میگویند آرزوی یک خواب راحت به دلمان مانده. هر شب اشهدمان را میخوانیم بعد میخوابیم. میخواستیم یک سقفی بالای سر خودمان و بچههایمان باشد، عاقبتمان این شد.
به گزارش به نقل از روزنامه ایران، ساکنان مسکن مهر خرم آباد هستند، ساخته شده پای کوه. در خرم آباد هر سوی شهر را بگیرید و بروید، به کوه میرسید. زاگرس دامنش را دور شهر پهن کرده، زاگرس و گسلهایش. گسلهای همیشه فعال که آنها را فعالترین گسلهای ایران میدانند. زلزله اخیر کرمانشاه هم متأثر از همانها بود.
ساختمانها در ردیفهای همشکل بالا رفتهاند و ظاهرشان از دور چیز خاصی نشان نمیدهد. باید نزدیک شد، نزدیکتر. میگویند فاز یک اوضاعش از همهجا بدتر است. میشود چشم بسته یکی از ساختمانها را انتخاب کرد و داخل شد اما نه، ساختمانی با نمای آبی روشن انگار فریاد میزند که بیایید داخل، پیش از فاجعه به دادم برسید؛ ساختمان آ.100.
زن و شوهر جوان با دو فرزندشان تازه از بیرون رسیدهاند. اجازه میدهند داخل آپارتمانشان را ببینم. مرد میگوید: «اینجا را یک سال است تحویل گرفتهایم. تمام دیوارهایش ترک خورده. میتوانید خودتان ببینید. سقف دستشویی پایین آمد و درستش کردیم. اما داخل حمام و دستشویی پر از ترک است. چرا ساختمانی که نهایتاً یک سال و نیم عمر دارد باید اینجور باشد؟!»
َترکها مشهودند. زن میگوید: «زلزله کرمانشاه اینجا را خیلی لرزاند ولی ترکها مال قبل است. بعد از زلزله چند ترک دیگر برداشت. دیوارها حتی یک میخ نازک را هم نگه نمیدارند. بچهام با توپ که به دیوار میزند، دیوار ترک میخورد. اینجا چه امنیتی داریم؟ توی بالکن گنجشکها آمده بودند، نوک زده بودند دیوار سوراخ شده بود. وقتی دیدم، جا خوردم. ما سال 86 پول به حساب ریخته بودیم، سال 93 پیمانکار فرار کرد. قرار بود واحدها را 14 میلیون به ما بدهند، اما شد 29میلیون. باید کلی قسط بدهیم و هیچ امنیتی هم ندارد. به خدا بعد از زلزله کرمانشاه هر روز تنمان میلرزد.»
بهروز سلاح ورزی یکی دیگر از ساکنان میگوید: «اسمم را بیاورید. اگر میخواهید فیلم هم بگیرید. هرچه باشد میگویم. ترسی از کسی ندارم. بدتر از اینکه نمیشود. من خودم جوشکارم و عسلویه و ترکیه کار کردهام. دیوارهای اینجا کنفی هستند. داخل دیوارها را فیبر کار کردهاند. حتی فیبر ذوب شده هم کار نکردهاند. داخل دیوارها کاملاً خالی است، دستی پرش کردهاند. یک جا فیبر دارد و یک جا خالی است. کنفها هم کاملاً از هم جدا شده.»
این را میگوید و نشانمان میدهد. با دست ضربه نه چندان محکمی به دیوار میزند و دیوار فرو میرود. داخلش خالی است: «چند بار آمدند و بازدید کردند و مشکلات را نوشتند و رفتند اما هیچ کاری نمیکنند. ظرفشویی کیپ شده بود. آب که مانده بود، رفته بود پایین. در عرض یک ساعت کاشیها زد بیرون. لوله هم از دیوار بیرون زد. با این وضعیت، یک زلزله 4 ریشتری هم اینجا را منفجر میکند. همسرم رفت پرده بزند، افتاد پایین دستش شکست چون دیوارها میخ را نگه نمیدارند. یک میلیون خرج برداشت توی این وضعیت.
یک قاب عکس کوچک نمیتوانیم به دیوار بزنیم چون داخل دیوار خالی است. چند وقت پیش غلتک داشت زمین خاکی کنار را صاف میکرد. دیوار خانه ما کامل ترک خورد. اگر توی کارتن بخوابیم امنیتاش بیشتر است. قطر دیوار سه سانت است. گچ سه سانتی است، کاغذی است. انگار توی خانه اسباب بازی داریم زندگی میکنیم. مسکن مهر سرپل ذهاب باز آجر بود و آنطور شد. اینجا که وضعیتش اینجور است چه میشود! اینجا هم زلزله خیز است. بعد که زلزله آمد میآیند و میگویند فلان شد. الان به داد ما برسید!»
یکی دیگر از همسایهها عصا زنان از خانهاش بیرون میآید: «من بیمار سرطانی هستم. خودم کلی هزینه درمان دارم. باید قسط خانهای را بدهم که این همه مشکلات دارد. آب نجس از بالا روی سرمان میریزد. هر واحدی 7 میلیون به خاطر دیرکرد جریمه شده. تقصیر پیمانکار بوده اما همان را هم گردن ما انداختند. بانک گفت به ما ربطی ندارد. پول روی قسطتان میآید. اداره مسکن رفتیم گفتند این هزینه به عهده پیمانکار است. هیچکس جوابگوی ما نیست. مراجعه کردیم به پیمانکار بهمان گفتند این هم از سرتان زیاد است. حالا رنگ و کارهای دیگر به کنار. همین راه پلهها را نصفه، حفاظ زدهاند. خانمی، عصایش گیر کرد به همین حفاظ نصفه و از پلهها سقوط کرد.»
