در سال‌های بعد از انقلاب، فرانسوی‌ها پررنگ‌ترین حضور را بین خودروسازان بین‌المللی، در بازار ایران داشتند و به‌نوعی زیرساخت خودروسازی کشور نیز فرانسوی شده است. دومین نمایشگاه خودرو تهران با وجود ابهامات فراوان درمورد قوانین واردات خودرو به کشور، محلی برای آشنایی بیشتر بازدیدکنندگان با محصولات جدید شرکای فرانسوی وچینی صنعت خودروی ایران بود.
با نگاهی به سطوح قیمتی خودروهای حاضر در نمایشگاه تهران و همچنین باتوجهبه احتمال وضع تعرفه‌های بالا برای خودروهای وارداتی، می‌توان انتظار داشت بازار خودروهایی در محدوده 200میلیون تومان، فضای بیشتری را با محوریت فرانسوی‌ها دراختیار تولیدکنندگان داخلی قراربدهد.
در این بین باتوجهبه سابقه حضور برندهای فرانسوی در ایران، لازم است به تحلیل وضع موجود بازار کشورمان بپردازیم، هرچند تحلیل آینده بازار ایران با توجهبه پارامترهای اقتصادی و کلان که به خارج ازصنعت خودرو وابسته است، امری سخت به‌شمار می‌آید.
حضور پررنگ پاریسی‌ها
شاید برای اولین بار است که پاریسی‌های باسابقه، نبرد همه‌جانبه خود را در بازار خودروی ایران آغاز کرده‌اند. دو خودروساز بزرگ فرانسوی یعنی گروه PSA (پژو- سیتروئن) و رنو همواره در بازار ایران حضور تاریخی داشته‌اند. در سال‌های بعد از انقلاب، فرانسوی‌ها پررنگ‌ترین حضور را بین خودروسازان بین‌المللی، در بازار ایران داشتند و به‌نوعی زیرساخت خودروسازی کشور نیز فرانسوی شده است.
یکی از تاثیرگذارترین برندهای فرانسوی در بازار کشور و اولین برندی که پس از برجام به بازار ایران بازگشت، پژو- سیتروئن بود. با ممنوعیت واردات خودرو در سال1374، شرکت پژو فرانسه عملا به‌تدریج سهم بالایی را در بازار کشور کسب کرد و هیچ خبری از رقیب دیرینه یعنی رنو نبود. به‌طوری که خودروی پژو405 بعد از چندین سال خارج بودن از خط تولید، به یکی از محصولات پرتیراژ بازار ایران تبدیل شد.
پژو در سال‌های زمامداری خود در بازار ایران، توجهش را تنها به فروش معطوف کرده بود و عملا به مقوله کیفیت، خدمات فروش و پس‌از فروش و بازاریابی توجه ویژه‌ای نداشت و همین موجب شد بزرگ‌ترین خودروساز داخلی با ارائه 405 و مشتقات آن چون پارس و آردی و عرضه خودروی نسبتا به‌روز پژو 206، عملا به بازاری رویایی دست پیدا کند. اما در نقطه مقابل پژو، رنو وجود داشت که در اوایل دهه 70، با اتمام تولید رنو 5 و عرضه ناموفق رنو 21، از بازار ایران خداحافظی کرد و عملا هیچ خودروساز بزرگ و معتبر دیگری نیز برای رقابت با پژو وارد ایران نشد.
شاید در اوایل دهه80 خودروی از رده خارجی چون زانتیا در بازار انحصاری و به‌دور از تحولات جهانی ایران، خودرویی به‌روز و لوکس شناخته می‌شد، اما با آزاد شدن واردات و ورود برندهای کره‌ای، تعاریف و مفاهیم به‌سرعت تغییر کرد و به نوعی ذائقه مشتریان نیز عوض شد، انتظارات بالا رفت و همین امر باعث حذف بسیاری از خودروهای محبوب، از گردونه رقابت شد.
شاید پژو که همواره از موفقیت خودروی 206 در بازار ایران به خود می‌بالید، هیچ‌گاه نتواند این موفقیت را تکرار کند. اما چرا؟ پاسخ این است که معادلات بازار، انتظارات و انتخاب‌ها تغییر کرده است و عملا این‌بار کار برای فرانسوی‌ها سخت‌تر خواهد شد . بازار ایران بازاری متفاوت با سلایق گوناگون است، به‌طور مثال باید در نظر داشت خودروی سیتروئن C3 که همه را مجذوب طراحی خاص و با اصالت خود کرده است، با قیمتی بیش از 100میلیون در بازار ایران چه مقدار تقاضا دارد؟
ازسوی دیگر خودرویی چون پژو 301 با توجهبه رقبای سرسختی که در بازار دارد، هنوز نتوانسته است سهم چندانی از بازار ایران را کسب کند و شاید خودرویی چنین ساده و بدون زرق و برق برای مشتریان ظاهرپسند ایرانی، چندان جذاب نباشد. خودروهای پژو- سیتروئن که برای تولید در بازار ایران انتخاب شده‌اند (پژو301-208-2008،سیتروئن‌سی3-سی4 و سی3 کراس) قطعا در محدوده قیمتی 90 تا 130میلیون تومان قرار خواهند گرفت که نمی‌توانند نیاز قشر متوسط جامعه که بیشترین تقاضا را برای خرید خودرو دارند، مرتفع سازند.
چنانچه قیمت را فاکتور بگیریم، به‌لحاظ خصوصیات محصول نیز برخی مدل‌ها برای اقشار خاص و بالای جامعه مانند سیتروئن‌سی3 جذاب خواهند بود و مابقی نیز به لحاظ ابعاد، طراحی و فضای داخل، اکثرا برای ذائقه ایرانیان که در بسیاری موارد خلاف سلیقه اروپائیان است، شاید برای انتخاب شدن کمی به زمان نیاز داشته باشند.
پژو-سیتروئن این‌بار بعداز غیبت چند ساله خود، وارد بازاری می‌شود که توقعات خریداران در آن بالا رفته است و مشتریانش به ظاهرپسندی و آپشن‌دوستی معروف هستند و شاید بتوان گفت کره‌ای‌ها بودند که این ذائقه را در خریداران ایرانی به‌وجود آوردند. لذا دوره‌ای که 206، زیباترین خودرو و زانتیا باپرستیژترین خودرو در بازار بی‌رقیب ایران به‌شمار می‌آمد، گذشته است و واردات خودرو در طول بیش از یک دهه، انتظارات زیادی را به‌وجود آورده است که کار را سخت‌تر می‌کند و شاید به‌همین دلیل است که برخی بر طبل محدودیت واردات می‌کوبند.
با این حال به نظر می‌رسد که اگر فرانسوی‌ها می‌خواهند در بازار ایران به موفقیت دلخواه برسانند، پیش از هر چیز باید دوباره با ذائقه و خواست مشتریان ایرانی آشنا شوند.
