگری بروجرد را به شما معرفی کنیم تا شناخت شما خواننده گرامی را نسبت به آثار تاریخی کشورمان و به خصوص شهر بروجرد افزایش دهیم.

مسجد جامع بروجرد

در سمت شرقی شهر بروجرد، بنایی تاریخی جلوه گری می کند که از قدیمی ترین جاهای دیدنی بروجرد می باشد و متعلق به قرن سوم است. این بنا که به مسجد جامع بروجرد شهره است، روی آتشکده ای قدیمی بنا شده تا جلوه اسلام در شهر بیشتر نمایان شود. ارتفاع گنبد مسجد، چیزی در حدود 20 متر از سطح زمین می باشد و جزو گنبد های مرتفع شهر در زمان های گذشته محسوب می شد. مسجد جامع در بدو ساخت و شکل گیری، فاقد گلدسته بود، اما در سال 1209 اقدام به ساخت و افزودن گلدسته به پیکره مسجد شد تا مسجد جلوه بهتری پیدا کند. اولین چیزی که در بدو ورود به مسجد توجه را به خود جلب می کند، یک منبر 9 پله ای زیبا و با قدمت است که بر روی بدنه آن اشعاری زیبا کنده کاری شده است.

مسجد جامع امام خمینی( سلطانی)

این مسجد که قدمت آن به دوره قاجار برمی گردد، از روی مسجد شاه تهران الگو برداری شده است و با آ ن مطابقت دارد. طول و عرض صحن مسجد چیزی در حدود 61 در 47 متر می باشد که این خود نشان می دهد که مسجد جزو مساجد وسیع محسوب می شود. در حیاط مسجد سلطانی، حوضی بزرگ واقع شده است. شبستان مسجد، مزین به کاشی های خشتی مرسوم دوره قاجار می باشد که در طاق ایوان شبستان و همچنین  گنبد بلند آن با خط ثلث و نستعلیق، نوشته هایی حک شده است. این مسجد دارای سه درب بزرگ می باشد که دسترسی به مسجد را از سه سمت ممکن ساخته است، اما علاوه بر مسائل یاد شده، وجود کتیبه های فراوان متعلق به 2348 تا 1309 باعث شده است که مسجد در زمره مساجد خاص شهر قرار گیرد. این کتیبه ها در قسمت های مختلف مسجد قرار گرفته اند. یکی از این کتبیه ها که در ایوان غربی قرار دارد، کتیبه ای از حکم حکومتی حسام السلطنه می باشد. در سفر به بروجرد، دیدن این مسجد تاریخی را از دست ندهید.

امام زاده جعفر

امام زاده جعفر (ع) یکی از نوادگان امام سجاد (ع) می باشد که با پنج واسطه به این امام بزرگوار منتسب می شود. بنای امام زاده جعفر که از جاهای دیدنی بروجرد است، در حومه قبرستان بسیار قدیمی شهر می باشد. درون پیکره این بنای تاریخی که جزو جاذبه های مذهبی و جاذبه های گردشگری بروجرد محسوب می شود، می توان سفال هایی یافت که بر روی آن با خط کوفی مطالبی نقش بسته است. سبک معماری بنای امام زاده به دوره سلجوقیان برمی گردد که از لوح های مکشوفه ساختمان امام زاده مشخص است که تاریخ 717 ساله دارد، اما نکته حائز اهمیت در معماری این بنا متفاوت بودن سبک معماری گنبد مسجد است که به صورت طبقاتی ساخته شده است و جلوه و نمای زیبا و خاصی را به بنای مذکور بخشیده است. ارتفاع گنبد بنای امام زاده چیزی در حدود 25 متر است که در 18 طبقه ساخته شده است.

آتشکده بروجرد

یکی از جاهای دیدنی بروجرد که به تازگی در این شهر کشف شده است، آتشکده شهر است که همان طور که در بالاتر به آن اشاره شد، در زیر بنای مسجد جامع واقع شده است. در بدنه آتشکده و برای ساخت این مکان، تنها از آجر به عنوان مواد اولیه استفاده شده است. سبک معماری آتشکده، خبر از برپایی این مکان در دوره ساسانیان می دهد.

ارگ بروجرد

از دیگر آثاری که در سال های اخیر بر اثر گودبرداری ساختمانی و به صورت کاملا اتفاقی پدیدار شده است  و در سفر به بروجرد، می توان از آن بازدید کرد، یک سیستم آ ب رسانی سفالی قدیمی است که طبق تحقیقات باستان شناسان بر روی آن، وجود یک ارگ در دل شهر بروجرد را نوید می دهد. در واقع این سیستم آب رسانی برای پالایش آب به کار می رفت. همین امر باعث تقویت احتمال وجود ارگ می شود.

خانه تاریخی کمال الدین تبریزی

در دوره قاجار، خانه های بزرگان، بسیار مجلل بوده است که این جلال و جبروت محل سکونت افراد تا حدودی نشان دهنده جایگاه اجتماعی آن ها بوده است. همین باعث شده تا این خانه ها به جاذبه های گردشگری بروجرد و شهرهای تاریخی دیگر تبدیل شوند. در سفر به بروجرد، دیدن این خانه ها را از دست ندهید. خانه کمال الدین تبریزی که  امروزه تنها موزه شهر بروجرد نیز هست، یکی از همین بناهاست که دارای سه طبقه، یک حیاط بزرگ، چند شبستان، چند تالار و یک شاه نشین می باشد.