یکی از مشاوران املاک در منطقه میگوید بعد از زلزله کرمانشاه خرید و فروش اینجا صفر شده: «خودم دیدهام چطور این ساختمانها را ساختهاند. اینجا تپه ماهور بود. تپهها را خراب کردند و گودالها را با خاک، دستی پر کردند. الان مشخص نیست ولی ما خودمان دیدیم چه کار کردند. ناظر اصلاً نمیآمد سری بزند. کنار دیوارها باید آهن ضربدری میزدند، نزدند. باران که میبارد آب توی خانههایمان نفوذ میکند. معلوم نیست چه جور سیمانی استفاده کردهاند. بین مسکن و شهرسازی و شهرداری هم مشکل وجود دارد. میگوییم یک سطل آشغال به ما بدهید، میگویند شهرداری باید بیاورد.»
کوچهها آسفالت نشده و کپههای خاک و زباله جابهجا روی زمین دیده میشوند اما امنیت ساختمان ها، بیشترین مشکلی است که ساکنان مسکن مهر را تهدید میکند. طبق اعلام یکی از کارشناسان شهرسازی استان، فارغ از مشکلاتی از قبیل بیتوجهی به زیرساختها و انتخاب زمین مناسب، بهدلیل ایرادات فنی و اجرایی در پروژهها و استفاده از مصالح ساختمانی بیکیفیت، پروژه مسکن مهر آنچنانکه باید در خرمآباد پیش نرفت و همچنان که در سایر استانها خبر از افتتاح و به بهرهبرداری رسیدن خانهها به گوش میرسید در خرمآباد این طرح مسکوت ماند تا جایی که استان لرستان در سالهای 89 و 90 به لحاظ عملکرد، در ردیف استانهای آخر کشور در زمینه اجرای پروژههای مسکن مهر قرار گرفت.
این کارشناس میگوید: «صفر تا 100طراحی پروژههای مسکن مهر در این سایت توسط تعاونیها انجام شد و متأسفانه در همان آغاز اجرای پروژه معلوم شد که پروژه روی خاک دستی بنا شده و بخش زیادی از فوندانسیونها مشکلات فنی دارد. راه و شهرسازی لرستان هم پس از اینکه متوجه این موضوع شد با اطلاعرسانی به وزارت راه و شهرسازی دستور توقف اجرای پروژه را گرفت. پروژه برای بازنگری در طراحی و موقعیت زمین یکسال متوقف بود. پس از بررسیهای لازم تعداد واحدهای مسکن در این سایت به 3هزارو72 واحد کاهش پیدا کرد و خسارت لازم نیز در این زمینه به تعاونیها پرداخت شد. مشکل تعاونیها در سایت 63هکتاری مسکن مهر خرم آباد از زمانی ایجاد شد که در سال 88 تصمیم بر خارج کردن تعاونیها از گردونه کار مسکن مهر مرکز استان گرفته شد. این تصمیم در آن مقطع زمانی تصمیم کارشناسی شدهای نبود و اگر تعاونیها در جریان کار میماندند و کار را دنبال میکردند مسائل کنونی بهوجود نمیآمد.
بر اساس گفتههای مسئولان شهرداری خرم آباد، برخی واحدهای مسکن مهر استان به شکل قوطی کبریت ساخته شده و کل پروژه حتی یک واحد آتشنشانی یا مرکز تجاری ندارد. همچنین در مسکن مهر باید آسانسور، آتشنشانی و پارکینگ تأیید شوند تا بتوان برای آنها پایان کار صادر کرد. شهرداری میگوید مادامیکه در سایتهای مسکن مهر ضوابط رعایت نشود پایان کار صادر نخواهد شد.
لرستان را جزو مناطقی میدانند که از توان لرزهخیزی بالایی برخوردار است. براساس پژوهشهای انجام شده توسط محققان در پهنهبندی خطر زمینلرزه دراین استان با در نظر گرفتن زلزلههای بالای 4 ریشتر در صد سال اخیر، حدود 17 درصد از مساحت لرستان در پهنه خطر خیلی زیاد، 60 درصد در پهنهخطر زیاد، 20 درصد در پهنه خطر متوسط و تنها 3 درصد در پهنه خطر نسبتاً کم قرار دارد. شهر خرم آباد بهعلت گسلی که از جنوب شهر و منطقه ماسور عبور میکند، در پهنه خطر بالای زلزله قرار دارد. همچنین بخشهای شمالی لرستان از جمله شهرستانهای درود، بروجرد، روستاهای دشت سیلاخور، بخشهای جنوبی الیگودرز و شولآباد به لحاظ مجاورت با گسل بزرگ زاگرس و انشعابات آن و شهر پلدختر، رومشکان و بخشهای جنوبی شهرستان کوهدشت بهعلت نزدیکی به گسل کبیرکوه در معرض خطرند.
دیوارهای ترک خورده، خبر از اتفاقی تلخ میدهند که باید دعا کرد رخ ندهد. مثل همان دعایی که یکی از ساکنان کرد. زن رو به آسمان کرد و گفت: «خدایا به ما فقیر مستضعف ها رحم کن!» یادمان باشد فردا اگر خدای نکرده، اتفاقی مشابه سرپل ذهاب در خرم آباد و شهرهای دیگری که میگویند در معرض خطر وقوع زلزلهاند، رخ داد... .خدا به فقیرها و مستضعفها رحم کند.