یکی از تشریفات نوروز، سبزه سبز کردن است که از گذشته های بسیار دور تا امروز برگزار می گردد. هر ساله مردم چند روز قبل از نوروز اقدام به انجام این کار می کنند. در ظروفی همچون بشقاب یا کوزه، گندم و جو یا عدس و دیگر حبوبات را سبز می نمایند. این سبزه ها به علت نداشتن خاک عمر کوتاهی دارند و فقط در ایام نوروز در سر سفره هفت سین جای دارد و در روز سیزدهم آن را با خود به سیزده بدر می برند و در آب روان می کنند؛ چرا که معتقدند نگه داشتن سبزه بعد از سیزده نوروز شگون ندارد.
سبزه سبز کردن به مناسبت نوروز/ سبزه سفره هفت سین
در روایتی مربوط به بروز خشکسالی و قحطی در زمان جمشید گفته شده است که اهریمن برای نابودی مخلوقات، این خشکسالی را ایجاد کرد و جمشید موفق شد ضمن غلبه بر اهریمن، خشکسالی و قحطی را برطرف نماید و دوباره طبیعت سبز و خرم گردد.
بیرونی در آثارالباقیه می نویسد:« پس مردم این روز را نوروز خواندند و هر کس به یمن و مبارکی در تشتی جو کاشت و این رسم سبزه نشانیدن در ایام نوروز از آن زمان تا به امروز باقی مانده است.»
بیرونی در جای دیگر می نویسد: «از آداب جشن نوروز این بود که در صحن هر خانه بر هفت ستون، هفت رقم از غلات می کاشتند و هریک از آنها که بهتر می رویید دلیل ترقی و خوبی آن نوع غله در سال نو می دانستند.» بیرونی می گوید: «اصحاب تجارت برای از پیش دانستن حالات سال، اقسام زراعت ها را بر لوحی بکارند.»
در ایران باستان، مردم بر اثر مشاهده دور مکرر خشک شدن گیاه در پاییز و زمستان و رویش مجدد آن از زمین در فصل بهار، در ذهن اسطوره ای شان این عقیده ریشه دوانید که خدای جهان نباتی همه ساله یک بار با شروع خزان و سرما می میرد و به زیر زمین می رود و بار دیگر با فرارسیدن بهار و آغاز گرما جان می گیرد و سر از خاک در می آورد.
در اسطوره های عهد باستان، (دموزی) به شکل تاک یا ذرت سبز می شود، از خون آدونیس هم گل سرخ، از خون سیاوش(پر سیاوش) یا پرسیاوشون می روید.
پس از طرفی عمل سبزه سبز کردن یاد و خاطره خدای نباتی را زنده می کند و از طرفی نوعی جادو و تشویق طبیعت برای سبز شدن محسوب می شود و هم تفالی در مورد کشت، به سال زده می شود.
گرداوری توسط مجله دلگرم
www.delgarm.com
